خاندان ساسان (به پارسی میانه: 𐭮𐭠𐭮𐭠𐭭) خاندانی بودند که شاهنشاهی ایران‌شهر را از ۲۲۵ تا ۶۵۱ میلادی اداره کردند. سیطره این خاندان بر ایران‌شهر با اردشیر بابکان آغاز می‌شود که سلسله‌اش را «ساسانیان» نامگذاری کرد، که این نامگذاری، به افتخار پدرش ساسان صورت گرفته بود. شاهنشاه ساسانی یگانه فرمان‌روا، رئیس دولت و رئیس حکومت کل شاهنشاهی محسوب می‌شد. در دوران‌هایی، توانایی به دست دیگر مقامات، اسپهبدان منتقل می‌شد. در دوران‌هایی از سلسله شاهنشاهی، کسانی جز خاندان ساسان بر تخت پادشاهی نشستند. به عنوان مثال، شهروراز از خاندان مهران بود که پس از شورش، توانست تخت پادشاهی را به‌چنگ بیاورند.

دودمان/خاندان ساسان
کشور ایران‌شهر
عنوان‌ها
پیدایش۲۲۴ م
بنیان‌گذاراردشیر یکم
آخرین فرمان‌روایزدگرد سوم
برکناری۶۵۱ م
نژادآریایی
زیرشاخه‌هادودمان گاوباریان
آل میکال
بنو منجم

پایتخت این دودمان شهر جور یا شهر گور بوده‌است که در نزدیکی شهر فیروزآباد واقع شده و ولین شهر دایره ای جهان می‌باشد.

فهرست پادشاهان ساسانی در شاهنامه ویرایش

ترتیب پادشاه سکهٔ آغاز پادشاهی پایان پادشاهی نام پدر
خاندان ساسان
۱ اردشیر بابکان   ۲۲۴ فوریه ۲۴۲ پسر ساسان
۲ شاپور اردشیر   ۱۲ آوریل ۲۴۰ مه ۲۷۰ پسر اردشیر بابکان
۳ اورمزد شاپور   مه ۲۷۰ ژوئن ۲۷۱ پسر شاپور اردشیر
۴ بهرام اورمزد   ژوئن ۲۷۱ سپتامبر ۲۷۴ پسر شاپور اردشیر
۵ بهرام بهرام   ۲۷۶ ۲۹۳ پسر بهرام اورمزد
۶ بهرام بهرامیان ۲۹۳ ۲۹۳ پسر بهرام بهرام
۷ نرسی بهرام   ۲۹۳ ۳۰۳ پسر شاپور اردشیر
۸ اورمزد نرسی   ۳۰۳ ۳۰۹ پسر نرسی بهرام
۹ شاپور ذوالاکتاف   ۳۰۹ ۳۷۹ پسر اورمزد نرسی
۱۰ اردشیر نکوکار   ۳۷۹ ۳۸۳ پسر اورمزد نرسی
۱۱ شاپور شاپور   ۳۸۳ ۳۸۸ پسر شاپور ذوالاکتاف
۱۲ بهرام شاپور   ۳۸۸ ۳۹۹ پسر شاپور شاپور
۱۳ یزدگرد بزه‌گر   ۳۹۹ ۴۲۰ پسر شاپور شاپور
۱۴ بهرام گور   ۴۲۰ ۴۳۸ پسر یزدگرد بزه‌گر
۱۵ یزدگرد بهرام گور   ۴۳۸ ۴۵۷ پسر بهرام گور
۱۶ هرمز   ۴۵۷ ۴۵۹ پسر یزدگرد بهرام گور
۱۷ پیروز یزدگرد   ۴۵۹ ۴۸۴ پسر یزدگرد بهرام گور
۱۸ بلاش پیروز   ۴۸۴ ۴۸۸ پسر یزدگرد بهرام گور
۱۹ قباد   ۴۸۸ ۵۳۱ پسر پیروز یزدگرد
۲۰ نوشین‌روان   ۵۳۱ ۵۷۹ پسر قباد
۲۱ هرمزد   ۵۷۹ ۵۹۰ پسر نوشین‌روان
۲۲ خسرو پرویز   ۵۹۰ ۵۹۰ پسر هرمزد
۲۳ شیرویه   ۶۲۸ ۶۲۸ پسر خسرو پرویز
۲۴ اردشیر شیروی   ۶۲۸ ۶۲۹ پسر شیرویه
خاندان مهران
۲۵ فرآیین   ۲۷ آوریل ۶۲۹ ۱۷ ژوئن ۶۲۹ فرمانده نظامی
خاندان ساسان
۲۶ پوران‌دخت   ۶۲۹ ۶۳۰ دختر خسرو پرویز
۲۷ آزرم‌دخت
 
۶۳۰ ۶۳۱ دختر خسرو پرویز
۲۸ فرخزاد خسرو   ۶۳۱ ۶۳۱ پادشاهی از خاندان ساسان
۲۹ یزدگرد شهریار   ۶۳۲ ۶۵۱ پسر شهریار

تبارنامه ساسانیان ویرایش

ساسان
اردشیر بابکان
شاپور یکم
بهرام یکمشاپور میشانشاههرمز یکمنرسی
بهرام دومهرمزبهرامهرمز دوم
آذرنرسیبهرام سومشاپور دوم
اردشیر دوم
شاپور سوم
بهرام چهارم
یزدگرد یکم
خسروبهرام پنجمشاپور چهارم
یزدگرد دومدینک
پیروزهرمز سوم
جاماسبزریرقباد یکمبلاش
کاووسخسرو یکم
هرمز چهارم
خسرو دوم
شهریارقباد دوممردانشاهپوراندختآزرمی‌دخت
خسرو چهارمهرمز پنجمیزدگرد سومخسرواردشیر سومپیروز دومفرخ‌زاد خسرو

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

House of Sasan. (2015, September 21). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 19:32, November 29, 2015, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=House_of_Sasan&oldid=682144887