سید حسن امامی
سید حسن امامی (زاده ۱۲۸۱ در تهران – درگذشته مرداد ۱۳۵۸ در لوزان، سوئیس) مجتهد شیعه، استاد ممتاز حقوق مدنی دانشگاه تهران تا سال ۱۳۴۷، نماینده دوره ۱۷ مجلس شورای ملی و رئیس آن از ۱۰ تا ۳۰ تیر ۱۳۳۱، نماینده مجلس سنای ایران و امام جمعه شهر تهران از ۱۲ بهمن ۱۳۲۴ تا ۲۸ دی ۱۳۵۷ در زمان محمدرضا پهلوی بود.[۱]
| ||
| شناسنامه | ||
|---|---|---|
| زادروز | ۱۲۸۱ | |
| زادگاه | تهران، ایران | |
| تاریخ مرگ | مرداد ۱۳۵۸ | |
| محل مرگ | لوزان، سوئیس | |
| دین | مسلمان | |
| مذهب | شیعه | |
| اطلاعات سیاسی | ||
| سمت‌ها | مجتهد، استاد حقوق | |
|
| ||
امامی تحصیلات دینی خود را در نجف و تحصیلات دانشگاهی خود را در سوئیس گذرانده بود. وی پس از فوت عمویش سید محمد امام‌زاده در سال ۱۳۲۴ منصب امامت جمعه تهران را بر عهده گرفت و تا انقلاب ۱۳۵۷ آن را در اختیار داشت.[۲]
حسن امامی در سال ۱۳۳۱ در انتخابات جنجالی مجلس هفدهم به عنوان مخالف دولت جبهه ملی، وارد مجلس شد. وی برای مدت کوتاهی (۱۰–۳۱ تیر) به ریاست مجلس شورای ملی نیز رسید؛ ولی پس از حوادث ۳۰ تیر از ریاست کناره گرفته و در نشستهای مجلس نیز شرکت نمی‌کرد. پس از آن فعالیت خود را بیشتر در دانشگاه متمرکز کرد و یکی از مهم‌ترین استادان حقوق ایران به‌شمار می‌رفت، ضمن اینکه به عضویت مجلس سنا نیز درآمد.[۳]
در آخرین سفر شاه، او برای انجام مراسم دعا در فرودگاه حاضر نشد و خود نیز دو روز بعد از خروج شاه در دی ۱۳۵۷ ایران را به مقصد سوئیس ترک کرد. او در مرداد ماه سال ۱۳۵۸ در سوئیس بر اثر سرطان در گذشت.[۴]
پیشینهویرایش
وی فرزند سید میرزا ابوالقاسم تهرانی و نوه سید زین‌العابدین امام جمعه بود. جدش میرزا ابوالقاسم تهرانی از امامان جمعه تهران بوده‌است. پس از تحصیلات مقدماتی در مدرسه پروکیمنیاژ که توسط روس‌ها اداره می‌شد، برای فراگیری علوم فقهی و دینی، ادبیات عرب، منطق و سایر علوم به حوزه علمیه نجف رفت و به درجه اجتهاد نائل شد. در سال ۱۳۰۷ به منظور فراگیری علم حقوق نوین به سوئیس رفت. پس از پنج سال اقامت و تحصیل در رشته حقوق خصوصی در دانشکده حقوق دانشگاه لوزان، در سال ۱۳۱۲ با ارائه رساله خود با عنوان «اساس قضائی مهر در فقه شیعه اسلامی» موفق به اخذ درجه دکترای حقوق شد.[۵] (رابطه خویشاوندی امامی با مصدق از طریق همسر او «زهرا ضیا السلطنه نوه دختری ناصرالدین شاه » که عمه ی ناتنی حسن امامی بوده است)
زندگی علمیویرایش
امامی پس از بازگشت به ایران، مدتی به تدریس «تاریخ حقوق و حقوق اسلام» در مدرسه عالی حقوق و دانشکده معقول و منقول پرداخت. در سال ۱۳۱۷ به منصب قضاوت رسید و در سال ۱۳۲۳ رئیس کل دادگستری شهرستان تهران گردید. مدت‌ها کرسی تدریس دروس «حقوق ثبت اسناد»، «اصول محاکمات حقوقی»، «حقوق مدنی» و «شرح قانون مدنی» در دانشگاه تهران را در دست داشت. مدتی مجدداً به سوئیس سفر کرد و حاصل این سفر، تألیف شش جلد کتاب «حقوق مدنی» بود که هنوز هم یکی از اصلی‌ترین منابع و مراجع تدریس، مطالعه و تحقیق در این زمینه به‌شمار می‌رود. امامی در کنار محمدجعفر جعفری لنگرودی، ناصر کاتوزیان، سید حسین صفایی و مهدی شهیدی جز اساتید بنام و صاحب سبک در حقوق مدنی ایران است.
شاگردان برجستهویرایش
درگذشتویرایش
دو روز بعد از خروج شاه در دی ۱۳۵۷ ایران را به مقصد سوئیس ترک کرد و در سال ۱۳۵۸ در اثر ابتلا به بیماری سرطان در سوئیس درگذشت و در آنجا به خاک سپرده شد.[۴]
منابعویرایش
- ↑ «حقوق مدنی (امامی، حسن) - ویکی‌نور، دانشنامۀ تخصصی». wikinoor.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۰.
- ↑ «سید حسن امامی». فصلنامه مطالعات تاریخی شماره ۲۶. راسخون. پائیز ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۶-۲۸.
- ↑ در دامگه حادثه، خاطرات پرویز ثابتی، نوشته عرفان قانعی فرد، صفحه 208
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «امام جمعه تهران قبل از انقلاب که بود؟». سایت الف.
- ↑ «استمزاج سید حسن امامی از انگلیس برای تشکیل حزب». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۰.