دانشگاه فردوسی مشهد
مختصات: ۳۶°۱۸′۲۷٫۳۱″ شمالی ۵۹°۳۱′۴۳٫۴۴″ شرقی / ۳۶٫۳۰۷۵۸۶۱°شمالی ۵۹٫۵۲۸۷۳۳۳°شرقی
دانشگاه فردوسی مشهد یکی از دانشگاه‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است. این دانشگاه که پیشنهاد بنیانگذاری آن به پیش از دهۀ بیست خورشیدی برمی‌گردد از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های ایران به‌شمار می‌آید؛ که در سال ۱۳۹۸ جشن هفتادسالگی خود را برگزار کرد[۲] دانشگاه فردوسی مشهد در زمان پهلوی از نظر علمی و آکادمیک زیر نظر دانشگاه جرج‌تاون آمریکا قرار داشت.[۳]
 نشان دانشگاه فردوسی مشهد | |
| تأسیس | ۱۳۲۸ |
|---|---|
| نوع | سراسری (دولتی) |
| رئیس | دکتر محمد کافی[۱] |
| دانشجویان | ۲۲،۰۰۰ |
| کاردانی | نامشخص |
| کارشناسی | ۱۱،۵۰۰ |
| کارشناسی ارشد | ۸،۰۰۰ |
| دکترا | ۲،۵۰۰ |
| مکان | مشهد |
| وابسته به | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری |
| وبگاه | um |
تاریخچهویرایش
با تبدیل آموزشگاه عالی بهداری در سال ۱۳۲۸ به دانشکده پزشکی، نخستین گام در راه تأسیس سومین دانشگاه ایران در شهر مشهد برداشته شد. در سال ۱۳۳۴ با صدور مجوز دیگری دانشکده ادبیات با پنج رشته جداگانه تأسیس یافت. با گسترش آموزش عالی در ایران به ترتیب دانشکده معقول و منقول (که بعداً به الهیات تغییر نام یافت) دانشکده علوم، دانشکده دندانپزشکی، دوره شبانه، دانشکده علوم دارویی و تغذیه، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشکده مهندسی، مؤسسه بینایی سنجی، دبیرستان دانشگاه و مرکز تعلیمات به مجموعه دانشگاه مشهد که ازسال ۱۳۵۳ با انتخاب مهدی رضایی به دانشگاه فردوسی تغییر نام یافته بود افزوده شد.
پس از انقلاب اسلامی با تغییر در برخی واحدها و تفکیک دانشگاه علوم پزشکی از دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشکده دامپزشکی، آموزشکده کشاورزی شیروان، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم ریاضی، دانشکده هنر نیشابور، پژوهشکده علوم گیاهی، مرکز تحقیقات زمین لرزه‌شناسی، کالج دانشگاه، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست و دانشکده معماری و شهرسازی، یکی پس از دیگری به مجموعه واحدهای دانشگاه اضافه شد.[۴]
رؤسای دانشگاه فردوسی مشهدویرایش
دانشگاه فردوسی مشهد ابتدا با عنوان موسسه آموزش عالی صحیفه سجادیه و رساله حقوق توسط آیت الله لطفیان سرگزی پیشنهاد و پس از مدتی به فردوسی تغییر نام داد -براساس تشکیلات سازمانی مصوّب مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم تحقیقات و فناوری کلیه امور دانشگاه توسّط رئیس دانشگاه با همکاری معاونان وی اداره می‌شود. وی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، انتخاب می‌شود و محور و مسؤول اصلی اتخاذ تصمیمات و عملکرد دانشگاه، برطبق ضوابط و مقرّرات مربوط است.
| نام و نام خانوادگی | آغاز تصدّی | پایان تصدّی |
| دکتر حسین سامی راد | ۱۳۳۷ | ۱۳۴۱ |
| دکتر ضیاء الدین اسماعیل بیگی | ۱۳۴۱ | ۱۳۴۷ |
| دکتر محسن ضیایی | ۱۳۴۷ | ۱۳۴۸ |
| دکتر عبدالله فریار | ۱۳۴۸ | ۱۳۵۲ |
| دکتر نصرالله مقتدر مژدهی | ۱۳۵۲ | ۱۳۵۴ |
| دکتر سید جلال متینی | ۱۳۵۴ | ۱۳۵۶ |
| دکتر پرویز آموزگار | ۱۳۵۶ | ۱۳۵۷ |
| دکتر سیروس سهامی | ۱۳۵۷ | ۱۳۵۸ |
| دکتر غلامعلی ادریسیان | ۱۳۵۸ | ۱۳۵۸ |
| دکتر مهدی اعتمادی | ۱۳۵۹ | ۱۳۶۴ |
| دکتر حسین اشتیاق حسینی | ۱۳۶۴ | ۱۳۶۹ |
| دکتر عبدالرسول کاظم‌پور | ۱۳۶۹ | ۱۳۷۵ |
| دکتر علی سرافراز یزدی | ۱۳۷۵ | ۱۳۷۷ |
| دکتر عبدالرضا باقری | ۱۳۷۷ | ۱۳۸۴ |
| دکتر علیرضا عاشوری | ۱۳۸۴ | ۱۳۹۲ |
| دکتر محمد کافی | ۱۳۹۲ | تا کنون |
واحدها و دانشکده‌هاویرایش
- معاونت برنامه ریزی و توسعه منابع دانشگاه فردوسی مشهد
- معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی
- تربیت بدنی و علوم ورزشی
- الهیات
- دامپزشکی
- علوم اداری و اقتصاد
- علوم پایه
- علوم تربیتی و روانشناسی
- علوم ریاضی
- کشاورزی
- دانشکده مهندسی، وبگاه
- معماری و شهرسازی
- منابع طبیعی و محیط زیست
- هنر
- آموزشکده شیروان
- پژوهشکده علوم گیاهی
- واحد بین‌الملل دانشگاه فردوسی
- گروه پژوهشی جونده‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتیویرایش
دانشكده ادبيّات و علوم انسانى دانشگاه فردوسى مشهد با هدف تأمين نيروى انسانى متخصّص و ماهر به عنوان دومين واحد آموزش عالى در سطح شهر مشهد با راه اندازى گروه زبان و ادبيّات فارسى در سال ۱۳۳۴ هجرى شمسى تأسيس گرديد. در سال بعد رشته هاى زبان و ادبيات انگليسى و زبان و ادبيّات فرانسه ايجاد شد. پس از گذشت يك سال ديگر رشته هاى تاريخ و جغرافيا در اين دانشكده آغاز به كار نمود. رشته زبان شناسى در سال ۱۳۴۲ فعاليت خود را آغاز نمود.
در سال ۱۳۵۱ رشته زبان و ادبيّات عرب از دانشكده الهيّات به اين دانشكده منتقل شد. رشته علوم اجتماعى كه به عنوان رشته هاى فرعى از سال ۱۳۵۰ افتتاح شده بود از سال ۱۳۶۴ به عنوان رشته هاى مستقل به پذيرش دانشجو اقدام نمود. رشته روانشناسى از سال تحصيلى ۱۳۵۰-۱۳۴۹ تا پايان سال تحصيلى ۱۳۵۳-۱۳۵۲ در اين دانشكده داير بوده و از سال تحصيلى ۱۳۵۴-۱۳۵۳ از اين دانشكده جدا شده است.
دوره كارشناسي ارشد زبان و ادبيات فارسي از سال ۱۳۴۹و دوره دكتري اين رشته در سال ۱۳۵۵ بطور مستقل دانشجو پذيرفت و نخستين دانش آموخته آن در سال ۱۳۶۲ از رساله خود دفاع كرد.
