محسن هاشمی رفسنجانی

محسن هاشمی بهرمانی (زادهٔ ۱ آبان ۱۳۴۰ در قم) معروف به محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای شهر تهران است. او ۱۳ سال ریاست هیئت‌مدیره و مدیرعاملی شرکت متروی تهران را بر عهده داشته‌است. وی در پنجمین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر تهران به عنوان نفر اول لیست امید از طرف اصلاح‌طلبان معرفی شد و با ۱٬۷۵۶٬۰۸۶ رای به عنوان نفر اول پیروز انتخابات شد. او در چهارمین دورهٔ شورای اسلامی شهر تهران، گزینهٔ اصلی اصلاح‌طلبان برای شهرداری تهران بود، که در نهایت مغلوب محمدباقر قالیباف شد.

محسن هاشمی رفسنجانی
ششمین رئیس شورای اسلامی شهر تهران
متصدی
آغاز به کار ۱ شهریور ۱۳۹۶
نایب رئیس	سید ابراهیم امینی
پس از	مهدی چمران
عضو شورای اسلامی شهر تهران دوره پنجم
متصدی
آغاز به کار ۱ شهریور ۱۳۹۶
اکثریت	۱٬۷۵۶٬۰۸۶
رئیس دفتر رئیس‌جمهور ایران
مشغول به کار ۱۹ خرداد ۱۳۷۵ – ۱۹ مرداد ۱۳۷۶
رئیس‌جمهور	اکبر هاشمی رفسنجانی
پس از	سید حسین مرعشی
پیش از	سید محمدعلی ابطحی
مشاور رئیس‌جمهور ایران رئیس دفتر بازرسی ویژه نهاد ریاست‌جمهوری
مشغول به کار آذر ۱۳۶۸ – بهمن ۱۳۷۶
رئیس‌جمهور	اکبر هاشمی رفسنجانی سید محمد خاتمی
پس از	بنیان‌گذاری جایگاه
پیش از	سید علی خاتمی
اطلاعات شخصی
زاده	محسن هاشمی بهرمانی ۱ آبان ۱۳۴۰ ‏(۵۹ سال) قم، ایران
ملیت	ایرانی
حزب سیاسی	حزب کارگزاران سازندگی
همسر(ان)	اعظم هاشم‌پور
فرزندان	عماد، احسان، علیرضا
تحصیلات	مهندسی مکانیک
محل تحصیل	اکول پلی‌تکنیک مونترآل
دین	اسلام (شیعه)
خدمات نظامی
وفاداری	ایران
خدمت/شاخه	سپاه پاسداران
سال‌های خدمت	۱۳۶۸–۱۳۶۴

محسن بزرگ‌ترین پسر اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور اسبق و نماینده و رئیس سابق مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام است. او نایب‌رئیس اتحادیهٔ بین‌المللی حمل و نقل عمومی در منطقهٔ خاورمیانه و شمال آفریقا است. در گذشته در مشاغل گوناگون مانند رئیس دفتر مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس بازرسی ویژه ریاست جمهوری و عضو هیئت مدیره سازمان صنایع دفاع اشتغال داشته‌است. پس از سال‌ها تلاش مهندس ابراهیمی اصل، وی در سن ۳۶ سالگی مدیر عامل شد و در زمان وی متروی تهران راه‌اندازی شد. او تا ۱۳ اسفند ۱۳۸۹ عهده‌دار این سمت بود. محسن هاشمی در طول دو سال شهرداری محمود احمدی‌نژاد همچنان پست خود به‌عنوان مدیرعامل مترو را حفظ کرد. همچنین احمدی‌نژاد استعفای او را نپذیرفت.

