شهرستان پاوه

یکی از شهرستان کردستان ایران در ‌استان کرمانشاه

شهرستان پاوه شمالی ترین و خوش آب و هوا ترین شهرستان استان کرمانشاه در ایران است. مرکز این شهرستان، شهر پاوه است.

شهرستان پاوه
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانکرمانشاه
مرکز شهرستانپاوه
سایر شهرهانودشه،بانه‌وره،نوسود،باینگان
بخش‌هامرکزی،باینگان،نوسود
سال تأسیس۱۳۳۷ خورشیدی [۱]
اداره
فرماندارعلیرضا حیدری[۲]
مردم
جمعیت۶۰،۴۳۱ نفر (۱۳۹۵)
تراکم جمعیت۷۵ نفر بر کیلومتر مربع
مذهباهل سنت
جغرافیای طبیعی
مساحت۸۰۲ کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۳
وبگاهفرمانداری پاوه

همچنین شهرستان پاوه مرکز ناحیه اورامانات که شامل 4 شهرستان پاوه جوانرود،روانسر و ثلاث باباجانی است، نیز می‌باشد

مردم بومی این شهرستان به زبان هورامی تکلم می کنند که به گفته‌ی همه‌ی زبانشناسان یک زبان مستقل می‌باشد و ارتباط آن با زبان کردی بسیار دور مانند ارتباط روسی با انگلیسی‌ است، امادر سال های اخیر با مهاجرت های مردم مناطق اطراف زبان کردی جافی نیز در این شهرستان مورد تکلم قرار میگیرد.


موقعیت جغرافیایی ویرایش

شهرستان پاوه از شمال با شهرستان سروآباد و از شرق با شهرستان کامیاران در استان کردستان، از جنوب شرقی با شهرستان روانسر، از جنوب با شهرستان جوانرود و از غرب با کشور عراق همسایه است.

با باز شدن مرز مسافری شوشمی در سال 1402 شمسی این شهرستان پل ارتباطی میان استان های کرمانشاه-کردستان و اقلیم کردستان عراق شد.

گمرک مرز شوشمی سومین گمرک مرزی کشور از لحاظ صادرات کالا به خارج از کشور می باشد که سالانه چندین میلیون دلار کالا از این مرز به کشور عراق صادر می‌شود.

این شهرستان در فاصله ۱۱۵ کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه و ۱۶۵ کیلومتری جنوب غربی شهر سنندج قرار دارد.

تقسیمات کشوری ویرایش

شهرستان پاوه شامل ۳ بخش، ۵ دهستان و ۵ شهر به شرح زیر است:

شهرستان پاوه ویرایش

بخش مرکز بخش جمعیت بخش ۱۳۹۵ نام دهستان مرکز دهستان جمعیت دهستان ۱۳۹۵ شهر جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی پاوه ۴۷،۱۷۸ نفر هولی خانقاه ۶،۱۷۳ نفر پاوه ۳۲،۸۵۲ نفر
شمشیر شمشیر ۳،۱۵۳ نفر
باینگان باینگان ۹،۵۰۳ نفر شیوه‌سر بانه‌وره ۲،۶۵۴ نفر بانه‌وره

باینگان

۳،۱۸۷ نفر

۱،۵۱۳ نفر

ماکوان دودان ۲،۱۴۹ نفر
نوسود نوسود ۸،۷۵۰ نفر سیروان نیسانه ۳،۱۱۸ نفر نودشه

نوسود

۳،۶۸۳ نفر

۱،۹۴۹ نفر

جمعیت ویرایش

براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان پاوه برابر ۶۰،۴۳۱ نفر بوده‌است.[۳]

گردشگری ویرایش

شهرستان پاوه با آب و هوای دلپذیر و باغات سرسبز از پتانسیل‌های زیادی برای جذب گردشگر برخوردار است. روستاهای نسمه، شمشیر، خانقاه و هجیج، شهر پلکانی پاوه و نودشه، سد داریان، منطقه گردشگری میگوره باینگان، غار سنگی حسین کوهکن و روستاهای مرزی کیمنه، بیرواس و هانی‌گرمله با طبیعتی بکر و دست‌نخورده از جمله مناطق گردشگری شهرستان پاوه است.

از اواخر دهۀ ۱۳۸۰ برنامه‌ریزان اقتصادی دولت تلاش کردند تا اقتصاد شهرستان پاوه به جذب توریست وابسته شود. برنامۀ افزایش سهم توریسم در معیشت مردم مبتنی بر توریسم روستایی بود و در این میان ۱۰ روستای داریان، شمشیر، هجیج، خانقاه، گلال، دشه، شرکان، ساتیاری، تین و زردویی را بیش از همه هدف قرار داد. بر اساس این برنامه اقامتگاه‌های بومگردی در شهرستان پاوه راه‌اندازی شد. همچنین تا ابتدای آبان ۱۴۰۰ به نزدیک به ۵۰ خانۀ مسافر نیز در سطح شهرستان مجوز تأسییس داده شده‌است و علاوه بر آن نزدیک به ۶۰ واحد اقامتی نیز بدون مجوز مشغول فعالیت بوده‌اند.[۴]

قابلیت‌های گردشگری شهرستان پاوه ویرایش

 
تصویر پانوراما از شهر پاوه

شهرستان پاوه و منطقه هورامان به دلیل داشتن جاذبه‌های فراوان طبیعی و تاریخی، قابلیت جذب گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را داشته و از پتانسیل‌های خوبی در این زمینه برخوردار می‌باشد. از دیدنی‌های این منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کوه‌های سر به فلک کشیده شاهو با ارتفاع ۳۳۹۰ متر و آتشگاه با ارتفاع۲۳۸۹ متر
  • غارهای دیدنی و وسیع، مانند غار قوری قلعه (بزرگ‌ترین غار آبی آسیا و جز شکیل‌ترین غارهای جهان)
  • رودخانه بزرگ سیروان و دره‌های عمیق امتداد آب این رودخانه.
  • چشمه بزرگ آب معدنی بل «منسوب به یکی از خدایان آب بابلی‌ها» که محل خروج این آب جایی زیبا و دیدنی در روستای هجیج است.
  • آثار باستانی نظیر باقی‌مانده دومین آتشکدهٔ بزرگ ایران (کوه آتشگاه) در دوره پیامبر زردشت که ۷۵۰ سال قبل از اسلام فعال بوده‌است.
  • جاده کمربندی (درنیشه) که نمای پاوه را همچون بوم نقاشی به نمایش می‌کشد.
  • پارک زیبا و تفریحی کویمکال.
  • تفرجگاه بسیار زیبای (ویمیر) واقع در دامنه کوه شاهو.
  • منطقه گردشگری دالانی با طبیعتی زیبا و بکر واقع در بخش نودشه.
  • سد زیبای داریان که بر روی رودخانه خروشان سروان بسته شده و مناظر بدیعی را ایجاد نموده‌است.
  • آرمگاه سید عبیدالله برادر تنی علی بن موسی الرضا (ع) واقع در روستای هجیج.
  • آرامگاه سلطان اسحاق واقع در روستای شیخان.
  • قلعه‌های پاسگه واقع در بین راه پاوه به دشه. بقایای این قلعه باستانی بر روی تپه‌ای در کنار جاده پاوه به دشه دیده می‌شود.
  • قلعه دژ یا (قه لا دزی) متعلق به دورة ساسانی است که بر بلندای شهر پاوه ساخته شده وبقایای آن موجود است.
  • مسجد جامع پاوه که بر بقایای آتشکده‌ای از دوران ساسانی ساخته شده‌است و بنای آن را به عبدالله بن عمر فرزند عمربن خطاب نسبت می‌دهند.
  • آتشگاه که ویرانه‌های آتشکده‌ای زرتشتی بر بالای کوه آتشگاه در جنوب شهر پاوه است. مقبره امامزاده سیدمحمود اصفهانی متعلق به دورة صفویه واقع در جاده سراب هولی.
  • پاوه و هورامان چنان دارای طبیعت بکر و زیباییست که جای جای آن را می‌توان منطقه تفریحی قلمداد کرد مناطقی همچون تفرجگاه‌های سریاس و دالانی و نویجر و سیروان و کوسه هجیج و سلطان اسحاق که هر ساله هزاران نفر را از مناطق دیگر به این شهرستان می‌کشاند.

واما از مناطق دیدنی و تفریحی شهر پاوه می‌توان به مکانهای ذیل اشاره کرد:

  1. ییلاق بسیار زیبای ویمیر
  2. سراب هولی
  3. جاده گردشگری در نیشه
  4. ییلاق سردره
  5. پارک طبیعی کویمکال
  6. دره خانقاه وگلال

صنعت ویرایش

ساخت کارخانۀ نوشابه‌سازی ترزه تولیدکنندۀ نوشابه با نشان تجاری «پرژه» طی سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۰ با سرمایه‌گذاری ۳/۵ میلیارد تومان انجام شد و در سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را با ۱۸ کارگر در شهرک صنعتی پاوه آغاز کرد. فعالیت این کارخانه پس از مدتی کوتاه به دلیل بدهی به بانک ملت، توقیف و فعالیت آن متوقف شد و کارخانه نیز توسط بانک ملت توقیف شد.[۵][۶][۷]

علاوه بر این در شهرک صنعتی پاوه ۵ واحد فعال وجود دارد که ۳ واحد از این میان در زمینۀ تولید بتن آماده و تیرچه بلوک فعالیت می‌کنند.[۶]

منابع ویرایش

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۷ مرداد ۱۳۹۲.
  2. https://www.mehrnews.com/news/5749600
  3. «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۱.
  4. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): ۱۰ روستای پاوه که دل گردشگران را برده‌اند، نوشته‌شده در ۱ آبان ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱ آبان ۱۴۰۰.
  5. خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): تلاش برای احیا کارخانه تولید نوشابه پاوه، نوشته‌شده در ۱۴ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۴ شهریور ۱۴۰۰.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ کردپرس: نوشابۀ ترزه امیدوار به بازگشت دوباره، نوشته‌شده در ۲۷ مهر ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۷ مهر ۱۴۰۰.
  7. کردپرس: تلاش برای راه‌اندازی مجدد نوَساله پرژه پاوه، نوشته‌شده در ۱۵ تیر ۱۴۰۱؛ بازدید در ۱۵ تیر ۱۴۰۱.
  • اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران ۱۳۸۳.