سید حسن امامی

حقوقدان و قاضی ایرانی

سید حسن امامی (زاده ۱۲۸۱ در تهران – درگذشته ۲۳ تیر ۱۳۵۸ در لوزان، سوئیس) مجتهد شیعه، استاد حقوق مدنی دانشگاه تهران تا سال ۱۳۴۷، نماینده دوره ۱۷ مجلس شورای ملی و رئیس آن از ۱۰ تا ۳۰ تیر ۱۳۳۱، نماینده مجلس سنای ایران و امام جمعه شهر تهران از ۱۲ بهمن ۱۳۲۴ تا ۲۸ دی ۱۳۵۷ در زمان محمدرضا پهلوی بود.[۱]

سید حسن امامی
رئیس مجلس شورای ملی
دوره مسئولیت
۷ اردیبهشت ۱۳۳۱ – ۳۰ تیر ۱۳۳۱
پس ازرضا حکمت
پیش ازسید ابوالقاسم کاشانی
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۸۱
تهران، ایران
درگذشته۲۳ تیر ۱۳۵۸
لوزان،سوئیس
آرامگاهلوزان، سوئیس
تحصیلاتدانشگاه لوزان

امامی تحصیلات دینی خود را در نجف و تحصیلات دانشگاهی خود را در سوئیس گذرانده بود. وی پس از فوت عمویش سید محمد امام‌زاده در سال ۱۳۲۴ منصب امامت جمعه تهران را بر عهده گرفت و تا انقلاب ۱۳۵۷ آن را در اختیار داشت.[۲]

حسن امامی در سال ۱۳۳۱ در انتخابات جنجالی مجلس هفدهم به عنوان مخالف دولت جبهه ملی، وارد مجلس شد. وی برای مدت کوتاهی (۱۰ تا ۳۰ تیر) به ریاست مجلس شورای ملی نیز رسید؛ ولی پس از حوادث ۳۰ تیر از ریاست کناره گرفته و در نشستهای مجلس نیز شرکت نمی‌کرد. پس از آن فعالیت خود را بیشتر در دانشگاه متمرکز کرد و یکی از مهم‌ترین استادان حقوق ایران به‌شمار می‌رفت، ضمن اینکه به عضویت مجلس سنا نیز درآمد.[۳]

در آخرین سفر شاه، او برای انجام مراسم دعا در فرودگاه حاضر نشد و خود نیز دو روز بعد از خروج شاه در دی ۱۳۵۷ ایران را به مقصد سوئیس ترک کرد. او در ۲۳ تیرماه سال ۱۳۵۸ در سوئیس بر اثر سرطان در گذشت.[۴] وی از دوستداران محمدرضا پهلوی بود.

سید حسن امامی

پیشینه ویرایش

وی فرزند سید میرزا ابوالقاسم تهرانی و نوه سید زین‌العابدین امام جمعه و جدش میرزا ابوالقاسم امام جمعه که همگی امام جمعه تهران بوده‌اند می باشد. پس از تحصیلات مقدماتی در مدرسه پروکیمنیاژ که توسط روس‌ها اداره می‌شد، برای فراگیری علوم فقهی و دینی، ادبیات عرب، منطق و سایر علوم به حوزه علمیه نجف رفت و به درجه اجتهاد نائل شد. در سال ۱۳۰۷ به منظور فراگیری علم حقوق نوین به سوئیس رفت. پس از پنج سال اقامت و تحصیل در رشته حقوق خصوصی در دانشکده حقوق دانشگاه لوزان، در سال ۱۳۱۲ با ارائه رساله خود با عنوان «اساس قضائی مهر در فقه شیعه اسلامی» موفق به اخذ درجه دکترای حقوق شد.[۵] (رابطه خویشاوندی امامی با مصدق از طریق همسر او «زهرا ضیا السلطنه نوه دختری ناصرالدین شاه» که عمهٔ ناتنی حسن امامی بوده‌است)

زندگی علمی ویرایش

امامی پس از بازگشت به ایران، مدتی به تدریس «تاریخ حقوق و حقوق اسلام» در مدرسه عالی حقوق و دانشکده معقول و منقول پرداخت. در سال ۱۳۱۷ به منصب قضاوت رسید و در سال ۱۳۲۳ رئیس کل دادگستری شهرستان تهران گردید. مدت‌ها کرسی تدریس دروس «حقوق ثبت اسناد»، «اصول محاکمات حقوقی»، «حقوق مدنی» و «شرح قانون مدنی» در دانشگاه تهران را در دست داشت. مدتی مجدداً به سوئیس سفر کرد و حاصل این سفر، تألیف شش جلد کتاب «حقوق مدنی» بود که هنوز هم یکی از اصلی‌ترین منابع و مراجع تدریس، مطالعه و تحقیق در این زمینه به‌شمار می‌رود. امامی در کنار محمدجعفر جعفری لنگرودی، ناصر کاتوزیان، سید حسین صفایی و مهدی شهیدی جز اساتید بنام و صاحب سبک در حقوق مدنی ایران است.

درگذشت ویرایش

دو روز بعد از خروج شاه در دی ۱۳۵۷ ایران را به مقصد سوئیس ترک کرد و در سال ۱۳۵۸ در اثر ابتلا به بیماری سرطان در سوئیس درگذشت و در آنجا به خاک سپرده شد.[۴]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «حقوق مدنی (امامی، حسن) - ویکی‌نور، دانشنامهٔ تخصصی». wikinoor.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۰.
  2. «سید حسن امامی». فصلنامه مطالعات تاریخی شماره ۲۶. راسخون. پائیز ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۶-۲۸.
  3. در دامگه حادثه، خاطرات پرویز ثابتی، نوشته عرفان قانعی فرد، صفحه 208
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «امام جمعه تهران قبل از انقلاب که بود؟». سایت الف.
  5. «استمزاج سید حسن امامی از انگلیس برای تشکیل حزب». خبرگزاری فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۰.

پیوند به بیرون ویرایش