حسین دهقان

سیاست‌مدار و نظامی ایرانی

حسین دهقان (زادهٔ ۱۷ تیر ۱۳۳۶)[۲][۳] نظامی ارشد ایرانی است که هم‌اکنون به‌عنوان مشاور فرمانده کل قوا در صنایع دفاعی و نیز نماینده ویژه رئیس جمهور در شورای توسعه سواحل مکران و دبیر این شورا فعالیت می‌کند.[۴][۵] وی در دولت یازدهم، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بود.[۶][۷]


حسین دهقان
وفاداریایران
شاخه نظامیسپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سال‌های خدمتاکنون–۱۳۵۸
درجهسرتیپ پاسدار
یگاننیروی زمینی
نیروی هوایی
فرماندهینیروی هوایی
جنگ‌ها و عملیات‌هاجنگ ایران و عراق
جنگ ۱۹۸۲ لبنان
درگیری‌های جنوب لبنان
نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جمهور
دبیر شورای توسعه سواحل مکران
آغاز به کار
۱ اردیبهشت ۱۴۰۱
رئیس‌جمهورسید ابراهیم رئیسی
سیزدهمین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
دوره مسئولیت
۲۴ مرداد ۱۳۹۲ – ۲۹ مرداد ۱۳۹۶
رئیس‌جمهورحسن روحانی
قائم‌مقامامیر حاتمی
پس ازاحمد وحیدی
پیش ازامیر حاتمی
معاون رئیس‌جمهور
رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران
دوره مسئولیت
۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۳ – ۳۱ تیر ۱۳۸۸
رئیس‌جمهورسید محمد خاتمی
محمود احمدی‌نژاد
قائم‌مقاممحسن انصاری
پس ازمحمدحسن رحیمیان (به عنوان رئیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی)
نصرت‌الله کاشانی (به عنوان رئیس سازمان امور جانبازان)
عباسعلی وکیلی (به عنوان رئیس ستاد رسیدگی به امور آزادگان)
پیش ازمسعود زریبافان
اطلاعات شخصی
زاده
حسین دهقانی پوده

۱۷ تیر ۱۳۳۶ ‏(۶۶ سال)
پوده، اصفهان، ایران
محل تحصیلدانشگاه تهران
هیئت دولتدولت هشتم
دولت نهم
دولت یازدهم
جایزه‌هانشان شجاعت (درجۀ ۱)[۱]
امضا

دهقان دانش‌آموخته دکتری مدیریت و کارشناسی ارشد مهندسی متالورژی از دانشگاه تهران است.[۸][۹] وی فعالیت نظامی خود را از سال ۱۳۵۸ با عضویت در سپاه پاسداران آغاز کرد و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود. او از ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۹ جانشین فرمانده نیروی هوایی سپاه، از ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۰ فرمانده نیروی هوایی سپاه و از ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵ جانشین رئیس ستاد مشترک سپاه بود. دهقان در دولت هفتم بعنوان قائم‌مقام وزیر دفاع و در دولت‌های هشتم و نهم؛ بعنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران فعالیت می‌کرد.[۱۰]

زندگی‌نامه ویرایش

 
در نمایشگاه صنعت دفاعی وزارت دفاع، شهریور ۱۳۹۵

حسین دهقانی پوده در ۱۲ اسفند ۱۳۳۵ در روستای پوده شهرستان دهاقان، استان اصفهان به دنیا آمد.[۱۱][۱۲] او دکترای مدیریت را از دانشگاه تهران دریافت کرد.[۱۳][۱۴] وی دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته مهندسی متالورژی از دانشگاه تهران است.[نیازمند منبع]

مسئولیت‌ها ویرایش

 
حسین دهقان در سمت راست تصویر

دهقان به عنوان فرمانده در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نیروی هوافضای فعالیت کرده‌است.[۱۵][۱۶] او زادگاه خود را به مقصد تهران ترک کرد و اندکی پس از انقلاب ۱۳۵۷ به سپاه پاسداران پیوست.[۱۷] او از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ فرمانده سپاه تهران و از سال ۶۱ تا ۶۲ فرمانده سپاه در اصفهان و سوریه و لبنان بود.[۱۷] و در سال ۱۳۷۵ سمت مدیر کل بنیاد تعاون سپاه را برعهده داشت.[۱۸][۱۹][۲۰] وی در سوریه و لبنان فرمانده سپاه در بخش آموزش فعالیت کرد.[۲۱] در سال ۱۳۶۵ به عنوان معاون فرمانده نیروی هوایی سپاه منصوب شد و در فروردین ۱۳۶۹ به فرماندهی آن رسید.[۲۲] دوره تصدی وی تا سال ۱۳۷۱ ادامه داشت و محمد حسین جلالی در این سمت جایگزین وی شد.[۲۲] دهقان در سال ۱۳۷۱ به عنوان معاون ستاد مشترک سپاه منصوب شد[۲۳] و بعداً به درجه سرتیپی ارتقا یافت.[۲۳]

سپس دهقان به عنوان معاون وزیر دفاع وقت، علی شمخانی، در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی از ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲ فعالیت کرد.[۲۴][۲۵][۲۶] در سال ۱۳۸۲، سمت سرپرست وزارت دفاع را بر عهده داشت.[۲۷] در سال ۱۳۸۴ به عنوان معاون رئیس‌جمهور ایران و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران منصوب شد و تا تیر ۱۳۸۸ به عنوان رئیس آن فعالیت کرد.[۲۸][۲۴][۲۹][۳۰] علاوه بر این، به عنوان مشاور رئیس‌جمهور وقت محمود احمدی‌نژاد نیز خدمت کرد.[۲۹][۳۱] از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ او معاون علی شمخانی در مرکز مطالعات استراتژیک نیروهای مسلح بود.[۲۴] سپس در سال ۱۳۸۹ به عنوان دبیر کمیته سیاسی، دفاعی و امنیتی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.[۳۲] همچنین او به عنوان مشاور رئیس مجلس علی لاریجانی و شهردار تهران محمد باقر قالیباف نیز بود.[۲۴] با این حال، دهقان در سال ۱۳۹۱ از احمدی‌نژاد فاصله گرفت و به حزب اعتدال و توسعه به رهبری حسن روحانی پیوست.[۲۴]

دهقان در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ به عنوان سرپرست وزارت دفاع معرفی شد.[۳۳] و با ۲۶۹ رأی موافق و ۱۰ رأی مخالف جای احمد وحیدی را در این سمت بر عهده گرفت.[۳۴] رستم قاسمی، وزیر پیشین نفت در ۳۱ مرداد ۱۳۹۲ به عنوان مشاور دهقان معرفی شد.[۳۵] در اوایل مرداد ۱۳۹۶، دهقان اعلام کرد که پس از پایان دولت اول روحانی، وزارت دفاع را ترک خواهد کرد. او در حال حاضر به عنوان مشاور علی خامنه ای خدمت می‌کند.[۳۶]

دهقان سابقهٔ تدریس در دانشگاه امام حسین را در کارنامهٔ خود دارد. دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران سایر مراکز آموزش عالی هستند که دهقان سابقهٔ تدریس در آن‌ها را دارد.[۳۷]

تحریم آمریکا ویرایش

 
دهقان در مقام وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران درکنار سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در مسکو، بهمن ۱۳۹۴

حسین دهقان مشاور رهبر در حوزهٔ صنایع دفاعی به همراه ۹ نفر دیگر از اطرافیان علی خامنه‌ای در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۹۸ در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفتند. این افراد بنا بر اعلام دولت آمریکا در حملات لبنان و آرژانتین دست داشتند.[۹][۱۰]

در بیانیهٔ وزارت خزانه‌داری ایالات متحدهٔ آمریکا آمده‌است: «حسین دهقان توسط علی خامنه‌ای به عنوان مشاور او در حوزهٔ صنایع دفاعی و پشتیبانی از نیروهای مسلح منصوب شد. حسین دهقان وقتی در سال ۱۹۸۳ انفجار مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت رخ داد، فرماندهٔ نیروهای سپاه پاسداران در لبنان و سوریه بود. در جریان این انفجار که توسط حزب‌الله لبنان، از نیروهای شبه‌نظامی نیابتی ایران، و با فرمان ایران انجام شد، ۲۴۱ تن از نظامیان آمریکایی کشته شدند.»[۳۸] همینطور استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «امروز وزارت خزانه داری آمریکا مقامات غیرمنتخبی را هدف قرار می‌دهد که اطراف سید علی خامنه‌ای جمع شده‌اند و سیاست‌های بی‌ثبات کننده او را اجرا می‌کنند... این افراد با طیف گسترده‌ای از رفتارهای بدخواهانۀ رژیم از جمله انفجار مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳ میلادی و انفجار مرکز همیاری اسرائیل در آرژانتین در ۱۹۹۴ میلادی همچنین شکنجه، قتل‌های فراقانونی و سرکوب غیرنظامیان مرتبط هستند.»[۹][۱۰]

انتخابات ۱۴۰۰ ویرایش

حسین دهقان در تاریخ ۴ آذر ۱۳۹۹ برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اعلام نامزدی کرد.[۳۹]

وی در تاریخ ۲۱ اردیبهشت با حضور در وزارت کشور در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد.[۴۰]

حسین دهقان در تاریخ ۳ خرداد ۱۴۰۰، یک روز قبل از اعلام فهرست کاندیداهای تأیید صلاحیت شده توسط شورای نگهبان به نفع سید ابراهیم رئیسی از حضور در انتخابات کناره‌گیری کرد.[۴۱]

سمت‌ها ویرایش

 
دهقان در کنار دیگر فرماندهان سپاه، از چپ به راست: حسین سلامی، محسن رضایی و قاسم سلیمانی. جهاد مغنیه هم در پشت سر دهقان دیده می‌شود
  • مشاور فرماندهی فرماندهی کل قوا (رهبر جمهوری اسلامی) در حوزه صنایع دفاعی
  • استاد راهنما و استاد مشاور پایان‌نامه و رساله دانشجویان مقاطع لیسانس و فوق لیسانس و دکتری
  • وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
  • معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در دولت‌های هشتم و نهم
  • قائم‌مقام وزیر دفاع در دولت‌های هفتم و هشتم
  • فرماندهی رده‌های مختلف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ ایران و عراق
  • دومین فرماندهٔ نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
  • جانشین رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران[۴۲]
  • جانشین فرمانده نیروی هوایی سپاه
  • دبیر کمسیون سیاسی-دفاعی و امنیتی مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمسیون سیاسی-دفاعی و امنیتی مجمع تشخیص مصلحت نظام
  • رئیس هیئت مدیره هلدینگ ICT ستاد اجرایی فرمان امام
  • جانشین رئیس و دبیرکل مرکز مطالعات راهبردی و دفاعی کشور در سال‌های ۱۳۸۸ الی ۱۳۸۹
  • مدیر عامل بنیاد تعاون سپاه طی سال‌های ۱۳۷۵ الی ۱۳۷۶

