افسانه جومونگ
جومونگ (به کره‌ای: 주몽) با نام کامل کتاب سه هان: جومونگ (به کره‌ای: 삼한지: 주몽 편) که در ایران با نام افسانه جومونگ شناخته می‌شود، یک مجموعهٔ تلویزیونی کره‌ای در ژانر ساگوک است که از آوریل ۲۰۰۶ تا مارس ۲۰۰۷ میلادی در شبکه ام‌بی‌سی کره به نمایش درآمد. ازجمله بازیگران این مجموعه سونگ ایل گوک، هان هه جین و کیم سونگ سو هستند.
| افسانه جومونگ | |
|---|---|
 پوستر اصلی مجموعه | |
| نام‌های دیگر | کتاب سه هان: جومونگ |
| هانگول | 삼한지: 주몽 편 |
| هانجا | 三韓志: 朱蒙篇 |
| ژانر | |
| نویسنده | چوی وان-کیو جانگ هیونگ-سو |
| کارگردان | لی جو-هوان |
| بازیگران | |
| سازنده موسیقی متن | اوه جون-سونگ |
| کشور سازنده | کره جنوبی |
| زبان اصلی | کره‌ای |
| شمار قسمت‌ها | ۶۰ (به ۸۱ قسمت افزایش یافت.) |
| تولید | |
| تهیه‌کننده | کیم ته-هون |
| مدت | ۶۵ دقیقه |
| تولیدکننده‌ها | چوروکبم مدیا Olive9 |
| پخش | |
| شبکهٔ اصلی | ام‌بی‌سی |
| انتشار اولیه | ۱۵ مه ۲۰۰۶ – ۶ مارس ۲۰۰۷ |
| وبگاه | |
داستان این مجموعه دربارهٔ زندگی جومونگ بنیان‌گذار امپراتوری گوگوریو است که از ۳۷ تا ۱۹ پیش از میلاد بر منچوری و بخش شمالی شبه‌جزیره کره حکومت کرد. بنا بود مجموعه در ۶۰ قسمت پخش شود که با استقبال مردم ام‌بی‌سی آن را به ۸۱ قسمت افزایش داد. حق پخش تلویزیونی این سریال به در آغاز به ۱۰ کشور ازجمله ایران فروخته شد که در ایران با نام افسانه جومونگ پخش و با استقبال بی‌سابقه‌ای مواجه شد. استقبال فراوان از سریال موجب شد که برخی رسانه‌ها و جامعه‌شناسان ایرانی از آن با عنوان «پدیده جومونگ» یاد کنند.
خلاصه داستان
داستان این مجموعه حول رخداد تاریخی شکست گوجوسان (چوسان قدیم) از امپراتوری هان در حدود سال ۱۰۸ پیش از میلاد و پیامدهای آن می‌چرخد. در آن سال، امپراتوری هان دولت گوجوسان را از میان برد و قبایل و ایالت‌های شمال کره را تحت انقیاد خود و چهار فرمانداری چینی درآورد. در این زمان، ژنرالی به نام هائه‌موسو، رهبری یک گروه مقاومت محلی که به نام «گروه دامول» شناخته می‌شوند را بر عهده گرفته و با حمایت گوموا که در آن زمان شاهزاده کشور بویو بود، برای شکست و بیرون راندن چینی‌ها به پا خاست. هائه‌موسو پس از زخمی‌شدن در یک نبرد، توسط بانو یوها دختر رئیس قبیله هابک نجات داده می‌شود. این اتفاق منجر به عشق آنها به یکدیگر و ازدواج‌شان می‌شود. پس‌از آن، هائه‌موسو توسط نیروهای کمین کرده هان پیدا و کور می‌شود (و بعدها پس‌از سقوط از سخره تصور می‌شود که مرده است). سواره‌نظام آهنین هان مردم قبیله هابک را به جرم پناه دادن به وی قتل‌عام می‌کنند و یوها اسیر دست آنها می‌شود؛ اما گوموا، یار قسم‌خورده هائه‌موسو که به یوها علاقه‌مند است، او را نجات داده و با خود به بویو می‌برد. یوها پسری به دنیا می‌آورد و نامش را جومونگ می‌گذارد. همه گمان می‌کنند که جومونگ فررند گوموا است؛ درحالی‌که هائه‌موسو پدر حقیقی اوست.
بیست سال بعد، جومونگ جوان شاهزاده‌ای ضعیف و ترسو است که تحت‌الشعاع و مورد تحقیر برادران ناتنی و بزرگترش، تسو و یونگ پو قرار دارد که برای به ارث بردن تاج و تخت بویو از پدرشان که دیگر امپراتور گوموا است، رقابت می‌کنند. از آنجا که همه معتقداند جومونگ پسر گوموا است، تصور می‌شود که او ادعای موجهی برای رسیدن تاج و تخت دارد و نفرت مادر دو شاهزاده دیگر از بانو یوهوا (که اکنون زن دوم امپراتور گوموا است) باعث تشدید دشمنی میان سه برادر می‌شود؛ درحالی‌که در حقیقت اصلاً برادر نیستند. این رقابت به یک سوءقصد به جومونگ توسط برادرانش ختم می‌شود و مجموعه‌ای از وقایع را به راه می‌اندازد که منجر به خروج جومونگ از قصر می‌شود. سرنوشت چنین است که جومونگ با پدر حقیقی‌اش، هائه‌موسو که نمرده بوده و اکنون پیرمردی سالخورده و نابینا است، روبه‌رو می‌شود و تحت سرپرستی و آموزش‌های مخفی او به جنگجویی ماهر تبدیل می‌شود؛ اما همچنان از اینکه پسر هائه‌موسو است بی‌خبر است. در همان زمان، جومونگ با بانو سوسانو از قبیله تجاری گیرو در جولبون، آشنا شده و آنها به یکدیگر علاقه‌مند می‌شوند. پس از ترور هائه‌موسو توسط تسو و یونگ پو، جومونگ تازه حقیقت را می‌فهمد و عهد می‌بندد که انتقام پدرش را بگیرد و چینی‌ها را از کره بیرون کند. او نزد گوموا بازمی‌گردد و ارتش بویو را در نبردی علیه فرمانداری‌های چینی «لینگدان» و «زنفان» با موفقیت‌هایی رهبری می‌کند؛ اما در جریان جنگ ناپدید شده و گمان می‌رود که کشته شده باشد. متعاقباً، تسو با تبانی با فرمانداری زوانتو، قدرت را در بویو به دست می‌گیرد و سوسانو را مجبور می‌کند تا به همسری با وی تن دهد. سوسانو که از زنده ماندن جومونگ بی‌خبر است، برای رهایی از دست تسو با خدمتکار خود اوته ازدواج می‌کند و بعدها از او دو پسر به نام‌های بیریو و اونجو به دنیا می‌آورد.
در همین زمان، جومونگ توسط رئیس قبیله هابک(؟) پیدا شده و توسط دختر وی بانو یی‌سویا مداوا می‌گردد. پس‌از یک شورش در قبیله و مرگ پدر بانو سویا، آنها به بویو می‌روند و بعدها با هم ازدواج می‌کنند. جومونگ در ظاهر مخلصانه به تسو خدمت و از این طریق اعتماد او را جلب می‌کند. با از بین رفتن شک‌های تسو، جومونگ و یارانش موفق می‌شوند گروه بزرگی از پناهندگان چوسان قدیم محکوم به بردگی را رهبری کرده و به سمت کوهستان صعب العبور «بونگی» هدایت کنند. آنها در آنجا پایگاهی ایجاد کرده و گروه منحل شده دامول را دوباره تشکیل می‌دهند؛ در مقابل مادرش بانو یوهوا و همسرش بانو سویا (که به تازگی باردار است) به‌عنوان گروگان در قصر نگه داشته می‌شوند. پس از یک خورشید گرفتگی، گوموا با کمک وزیر اعظم زیرکش بادوکبال، دوباره قدرت را به دست می‌آورد و تسو را برای چند سال به مرزها تبعید می‌کند. او تلاش می‌کند جومونگ را متقاعد کند که به قصر بازگردد و گروه دامول را منحل کند؛ اما جومونگ این پیشنهاد را رد می‌کند و وزیر اعظم نیز سعی می‌کند او و افرادش را از میان بردارد. طی سه سال آینده، گروه دامول رشد و شروع به متحدکردن قبایل مختلف محلی می‌کند که باعث احساس خطر بویو و هان می‌شود. آنها با هدف نابودی گروه دامول چندین‌بار به کوهستان لشکرکشی می‌کنند؛ اما هر بار شکست می‌خورند.
