گویش نهاوندی
لری نهاوندی یکی از سه گویش لری ثلالی و از زیر شاخه‌های لری شمالی است.[۳]مردم نهاوند است. این گویش به عنوان گویش نهاوندی از زبان لری در میراث فرهنگی ملی ناملموس کشور به ثبت رسید،[۴][۵]یک بررسی از گویش قدیمی بخش مرکزی نهاوند ادعا می‌کند گویش گذشته نهاوند گویشی مستقل است و ربطی به لری کنونی در نهاوند ندارد.[۶] اتنولوگ[۲] گویش لری موجود در نهاوند را گویشی از لری شمالی، و ایرانیکا منطقه نهاوند را سرزمین پارسیانی که به لری شمالی سخن میگویند میداند.[۷]همچنین درباره زبان لری در استان همدان مینویسد که این زبان دست کم از نهاوند به سمت جنوب گسترش دارد.[۸]رودییگر اشمیت نیز این گویش را به پارسی میانه نزدیک میداند.[۹]به باور منیر عبدل ملکیان گویش نهاوندی به راحتی برای فارسی زبانان قابل فهم نیست.[۱۰]با این وجود برخی گویش نهاوندی را گونه ای از زبانهای کهن می‌دانند[۱۱] که به مرور زمان دامنه‌اش کمتر و از گستردگی‌اش کاسته شده است. همین امر نیز، موجب شده که برخی افراد این گویش را از شعبه‌های زبان یا لهجة لری بدانند.این گویش با فارسی معیار از دید واجگاه و چگونگی تولید واج یکسان است.[۱۲]
| لری نهاوندی | |
|---|---|
| زبان بومی در |  ایراناستان همدان |
| منطقه | شهرستان نهاوند |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | lrc |
نمونه متن از گویش نهاوندی
ویرایشلالایی
ویرایشدر زیر یک لالایی به گویش نهاوندی آورده شده است:[۱۳]
- لالا، لالا گُـــــــل دشـــــــتی/خداونـــدا تـــو پیـــرش کُـــن
- لالا، لالا گُــــــــــــــل زردم/خداونـــــدا تـــــو ســـــتّاری
- بــه حــقِّ خــواب و بیــداری/همـــه رفـــتن، تـــو برگشـــتی
- خـــط قـــرآن نصـــیبش کـــن/نبیــــــــنم داغِ فرزنــــــــدم
- همــه خــوابن، تــو بیــداری/عزیــــــزم را نگـــــــه داری
جستارهای وابسته
ویرایشپانویس
ویرایش- ↑ "Language by Country" (به انگلیسی). فهرست لینگوییست. ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۴. Archived from the original on 10 September 2014. Retrieved 10 September 2014.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link) - ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Luri, Northern" (به انگلیسی). اتنولوگ. Archived from the original on 24 September 2014. Retrieved 21 September 2014.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link) - ↑ https://filenaab.ir/product/توصیف-آوایی-و-واجی-گویش-لری-نهاوندی/. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک); پارامتر|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ https://www.qudsonline.ir/news/540378/گویش-نهاوندی-ثبت-ملی-شد. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/03/29/1440722/گویش-نهاوندی-ثبت-ملی-شد. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «گویش نهاوندی». پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- ↑ "LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori" (به انگلیسی). Iranica. Retrieved 10 September 2014.
- ↑ «LORI DIALECTS». Iranica. دریافت‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۴.
- ↑ اشمیت، رودیگر، راهنمای زبانهای ایرانی، جلد دوم: زبانهای ایرانی نو، ترجمه فارسی زیر نظر حسن رضایی باغ‌بیدی، تهران: انتشارات ققنوس، ص۴۳۷
- ↑ کتاب واژه‌های اصیل نهاوندی، منیر عبدل ملکیان، (ص۶۹).
- ↑ شمس الله ویسی. «گﻮﯾﺶ ﻧﻬﺎوﻧﺪي واژهﻧﺎﻣﻪاي که در راه اﺳﺖ» (PDF).
- ↑ محمد رستمی. «گویش نهاوندی». ایران فرهنگ.
- ↑ یدالله شهبازی. «شعر و قصه هایی به گویش نهاوندی» (PDF).
 | این یک مقالهٔ خرد مرتبط با زبان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |