بتا-گالاکتوزیداز

بتا-گالاکتوزیداز (انگلیسی: Beta-galactosidase) خانواده‌ای از آنزیم‌های گلیکوزید هیدرولاز است که واکنش هیدرولیز قند بتاگالتوزید به منوساکارید را از طریق شکستن پیوند گلیکوزیدی کاتالیز می‌کند. قندهای بتاگالتوزید شامل کروبوهیدارات‌هایی است که قند گالاکتوز دارند. سوبسترای بتا-گالاکتوزیدازها شامل گانگلیوزید GM1، لاکتوزیدسرامیدها، لاکتوز و انواع گلیکوپروتئین است.[۱]

بتا-گالاکتوزیداز
بتا-گالاکتوزیداز در گونهٔ پنی‌سیلیوم
شناساگرها
شمارهٔ ای‌سی3.2.1.23
شمارهٔ سی‌ای‌اس9031-11-2
پایگاه‌های داده
اینتنزنمایش اینتنز
برندامدخل برندا
اکسپسینمایش NiceZyme
کی‌ای‌جی‌جیمدخل کی‌ای‌جی‌جی
متاسایکگذرگاه سوخت‌وساز
پریامنمایه
ساختارهای پی‌دی‌بیRCSB PDB PDBe پی‌دی‌بی‌سام
هستی‌شناسی ژنAmiGO / QuickGO
گالاکتوزیداز بتا-۱
شناساگرها
نمادGLB1
نمادهای دیگرELNR1
آنتره2720
HUGO4298
میراث مندلی در انسان230500
RefSeqNM_000404
یونی‌پورتP16278
اطلاعات دیگر
جایگاهChr. 3 p22.3

بتا-گالاکتوزیدازها نوعی اگزوگلیکوزیداز هستند که پیوندهای گلیکوزیدی میان گالاکتوز و گروه عاملی آلی را هیدرولیز می‌کنند. این آنزیم می‌تواند فوکوزیدها و آرابینوز راهم تجزیه کند، اما میل چسبندگی کمتری به این قندها دارد. بتا-گالاکتوزیداز یکی از آنزیم‌های ضروری بدن انسان است و فقدان آن سبب گالاکتوسیالیدوز یا سندرم مورکیو می‌گردد. در مجموع، این آنزیم نقش مهمی در بدن موجدات زنده ایفا می‌کند، چرا که از طریق تجزیهٔ لاکتوز به گالاکتوز و گلوکز، نقش حیاتی در تولید انرژی و تأمین کربن دارد. این آنزیم برای کسانی که مبتلا به بیماری عدم تحمل لاکتوز هستند، حائز اهمیت است، چرا که توسط آن می‌توان شیر و محصولات لبنی عاری از لاکتوز تهیه کرد.[۲]

توالیِ دقیقِ ۱٬۰۲۳ اسید آمینه‌ای بتا-گالاکتوزیدازِ اشریشیا کلی در سال ۱۹۸۳ شناسایی[۳] و ساختار آن بیست و چهار سال بعد در ۱۹۹۴ مشخص گردید. وزن مولکولی این آنزیم ۴۶۴ کیلو دالتون است و تقارن ۲٬۲،۲-نقطه‌ای دارد.[۴] جایگاه فعال این آنزیم در دومِـین سوم آن است.[۵]

واکنش بتا-گالاکتوزیداز

منابع

ویرایش
  1. Dorland's Illustrated Medical Dictionary. Archived from the original on 2006-10-16. Retrieved 2006-10-22.
  2. Kamel Z, Mohamed NM, Farahat MG. "Optimization of culture conditions for production of B-galactosidase by bacillus megaterium NM56 isolated from raw milk" (PDF). Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences. 7 (1): 366–376. Archived from the original (PDF) on 3 اكتبر 2020. Retrieved 8 February 2021. {{cite journal}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. Kalnins A, Otto K, Rüther U, Müller-Hill B (1983). "Sequence of the lacZ gene of Escherichia coli". The EMBO Journal. 2 (4): 593–7. doi:10.1002/j.1460-2075.1983.tb01468.x. PMC 555066. PMID 6313347.
  4. Jacobson RH, Zhang XJ, DuBose RF, Matthews BW (June 1994). "Three-dimensional structure of beta-galactosidase from E. coli". Nature. 369 (6483): 761–6. Bibcode:1994Natur.369..761J. doi:10.1038/369761a0. PMID 8008071. S2CID 4241867.
  5. Matthews BW (June 2005). "The structure of E. coli beta-galactosidase". Comptes Rendus Biologies. 328 (6): 549–56. doi:10.1016/j.crvi.2005.03.006. PMID 15950161.