در مقابل، جومونگ موفق می‌شود با قبیله گیرو متحد شده و آنها را از خطرات نجات دهد. پس از مرگ اوته در نبرد، جومونگ و سوسانو موفق به تشکیل اتحادی می‌شوند که پنج قبیله سرزمین جولبون و ارتش دامول را یکپارچه می‌کند. آنها در نهایت موفق می‌شوند فرمانداری زوانتو را فتح کنند و کشور جدیدی را که «گوگوریو» می‌نامند تأسیس می‌کنند. در آن زمان بانو یوها و بانو سویا تصمیم به فرار از قصر و پیوستن به جومونگ را می‌گیرند؛ اما بانو یوها دستگیر و به دست گوموای خشمگین کشته می‌شود و بانو سویا و فرزند کودکش به نام یوری نیز مفقود می‌شوند. در آن سو و در میان اتحاد جولبون و دامول، بر سر اینکه چه کسی قرار است فرمانروا شود نزاع درگرفته است. جومونگ با وجود ناراحتی از ناپدیدی بانو سویا و فرزندش، با هدف پایان دادن به درگیری‌ها با سوسانو ازدواج می‌کند و بدین شکل، نزاع‌ها پایان می‌یابد و آن دو پادشاه و ملکه کشور تازه تأسیس خود می‌شوند. اما در حقیقت بانو سویا و پسرش یوری زنده هستند و به‌طور مخفیانه در گوگوریو به زندگی ادامه می‌دهند.
۱۰ سال(؟) بعد، یوری به جوانی فعال و با استعداد در هنرهای رزمی تبدیل شده است و با دوستانش در یک گروه تجاری فاسد خدمت می‌کند. در جریان یک توطئه ناموفق توسط یونگ پو، آنها به جان شاهزاده بیریو سوءقصد می‌کنند که موجب تحت تعقیب قرار گرفتن‌شان می‌شود. یوری و مادرش بانو سویا به بویو می‌گریزند و یوری پس از نشان دادن استعداد رزمی‌اش در یک مسابقه دوستانه با شاهزاده بیریو، به عنوان محافظ قصر بویو استخدام می‌شود. پس از سال‌ها، بانو سویا بالاخره به یوری می‌گوید که پدرش امپراتور جومونگ است و اینکه برای اثبات این حقیقت باید بخشی از یک خنجر شکسته چوبی را که در قصر بویو پنهان شده، به جومونگ نشان می‌دهد. یوری آن خنجر را پیدا می‌کند و به گوگوریو می‌رود تا آن را به پدرش نشان دهد. جومونگ نیز پس از دیدن آن یوری را می‌شناسد و هر دو برای نجات دادن بانو سویا که بیمار نیز هست می‌شتابند. با آمدن یوری به قصر، دوباره میان حامیان جومونگ و حامیان سوسانو بر سر اینکه چه کسی باید ولیعهد گوگوریو شود، رقابت در می‌گیرد. تا جایی که حامیان سوسانو برای از میان بردن یوری توطئه می‌چینند. بانو سوسانو پس از درک شدت بحران، تصمیم می‌گیرد برای از هم نپاشیدن کشور، تاج و تخت را به جومونگ و پسرش یوری واگذار کند و خودش همراه با پسرانش بیریو و اونجو و بخشی از قبیله گیرو، به سرزمین‌های جنوب می‌روند تا کشور جدید خودشان (بکجه) را تأسیس کنند. در همین زمان، جومونگ و جانشینش یوری به جنگ‌های خود با فرمانداری‌های چینی هان ادامه می‌دهند تا باقی سرزمین‌های چوسان قدیم را پس بگیرند و مردم‌شان را آزاد کنند. سریال با ذکر مرگ جومونگ در سن ۳۹ سالگی به پایان می‌رسد.
بازیگران
| بازیگر | شخصیت | نقش |
|---|---|---|
| سونگ ایلگوک | جومونگ | فرزند بانو یوها و ژنرال هه موسو، فرزندخوانده امپراتور گوموآ، رهبر گروه دامول و بنیان‌گذار گوگوریو |
| هان هه‌جین | سوسانو | فرزند ارباب یونتابال، همسر دوم جومونگ و مادر بیریو و اونجو |
| کیم سونگسو | تسو | پسر ارشد امپراتور گوموا و امپراتور بعدی بویو |
| وون کیجون | یونگ پو | پسر دوم امپراتور گوموا |
| جون گوانگریول | امپراتور گوموا | پدر تسو و یونگپو، دوست قدیمی ژنرال هه موسو و امپراتور بویو |
| اوه یونسو | بانو یوها | همسر هه موسو، همسر دوم امپراتور گوموا و مادر جومونگ |
| هو جونهو | ژنرال هه موسو | پدر جومونگ و فرمانده قدیمی گروه دامول |
| کیم بیونگکی | ارباب یونتابال | رئیس گروه تجاری یونتابال و قبیله گیرو |
| لی جه‌یونگ | بادوکبال | وزیر اعظم بویو |
| کیون میری | ملکه وونهو | همسر اول امپراتور گوموا و مادر تسو و یونگپو |
| جین هیکیونگ | بانو یومیول | پیشگوی اعظم بویو |
| سونگ جیهیو | بانو یه سویا | همسر اول جومونگ و مادر یوری |
| یون دونگهوان | یانگجو | فرماندار زوانتو و پدر بانو سولان |
| پارک تام هی | بانو سولان | دختر یانگجو و همسر تسو |
| آن یونگجون | شاهزاده یوری | پسر جومونگ و بانو سویا |
| ایم هیونشیک | وزیر بولگه | برادر بانو وونهو، دایی تسو و از وزرای بویو |
| به سوبین | مدیر سایونگ | مدیر و مشاور گروه تجاری یونتابال |
| یو هومین | اویی | یکی از سه یار اول جومونگ |
| جان هونان | ماری | یکی از سه یار اول جومونگ |
| لیم دیهو | هیوبو | یکی از سه یار اول جومونگ |
| لی گه‌این | موپالمو | آهنگر سلطنتی بویو و از یاران جومونگ |
| سیو بومشیک | موگول | یکی از سه یار دوم جومونگ |
| چانگ گوانگسو | جوسا | یکی از سه یار دوم جومونگ |
| کیم مینچان | ماکاک | یکی از سه یار دوم جومونگ |
| پارک کیونگهوان | بوبونو | قاتل مغول‌تبار که برای کشتن جومونگ فرستاده شد و بعدها به او پیوست |
| پارک نمهاین | نارو | محافظ شخصی و یار معتمد تسو |
| کوان یون | بانو ماورینگ | پیشگوی اعظم بویو پس از بانو یومیول |
تولید و فروش
فیلم‌نامه این مجموعه توسط چوی وان-کیو و جانگ هیونگ-سو نوشته شده و کارگردان آن نیز لی جو هوان می‌باشد. این فیلم در یونگین ده‌جانگ‌گوم پارک واقع در ناحیه چواین، یونگین در استان گیونگ‌گی فیلم‌برداری شد؛ جایی که درام‌های تاریخی مشهور دیگری همچون افسانه خورشید و ماه، افسانه دونگ‌یی و ملکه سوندوک نیز فیلم‌برداری شده‌اند.[۱] بنا بود این مجموعه در ۶۰ قسمت پخش شود که پس از استقبال مردم، ام‌بی‌سی شمار آن را به ۸۱ قسمت افزایش داد.[۲] حق پخش تلویزیونی این سریال از سال ۲۰۰۶ به ۱۰ کشور جهان از جمله ایران فروخته شد و در آن زمان در طول ۹ ماه، ۴۹ میلیون دلار فروش داشت.[۳]
پخش و بازخورد
این بخش نیازمند گسترش است میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