محسن هاشمی رفسنجانی هم‌زمان یک مؤسسه انتشاراتی به نام دفتر نشر معارف انقلاب را اداره می‌نماید که ناشر کتب تخصصی تألیف وی و خانواده وی، به ویژه دوره خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی از قبل و بعد از انقلاب اسلامی می‌باشد. محسن هاشمی همچنین رئیس هیئت مدیره اتحادیه قطارهای شهری کشور بوده و ریاست هیئت مدیره انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران و شرکت‌های تابعه را هم به‌عهده دارد. وی همچنین به نیابت از پدرش در هیئت مدیره بنیاد رفاه که ناصر باهنر مدیر عامل آن است عضو می‌باشد. او به زبان‌های فرانسه و انگلیسی تسلط دارد و کتاب آنالیز رایانه‌ای قالب‌های تزریقی، توسعهٔ پاک، انرژی پاک و ماجرای مک‌فارلین از تألیفات وی است.

او در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۸۹ از سمت ریاست هیئت‌مدیره و مدیر عامل شرکت متروی تهران کناره‌گیری کرد و شهردار وقت تهران، محمدباقر قالیباف با استعفایش موافقت نمود و او را به سمت مشاور شهردار و عضو هیئت‌مدیره منصوب کرد. در دولت یازدهم به ریاست‌جمهوری حسن روحانی، عضویت هیئت‌مدیرهٔ شرکت مادرتخصصی حمل و نقل ریلی کشور نیز به او واگذار شده‌است. وی در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ در انتخابات شورای شهر تهران بیشترین رای را در لیست امید بدست آورد.

سالهای اولیه زندگی و تحصیلات

او در اول آبان سال ۱۳۴۰ در شهر قم به دنیا آمده‌است. چون ایام فاطمیه بوده، نام او را «محسن» نهاده‌اند. دوران کودکی محسن با تعقیب و گریز خانواده از چنگال ساواک سپری شد. بارها پدر به زندان رفت. هنوز سه سال نداشت که پدر را برای دست کشیدن از مبارزه، به زندان بردند. پدر بعد از مدتی، به جهت خلاص شدن از آزار و اذیت رژیم پهلوی، از قم مهاجرت و در شهر تهران سکونت کردند. محسن در تهران به مدرسه رفت. او در مدارس اسلامی ولی‌عصر و علوی تحصیل کرده‌است.

دوران نوجوانی محسن، با زندان سه ساله پدر که تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت، هم‌زمان بود. محسن نوجوان، در غیاب پدر، مرد خانه بود. او در کارهای فرهنگی مدرسه فعال بود و مسئولیت کتابخانه مسجد بازار تجریش را نیز بر عهده داشت؛ کتابخانه غنی مسجد، فرصت خوب مطالعه کتاب‌های مختلف برایش فراهم ساخته بود. هنگام پیروزی انقلاب، او ۱۷ سال داشت و در کنار انقلابیون برای به ثمر رسیدن آن فعالیت می‌کرد. در روزهای منتهی به پیروزی، او توانسته بود، چند اسلحه از پادگان‌های تسخیر شده به دست آورد.

بعد از پیروزی انقلاب، محسن تحصیلات عالی خود را به جهت علاقه‌ای که به تولید و مسایل فنی داشت، در رشته مهندسی مکانیک دنبال کرد. او در دوره فوق لیسانس، به توصیه پدر که فرماندهی دفاع مقدس را عهده‌دار بود، تحقیقاتی را در خصوص نحوه ساخت موشک انجام داد. او سپس تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از پلی تکنیک مونترال کانادا ادامه داد.

او تا پایان اجرای قطعنامه و آزادی آزادگان عزیز در خدمت صنعت دفاعی کشور بود و ساخت موشکهای سجیل و شهاب، یادگار دوران فعالیت وی در صنایع موشکی است. بعد از رحلت آیت‌الله خمینی و انتخاب پدرش به عنوان رئیس‌جمهور، وی «دفتر بازرسی ویژه رئیس جمهور» را پایه‌گذاری کرد.

رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو)

محسن هاشمی سوار بر مترو

او شرکت مترو را با حدود ۷۰۰۰ نفر پرسنل و مشکلات مختلف، از جمله عدم تأمین بودجه توسط دولتهای وقت، که باعث شده بود هیچ خطی از مترو به بهره‌برداری نرسیده باشد، تحویل گرفت. محسن هاشمی مترو را از وزارت کشور جدا کرد و به شهرداری تهران ملحق نمود، تا از امکانات دولت و شهرداری برای راه‌اندازی مترو استفاده کند. او با اولویت بندی خطوط، همه توان کاری شرکت را بر یک بخش معطوف کرد و توانست به‌طور متوسط هر سال ۱۰ (ده) کیلومتر از خطوط حمل و نقل ریلی را راه‌اندازی کند.

ابتکارمحسن هاشمی در بهره‌گیری از امکان استفاده از اعتبارات خارجی و مجموعه‌های ایستگاهی، در احداث خطوط مترو شتاب ایجاد کرد و سفر از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب با مترو امکان‌پذیر شد و تعداد سفرها با حمل و نقل ریلی به بیش از ۲ میلیون نفر در روز رسید.

محسن هاشمی در تهران، با شش شهردار از خطوط سیاسی مختلف، از کرباسچی گرفته تا احمدی‌نژاد و قالیباف، کار کرد و توانست چهار دستگاه حفار اتوماتیک تونل را در خطوط ۳، ۶ و ۷ مترو فعال نماید. او بعد از ۲۰ سال کار و در حالی که ۱۳۰ کیلومتر خطوط مترو و ۸۰ ایستگاه با سه میلیارد سفر را به همراه داشت، به دلیل عدم همکاری دولت در تأمین بودجه مترو، به مدیر بعدی تحویل داد.

نامزدی شهرداری تهران

محسن هاشمی رفسنجانی در اوایل دهه ۱۳۹۰

وی برای انتخابات شورای شهر دورای چهارم ثبت نام کرد که صلاحیت او بعلت عدم التزام عملی به ولایت فقیه و قانون اساسی مورد تأیید قرار نگرفت. با آغاز کار چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران، محسن هاشمی جدی‌ترین گزینه اصلاح طلبان و اعتدال گرایان برای شهرداری تهران بود و رقابت نزدیکی با محمدباقر قالیباف برای احراز این پست داشت.

در نهایت در روز ۱۷ شهریور ۱۳۹۲ در جریان انتخاب شهردار توسط شورای شهر تهران، در دور اول رأی‌گیری قالیباف و محسن هاشمی هریک موفق به کسب ۱۵ رأی شدند و یک رأی سفید به صندوق انداخته شد. در دور دوم رأی‌گیری، سرانجام قالیباف با کسب ۱۶ رأی در مقابل ۱۴ رأی محسن هاشمی و یک رأی سفید برای سومین دوره چهارساله شهردار تهران شد. او سپس در تاریخ هشتم مهر ماه ۹۲ با حکم حمید میرزاده، سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان معاون عمرانی دانشگاه آزاد اسلامی منصوب شد.

پس از استعفای محمدعلی نجفی از شهرداری تهران، بار دیگر اسم محسن هاشمی به عنوان نامزد شهرداری تهران مطرح شد که با مخالفت دیگر اعضای شورای شهر مواجه شد.

محسن هاشمی در این رابطه گفت: «همه بدانند که ما در شورای شهر تهران برای اینکه عضوی از شورا خارج بشود، حتماً باید رای همه اعضای شورای شهر تهران برای خروج داشته باشد.

در جلسه هم اندیشی امروز رای‌گیری مخفیانه صورت گرفت مبنی بر اینکه من در شورا بمانم یا به شهرداری بروم.نتیجه محرمانه این رای‌گیری در اختیار من است و به این نتیجه رسیدم که اعضا علاقه زیادی دارند من در شورا بمانم.»

دیدگاه‌ها و نظرات

در ۳ دی ۱۳۹۶ خورشیدی، محسن هاشمی در گفتگو با خبرگزاری فارس دربارهٔ تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸ گفت: تظاهرات ۹ دی با فراخوان شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی به ریاست آیت‌الله جنتی و در واکنش به اعتراضات ناشی از انتخابات ۱۳۸۸ برگزار شد. هاشمی اظهار داشت: با توجه به اینکه در عاشورا و تاسوعا به مقام امام حسین (ع) توهین‌هایی شده بود، وقتی که تظاهرات ۹ دی شکل گرفت، نه به ادامه اختلافات بود و دوستداران انقلاب به میدان آمدند. هاشمی افزود: مقام معظم رهبری نیز تعریفی داشتند از موضوع فتنه که خیلی مهم است ایشان فرمودند عده‌ای می‌آیند با لباس دوست کارهایی انجام می‌دهند ولی در باطن دشمن هستند و بعضی‌ها هم دشمن هستند و با لباس دوست اقداماتی را انجام می‌دهند بنابراین ما باید کاملاً مراقب باشیم و با بصیرتی که داریم بتوانیم آن غباری که روی این موضوعات می‌افتد کنار بزنیم و دشمن را از دوست جدا کنیم. هاشمی اضافه کرد: بعضی از کشورهای فتنه‌گر نیز روی این موضوع سوار شدند و عملاً اختلافات را به سمتی می‌بردند که انقلاب زیر سؤال برود و مشکلاتی پیش بیاید. هاشمی بیان داشت: می‌توانیم نسبت به فتنه‌ای که ایجاد شده بود با بصیرت کامل نظر بدهیم و هوشیاری مردم باعث شد این اختلافات صدمه‌ای به انقلاب نزند.

تاریخچه انتخاباتی

سال	انتخابات	رأی	٪	رتبه	نتیجه
۱۳۹۲	شوراهای شهر و روستا	–			رد صلاحیت
۱۳۹۴	مجلس شورای اسلامی	–			انصراف
۱۳۹۶	شوراهای شهر و روستا	۱٬۷۵۶٬۰۸۶	؟	۱اُم	پیروزی

پیوند به بیرون

• شجره نامه خاندان طباطبایی یزدی
• دانشگاه آزاد اسلامی - انتصاب جناب آقای مهندس محسن هاشمی به سمت معاون عمرانی دانشگاه
• معاونت عمران دانشگاه آزاد اسلامی

مناصب سیاسی
عنوان جدید	مشاور رئیس‌جمهور ایران رئیس دفتر بازرسی ویژه نهاد ریاست‌جمهوری ۱۳۶۸ – ۱۳۷۶	پسین: سید علی خاتمی
پیشین: سید حسین مرعشی	رئیس دفتر رئیس‌جمهور ایران ۱۳۷۵ – ۱۳۷۶	پسین: سید محمدعلی ابطحی
سِمَت‌های علمی
عنوان جدید	مدیرعامل دفتر نشر معارف انقلاب ۱۳۶۹ – ۱۳۹۲	پسین: عماد هاشمی رفسنجانی
پیشین: حمید عباسی	معاون عمرانی دانشگاه آزاد اسلامی ۱۳۹۲ – ۱۳۹۶	انحلال معاونت
مناصب حکومتی
عنوان جدید	سرپرست دفتر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ۱۳۷۶ – ۱۳۸۸	پسین: محمد هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس دفتر
مناصب شهری
پیشین: اصغر ابراهیمی اصل	مدیرعامل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه ۱۳۷۶ – ۱۳۸۹	پسین: هابیل درویش
پیشین: مهدی چمران	رئیس شورای اسلامی شهر تهران ۱۳۹۶ – اکنون	در حال تصدی
مناصب احزاب سیاسی
پیشین: ؟	نایب رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ۱۳۹۳ – ۱۳۹۶	پسین: یدالله طاهرنژاد
پیشین: اسحاق جهانگیری	رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ۱۳۹۶ – اکنون	در حال تصدی