منابع ویرایش

  1. "Iran's FM, nuclear chief, DM receive medals for role in nuclear deal". Iranian Students' News Agency. 8 فوریه 2016. Archived from the original on 31 May 2016. Retrieved 15 April 2016.
  2. خبرگزاری دانشجو (۲۰۲۱-۰۵-۱۱). «اولین روز ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری». خبرگزاری دانشجو | SNN.IR. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۲.
  3. «بیوگرافی وزیر دفاع پیشنهادی روحانی به مجلس».
  4. [۱]
  5. «سردار دهقان مشاور فرماندهی کل قوا در حوزه صنایع دفاعی شد». همشهری آنلاین. ۲۶ مرداد ۱۳۹۶.
  6. «زندگینامه: حسین دهقان (۱۳۳۵-)». همشهری آنلاین.
  7. 10 (۲۰۱۳-۰۸-۱۵). «حسین دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۹.
  8. «دهقان در انتظار تصمیم روحانی؛ مسافر نوبنیاد یا پاستور+جدول عملکرد». www.tabnak.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۹.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «آمریکا فرزند و شماری از نزدیکان خامنه‌ای را تحریم کرد». دویچه وله فارسی. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۲۰.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ «آمریکا ۹ فرد نزدیک به رهبر ایران از جمله مجتبی خامنه‌ای را تحریم کرد». euronews. ۲۰۱۹-۱۱-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۰.
  11. Shapira, Shimon (11 August 2013). "Iran's New Defense Minister: Behind the 1983 Attack on the U.S. Marine Corps Barracks in Beirut". Jerusalem Center for Public Affairs. Retrieved 13 August 2013.
  12. "Who is Hossein Dehghan, Hassan Rouhani's choice for defense minister". NCRI. 13 August 2013. Retrieved 13 August 2013.
  13. "President Hassan Rouhani's pragmatic conservative, security-intelligence-oriented Cabinet nominations". Iran Politik. 6 August 2013. Archived from the original on 21 October 2018. Retrieved 13 August 2013.
  14. "Key figures in Iran's new government". Bloomberg. 15 August 2013. Retrieved 15 August 2013.
  15. "Former IRGCAF commander: I'm Rouhani's choice for DM". Iran Daily Brief. 1 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
  16. Karimi, Nasser (4 August 2013). "Hasan Rouhani, Iran's new president, calls for 'lessening of hostilities'". MSNBC. Tehran. AP. Retrieved 5 August 2013.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Shapira, Shimon (11 August 2013). "Iran's New Defense Minister: Behind the 1983 Attack on the U.S. Marine Corps Barracks in Beirut". Jerusalem Center for Public Affairs. Retrieved 13 August 2013.
  18. Will Fulton (7 August 2013). "Rouhani's Cautious Pick For Defense Minister". Al Monitor. Retrieved 11 August 2013.
  19. Frederic Wehrey; Jerrold D Green; Brian Nichiporuk; Alireza Nader; Lydia Hansell (31 December 2008). The Rise of the Pasdaran: Assessing the Domestic Roles of Iran's Islamic Revolutionary Guards Corps. Rand Corporation. p. 59. ISBN 978-0-8330-4680-2. Archived from the original on 6 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
  20. "The Islamic Republic's 13 generals". Iran Briefing. 3 February 2011. Retrieved 13 August 2013.
  21. Shapira, Shimon (11 August 2013). "Iran's New Defense Minister: Behind the 1983 Attack on the U.S. Marine Corps Barracks in Beirut". Jerusalem Center for Public Affairs. Retrieved 13 August 2013.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Cordesman, Anthony H. (September 1994). "Iran's Military Forces: 1988-1993" (PDF). Center for Strategic and International Studies. Archived from the original (PDF) on 20 اكتبر 2013. Retrieved 17 February 2013. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Will Fulton (7 August 2013). "Rouhani's Cautious Pick For Defense Minister". Al Monitor. Retrieved 11 August 2013.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ ۲۴٫۳ ۲۴٫۴ Will Fulton (7 August 2013). "Rouhani's Cautious Pick For Defense Minister". Al Monitor. Retrieved 11 August 2013.
  25. "Russian Deputy Defense Minister arrives in Iran". Albawaba. 24 June 2002. Retrieved 5 August 2013.
  26. "Rouhani's proposed cabinet line-up". Iran Daily. 6 August 2013. Retrieved 16 August 2013.
  27. "Iran Military to Upgrade Its Shahab-3 Missiles". Arab News. Tehran. Reuters. 16 دسامبر 2003. Archived from the original on 5 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
  28. Biography of Hossein Dehghan Hamshahri
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Frederic Wehrey; Jerrold D Green; Brian Nichiporuk; Alireza Nader; Lydia Hansell (31 December 2008). The Rise of the Pasdaran: Assessing the Domestic Roles of Iran's Islamic Revolutionary Guards Corps. Rand Corporation. p. 59. ISBN 978-0-8330-4680-2. Archived from the original on 6 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
  30. Appointment of Hossein Dehghan as Vice President of Iran by Mohammad Khatami Hamshahri
  31. Frederic Wehrey; Jerrold D. Green; Brian Nichiporuk; Alireza Nader; Lydia Hansell; Rasool Nafisi; S. R. Bohandy (2009). "The Rise of the Pasdaran" (PDF). RAND Corporation. Retrieved 20 August 2013.
  32. "Former IRGCAF commander: I'm Rouhani's choice for DM". Iran Daily Brief. 1 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
  33. Soraya Lennie (4 August 2013). "Iran's revival of the moderates". Al Jazeera. Retrieved 5 August 2013.
  34. "Iranian Parliament Gives Vote of Confidence to Majority of Rouhani's Proposed Ministers". Fars News. 15 August 2013. Archived from the original on 1 October 2015. Retrieved 15 August 2013.
  35. "Ex-Iranian Oil Minister Qasemi appointed advisor to Defense Minister". ILNA. 22 August 2013. Archived from the original on 16 October 2013. Retrieved 13 September 2013.
  36. Dehghanpisheh, Babak (February 5, 2018). Hepinstall, Sonya (ed.). "Islamic State threatens Iran from "Tora Bora" borderlands". Reuters. Hossein Dehghan, a former defence minister and now an adviser to Supreme Leader Ayatollah Ali Khamenei, said in a recent interview with the semi-official Tasnim news agency.
  37. حسین دهقان تنها گزینهٔ وزارت دفاع بایگانی‌شده در ۳۱ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine روزنامهٔ اعتماد
  38. «وزارت خزانه‌داری حلقهٔ نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی را که در پیشبر سرکوب داخلی و خارجی مسئول هستند، تحریم می‌کند». وزارت خزانه‌داری ایالات متحدهٔ آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۵ آبان ۱۳۹۸.
  39. «ورود اولین سردار به انتخابات۱۴۰۰». fararu.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۸.
  40. «عکس/ حسین دهقان و همسرش در ستاد انتخابات». مشرق نیوز. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۲.
  41. «حسین دهقان به نفع آیت الله رئیسی انصراف داد | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  42. «آشنایی بیشتر با وزرای پیشنهادی و معاون اول روحانی+ سوابق». افکارنیوز. ۱۳ مرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲.

