محرم (خویشاوند)

مَحرَم اصطلاحی در اسلام است که شامل گروهی از خویشاوندان نزدیک می‌شود که ازدواج با آن‌ها حرام است و به سه دستهٔ محارم نَسَبی و سببی و رِضاعی تقسیم می‌گردد.

محارم نَسَبی (خویشاوندان خونی)‌

• پدر و مادر هرچه بالاتر رود. مانند مادرِ پدربزرگ.
• فرزند هرچه پایین‌تر رود. مانند نوه و نتیجه و نبیره و ندیده.
• برادر و خواهر.
  • تنی (پدر و مادر یکسان) که اخوهٔ ابوینی نیز گویند.
  • ناتنی (نابرادری و ناخواهری)
    • پدری (پدر یکسان و مادر متفاوت) که اخوهٔ اَبی نیز گویند.
    • مادری (پدر متفاوت و مادر یکسان) که کَلالهٔ اُمّی نیز گویند.
• برادرزاده و خواهرزاده هرچه پایین‌تر رود. مانند نوهٔ برادر.
• برادر و خواهرِ پدر و مادر یعنی عمو و عمه و دایی و خاله هرچه بالاتر رود. مانند عموی مادر.

محارم سببی

• پدر و مادرِ همسر یعنی پدرشوهر و پدرزن و مادرشوهر و مادرزن هرچه بالاتر رود. مانند پدربزرگ شوهر.
• همسرِ پدر (نامادری)
• همسرِ مادر (ناپدری)
• همسرِ فرزند (داماد و عروس)
• فرزند ناتنی (ناپسری و نادختری) یعنی فرزند همسر از سایر همسرانِ او - شوهر پیشین و زن پیشین یا زن دیگر در صورت چندهمسری - هر چه پایین‌تر رود پس از آمیزش جنسی (دخول از پیش یا پس) با همسر کنونی. مانند نوهٔ همسر. به فرزند ناتنی ربیب و ربیبه نیز گویند.

محارم رِضاعی (خویشاوندان همشیر)

در قرآن به صرف همشیر بودن اشاره شده اما در فقه اسلامی شرایط تفصیلی برای آن ذکر گردیده است مانند اینکه باید بارداری مشروع و سن شیرخوار کمتر از دو سال قمری باشد و غیره. فهرست محارم رضاعی همانند محارم نسبی است.

جستارهای وابسته

• ازدواج در اسلام
• خویشاوندی سببی
• خویشاوندی رضاعی
• خویشاوندی
• نسبت‌های خانوادگی