فهرست انواع سلول‌های انسانی از لایه زایا
این فهرست، لیستی از انواع سلول‌های انسانی (سلول‌های پیش‌ساز) است که از سه لایهٔ زایای جنینی (اکتودرم، مزودرم و اندودرم) مشتق شده‌اند.
سلول‌های مشتق‌شده از اکتودرم ویرایش
- تعریف اکتودرم
اکتودرم (به انگلیسی: Ectoderm)، یکی از سه لایه زایای اولیه است که در تکوین اولیه رویان تشکیل می‌شود. این لایه، بیرونی‌ترین لایه بوده و نسبت به مزودرم (لایه میانی) و اندودرم (داخلی‌ترین لایه) در موقعیت سطحی قرار دارد.[۱] اکتودرم از لایه بیرونی سلول‌های زایا نشأت گرفته و ظهور پیدا می‌کند. کلمه اکتودرم از یونانی ektos به معنای «بیرونی» و derma به معنای «پوست» گرفته شده.[۲]
اکتودرم سطحی ویرایش
پوست ویرایش
- تریکوسیت
- کراتینوسیت
هیپوفیز قدامی ویرایش
- سلول گنادوتروپیک، سازندهٔ گنادوتروپ
- سلول کورتیکوتروپ، سازندهٔ کورتیکوتروپ
- سلول تیروتروپیک، سازندهٔ تیروتروپ
- سوماتوتروپ
- سلول پرولاکتین، سازندهٔ لاکتوتروف
مینای دندان ویرایش
- آملوبلاست
تاج عصبی ویرایش
سیستم عصبی محیطی ویرایش
- نورون
- نوروگلیا، سازندهٔ گلیا
- سلول شوان
- سلول گلیال ماهواره‌ای
سیستم عصبی غدد درون‌ریز ویرایش
- سلول کرومافین
- سلول گلوموس
پوست ویرایش
دندان ویرایش
- اودونتوبلاست
- سمنتوبلاست
چشم ویرایش
- کراتوسیت قرنیه
لوله عصبی ویرایش
دستگاه عصبی مرکزی ویرایش
- نورون
- سلول‌های گلیال و میکروگلیال
- آستروسیت
- اپندیما، سازندهٔ اپندیموسیت‌ها
- مولر گلیا، سازندهٔ شبکیه چشم
- الیگودندروسیت
- پیتوئیسیت، سازندهٔ هیپوفیز خلفی
غده صنوبری (پینه‌آل) ویرایش
- پینه‌آلوسیت
سلول‌های مشتق‌شده از مزودرم ویرایش
- تعریف مزودرم
مزودرم (به انگلیسی: Mesoderm)، یکی از سه لایه زایای اولیه در مراحل ابتدایی رویان می‌باشد. دو لایه دیگر اکتودرم (لایه خارجی) و اندودرم (لایه داخلی) اند به طوری که مزودرم بین آن دو لایه قرار می‌گیرد.[۳]
مزودرم پاراکسیال ویرایش
سلول بنیادی مزانشیمی ویرایش
سلول اوستئوکوندروپروجنیتور ویرایش
- استخوان (اوستئوبلاست ← اوستئوسیت)
- غضروف (کندروبلاست ← کندروسیت)
میوفیبروبلاست ویرایش
- چربی
- لیپوبلاست آدیپوسیت
- ماهیچه
- دیگر
- فیبروبلاست فیبروسیت
سایر ویرایش
- دستگاه گوارش
- سلول بینابینی کاژال
مزودرم متوسط ویرایش
سلول بنیادی کلیه ویرایش
- آنژیوبلاست ← سلول اندوتلیال
- سلول مزانژیال
- اینترا گلومرولار
- اکسترا گلومرولار
- سلول Juxtaglomerular
- سلول ماکولا دنسا
- سلول استرومال ← سلول اینتراستیتیال ← تلوسیتز
- سلول اپیتلیال ساده ← پودوسیت
- سلول حاشیه‌ای براش توبول پروگزیمال (لوله پیچیده نزدیک) کلیه
سیستم تولیدمثل ویرایش
- سلول سرتولی
- سلول لییدیگ
- سلول گرانولوزا
- Peg cell
- سلول‌های زایا
مزودرم صفحات جانبی/همانژیوبلاست ویرایش
سلول بنیادی خون‌ساز ویرایش
- لنفوئید
- لنفوبلاست
- لنفوسیت‌ها را ببینید
- میلوئید
- CFU-GEMM
- سلول‌های میلوئیدی را ببینید
سیستم گردش خون ویرایش
- سلول پیش ساز اندوتلیال
- سلول تشکیل دهنده کلونی اندوتلیال
- سلول بنیادی اندوتلیال
- آنژیوبلاست/مزو آنژیوبلاست
- Pericyte
- سلول دیواری
سلول‌های مشتق‌شده از اندودرم ویرایش
- تعریف اندودرم
اندودرم (به انگلیسی: Endoderm)، داخلی‌ترین لایه، از سه لایه زایای مراحل اولیه رویان است. دو لایه دیگر اکتودرم (بیرونی‌ترین لایه) و مزودرم (لایه میانی) بوده و اندودرم، داخلی‌ترین لایه می‌باشد.[۴] سلول‌هایی که در طول آرکنترون مهاجرت می‌کنند، لایه داخلی گاسترولا را شکیل داده، که بعد به اندودرم تکوین می‌یابد.
پیش روده ویرایش
پیش‌شکم یا پیش روده که بعدها حلق، مری، معده و دوازدهه از آن تشکیل می‌شود.
سیستم تنفسی ویرایش
- پنوموسیت
- نوع ۱
- نوع ۲
- سلول باشگاه
- سلول جام
- سلول عصبی درون ریز ریوی[۵]
سیستم گوارش ویرایش
معده ویرایش
- سلول انتروآندوکرین
- سلول G
- سلول دلتا
- سلول شبه انتروکرومافین
- سلول اصلی معده
- سلول آهیانه
- سلول Foveolar
روده ویرایش
- سلول انتروآندوکرین
- پلی پپتید مهاری معده
- سلول S
- سلول دلتا
- Cholecystokinin
- سلول جام
- سلول Paneth
- سلول تافت
- انتروسیت
- سلول میکروفولد
کبد ویرایش
- هپاتوسیت
- سلول ستاره‌ای کبدی
کیسه صفرا ویرایش
- Cholecystocyte
جزء برون‌ریز لوزالمعده ویرایش
- سلول Centroacinar
- سلول ستاره ای پانکراس
جزایر لانگرهانس ویرایش
- سلول آلفا
- سلول بتا
- سلول دلتا
- سلول PP (سلول F، سلول گاما)
- سلول اپسیلون
کیسه حلقی ویرایش
- غده تیروئید
- سلول فولیکولی
- سلول پارافولیکولار[۶]
- غده پاراتیروئید
- سلول اصلی پاراتیروئید
- سلول اکسیفیل
Hindgut/cloaca ویرایش
- سلول اوروتلیال
جستارهای وابسته ویرایش
- لایه زایا
- یاخته بنیادی
- یاخته بنیادی جنینی
- لیست انواع سلول‌های متمایز در بدن انسان بالغ
منابع ویرایش
- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Gilbert, Scott F. Developmental Biology. 9th ed. Sunderland, MA: Sinauer Associates, 2010: 333-370. Print.
- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Hockman, Dorit; Burns, Alan J; Schlosser, Gerhard; Gates, Keith P; Jevans, Benjamin; Mongera, Alessandro; Fisher, Shannon; Unlu, Gokhan; Knapik, Ela W; Kaufman, Charles K; Mosimann, Christian; Zon, Leonard I; Lancman, Joseph J; Dong, P Duc S; Lickert, Heiko; Tucker, Abigail S; Baker, Clare V H (2017). "Evolution of the hypoxia-sensitive cells involved in amniote respiratory reflexes". eLife. 6: e21231. doi:10.7554/eLife.21231. PMC 5438250. PMID 28387645.
- ↑ Nilsson M, Williams D (July 2016). "On the Origin of Cells and Derivation of Thyroid Cancer: C Cell Story Revisited". European Thyroid Journal. 5 (2): 79–93. doi:10.1159/000447333. PMC 4949372. PMID 27493881.