پیوند به بیرون ویرایش

مناصب نظامی
عنوان جدید جانشین فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران
۱۳۶۹–۱۳۶۵
پسین:
محسن انصاری
پیشین:
موسی رفان
فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران
۱۳۷۰–۱۳۶۹
پسین:
محمدحسین جلالی
پیشین:
علی لاریجانی
جانشین رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران
۱۳۷۵–۱۳۷۱
پسین:
حسین نجات
پیشین:
؟
مدیرعامل بنیاد تعاون سپاه پاسداران
۱۳۷۶–۱۳۷۵
پسین:
عبدالعلی علی‌عسگری
مناصب سیاسی
پیشین:
محمدحسن تولایی
قائم‌مقام وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
۱۳۸۲–۱۳۷۶
پسین:
سید علی حسینی تاش
پیشین:
محمدحسن رحیمیان
به عنوان رئیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی
معاون رئیس‌جمهور
رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

۱۳۸۸–۱۳۸۳
پسین:
مسعود زریبافان
پیشین:
نصرت‌الله کاشانی
به عنوان رئیس سازمان امور جانبازان
پیشین:
عباسعلی وکیلی
به عنوان رئیس ستاد رسیدگی به امور آزادگان
پیشین:
احمد وحیدی
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
۱۳۹۶–۱۳۹۲
پسین:
امیر حاتمی
عنوان جدید نمایندهٔ ویژهٔ رئیس‌جمهور
دبیر شورای توسعه سواحل مکران

اکنون–۱۴۰۱
در حال تصدی
مناصب حکومتی
پیشین:
احمد وحیدی
رئیس کمیسیون سیاسی، دفاعی و امنیتی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام
۱۳۹۲–۱۳۸۹
پسین:
احمد وحیدی
پیشین:
احمد وحیدی
رئیس کمیسیون دفاعی و امنیتی شورای راهبردی روابط خارجی
اکنون–۱۴۰۰
در حال تصدی