پطرس
پِطرُس[الف] (به لاتین: Petrus) یا شمعون، یکی از دوازده حواری عیسی مسیح، رهبران کلیسای مسیحیت اولیه بودند. پطرس توسط عیسی مسیح در گفتگوی «صخرهٔ کلیسای من» در متی ۱۶:۱۸ به پیشوایی مسیحیان و مسیحیت برگزیده شد و این همان مقامی بود که مسیحیان کاتولیک آن را مقام "پاپ" می دانند و در نتیجه کلیسای کاتولیک پطرس را نخستین پاپ میداند که ۳۱ سال پاپ بود.[۴] همهٔ کلیساهای مسیحی باستان پطرس را به عنوان قدیسی مهم بزرگ میشمارند و او را بانی کلیسای انطاکیه و بعدتر کلیسای رم میدانند،[۵] ولی در خصوص اقتدار جانشینان متعدد او در مسیحیت امروز اختلاف نظر دارند.
پاپ مقدس پطرُس | |
---|---|
رسول، اندرز دهنده، شهید | |
![]() پطرُسِ قدیس. اثری از پیتر پل روبنس در حالیکه کلیدهای بهشت را در دست دارد و جامهٔ پشمینهٔ پاپ را بر تن. | |
کلیسا | مسیحیت اولیه |
منصوبشده در | ۳۰ میلادی[۱] |
پایان دوره | ۶۴ یا ۶۷ میلادی |
پیشین | تحلیفگر (نخستین پاپ) |
جانشین | لینوس |
رستهها | |
انتصاب | توسط عیسی |
اطلاعات فردی | |
نام هنگام تولد | شَمعون (سایمون) |
زادهٔ | نامعلوم بیت صیدا، بلندیهای جولان، سوریه، امپراتوری روم |
درگذشت | ح ۶۴ میلادی[۲] نمازخانه کلمنتین، واتیکان هیل، رم، امپراتوری روم |
والدین | یوحنا |
پیشه | ماهیگیر |
قدوسیت | |
روز بزرگداشت | Main feast (به همراه پولس) ۲۹ ژوئن (کلیسای کاتولیک، کلیسای ارتدکس شرقی، ارتدوکسی مشرقی، انگلیکان، لوتریانیسم) Chair of St Peter در رم ۱۸ ژانویه (Pre-1960 گاهشمار رومی) Confession of St Peter ۱۸ ژانویه (انگلیکان) Chair of St Peter ۲۲ فوریه (کلیسای کاتولیک) St Peter in Chains ۱ اوت (pre-1960 گاهشمار رومی) |
تکریمشده در | همهٔ کلیساهای مسیحی |
صفتها | کلیدهای بهشت، pallium, papal vestments, خروس، man crucified head downwards, vested as an Apostle, holding a book or scroll. Iconographically, he is depicted with a bushy white beard and white hair. |
پشتیبانی | Patronage list |
زیارتگاهها | کلیسای سن پیترو |
او در سال یک میلادی[نیازمند منبع] در بیت صیدا به دنیا آمد. طبق سنت مسیحی، حکومت روم پطرس را در سال ۶۴ میلادی و در پایتخت این کشور (در رم) اعدام کرد.[۶]
مقبره وی در زیر کلیسای بزرگ واتیکان قرار دارد.
خانواده پطرس ویرایش
خانوادهٔ پطرس در جلیل در شهر بیت صیدا زندگی میکردند. آنها هم خود ماهیگیر بودند و هم چندین قایق ماهیگیری داشتند، که به دیگران اجاره میدادند.
پدر پطرس یونا نام داشت. نام اصلی پطرس، شمعون بود. شمعون بعدها توسط عیسی مسیح به «کیفا» یا همان «پطرس» که به معنای صخره است ملقب شد. پطرس برادری به نام اندریاس داشت، که پیش از او به عیسی مسیح ایمان آورد.[۷]
پطرس در مسیحیت ویرایش
"پطرس" شکلِ یونانی شدۀ واژۀ آرامی «کیفا» به معنی «صخره» است. بر اساس انجیل، علت نامگذاری شمعون به «پطرس» توسط عیسی مسیح اینگونه عنوان میشود:
«من بر این صخره کلیسای خود را بنا میکنم، و قدرتهای جهنم، هرگز قادر به نابودی آن نخواهند بود. من کلیدهای ملکوت خدا را در اختیار تو (پطرس) میگذارم تا هر دری را بر روی زمین بگشایی در آسمان نیز گشوده شود و هر دری را بر روی زمین ببندی، در آسمان بسته شود»[۸]
- انجیل مرقس:
بر اساس سنّت مسیحی، مرقس رسول (نگارندۀ انجیل مرقس)، که شاگرد و دستیار پطرس رسول -که پطرس او را فرزند ایمانی خود می نامد-[۹] و پسرعموی برنابا رسول[۱۰] و همکار/همیار پولس رسول[۱۱] بود، انجیل مرقس را بر اساس روایت پطرس رسول به کتابت در آورد؛ به عبارت دیگر، راوی انجیل مرقس، پطرس رسول می باشد که مرقس آن ها را مکتوب نموده است. قدیمی ترین اشارۀ به جای مانده به این موضوع، در متن های به جای مانده از پاپیاس و ایرنائوس است[۱۲]، که از شحصیت های شناخته شده در مسیحیت اولیه (قرن اول و دوم میلادی) هستند.
- رسالۀ اول پطرس و رسالۀ دوم پطرس:
در سنت مسیحی، پطرس را نویسندۀ دو رساله (رسالۀ اول پطرس و رسالۀ دوم پطرس) از مجموعۀ کتب/رساله های موجود در بخش عهدجدید از کتاب مقدس مسیحی دانسته اند. لازم به ذکر است که با توجه به حرفۀ پطرس (ماهی گیری) این احتمال هست که وی خود قادر به نوشتن نبوده باشد و سخنان خود را توسط یک دستیار/مترجم به کتابت درآورده باشد. این احتمال با توجه به بخش پایانی رسالۀ اول پطرس تقویت می شود: "این نامه را توسط سیلوانوس، که او را برادری وفادار به شمار می آورم در چند کلمه می نویسم و موعظه و گواهی می دهم که..."[۱۳]
- مقام پطرس در مسیحیت:
پطرس، در مسیحیت، حواری و شاگرد ارشد عیسی مسیح می باشد، که عیسی مسیح "کلیسا" و به عبارتی "مسیحیت" را به هدایت او بنا می کند[۸]. هر چهار انجیل (انجیل مرقس، انجیل لوقا، علی الخصوص انجیل متی و انجیل یوحنا) به مقام پطرس بین شاگردان مسیح تاکید کرده اند. در انجیل یوحنا، عیسی مسیح خطاب به پطرس رسول، از او می خواهد تا مسیحیان را هدایت کند[۱۴]. یوحنای رسول که خود یکی از دوازده حواری بود، در این انجیل به احترامی که برای پطرس رسول قائل بوده است تأکید کرده و در شرح واقعۀ رستاخیز مسیح می نویسد، "هر دو با هم می دویدند، اما آن شاگرد دیگر [یوحنا] در جلو، تندتر از پطرس می دوید و نخست بر سر قبر آمد. خم شده نظر کرد که کفن در آنجا مانده بود، اما وارد قبر نشد. سپس شمعون پطرس نیز که عقب تر از او [یوحنا] بود رسید و به درون قبر وارد شد...پس آنگاه شاگرد دیگر [یوحنا] که نخست بر قبر رسیده بود، وارد شد .."[۱۵] ؛ به این ترتیب یوحنا در نقطۀ اوج ایمان مسیحیت -رستاخیز مسیح- با ورود نخست پطرس رسول به مقبرۀ خالی مسیح، بر جایگاه پطرس رسول تأکید می کند.
در اعتقادنامۀ مسیحیان کاتولیک، پطرس رسول، ارشدِ سایر حواریون[۱۶] و سنگ بنای کلیسا دانسته می شود که عیسی مسیح، کلید رستگاری و کلیسا را در اختیار او قرار داد[۱۷].
پطرس در قرآن و منابع اسلامی ویرایش
برخی از مفسرین معتقدند پطرس یکی از سه رسول یاد شده در داستان اصحاب قریه است که در قرآن، سوره یس آیه۱۳–۳۶ بیان شدهاست. روایات در این که شهر این قوم همان شهر باستانی انطاکیه است همنظر اند. اگرچه مضامین تا اندازهای با منابع مسیحی سازگار است، اما در برخی عناصر داستان تفاوتهایی نیز به چشم میخورد. ماجرای رفتن برنابا و پولس به انطاکیه، و تبلیغ در آن جا و پیوستن پطرس به آنها، در کتاب اعمال رسولان در بابهای ۱۱ تا ۱۳ به تفصیل وارد شدهاست، اما با متن قرآن تفاوتهایی دارد؛ برخی روایات در صدد توضیح این اختلاف به جای پولس، توما و برخی یعقوب را میگذارند و آمدن پطرس به سوی انطاکیه برای آزادی دو رسول دیگر از زندان پادشاه انطاکیه را تأیید میکنند.[۱۸]در منابع اسلامی نیز او با نام شمعون و معمولاً با لقب «صفا» معرفی میشود. «صفا» شکل عربی کلمه کیفا در زبان آرامی است به معنای صخره. میتوان این عنوان را مترادف «شمعون پطرس» در عهد جدید دانست؛ از همین منابع بر میآید که او از بستگان عیسی بودهاست. علی ابن ابراهیم قمی در تفسیر خویش، به نقل از جعفر صادق بر این نکته تأکید میکند که او یگانه پیشوای مسیحیان، و وصی عیسی پس از او بودهاست.[۱۹]
عبدالرحیم سلیمانی اردستانی در کتاب خود می نویسد: پس از عیسی، پطرس علاوه بر تبلیغ مسیحیت، دوباره به شغل ماهیگیری مشغول شد. در سالهای نخست پس از عیسی نزاعی الاهیاتی میان مسیحیان درگرفت. نخستین و مهمترین جدایی در تاریخ مسیحیت، همان جدایی پولس از حواریان و در رأس آنان پطرس است. گاهی گروه یهودیان تازهمسیحیشده در آن سالها، مانند ناصریان و ابیونیها، را زیر رهبری حواریان به ویژه پطرس و یعقوب پسر حلفا عنوان میکنند.[۲۰]
آیا پولس و پطرس اختلاف الاهیاتی داشتند؟ - از دید مسیحیان ویرایش
در خصوص نظر عبدالرحیم سلیمانی اردستانی در بند بالاتر مبنی بر "جدایی پولس از حواریان و در رأس آنان پطرس" لازم به ذکر است که هیچ سند و مدرکی در کتب عهدجدید مبنی بر نزاع و جدایی بین پولس و پطرس وجود ندارد و در نتیجه ادعایی نادرست است.هیچ تضاد الاهیاتی در دیدگاه های پطرس و پولس وجود ندارد. پولس به عنوان یکی از رسولان مسیح با پطرس رسول در موارد متعددی دیدار داشته اند و پولس برای مسیحیان نیازمند و تحت ستم توسط سایر یهودیان در اورشلیم، کمک مالی جمع آوری و به اورشلیم می فرستاد و این کار با عنوان "خدمت به مقدسان"[۲۱] نام می برد که نشان دهندۀ احترامی است، که پولس رسول برای مسیحیان اورشلیم و از جمله یعقوب رسول قائل است.
اما تنها موردی که پولس از نحوۀ عملکرد پطرس انتقاد کرد در انطاکیه رخ داد، که پولس آن را در رسالۀ غلاطیان با صراحت شرح داده است[۲۲]. پولس رسول از الاهیات و یا اعتقادات پطرس رسول انتقاد نکرد، بلکه صرفاً از نحوۀ عملکرد پطرس رسول بر سر موضوع "همسُفره/هم غذا شدن با مسیحیان غیریهودی (که ختنه نشده بودند)" انتقاد کرد. خلاصۀ ماجرا این بود، که پطرس رسول و پولس رسول و برنابا رسول در شهر انطاکیه به همراه عده ای دیگر از مسیحیان بودند، که اصالتاً غیریهودی بودند و ختنه نشده بودند و با آنان همسفره/هم غذا بودند. در این حین، عده ای از مسیحیان (که اصالتاً جزو شاخۀ فریسی از یهودیان بودند و خود را پیرو یعقوب رسول می خواندند)، به انطاکیه آمدند. این عده از مسیحیان (سابقاً فریسی) که عقاید رادیکال و افراطی داشتند، معتقد بودند تمام نوایمانان مسیحی که اصالتاً یهودی نبودند (و قاعدتاً افراد بزرگسال بودند) باید ختنه شوند، تا رستگار شوند و بتوان آن ها را مسیحی به شمار آورد[۲۳]، در غیر اینصورت این افراد نجس هستند و همسفره بودن با آنان گناه است. این افراد که قبلاً نیز حتی خود پطرس رسول را نیز بابت پذیرفتن مسیحیان غیریهودی سرزنش کرده بودند[۲۴]، این بار نیز خودسرانه و بدون اینکه از طرف یعقوب رسول دستوری گرفته باشند، به انطاکیه رفته و درصدد ایجاد تنش بوده اند[۲۵]. از این رو، پطرس رسول که احتمالاً شخصیت محتاط تری داشته، خود را به علت نگرانی از ایجاد تنش و مشاجره، از مسیحیان غیریهودی جدا میکند و برنابا رسول نیز اقدامی مشابه انجام میدهد. پولس با دیدن این موضوع، در حضور همه و آشکارا از این اقدام پطرس انتقاد میکند. به طور کلی، پطرس رسول احتمالاً به نوعی نقش میانجی بین دو گروه مسیحیان نخستین -یهودی و غیریهودی- را داشته که در واقعهٔ انطاکیه نیز، نه به دلایل اعتقادی-الاهیاتی، بلکه صرفاً به دلیل عدم جانبداری از هیچیک از دو گروه، از مسیحیان غیریهودی فاصله میگیرد. در مقابل اما پولس خواستار این بود که نباید در مقابل آن عده از مسیحیان یهودی -که از فریسیان بودهاند- کوتاه آمد. به همین دلیل، حتی وقتی پولس موضع پطرس را مورد انتقاد قرار میدهد -و نه ایمان یا جایگاه پطرس را- به نظر میرسد پطرس از این اقدام خود دفاعی نکرده است[۲۶].
شاید امروزه موضوع "همسفره/هم غذا شدن با افراد ختنه نشده" موضوع چندان مهمی برای خواننده به نظر نیاید، اما اهمیت این موضوع را می توان در یکی از احکام کتاب تلمود یافت که در آن همسفره/هم غذا شدن با غیریهودیان/ختنه نشدگان با همسفره شدن با سگان مقایسه شده[۲۷]. به همین ترتیب، این موضوع در اولین سال های مسیحیت نیز موضوع تشنج زایی بود که خود عیسی مسیح و بعداً رسولان مسیح در مقابل آن ایستادند[۲۸][۲۹][۳۰]. حال می توان علت و ابعاد شرایط و موضوع نقل شده توسط پولس در رسالۀ غلاطیان را بهتر فهمید، و اینکه نقطۀ شروع تفاوت قایل شدن[۳۱] و نفرت پراکنی علیه رسولان مسیح (از جمله نفرت پراکنی علیه پولس رسول) از همان اولین سال های مسیحیت چگونه به تدریج شکل گرفت.
پطرس رسول احتمالاً بیشتر سعی میکرده تا برای جلوگیری از ایجاد شکاف در بین مسیحیان یهودی و غیریهودی، نقش میانی یا اصطلاحاً پُل را به عهده بگیرد[۳۲]. این موضوع از موضع نسبتاً میانهٔ پطرس در شورای اورشلیم[۳۳] و واگذار کردن حرف نهایی به یعقوب رسول نیز دیده میشود[۳۴].
پطرس ویرایش
در سال ۶۴ میلادی، نرون (امپراتور روم) دستور به آتش زدن رُم (پایتخت روم) داد و سپس تقصیر را بر گردن مسیحیها نهاد. از این رو که پطرس رهبر کلیسا بود وی را دستگیر کرده و واژگون به خواست خودش بر صلیب کردند؛ زیرا خود وی گفت من لیاقت ندارم مانند عیسی مسیح بمیرم. به این ترتیب تخمین زده می شود پطرس بین سال های ۶۴ تا ۶۸ میلادی توسط دولت روم اعدام شده باشد.
جستارهای وابسته ویرایش
یادداشتها ویرایش
- ↑ عبری: שמעון בר יונה، آوانگاری: Šīmʿōn bar Yōnā; سریانی کلاسیک: ܫܸܡܥܘܿܢ ܟܹ݁ܐܦ݂ܵܐ; عربی: سِمعَان بُطرُس، آوانگاری: Simʿa̅n Buṭrus; زبان یونانی: Πέτρος Petros; قبطی: Ⲡⲉⲧⲣⲟⲥ; (به لاتین: Petrus); عربی: شمعون الصفـا، آوانگاری: Sham'un al-Safa، ت. «Simon the Pure»[۳]
منابع ویرایش
- ↑ The Chronography of 354 AD, Part 13: Bishops of Rome.
- ↑ O'Connor, Daniel William (2013). "Saint Peter the Apostle". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 12 April 2013.
- ↑ Richard T. Antoun; Donald Quataert (1991). "The Alawis of Syria Religious Ideology and Organization". Syria: Society, Culture, and Polity. Suny Series in Judaica. SUNY Press. p. 53. ISBN 9780791407134 – via books.google.com.
- ↑ http://kolonisera.rymden.nu/pope/popes.php?l=1
- ↑ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: St. Peter, Prince of the Apostles".
- ↑ "The Patriarchate of Antioch: Founded by Saints Peter and Paul".
- ↑ (انجیل یوحنا، ۴۱:۱–۴۲)
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ عهدجدید، انجیل متی، باب 16، آیۀ 18 و 19.
- ↑ عهدجدید، رسالۀ اول پطرس، باب 5، آیۀ 13.
- ↑ عهدجدید، رسالۀ کولسیان، باب 4، آیۀ 10.
- ↑ عهدجدید، رسالۀ فیلمون، آیۀ 24.
- ↑ Frederick C. Grant. «The Origin of the Gospel of Mark».
- ↑ عهدجدید، رسالۀ اول پطرس، باب 5، آیۀ 12.
- ↑ عهدجدید، انجیل یوحنا، باب 21، آیۀ 15 تا 17.
- ↑ عهدجدید، انجیل یوحنا، باب 20، آیۀ 4 تا 8.
- ↑ «CATECHISM OF THE CATHOLIC CHURCH - Paragraph 552».
- ↑ «CATECHISM OF THE CATHOLIC CHURCH - Paragraph 936».
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج14، ص252
- ↑ علی ابن ابراهیم ابن هاشم قمی؛ تفسیر القمی؛ مؤسسه دارالکتاب، قم، 1404ق، ج 1، ص 103،
- ↑ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، کتاب مسیحیت، ص 106
- ↑ عهدجدید، رسالۀ رومیان، باب 15، آیۀ 25.
- ↑ عهدجدید، رسالهٔ غلاطیان، باب 2، آیهٔ 11 تا 17.
- ↑ عهد جدید، کتاب اعمال رسولان، باب 15، آیهٔ 5.
- ↑ عهدجدید، اعمال رسولان، باب 11، آیهٔ 2 و 3.
- ↑ عهدجدید، اعمال رسولان، باب 15، آیهٔ 24.
- ↑ «Why did Paul oppose Peter at one occasion?». مه ۲۰۱۷.
- ↑ Tosapoth, Jebamoth 94b.
- ↑ عهدجدید، انجیل متی، باب 9، آیهٔ 9 تا 13.
- ↑ عهدجدید، انجیل مرقس، باب 2، آیهٔ 13 تا 17.
- ↑ عهدجدید، انجیل لوقا، باب 5، آیهٔ 29 تا 33.
- ↑ عهدجدید، رسالهٔ اول قرنتیان، باب 1، آیهٔ 10 تا 17.
- ↑ Dunn, James (2001). "32". In James A. Sanders (ed.). Has the Canon a Contnuing Function (به انگلیسی). In Lee Martin McDonald. p. 577.
- ↑ عهدجدید، اعمال رسولان، باب 15، آیهٔ 7 تا 12.
- ↑ عهدجدید، اعمال رسولان، باب 15، آیهٔ 7 تا 12.
پیوند به بیرون ویرایش
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ پطرس موجود است. |
- stpetersbasilica.org Books on Peter in Rome
- Etymology of Peter
- The Jewish St Peter
- Jewish Encyclopedia: Simon Cephas
- Catholic Encyclopedia: St Peter, Prince of the Apostles
- Catholic Encyclopedia: Epistles of St Peter
- Veneration of the Precious Chains of the Holy and All-Glorious Apostle Peter Orthodox تمثال (دین) and synaxarion
- The Holy Glorious and All-Praised Leader of the Apostles, Peter icon and synaxarion
- The Holy Glorious and All-Praised Leader of the Apostles, Peter & Paul sermon of Saint Augustine, Bishop of Hippo
- Catholic response to Protestant claims that Peter never visited Rome