لیتیم هیدروکسید


هیدروکسید لیتیم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی LiOH است. این ترکیب، بلورهایی سفید با ویژگی نم‌بینی دارد؛ در آب و اندکی در اتانول حل می‌شود. هیدروکسید لیتیم در قالب انیدروز و مونوهیدرات (LiOH.H2O) به صورت تجاری در دسترس است. هر دوی این مواد بازهایی قوی اند اما نسبت به هیدروکسیدهای فلزهای قلیایی ضعیف‌ترین اند.

لیتیم هیدروکسید
Lithium hydroxide
Lithium-hydroxide.jpg
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۱۳۱۰-۶۵-۲ ✔Y, ۱۳۱۰-۶۶-۳ (monohydrate) N
پاب‌کم ۳۹۳۹
کم‌اسپایدر ۳۸۰۲ ✔Y
UNII 903YL31JAS ✔Y
شمارهٔ یواِن 2680
ChEBI CHEBI:33979 ✔Y
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس OJ6307070
68415
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • [Li+].[OH-]

  • InChI=1S/Li.H2O/h;1H2/q+1;/p-۱ ✔Y
    Key: WMFOQBRAJBCJND-UHFFFAOYSA-M ✔Y


    InChI=1/Li.H2O/h;1H2/q+1;/p-۱
    Key: WMFOQBRAJBCJND-REWHXWOFAT

خصوصیات
فرمول مولکولی LiOH
جرم مولی 23.95 g/mol (anhydrous)
41.96 g/mol (monohydrate)
شکل ظاهری پودر سفید جاذب رطوبت
بی بو
چگالی 1.46 g/cm3 (anhydrous)
1.51 g/cm3 (monohydrate)
دمای ذوب ۴۶۲ درجه سلسیوس (۸۶۴ درجه فارنهایت؛ ۷۳۵ کلوین)
دمای جوش ۹۲۴ درجه سلسیوس (۱٬۶۹۵ درجه فارنهایت؛ ۱٬۱۹۷ کلوین) decomposes
انحلال‌پذیری در آب anhydrous:
12.7 g/100 mL (0 °C)
12.8 g/100 mL (20 °C)
17.5 g/100 mL (100 °C)
monohydrate:
22.3 g/100 mL (10 °C)
26.8 g/100 mL (80 °C)[۱]
انحلال‌پذیری در methanol anhydrous:
9.76 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)
monohydrate:
13.69 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[۲]
انحلال‌پذیری در ethanol anhydrous:
2.36 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)
monohydrate:
2.18 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[۲]
انحلال‌پذیری در isopropanol anhydrous:
0 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)
monohydrate:
0.11 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[۲]
خاصیت بازی (pKb) -0.04[۳](LiOH(aq) = Li+ + OH)
پذیرفتاری مغناطیسی -12.3·10-6 cm3/mol
ضریب شکست (nD) 1.464 (anhydrous)
1.460 (monohydrate)
ترموشیمی
2.071 J/g K
-20.36 kJ/g
خطرات
خطرات اصلی خورنده
لوزی آتش
NFPA 704 four-colored diamondSpecial hazards (white): no code
نقطه اشتعال
LD50 210 mg/kg (oral, rat)[۴]
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها Lithium amide
دیگر کاتیون‌ها سدیم هیدروکسید
پتاسیم هیدروکسید
روبیدیم هیدروکسید
سزیم هیدروکسید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 N (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

تولید و واکنش

ویرایش

هیدروکسید لیتیم از راه واکنش جانشینی دوگانه میان لیتیم کربنات و کلسیم هیدروکسید بدست می‌آید:[۵]

Li2CO3 + Ca(OH)2 → 2 LiOH + CaCO3

هیدرات تولید شده در ابتدا با گرمادهی تا دمای ۱۸۰ درجهٔ سانتیگراد دهیدراته می‌شود.

در آزمایشگاه تولید هیدروکسید لیتیم با افزودن آب به لیتیم یا لیتیم اکسید بدست می‌آید:

2 Li + 2 H2O → 2 LiOH + H2
Li2O + H2O → 2 LiOH

معمولاً از چنین واکنش‌هایی پرهیز می‌شود.

با اینکه لیتیوم کربنات کاربرد بیشتری دارد اما در تولید نمک‌های لیتیم از هیدروکسید آن بیشتر استفاده می‌شود، مانند:

LiOH + HF → LiF + H2O.

کاربرد

ویرایش

از هیدروکسید لیتیم بیشتر در تولید گریس‌های لیتیم استفاده می‌شود. یک گریس لیتیم شناخته شده، استئارات لیتیوم است که به دلیل مقاومت بالایش در برابر آب و کاربرد در دماهای بالا و پایین به عنوان گریس روان‌کننده کاربرد بالایی دارد.

از هیدروکسید لیتیم در پالوده سازی گازهای تنفسی در فضاپیماها و زیردریایی‌ها استفاده می‌شود، با کمک آن، با تولید آب و لیتیوم کربنات، کربن دی‌اکسید از گازهای تنفسی حذف می‌شود و قابل تنفس می‌شود:[۶]

2 LiOH·H2O + CO2 → Li2CO3 + 3 H2O

یا

2LiOH + CO2 → Li2CO3 + H2O

کاربردهای دیگر

ویرایش

در تولید الکترولیت باتری، سرامیک، برخی سیمان‌های پرتلند و … کاربرد دارد. همچنین در رآکتور آب فشرده در کنترل خوردگی کاربرد دارد.

قیمت هیدروکسید لیتیم در سال ۲۰۱۲، ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار به ازای هر تُن بود.[۷]

منابع

ویرایش
  1. Lide, David R., ed. (2006). هندبوک شیمی و فیزیک سی آر سی (87th ed.). Boca Raton, FL: انتشارات سی‌آرسی. ISBN 0-8493-0487-3.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Khosravi, Javad (2007). "9: Results". PRODUCTION OF LITHIUM PEROXIDE AND LITHIUM OXIDE IN AN ALCOHOL MEDIUM. ISBN 978-0-494-38597-5.
  3. Popov, K.; et al. (2002). "7Li, 23Na, 39K and 133Cs NMR comparative equilibrium study of alkali metal cation hydroxide complexes in aqueous solutions. First numerical value for CsOH formation". Inorganic Chemistry Communications. 5 (3): 223–225. Retrieved 2017-01-21. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |first= (help)
  4. http://chem.sis.nlm.nih.gov/chemidplus/rn/1310-65-2
  5. Wietelmann, U; Bauer, RJ (2000). "Lithium and Lithium Compounds". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. doi:10.1002/14356007.a15_393. ISBN 3-527-30673-0.
  6. Jaunsen, JR (1989). "The Behavior and Capabilities of Lithium Hydroxide Carbon Dioxide Scrubbers in a Deep Sea Environment". US Naval Academy Technical Report. USNA-TSPR-157. Archived from the original on 24 August 2009. Retrieved 2008-06-17.
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون

ویرایش