جنگ‌های ایران و ازبکان
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (مارس ۲۰۲۲) |
اولین جنگ ایران صفوی و ازبکان خانات بخارا از سال ۱۵۰۲ تا ۱۵۱۰ بین دودمان ازبک شیبانیان به رهبری شیبک خان (محمد شیبانی) و امپراتوری صفوی ایران به رهبری شاه اسماعیل یکم صورت گرفت و با پیروزی ایرانیان و مرگ شیبک خان در نبرد مرو پایان یافت.
| جنگ صفوی و ازبکان | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از لشکرکشی‌های شیبک خان | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||
.svg){kind=small} صفویان تیموریان |
 شیبانیان | ||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||
|
شاه اسماعیل یکم بدیع‌الزمان میرزا بابر |
شیبک خان † | ||||||
| قوا | |||||||
| ۱۷٬۰۰۰[۱] | ۲۸٬۰۰۰ | ||||||
بین اسیرانی که شاه اسماعیل در مرو آزاد کرد خواهر ظهیرالدین محمد بابر نواده امیر تیمور گورکانی بود که این امر باعث دوستی و نزدیکی دودمان‌های صفوی ایران و گورکانی هند گردید.
در سال ۱۵۰۲، اندکی پس از آنکه محمد شیبانی تاخت‌وتاز فرمانروای تیموریِ فرغانی بابر را شکست داد، شاه اسماعیل صفوی کل ایران را گشود. سپس شیبانی و سوارانش یورش به امپراتوری تیموری را آغاز کردند. بدیع‌الزمان میرزا از شاه ایران درخواست کمک کرد و اسماعیل وارد جنگ با شیبانیان شد. شیبانی در سال ۱۵۰۷ پایتخت جنوبی تیموریان هرات را گرفت و سپس شیبانی به جنگ با خانات قزاق در شمال رفت. در همین حال، بدیع‌الزمان میرزا به امپراتوری ایران پناهنده شد. شاه اسماعیل و لشکر تیموری با هم، هم‌پیمان شدند و برای رویارویی با سپاه ازبکان آماده گشتند. در جنگ مرو، دو ارتش هم‌پیمان، شیبانیان را شکست داد و شیبانی در تلاش برای گریز کشته شد.
پیامد ویرایش
دودمان تیموریان از ۱۵۱۰ تا ۱۵۲۵ از سوی بابر گشوده و بابر به عنوان فرمانروا قدرت را به دست گرفت. در سال ۱۵۲۶ بابر به هند تاخت و تیموریان را گسترش داد که در هند به امپراتوری مغول آوازه یافت.
دیگر جنگ ها تا پایان سلسله افشاریان ویرایش
- نبرد گذرگاه آب دره در سال ۱۵۱۱ میان بابر گورکانی و شیبانیان
- جنگ غجدوان در سال ۱۵۱۲ میان صفویان به همراهی بابر گورکانی در برابر شیبانیان
- نبرد جام ۱۵۲۸
- حمله ازبک‌ها به نیشابور و شکست آنها در زمان شاه اسماعیل دوم
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Persian-Uzbek Wars». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۷.
 | این یک مقالهٔ خرد جنگی در تاریخ است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |