دوک (عنوان)

دوک با معادل مؤنث دوشس یکی از لقب‌های مهم اشرافی و سلطنتی اروپایی است. به منطقهٔ حکومتی دوک، دوک‌نشین گفته‌می‌شود. این واژه از ریشه واژه لاتین dux و به معنای فرمانده است.

دسته‌بندی اروپایی لقب‌های پادشاهی و اشرافی

امپراتور و امپراتریس

شاه و ملکه

نایب‌السلطنه

آرشیدوک و آرشیدوشس

پرنس بزرگ و پرنسس بزرگ دوک بزرگ و دوشس بزرگ

پرنس و پرنسس

انفان و انفانت

دوک و دوشس

مارکی و مارکیز

مارگراف و مارگرافین

کنت و کنتس ارل و کنتس

ویکنت و ویکنتس

بارون و بارونس

بارونت و بارونتس

شوالیه و دام

جنتلمن و الدر

جایگاه

در میان لقب‌های پادشاهی بریتانیا، دوک از بالاترین و مهم‌ترین درجات، برای مردان است. اگر دوک، به عنوان مثال هم‌چنین شاهزاده، عضو ارتش، سفیر یا روحانی باشد، رتبه‌اش قبل از لقبش گفته می‌شود به عنوان مثال: ارتشبد والاحضرت شاهزاده ادوارد، دوک کنت.

در ایران و ترکیه قبل از حمله مغول افرادی که چنین اختیاراتی داشتند، امیر نامیده می‌شدند، ولی بعد از آن این لقب به شکل عملی از میان رفت.

آرشیدوک

آرشیدوک از القاب اشرافی در دربار دودمان هابسبورگ، اتریش-مجارستان بود. آرشیدوک جایگاهی پایین‌تر از شاه و بالاتر از دوک داشت.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Duke». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۱.
• واژه‌یاب و دهخدا