هم اکنون در دانشکده ادبيات و علوم انسانی ۹ گروه آموزشی در دوره روزانه و ۸ رشته تحصيلی کارشناسی در دوره شبانه فعاليت دارند. اين دانشکده در حال حاضر تعداد ۱۰۳ عضو هيأت علمی (۱۱ استاد، ۳۵ دانشيار، ۵۰ استاديار و ۷ مربی)، ۵ کارشناس آموزشی، ۴۴ کادر اداری و ۱۲ نیروی خدماتی، ۱۴۵۰ دانشجوي كارشناسي، ۹۵۰ دانشجوي كارشناسي ارشد و ۲۸۵ دانشجوي دكتري دارد.[۵]
دانشکده مهندسیویرایش
براساس مصوبه یکصدوچهارمین نشست شورای گسترش آموزش عالی مورخ پنجم اسفند ۱۳۵۳و با هدف ایجاد یک قطب مهندسی قوی و مناسب در شرق ایران و ایجاد امکانات و شرایط مناسب برای پرورش استعدادهای فنی جوانان، تأمین نیروی انسانی متخصص، اجرای طرح‌های صنعتی و استقلال علمی و صنعتی کشور، دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی تأسیس گردید.
دانشکده مهندسی در مهر ۱۳۵۴با پذیرش ۳۰دانشجو در رشته برق و ۳۰دانشجو در رشته مکانیک فعالیت خود را آغاز کرد ولی به دلیل عدم تأمین کادر آموزشی، رشته مهندسی برق تعطیل شد و دانشجویان این رشته به سایر دانشگاه‌ها منتقل شدند و بعدها پس از تأمین کادر آموزشی از سال ۱۳۵۸بار دیگر فعالیت رشته مهندسی در رشته الکترونیک آغاز شد.
به دنبال انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۵۹و با ادغام دانشکده مهندسی و دانشگاه کار و پیشه شاخه مشهد، تعداد اعضای هیئت علمی و دانشجویان آن به یکباره افزایش چشمگیری یافت. پیش از این تاریخ دانشکده مهندسی دانشگاه کار و پیشه، در سه رشته «الکترونیک» ،» «الکتروتکنیک» و «راه و ساختمان» فعالیت آموزشی چشمگیری داشت.
گروه کامپیوتر در سال ۱۳۶۷ در دانشکده علوم تأسیس و یک سال بعد به دانشکده مهندسی پیوست. گروه مهندسی شیمی در سال ۱۳۷۰ و دو سال پس از آن گروه مهندسی متالورژی و مواد تأسیس گردید و گروه مهندسی صنایع نیز در سال ۱۳۸۵ به گروه‌های آموزشی دانشکده افزوده شد.
در حال حاضر این دانشکده از جمله دانشکده‌های معتبر و قوی فنی و مهندسی در سطح کشور است و با داشتن ۱۲۴ عضو هیئت علمی مجرب و بیش از۳۲۷۴ دانشجوی کارشناسی، ۷۰۷ دانشجوی کارشناسی ارشد، ۲۲۱ دانشجوی دکتری در ۷ رشته و ۳۷ گرایش با امکانات و تجهیزات کارگاهی، آزمایشگاهی و تحقیقاتی قابل ملاحظه قطب مهندسی در شرق کشور به حساب می‌آید. از افتخارات دانشکده مهندسی می‌توان به انتخاب فارغ‌التحصیل مقطع دکتری گروه مکانیک، دکتر رضا مسعودی نژاد به عنوان داور ممتاز انتشارات الزویر در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ اشاره نمود. این دانشکده زیربنایی حدود ۴۸هزار مترمربع دارد که به فضاهای آموزشی، اداری خدماتی، کارگاهی اختصاص دارد. در همسایگی این دانشکده می‌توان یکی از مراکز رشد علم و فناوری را مشاهده کرد که شرکت‌هایی نظیر نهامین پردازان آسیا و آکادمی کسب و کار فردوسی را در خود جای داده‌اند
رشته‌های تحصیلی موجود در دانشکده مهندسی:
- مهندسی برق
- مهندسی شیمی
- مهندسی صنایع
- مهندسی عمران
- مهندسی کامپیوتر
- مهندسی مکانیک
- مهندسی مواد
- مهندسی نفت
- مهندسی پلیمر
دانشکده علوم پایهویرایش
دانشکده علوم دانشگاه فردوسی در سال ۱۳۴۰ تأسیس شد. پذیرش دانشجو در رشته ریاضی - فیزیک از سال ۱۳۴۱ آغاز گردید. در سال ۱۳۴۴ رشتهٔ ریاضی - فیزیک منحل و رشته‌های ریاضی، فیزیک و شیمی با پذیرش ۵۰ دانشجو در هر گروه جایگزین آن شد. رشته‌های زمین‌شناسی و زیست‌شناسی در سال ۱۳۴۶ تأسیس گردیدند. رشته آمار که قبلاً با ریاضی مشترک بود در سال ۱۳۶۷ به‌طور مستقل دانشجو پذیرفت. رشتهٔ کامپیوتر در سال ۱۳۶۸ از گروه ریاضی جدا شد و به صورت مستقل تشکیل و به دانشکدهٔ مهندسی منتقل گردید. طرح تأسیس دانشکدهٔ علوم ریاضی در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسید واین دانشکده به‌طور رشته‌ای جداگانه در سال ۱۳۷۶شروع به فعالیت نمود. دانشکده علوم پایه در حال حاضر دارای چهار گروه آموزشی زمین‌شناسی، شیمی، زیست‌شناسی و فیزیک است. تعداد اعضای هیئت علمی این دانشکده بالغ بر ۸۸ نفر و تعداد کارکنان ۱۱۷ تن است. تعداد دانشجویان در نیمسال اول ۸۷–۱۳۸۶ شامل: کارشناسی ۱۶۱۰ نفر، کارشناسی ارشد ۵۱۳ نفر، و دکتری ۱۶۵ نفر بوده‌است. * فیزیک * شیمی * زمین‌شناسی * زیست‌شناسی
دانشکده علوم اداری و اقتصادیویرایش
دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۶۶ با هدف تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص کشور در زمینه‌های اقتصاد، مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم سیاسی تأسیس شد. فعالیت‌های آموزشی دانشکده از مهرماه سال ۱۳۶۷ با پذیرش۱۲۰ دانشجو در سه رشته کارشناسی: اقتصاد بازرگانی، حسابداری و مدیریت بازرگانی آغاز شد. درسال‌های بعد به ترتیب رشته‌های کارشناسی حقوق، اقتصاد نظری و مدیریت دولتی به رشته‌های قبلی اضافه شدند. توسعه فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی این دانشکده با تأسیس دوره‌های کارشناسی ارشد علوم اقتصادی و کارشناسی ارشد (معادل) توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی در سال ۷۳ ادامه یافت. ایجاد دوره روزانه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دوره شبانه رشته‌های کارشناسی مدیریت بازرگانی و حقوق درسال‌های ۷۳و۷۴، کارشناسی اقتصاد بازرگانی در سال ۷۶ و علوم سیاسی در سال تحصیلی ۷۸موجبات گسترش بیشتر فعالیت‌های آموزشی این دانشکده را فراهم نمود. سپس کارشناسی ارشد حسابداری در سال ۸۳، کارشناسی ارشد حقوق (گرایش جزا و جرم‌شناسی) در سال ۸۵، کارشناسی ارشد علوم سیاسی در سال ۸۵، دکترای علوم اقتصادی و کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی در سال ۸۶ و کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی و دکترای مدیریت در دو گرایش رفتار سازمانی ومنابع انسانی در سال ۸۷ به دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشکده اضافه گردیدند. در حال حاضر تعداد ۲۱۰۰ نفر دانشجوی دختر و پسر در دوره‌های کارشناسی (روزانه و شبانه)، کارشناسی ارشد و دکترا ی این دانشکده مشغول به تحصیل هستند.
پیوند به بیرونویرایش
پانویسویرایش
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۱۴.
- ↑ «تاریخچه دانشکده پزشکی دانشگاه مشهد». دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. ۱۸ اسفند ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۲.
- ↑ Problems and Issues in Higher Education: Perspectives on Iran-United States Educational Relations and Influences. pp.8
- ↑ «تاریخچه دانشگاه فردوسی مشهد». دانشگاه فردوسی مشهد. ۱۳ بهمن ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۰۹.
- ↑ «معرفی و تاریخچه». adabiyat.um.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۱.