گینه استوایی
گینه استوایی با نام رسمی جمهوری گینه استوایی (به اسپانیایی: República de Guinea Ecuatorial) در غرب قاره آفریقا کنار خلیج بیافرا، بین کامرون و گابون واقع است که از شمال با کامرون و از خاور و جنوب با گابن مرز مشترک دارد و از سوی باختر به اقیانوس اطلس می‌رسد.
جمهوری گینه استوایی | |
|---|---|
 Coat of arms
| |
سرود: Caminemos pisando las sendas de nuestra inmensa felicidad (اسپانیایی) بیایید در راه خرسندی بزرگ‌مان گام برداریم | |
  | |
| پایتخت | مالابو (کنونی) سیوداد دلا پاز (در دست ساخت) ۳°۴۵′ شمالی ۸°۴۷′ شرقی / ۳٫۷۵۰°شمالی ۸٫۷۸۳°شرقی |
| بزرگترین شهر | باتا |
| زبان(های) رسمی | زبان اسپانیایی زبان پرتغالی زبان فرانسوی[۱][۲][۳] |
| زبان(های) محلی | زبان انگلیسی |
| زبان‌های گفتاری | |
| گروه‌های قومی
(۱۹۹۴[۴]) |
|
| دین(ها) |
|
| حکومت | حکومت متمرکز نظام حزب حاکم نظام ریاستی جمهوری |
| تئودور اوبیانگ انگوئما | |
| تئودورو انگوئما اوبیانگ مانگوئه | |
| فرانسیسکو پاسکال اوباما آسوئه | |
| قوه مقننه | پارلمان |
| سنا | |
| مجلس معاونان | |
| استقلال | |
• از اسپانیا | ۱۲ اکتبر ۱۹۶۸ |
| مساحت | |
• کل | ۲۸٬۰۵۰ کیلومتر مربع (۱۰٬۸۳۰ مایل مربع) (۱۴۱ام) |
• آبها (٪) | ندارد |
| جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۶ | ۱٬۲۲۱٬۴۹۰[۶] |
• سرشماری ۲۰۱۵ | ۱٬۲۲۵٬۳۷۷[۷] |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۲۹٫۱۶۲ میلیارد |
• سرانه | $۲۱٬۴۴۲[۸] |
| تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱۲٫۴۳۲ میلیارد |
• سرانه | $۹٬۱۴۱[۸] |
| شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) |  ۰٫۵۸۸[۹]۱۴۴ام |
| واحد پول | فرانک سی‌اف‌ای آفریقای میانه (XAF) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی+۱ (WAT) |
| جهت رانندگی | راست |
| پیش‌شماره تلفنی | +۲۴۰ |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | GQ |
| دامنه سطح‌بالا | .gq |
مساحت گینه استوایی ۲۸٬۰۵۱ کیلومتر مربع است. پایتخت این کشور مالابو است. اسپانیایی زبان رسمی گینه استوایی هست. واحد پول این کشور فرانک سی‌اف‌ای است. گینه استوایی با یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت کشوری نفت‌خیز در غرب آفریقاست. این کشور تا سال ۱۹۶۸ مستعمره اسپانیا بود و نام پس از استقلال آن، موقعیت آن را در نزدیکی خط استوا و خلیج گینه تداعی می‌کند.
گینه استوایی استقلال خود را از اسپانیا در ۱۲ اکتبر ۱۹۶۸ به دست آورد، اما زبان اسپانیایی را به عنوان زبان رسمی خود در کنار فرانسوی و اخیراً (از سال ۲۰۱۰) پرتغالی حفظ می‌کند. گینه استوایی در حال حاضر تنها کشور آفریقایی است که در آن اسپانیایی زبان رسمی است. ۸۷٫۷ درصد از جمعیت این کشور به خوبی به زبان اسپانیایی تسلط دارند.
پس از استقلال از اسپانیا در سال ۱۹۶۸، گینه استوایی توسط فرانسیسکو ماسیاس انگوئما به عنوان رئیس‌جمهور مادام‌العمر اداره می‌شد تا این‌که در سال ۱۹۷۹ توسط برادرزاده‌اش تئودورو اوبیانگ انگوما امباسوگو در کودتا سرنگون شد. امباسوگو از آن زمان رئیس‌جمهور این کشور است. ناظران خارجی هر دو رئیس‌جمهور را به‌عنوان دیکتاتور توصیف می‌کنند.
جغرافیا ویرایش
مساحت گینه استوایی ۲۸٬۰۵۱ کیلومتر مربع و پایتخت آن مالابو است. در سال ۲۰۱۵، جمعیت این کشور ۱۲۲۵۳۶۷ نفر بود
گینه استوایی از دو بخش، یک منطقه جزیره‌ای و یک منطقه اصلی تشکیل شده‌است. منطقه جزیره‌ای شامل جزایر بیوکو (فرناندو پو سابق) در خلیج گینه و آنوبون، یک جزیره آتشفشانی کوچک تشکیل شده‌است. آنوبون تنها بخش از کشور است که در جنوب خط استوا واقع شده‌است. جزیره بیوکو شمالی‌ترین قسمت گینه استوایی است و محل پایتخت این کشور، مالابو است. کشور جزیره‌ای پرتغالی‌زبان سائوتومه و پرنسیپ بین بیوکو و آنوبون واقع شده‌است.
منطقه سرزمین اصلی گینه استوایی، یعنی ریو مونی، از شمال با کامرون و از جنوب و شرق با گابن همسایه است. این شهر محل باتا، بزرگترین شهر گینه استوایی، و سیوداد د لاپاز، پایتخت برنامه‌ریزی شده آینده کشور است. ریو مونی همچنین شامل چندین جزیره کوچک فراساحلی است مانند کوریسکو، الوبی گرانده و الوبی چیکو.
تاریخ ویرایش
گینهٔ استوایی از سال ۱۷۷۸ مستعمرهٔ اسپانیا گشت و تنها مستعمرهٔ اسپانیا در قارهٔ آفریقا بود و در روز ۱۲ اکتبر ۱۹۶۸ از اسپانیا اعلام استقلال کرد.
تقسیمات کشوری ویرایش
کشور گینهٔ استوایی دارای ۷ استان می‌باشد:
| نقشه | ردیف | استان | مساحت | جمیعت |
|---|---|---|---|---|
 |
۱ | آنوبون (Annobon) | ||
| ۲ | بیوکو نورته (Bioko-Norte) | |||
| ۳ | بیوکو سور (Bioko-Sur) | |||
| ۴ | سنترو سور (Centro-Sur) | |||
| ۵ | کی انتم (Kie-Ntem) | |||
| ۶ | لیتورال (Litoral) | |||
| ۷ | وله انزاس (Wele-Nzas) |
سیاست ویرایش
سرتیپ تئودور اوبیانگ انگوئما از حزب دموکراتیک گینهٔ استوایی طی کودتایی در سال ۱۹۷۹ به قدرت رسید که هنوز هم بر این کشور حکومت می‌کند.
در سال ۱۹۹۲ احزاب سیاسی به رسمیت شناخته شدند، در همین سال سیلوستره سیاله بیلکا به سمت نخست‌وزیر منصوب شد، در سال ۲۰۰۶ میلادی ریکاردو مانگوئه اوباما نخست‌وزیر گینهٔ استوایی شد.
حکومت گینه استوایی همواره در گزارش‌های حقوق بشری سازمان‌های مختلف بین‌المللی یکی از بدترین کشورها معرفی شده‌است. گزارشگران بدون مرز، تئودور اوبیانگ رئیس‌جمهور این کشور از سال ۱۹۷۹ تاکنون را یکی از «شکارچیان آزادی رسانه‌ها» معرفی کرده‌است. قاچاق انسان هم یکی از معضلات مهم این کشور است. گزارش سال ۲۰۱۲ سازمان ملل در مورد قاچاق انسان بیان می‌دارد که «گینه استوایی یکی از منابع و مقاصد قاچاق زنان و کودگان برای روسپی‌گری و کار اجباری است» و دولت این کشور نیز تلاش مؤثری برای رعایت حداقل استانداردهای انسانی صورت نمی‌دهد.
دولت گینه استوایی اقتدارگرا است و یکی از بدترین سوابق حقوق بشر در جهان را دارد. این کشور در بررسی سالانه «خانه آزادی» در مورد حقوق سیاسی و مدنی همواره در بین «بدترین بدترین‌ها» قرار دارد. گزارشگران بدون مرز، رئیس‌جمهور کشور، اوبیانگ، را در زمره «مهاجمان» علیه آزادی مطبوعات قرار می‌دهد.
قاچاق انسان مشکل مهمی در این کشور است و گزارش قاچاق انسان ایالات متحده، گینه استوایی را به عنوان کشور مبدأ و مقصد برای کار اجباری و قاچاق جنسی معرفی می‌کند. این گزارش همچنین خاطرنشان می‌کند که گینه استوایی «به هیچ روی، حداقل استانداردهای حذف قاچاق را برآورده نمی‌کند، اما تلاش‌های قابل توجهی در این راستا انجام داده‌است.»
مردم ویرایش
۸۳ درصد از نژاد گینهٔ استوایی را قبایل فانگ و ۱۰ درصد را بوبیان تشکیل می‌دهند. ۸۵ درصد مردم این کشور کاتولیک، ۷ درصد پروتستان، ۲ درصد مسلمان و پنج درصد بقیه نیز پیرو باورهای آنیمیستی، بهائیت و ادیان دیگر هستند. اسپانیایی زبان رسمی گینه استوایی هست.
این کشور که تنها ۶۲۲ هزار نفر (برآورد ۲۰۱۲) جمعیت دارد از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ثروتمندترین کشور آفریقاست و در رتبه ۶۹ دنیا قرار می‌گیرد. اما توزیع ثروت بسیار نامتوازن صورت گرفته‌است و عده کمی از مردم از درآمد نفتی بهره‌مند شده‌اند. این کشور از نظر شاخص توسعه انسانی در رتبه ۱۴۴ دنیا قرار گرفته و به گفته سازمان ملل بیش از نیمی از جمعیت آن به آب سالم دسترسی ندارند و ۲۰ درصد کودگان پیش از رسیدن به ۵ سالگی می‌میرند.
اقتصاد ویرایش
واحد پول گینهٔ استوایی، فرانک سی‌اف‌آ با واحد جزء سانتیم نام دارد. گینه استوایی از اواسط دهه ۱۹۹۰ به یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت خام در آفریقای جنوب صحرا تبدیل شده‌است.
اقتصاد گینه استوایی در دوران استعمار اسپانیا به صادرات کاکائو، قهوه و الوار متکی بود که بیشتر آن به اسپانیا و مقداری هم به بریتانیا و آلمان صادر می‌شد. کشف ذخایر بزرگ نفت در سال ۱۹۹۶ و استخراج متعاقب آن درآمد هنگفتی نصیب دولت این کشور کرد. گینه استوایی از سال ۲۰۰۴ به‌طور پیوسته سومین تولیدکننده بزرگ نفت خام در آفریقای جنوب صحرا پس از آنگولا و گابن بوده‌است.
از اواسط دهه ۱۹۹۰، گینه استوایی به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جنوب صحرای آفریقا تبدیل شده‌است. در پی این روند، این کشور ثروتمندترین کشور در سرانه آفریقا شد و تولید سرانه ناخالص داخلی آن (تنظیم‌شده بر اساس برابری قدرت خرید) در رتبه ۴۳ در جهان قرار گرفت؛ با این حال، ثروت در این کشور به‌شدت نابرابر توزیع می‌شود و افراد کمی از ثروت نفت بهره‌مند می‌شوند. این کشور در شاخص توسعه انسانی سال ۲۰۱۹ رتبه ۱۴۴ را داشت و کمتر از نیمی از جمعیت هٔ ت به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند و حدود ۱ کودک از هر ۱۲ کودک پیش از پنج سالگی می‌میرد.
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به گینه استوایی در ویکیگفتاورد موجود است. |
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ گینه استوایی موجود است. |
| ویکیسفر یک راهنمای سفر برای گینه استوایی دارد. |
- ↑ Government of the Republic of Equatorial Guinea. "Equatorial Guinea, member of the Community of Portuguese Language Countries".
- ↑ Government of the Republic of Equatorial Guinea. "Acts continue to mark Portuguese Language and Portuguese Culture Day".
- ↑ PRNewsWire. "Equatorial Guinea Adds Portuguese as the Country's Third Official Language". Retrieved 18 July 2015.
- ↑ Equatorial Guinea بایگانی‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine. Cia World Factbook.
- ↑ https://www.britannica.com/place/Equatorial-Guinea/Religion
- ↑ "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "Anuario Estadístico de Guinea Ecuatorial 2018". Instituto Nacional de Estadisticas de Guinea Ecuatorial. Retrieved 15 June 2020.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. Retrieved 17 April 2019.
- ↑ "Human Development Report 2019" (به انگلیسی). برنامه عمران ملل متحد. 10 December 2019. Archived from the original (PDF) on 21 May 2020. Retrieved 10 December 2019.