در کره، مجموعهٔ جومونگ به مدت ۳۵ هفته در صدر پربیننده‌ترین برنامهٔ ملی قرار داشت. این بالاترین رکورد یک مجموعهٔ تلویزیونی از سال ۲۰۰۰ میلادی بود. طبق نتایج گردآوری شده توسط یک آژانس تحقیقاتی رتبه‌بندی بینندگان به نام «AGB Nielsen Media Research»، برای چند هفته جومونگ با میانگین بازدید سراسری ۴۹٪ در رتبهٔ نخست پربیننده‌ترین برنامهٔ هفتگی این کشور قرار گرفت.[۴] کاملاً مشهود بود که شبکهٔ ام‌بی‌سی که به تدریج درحال از دست دادن لقبش یعنی «پادشاه سریال‌های درام» بود، به لطف موفقیت مجموعهٔ جومونگ توانست دوباره سرپا شود. به علاوه، این اثر برای تک تک بازیگرانش موفقیتی بزرگ بود؛ بسیاری از بازیگران اصلی و فرعی، از جمله سونگ ایل گوک، هان هه جین، لی کی این، جین هی کیونگ و هئو جون هو، به واسطهٔ این اثر به رسمیت شناخته شده یا حتی به یک ستاره سینما تبدیل شدند.[۵]
رسانه‌های چین واکنشی منفی در برابر این سریال نشان داده، و تلویزیون دولتی چین آن را سریالی «چین‌ستیز» «تحریف‌کننده تاریخ» و «سلاحی به سوی چین» نامیدند. پس از این سریال، چین خرید محصولات فرهنگی را از کره به حالت تعلیق درآورد.[۶][۷]
دوبله و پخش در ایران
این بخش نیازمند گسترش است میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
ترجمه این سریال در ایران تا قسمت نهم از زبان کره‌ای صورت گرفت و مابقی قسمت‌ها از روی زیرنویس انگلیسی ترجمه شدند.[۸]
| صداپیشه | نقش | صداپیشه | نقش |
|---|---|---|---|
| علیرضا باشکندی | جومونگ | رزیتا یاراحمدی | سوسانو |
| ظفر گرایی | تسو | کامبیز شکوفنده | یونگپو |
| آزیتا یاراحمدی | بانو یوها | فاطمه نیرومند | بانو یومیول |
| بتسابه کاظمی | بانو مائورینگ | مینا حبیبی | یوسانگ |
| شیلا آژیر | بویونگ | صغراسادات هاشمی | جونگو و هیونمو |
| محبت دارآفرین | مودونگ | شهرزاد ثابتی | بانو سولان |
| مریم رادپور | بانو سویا | عالیه سادات جعفری | بانو چی ریانگ |
| فریبا شاهین مقدم | بانو وون هو | صغرا سادات هاشمی | ندیمه بانو وون هو |
| عباس نباتی | بادوکبال وزیر اعظم | غلامرضا مهرزادیان | ارباب یونتابال |
| اکبر منانی | امپراتور هیبارو | داوود باقری | فرمانده هوک چی |
| سعید مقدم منش | امپراتور گوموآ | بیژن علی‌محمدی | گپیل و سونگ ینگ |
| ناصر خویشتن‌دار | وزیر جین یانگ | اسفندیار مهرتاش | هیبولچان |
| فریدون اسماعیلی | ینگ تک | امیرمحمد صمصامی | اوته |
| ولی‌الله مومنی | دوکگا | محمد یاراحمدی | طبیب دربار |
| منوچهر زنده‌دل | موگول | کسری کیانی | جوسا |
| امیر حکیمی | اویی و یانگجو | علیرضا شایگان | ماری |
| شهرزاد بانکی | هیوبو | رضا الماسی | سایون |
| فرهاد شریفی | وان سانگ | امیر عطرچی | موسونگ و سوسنگ |
| حسین نورعلی | نارو و هان دانگ | جواد پزشکیان | توچی |
| حمیدرضا رضایی | وزیر بولگه و سونگجو | علی عابدی | وانگ سومان و ماجین |
| نادر کی‌مرام | چانسو، موکاک و زیائوچن | مهسا شرافت | سوریانگ |
| غلامرضا صادقی | هموسو |
این مجموعه در ایران با نام افسانه جومونگ پخش و با استقبال بی‌سابقه‌ای مواجه شد. استقبال فراوان از سریال موجب شد که برخی رسانه‌ها و جامعه‌شناسان ایرانی از آن با عنوان «پدیده جومونگ» یاد کنند.[۱۰] موفقیت و محبوبیت بین‌المللی فیلم‌هایی چون جومونگ بخشی از جریان موج کره‌ای محسوب می‌شوند که دنیا را فرا گرفته است.[۳] این موج در ایران، از سال ۸۵ و با پخش جواهری در قصر از شبکه دو فراگیر شد و با پخش افسانه جومونگ در سال ۸۷ به اوج خودش رسید. این سریال نخستین بار از شبکه سه سیما پخش شد.[۲]
مجموعه افسانه جومونگ یکی از پرمخاطب‌ترین مجموعه‌های پخش‌شده در تاریخ تلویزیون ایران است و نمایش آن باعث کاهش ترافیک شهری و خیابان‌ها می‌شد.[۱۱][۱۲][۱۳] تا ۱۷ مهر ۱۴۰۱، این سریال با بیش از ۵۷ میلیون بیننده در سایت و اپلیکیشن تلوبیون، رکورد پربیننده‌ترین فیلم و سریال در تاریخ تأسیس این سرویس را شکست. تنها آرشیو قسمت یازدهم این مجموعه نزدیک به ۷۰۰ هزار بازدید داشت.[۱۴]
سید عزت‌الله ضرغامی، رئیس سابق سازمان صدا و سیما در نشست مجمع اصول‌گرایان استان قم در سال ۱۳۹۴ گفت: «این سریال مورد توجه سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، قرار گرفته بوده و توصیه کرده همانند آن ساخته شود.»[۱۵] در سال ۱۳۹۳، کتابی به نام امپراتوری گوگوریو توسط انتشارات تخت جمشید چاپ شد که واقعیت‌های سریال افسانه جومونگ را بررسی می‌کرد و از تصاویر بازیگران کره‌ای سریال افسانه جومونگ برای واقعی جلوه دادن این افسانه استفاده کرده بود. این کتاب در کنار کتاب دیگری درباره دوره هخامنشی پرفروش‌ترین آثار این ناشر در نمایشگاه کتاب تهران بودند.[۱۶] با بازپخش این سریال از شبکه تماشا در سال ۱۴۰۱، عبارت «جومونگ» به یکی از بیشترین واژه‌های جست‌وجو شده در گوگل توسط ایرانی‌ها، در خردادماه ۱۴۰۱ تبدیل شد.[۱۷]
جوایز
| سال | جشنواره | بخش | نامزد(ها) | نتیجه | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ۲۰۰۶ | جوایز درامای ام‌بی‌سی | جایزه بزرگ | سونگ ایل گوک | برنده | [۱۸] |
| درام سال | جومونگ | نامزدشده | |||
| کارگردان سال | لی جو-هوان | برنده | |||
| نویسنده (های) سال | چوی وان-کیو و جونگ هیونگ-سو | برنده | |||
| جایزه بهترین بهترین‌ها، بازیگر مرد | جان کوانگ ریول | برنده | |||
| سونگ ایل گوک | برنده | ||||
| جایزه برترین، بازیگر زن | هان هه جین | برنده | |||
| اوه یون سو | نامزدشده | ||||
| جایزه برترین، بازیگر مرد | کیم سونگ سو | برنده | |||
| جایزه ویژه، بهترین بازیگر مرد درام تاریخی | هو جون-هو | برنده | |||
| جایزه ویژه، بهترین بازیگر زن درام تاریخی | اوه یون سو | برنده | |||
| جایزه ویژه، بازیگر کهنه‌کار | لی که-این | برنده | |||
| بهترین بازیگر مرد جدید | وون کی-جون | برنده | |||
| ۲۰۰۷ | جوایز هنری بکسانگ | جایزه بزرگ | جومونگ | برنده | |
| بهترین درام | نامزدشده | [۱۹] | |||
| بهترین کارگران | لی جو-هوان | نامزدشده | |||
| بهترین بازیگر مرد | سونگ ایل گوک | نامزدشده | |||
| بهترین بازیگر زن | هان هه جین | نامزدشده | |||
| بهترین نمایشنامه | چوی وان-کیو و جونگ هیونگ-سو | برنده | |||
| بهترین بازیگر زن جدید | سونگ جی هیو | نامزدشده | |||
| جوایز درامای کره | بهترین درام | جومونگ | برنده | [نیازمند منبع] | |
| جوایز بین‌المللی درامای سئول | بهترین بازیگر مرد | سونگ ایل گوک | نامزدشده | [۲۰] |
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Lee, Cin Woo (16 March 2012). "Beyond Seoul: 19 reasons to explore Korea" [فراتر از سئول: ۱۹ دلیل برای کشف کره]. CNN Go (به انگلیسی). Archived from the original on 21 April 2012. Retrieved 6 May 2012.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «مردم همچنان جومونگ را تماشا می‌کنند». خبرگزاری ایسنا. ۱ مهر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱ آبان ۱۴۰۳.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ آرش شفاعی (۲۸ آذر ۱۴۰۱). «تسخیر دیوار چین توسط جومونگ». خبرگزاری جام جم (۶۳۸۵). دریافت‌شده در ۱۰ آبان ۱۴۰۳.
- ↑ 장서윤 (12 February 2007). "주몽', 35주간 1위 대기록…2000년 이후 최고" [جومونگ: ۳۵ هفته رکورد رتبه اول... بهترین از سال ۲۰۰۰]. 마이데일리 – My Daily (به کره‌ای). Archived from the original on 23 March 2007. Retrieved 2025-05-23.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link) - ↑ 김지연 (6 February 2007). "[굿바이! 주몽]'주몽'이 얻은 것과 잃은 것" [خداحافظ جومونگ! آنچه جومونگ به دست آورد و از دست داد]. 다음 – OSEN (به کره‌ای). Retrieved 2025-05-23.
- ↑ "韩国热播电视剧歪曲高句丽史实 成针对中国武器" [تلویزیون رسمی چین: سریال‌های محبوب کره‌ای حقایق تاریخی گوگوریو را تحریف می‌کنند و از آن به عنوان سلاحی علیه چین استفاده می‌شود] (به چینی). news.cctv.com. 2007-04-26. Retrieved 2023-01-05.
- ↑ "阿尔及利亚" [جومونگ افسانه‌ای است که مخاطب را گمراه می‌کند] (به چینی). YCWB Newspaper. 2007-02-01. Archived from the original on 2007-04-01. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ علیرضا پورصباغ (۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۸). «فارسی‌گویان افسانه جومونگ». انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۰.
- ↑ «افسانه جومونگ رؤیای مخاطبان ایرانی است». خبرگزاری مهر. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۱ آبان ۱۴۰۳.
- ↑ «یادداشتی بر موسیقی و نمایش ملی سنتی کره جنوبی: جومونگ بود و نبود!». روزنامه آفتاب یزد (۲۷۸۷). ۴ آذر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۱۰ آبان ۱۴۰۳.
- ↑ «جومونگ: خوشحالم که هنگام پخش سریال من، ترافیک تهران سبک می‌شود». خبرآنلاین. ۲۰۰۹-۰۸-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۰۵.
- ↑ «به بهانه پررنگ شدن حضور سریال‌های کره‌ای/ وقتی جومونگ خیابان خلوت می‌کرد». خبرگزاری تسنیم. ۳۰ خرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۲۳.
- ↑ «رفیق بی‌کلک جومونگ یا رابطه سه وجهی جومونگ، مولانا و ترافیک تهران». خبرگزاری برنا. ۲۴ اسفند ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۲۳.
- ↑ «پرچم جومونگ همچنان بالاست». خبرگزاری هفت صبح. ۱۷ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۲۳.
- ↑ «روایت ضرغامی از نظر رهبری دربارهٔ سریال جومونگ». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۲ بهمن ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۶ خرداد ۱۴۰۱.
- ↑ «رقابت فروش کتاب افسانه جومونگ با دوره هخامنشی!». خبرگزاری مهر. ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۶ خرداد ۱۴۰۱.
- ↑ فاطمه نظرمحمدی (۲ تیر ۱۴۰۱). علیرضا بهرامی، ویراستار. «حاشیه‌ها: ایرانی‌ها گوگل را تصاحب کردند». خبرگزاری ایسنا. دریافت‌شده در ۲ تیر ۱۴۰۳.
- ↑ Chung, Ah-young (1 January 2007). "Broadcasters Award Top-Rated Dramas" [جایزه پخش‌کنندگان درام‌های با رتبه برتر]. The Korea Times via Hancinema (به انگلیسی). Archived from the original on 7 September 2008. Retrieved 9 January 2015.
- ↑ Pais, Jon (27 April 2007). "43rd Baeksang Arts Awards" [چهل و سومین جوایز هنری بکسانگ]. Twitch Film (به انگلیسی). Archived from the original on 19 October 2014. Retrieved 9 January 2015.
- ↑ "송일국, 日기무라 타쿠야와 SDA 남자배우상 경합" [سونگ ایل گوک برای جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره درامای سئول با تاکویا کیمورا رقابت می‌کند]. starnews (به کره‌ای). Archived from the original on 2017-09-10. Retrieved 2017-09-10.
پیوند به بیرون
- وبگاه رسمی (به کره‌ای)
- جومونگ در رسانه جهانی ام‌بی‌سی کره
- جومونگ در هان‌سینما
- جومونگ در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)