فلک‌الدین حسن خورشیدی

فلک‌الدین حسن خورشیدی نهمین حاکم دودمان اتابکان لر کوچک و فرزند بدرالدین مسعود اول است.[۱][۲][۳] او به همراه برادرش عزالدین حسین به طور مشترک بر لر کوچک حکومت کردند.[۴]

فلک‌الدین حسن خورشیدی
نهمین اتابک لر کوچک
سلطنت677 - 692 هجری قمری
جانشینجمال الدین خضر
درگذشته692 هجری قمری
فرزند(ان)بدرالدین مسعود دوم
دودماناتابکان لر کوچک
پدربدرالدین مسعود اول

روابط با ایلخانان

ویرایش

پس ار روی کار آمدن ایلخانان، اتابکان لر کوچک با آنها روابط نزدیکی برقرار کردند به نوعی که ایلخانان حاکمان لر کوچک را انتخاب میکردند.[۵] پس از مرگ تاج‌الدین شاه، برای جانشینی وی درگیری‌های فراوانی رخ داد. سرانجام آباقاخان ایلخانی حکومت لر کوچک را به دو پسر بدرالدین مسعود سپرد.[۶]

حکومت و فتوحات

ویرایش

شرف خان بدلیسی در کتاب شرفنامه، فلک‌الدین حسن را حاکم ولایات لر و برادرش عزالدین حسین را حاکم املاک اینجو مغولان میداند. او همچنین مینویسد که ‌دو برادر لشکری هفده هزار نفری در اختیار داشتند.[۷] بنا به نوشته حمدلله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده، در زمان حکومت این دو برادر قلمرو اتابکان لر کوچک در جهات مختلف گسترش پیدا کرد و از املاک بیات و همدان و الشتر و اصفهان تا خوزستان و شوشتر تحت تصرف آنان درآمد.[۸] معین الدین نطنزی در کتاب منتخب التواریخ مینویسد:

امنیت و استقامتی که در آن زمان لرستان را بود، هیچ مورخی در هیچ تاریخی مثل آن نشان ندهد. در این دوره سیاست عمرانی و تشویق زراعت نیز از جمله اقدامات آنان ذکر شده است. — معین الدین نطنزی، منتخب التواریخ، صفحه ۶۱[۹]

مرگ و جانشینی

ویرایش

دایره المعارف بزرگ اسلامی در مورد وفات فلک‌الدین حسن و عزالدین حسین مینویسد: «سرانجام هر دو برادر در ۶۹۲ قمری در زمان فرمانروایی گیخاتو درگذشتند، یا به روایتی هر دو در اثر نزاع با یكدیگر به قتل رسیدند.»[۱۰] پس از مرگ فرزندان بدرالدین مسعود اول خورشیدی، حکومت لر کوچک به جمال‌الدین خضر فرزند تاج‌الدین شاه رسید.[۱۱]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. صبور (۲۰۱۸-۱۰-۲۶). «فلک الدین حسن». تقویم تاریخ صبور - مستند سازی ابنیه تاریخی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
  2. «فلک الدین حسن لر (حک: ۶۷۷ـ۶۹۲ق) - ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی». wikijoo.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
  3. عباس اقبال. «تاریخ مغول : از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری - مبحث لر کوچک». کتابخانه دیجیتال نور. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۹.
  4. ابن فوطی. «کتاب حوادث الجامعه - ترجمه فارسی». کتابخانه دیجیتال نور. ص. صفحه ۱۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۹.
  5. عباس اقبال. «تاریخ مغول : از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری - مبحث لر کوچک». کتابخانه دیجیتال نور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰.
  6. «اتابکان لرستان». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.[پیوند مرده]
  7. شرف خان بدلیسی، شرفنامه
  8. حمدلله مستوفی، تاریخ گزیده
  9. معین الدین نطنزی، منتخب التواریخ، صفحه ۶۱
  10. «اتابکان لرستان صفحه 2 | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
  11. صبور (۲۰۱۸-۱۰-۲۵). «جمال الدین خضر». تقویم تاریخ صبور - مستند سازی ابنیه تاریخی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.