صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه فیزیک


کنفرانس سلوی مشهورترین کنفرانس در زمینه فیزیک و شیمی است که از ابتدای آغاز به‌کار آن همواره برجسته‌ترین دانشمندان این دو رشته در آن شرکت کرده‌اند. کنفرانس فیزیک سال ۱۹۱۱ سلوی نخستین کنفرانس بین‌المللی فیزیک بود که تا آن زمان برگزار می‌گردید. این کنفرانس به‌دعوت ارنست سلوی برگزار شد. در همین سال بود که تنها دیدار اینشتین و هانری پوانکاره اتفاق افتاد. مشهورترین کنفرانس سلوی در سال ۱۹۲۷ بود. در این جلسه که موضوع آن الکترون‌ها و فوتون‌ها بود، بزرگ‌ترین فیزیکدانان آن زمان دربارهٔ نظریه تازه مدون شدهٔ کوانتمی با هم تبادل نظر کردند. هفده نفر از افراد این نگاره موفق به دریافت جایزه نوبل شده‌اند. این کنفرانس بین‌المللی تاکنون نیز برگزار می‌گردد.
کنفرانس سلوی مشهورترین کنفرانس در زمینه فیزیک و شیمی است که از ابتدای آغاز به‌کار آن همواره برجسته‌ترین دانشمندان این دو رشته در آن شرکت کرده‌اند. کنفرانس فیزیک سال ۱۹۱۱ سلوی نخستین کنفرانس بین‌المللی فیزیک بود که تا آن زمان برگزار می‌گردید. این کنفرانس به‌دعوت ارنست سلوی برگزار شد. در همین سال بود که تنها دیدار اینشتین و هانری پوانکاره اتفاق افتاد. مشهورترین کنفرانس سلوی در سال ۱۹۲۷ بود. در این جلسه که موضوع آن الکترون‌ها و فوتون‌ها بود، بزرگ‌ترین فیزیکدانان آن زمان دربارهٔ نظریه تازه مدون شدهٔ کوانتمی با هم تبادل نظر کردند. هفده نفر از افراد این نگاره موفق به دریافت جایزه نوبل شده‌اند. این کنفرانس بین‌المللی تاکنون نیز برگزار می‌گردد.

فیزیک علمی طبیعی است که هدف آن مطالعهٔ ماده و توصیف حرکت‌ها و رفتارهای آن در درون فضا-زمان است. فیزیک برای این منظور همچنین به شناخت مفهوم‌های بسیاری نیاز دارد، مفهوم‌هایی هم‌چون انرژی و نیرو که در چگونگی و نوع رفتار ماده تاثیرگذارند. به عبارتی فیزیک، تحلیل کلی طبیعت است برای این‌که قوانین جهان فیزیکی را کشف کنیم و بفهمیم که گیتی، چگونه رفتار می‌کند. یکی از ابزارهای اصلی و مهم برای انجام چنین تحلیل کلی‌ای از طبیعت، شناختن اجزای کوچک سازندهٔ گیتی و برهم‌کنش‌های بین این اجزا است. فیزیک، یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های علمی است یا شاید حتی بتوان گفت قدیمی‌ترین آن‌ها با در نظر گرفتن اخترشناسی به عنوان یکی از زیرشاخه‌های فیزیک مدرک‌هایی وجود دارند که نشان می‌دهند بیش از ۵۰۰۰ سال پیش، سومری‌ها، تمدن درهٔ سند، مصری‌های باستان و سایر تمدن‌های اولیه، همگی دانشی اولیه دربارهٔ فیزیک و شناختی پایه از حرکت‌های ماه، خورشید و ستاره‌ها داشته‌اند.
فیزیک، هم می‌تواند تبیین‌کننده باشد و هم سازنده، تبیین‌کننده از آن جهت که شناخت آن، می‌تواند سازوکارهای حاکم بر سایرِ فناوری‌ها را نشان دهد و سازنده از آن جهت که ایده‌های نوین در آن، می‌توانند به پیدایش نظریه‌های جدید در ریاضی، فلسفه، فناوری و دیگر شاخه‌های دانش منتهی شود. برای نمونه، پیشرفت در شناخت الکترومغناطیس یا فیزیک هسته‌ای، مستقیماً به گسترش و ساخت محصول‌هایی هم‌چون تلویزیون، کامپیوتر، لوازم خانگی و سلاح‌های هسته‌ای منتهی شده‌است، محصول‌هایی که هر کدام بخش مهمی از دنیای امروز ما را شکل می‌دهند. همچنین پیشرفت در ترمودینامیک، به پیشرفت حمل‌ونقل موتوری و پیشرفت در مکانیک، به پیشرفت در حساب دیفرانسیل و انتگرال انجامید.
ادامه...

نوشتار برگزیده

نسبیت عام نظریه‌ای برای گرانش است که در سال‌های بین ۱۹۰۷ و ۱۹۱۵ توسط آلبرت اینشتین گسترش یافت. براساس این نظریه، حرکت اجسام تحت گرانش ناشی از خمیدگی فضازمان به دلیل حضور جرم‌هاست. به بیان دقیق‌تر، اجسام همواره – چه در فضای تهی و چه در حضور ماده و انرژی – در طول مستقیم‌ترین مسیر ممکن حرکت می‌کنند و حضور جرم و انرژی تنها شکل این مسیرها را در فضازمان – از خطوط مستقیم در فضای تهی به مسیرهای خمیده در حضور جرم و انرژی – تغییر می‌دهد که به معنای خمیده شدن فضازمان است. یعنی گرانش به عنوان یک عامل هندسی و نه یک نیرو بررسی می‌گردد.

در آغاز قرن بیستم، قانون جهانی گرانش نیوتون برای مدتی بیش از ۲۰۰ سال به عنوان توصیف پذیرفته شده برای گرانش بین اجسام مطرح بود. در این مدل، گرانش ناشی از نیرویی جذب‌کننده بین دو جسم – با سازوکاری نامعین – است. هرچند خودِ نیوتن نیز با طبیعت ناشناخته این نیرو مشکل داشت و برخی مسائل نظیر انتشار این نیرو با سرعت بی‌نهایت مبهم بود، این مدل برای توصیف حرکت تحت گرانش بسیار موفق ظاهر گردید: حرکت سیارات در سامانه‌ی خورشیدی را به خوبی توصیف می‌کرد و زمان ظاهر شدن ستارگان دنباله‌دار را به دقت پیش‌بینی می‌نمود.

با این‌حال مشاهده‌ها و آزمایش‌ها نشان می‌دهند که توصیف اینشتین از گرانش (نسبیت عام)، پدیده‌هایی را پیش‌بینی می‌کند که توسط نظریه نیوتنی قابل پیش‌بینی نیستند. برای مثال می‌توان به ناهنجاری‌های کوچک مشاهده‌شده در مدار حرکت برخی سیارات نظیر تیر اشاره کرد. علاوه بر این، نسبیت عام پدیده‌های جدیدی را هم پیش‌بینی می‌کند، مانند همگرایی گرانشی، امواج گرانشی و اثر گرانش بر روی زمان که به اتساع زمان گرانشی معروف است. بسیاری از این پدیده‌ها تاکنون از طریق آزمایش تأیید شده‌اند، و درمورد برخی نیز در حال حاضر جستجو ادامه دارد. برای مثال، هم‌اکنون گروه‌هایی از دانشمندان در پروژه‌هایی نظیر لیگو (LIGO) و ژئو۶۰۰ (GEO 600)، در تلاش برای مشاهدهٔ مستقیم امواج گرانشی هستند، هرچند قبلاً وجود این امواج به طور غیرمستقیم تأیید شده‌است.

نسبیت عام، چندی پس از ظهور به ابزاری اساسی در اخترفیزیک تبدیل شد. برای نمونه، این نظریه اساسِ درکِ فعلیِ ما از سیاه‌چاله‌ها را تشکیل می‌دهد. در این مناطق، گرانش به‌قدری شدید است که هیچ چیز حتی نور نمی‌تواند از آن بگریزد. تصور می‌شود که گرانشِ نیرومندِ آن‌ها عامل تابش‌های شدید گسیل‌شده از برخی اجرام نجومی است (مانند هسته کهکشانی فعال یا ریزاختروش‌ها). نسبیت عام، همچنین سهم عمده‌ای در چارچوب مه‌بانگ در کیهان‌شناسی دارد.

در قرن گذشته با وجود پژوهش‌های فراوان، پیشرفت اندکی فراتر از دیدگاه‌های خود اینشتین به دست آمده‌است. نظریه نسبیت عام نظریه‌ای کامل نیست و هنوز پرسش‌های بی‌پاسخی باقی مانده‌اند. بنیادی‌ترین آن‌ها چگونگی آشتی دادن نسبیت عام و مکانیک کوانتومی برای ایجاد نظریه‌ای کامل و خود–سازگار به نام گرانش کوانتومی است.


ادامه...

گفتاورد

«تا وقتی که در فیزیک اثبات‌های ریاضی وجود دارد نیازی به آزمایش نداریم.»

آلبرت اینشتین

تاریخ

گالیله
گالیله
تاریخ باستان
ارشمیدسارسطودموکریتکلاودیوس بطلمیوستالسکتابخانه اسکندریه مصر
قرون وسطی
ابن هیثمنیکل اورسم
رنسانس
جروم کاردنکرنلیس دربلگالیلهیوهان کپلرگویدوبالدو دل مونته
سده هفدهم
رابرت بویلرنه دکارتفرانچسکو گریمالدیرابرت هوککریستیان هویگنسآیزاک نیوتنبلز پاسکالجوزف ساووراوانجلیستا توریچلی
سده هجدهم و نوزدهم
آندره ماری آمپرهانری بکرلبنویت پال امیل کلاپیرونشارل آگوستن دو کولنکریستیان دوپلرمایکل فارادیایپولیت فیزاوبنجامین فرانکلینکارل فریدریش گاوسهرمان فون هلمهولتزهاینریش هرتزجیمز ژولپیر لاپلاسمارتین ون مارونجیمز کلرک ماکسولگئورگ زیمون اهمنیکولا سعدی کارنوآلساندرو ولتا 
سده بیستم
فلیکس بلاکنیلز بورماکس بورنلویی دوبرویماری کوریانریکو فرمیآلبرت اینشتینریچارد فاینمنپیر-ژیل دوژنورنر کارل هایزنبرگچارلز کیتللو لاندائوماکس فون لائوهندریک لورنتزآلبرت آبراهام مایکلسونلوئیس نیلروبرت اوپنهایمرولفگانگ پاولیماکس پلانکآنری پوانکارهارنست رادرفورداروین شرودینگرجوزف جان تامسونپیتر زیمان
سده بیست و یکم
شناخت‌شناسی
اگوست کنتگاستون باشلارمارتین هایدگرتوماس کوهنکارل پوپر
رده
تاریخ فیزیک:فیزیک‌دانان:فیزیکدانان مشهوربرندگان جایزه نوبل فیزیکشناخت‌شناسی
موضوع
تاریخچه نظریه میدان کوانتومینظریه کوانتوموقایع نگاری فیزیک میکروسکوپی

نوشتارهای برگزیده

زندگی‌نامهٔ برگزیده

توماس یانگ یکی از بزرگترین فیزیکدان قرن هجدهم ونوزدهم بود. و با آزمایش مهمی که به آزمایش یانگ معروف است موجی بودن نور را اثبات کرد. او به یانگ اعجوبه معروف شد. زیرا در ۲ سالگی خواندن می‌دانست و در هشت سالگی به تنهایی به آموختن ریاضی پرداخت و در ۹ سالگی شروع به یادگیری زبان‌های فرانسوی - ایتالیایی - عبری - عربی و فارسی کرد به طوری که در ۱۴ سالگی این زبان‌ها را می‌دانست. یانگ تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته پزشکی گذرانید و به سال ۱۷۹۹ دکترای پزشکی خود را گرفت. او مطالعات خود را بر روی ساختمان چشم و ماهیت نور متمرکز کرد و اولین تئوری خود را درباره تطابق در بینایی مطرح کرد.
ادامه...

نگارهٔ برگزیده

این نگاره را امبسدور یوری بلتسکی در اواسط اوت ۲۰۱۰ گرفته‌است. گروهی از ستاره‌شناسان، مرکز کهکشان راه شیری را توسط ستاره هدایت لیزری در یپون (یکی از چهار عدد از بزرگترین تلسکوپ‌های دنیا) رصد می‌کردند. پرتوی لیزری «یپون» از قسمت جنوبی آسمان عبور می‌کند و ستاره‌ای ساختگی در ۹۰ کیلومتری لایه مزوسفر زمین به وجود می‌آورد. رنگ لیزر برای انرژی دادن به اتم‌های سدیم لایه بالایی اتمسفر تنظیم شده که همان رنگ آشنای لامپ‌های سدیم در خیابان‌ها است.

آیا می‌دانستید؟

آیا می‌دانستید...
آیا می‌دانستید...

یک ماده شیمیایی مهم است رو کشف کرده بود؟

گاهشمار

تصویر رادار از سطح ناهید. این سیاره اگر فاقد جو بود، اینگونه دیده میشد.
تصویر رادار از سطح ناهید. این سیاره اگر فاقد جو بود، اینگونه دیده میشد.
رویدادها
زادروزها

درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا