درگاه:علوم زمین
درگاه‌های ویکی‌پدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
مقدمه علوم زمین اصلاحی فراگیر برای اطلاق به علوم مرتبط با سیارهٔ زمین است. علوم زمین گونه‌ای خاص از سیاره‌شناسی است که به بررسی و مطالعهٔ ساختار و ترکیبات زمین، خاستگاه، ویژگی‌های فیزیکی، جنبه‌های در حال تغییر و تمامی پدیده‌های طبیعی آن می‌پردازد. زمین تنها سیاره‌ای است که حیات در آن یافت شده‌است و در نتیجه تنها سیاره‌ای به‌شمار می‌رود که دارای فرآیندهای زیست‌شناسی و زیست‌کره می‌باشد. اکثر رشته‌های علوم زمین از فیزیک، ریاضیات، و شیمی برای دست‌یابی به درکی کمی از مفاهیم اصلی سامانهٔ زمین سود می‌جویند. همچون بسیاری از علوم دیگر، زمین را می‌توان هم از طریق آزمایش و هم از لحاظ نظری مطالعه کرد. همچنین در مطالعهٔ علوم زمین می‌توان هم به شیوه‌های تقلیل‌گرایی دست یازید و هم به شیوه‌های کل‌نگری. اگرچه معدن‌کاری و سنگ‌های قیمتی در سرتاسر تاریخ تمدن مورد علاقهٔ انسان‌ها بوده‌است، اما توسعهٔ آن‌ها به علوم زمین‌شناسی اقتصادی و کانی‌شناسی تا سدهٔ هجدم میلادی محقق نشد. مطالعهٔ علوم زمین، به ویژه دیرین‌شناسی، در سدهٔ نوزدهم میلادی شکوفا شد و رشد سایر رشته‌ها نظیر ژئوفیزیک در سدهٔ بیستم منجر به ظهور نظریهٔ زمین‌ساخت بشقابی در دههٔ ۱۹۶۰ شد. این نظریه همان تأثیری را بر علوم زمین گذاشت که نظریهٔ تکامل بر روی زیست‌شناسی داشت. امروزه علوم زمین پیوندی نزدیک و عمیق با مطالعات اقلیم‌شناسی و صنایع اکتشافات معدنی و نفت خام دارد. اکتشاف و استخراج منابع هیدروکربنی و معدنی، نقشه‌نگاری، پیش‌بینی آب‌وهوا، و هشدار دربارهٔ وقوع فوران‌های آتشفشانی از جمله کاربردهای علوم زمین می‌باشد. علوم زمین در ارتباط با علوم محیطی، و سایر زیرحوزه‌های سیاره‌شناسی است. مقالهٔ برگزیده زمین‌لرزهٔ سال ۱۳۸۱ بوئین‌زهرا (یا زمین‌لرزهٔ آوج یا چنگوره) در ۱ تیر ۱۳۸۱ به بزرگی ۶٫۵ ریشتر و بزرگای گشتاوری ۶٫۳ در شهرستان بوئین‌زهرا (در جنوب استان قزوین و شمال غربی ایران)، که پیوندگاه همگذری چندین خطوط گسلی عمده است، رخ داد. رومرکز زمین‌لرزه در نزدیکی روستاهای آبدره و چنگوره در شهرستان بوئین‌زهرا، در رویه‌ای که به زمین‌لرزه‌های مخرب شناخته شده‌است، قرار داشت که در آن دست‌کم ۲۶۱ تن کشته و ۱۵۰۰ تن دیگر نیز زخمی شدند. این زلزله ۲۰ پس‌لرزه نیز در پی داشت. به‌گزارش پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله (IIEES)، گرچه این زمین‌لرزه در تهران که در ۲۹۰ کیلومتری شرق مرکز زمین‌لرزه قرار دارد، خسارتی به‌بار نیاورد ولی به‌خوبی احساس شد. بیشتر خانه‌ها در سامان زمین‌لرزه را منازل یک‌طبقه با مصالح بنایی دربر می‌گرفتند که کمابیش همگی فروریختند. کندی مسئولین امر در رسیدگی به قربانیانی که نیازمند کمک بودند، خشم مردم محلی را برانگیخت. ساکنین آوج از سر ناامیدی، به پرتاب سنگ به‌سمت اتوموبیل وزیر کشور وقت و کاروان همراه وی در زمان بازدیدشان از مناطق آسیب‌دیده پرداختند. نگارهٔ برگزیده_sand_dunes_imaged_by_Terra_(EOS_AM-1).jpg){kind=spacer} نمایی از تلماسه‌های رُبعَ‌الخالی. ربع‌الخالی بیابانی وسیع است که تقریباً یک‌سوم جنوبی شبه‌جزیرهٔ عربستان را پوشانده‌است. در تصویر تلماسه‌ها به رنگ قهوه‌ای و دشت‌های شنی مابین آن‌ها به رنگ خاکستری دیده می‌شوند. فاصلهٔ تلماسه‌های موازی از یکدیگر تقریباً ۱٫۵ تا ۲٫۵ کیلومتر است و بلندای آن‌ها تا ۳۳۰ متر نیز می‌رسد. این بیابان نه محل سکونت انسان‌هاست و نه محل عبور آن‌ها؛ اگرچه مأمن برخی گونه‌های گیاهی، عنکبوتیان و جوندگان به شمار می‌آید. آیا می‌دانستید؟
آنچه می‌توانید انجام دهید
ویکیپروژههامطالب باکیفیتموضوعات مرتبط
رده‌ها
درگاه‌های مرتبط
در دیگر ویکی‌پروژه‌های ویکی‌مدیا |
