چیش‌پیش

چیش‌پیش (به پارسی باستان: ) (۶۵۰ پ.م - درگذشتهٔ ۶۲۰ پ.م) فرزند و جانشین هخامنش، شاه سرزمین پارس بود.

چیش پیش
دوران	۶۵۰ - ۶۲۰ پیش از میلاد
لقب(ها)	شاه پارس
زادگاه	پارسوماش
درگذشت	۶۲۰ پیش از میلاد
آرامگاه	گور دختر (احتمالاً)
پیش از	کوروش یکم آریارمنه
دودمان	هخامنشی
پدر	هخامنش
فرزندان	کوروش یکم آریارمنه

نام

نام وی چیش‌پیش یا تیش‌پیش و حتی کیش‌پش (پارسی باستان: ČIŠPIŠ/چیش‌پیش؛ عیلامی: Zi-iš-pi-iš/زی-ایش-پی-ایش؛ بابلی: Ši-iš-pi-iš/شی-ایش-پی-ایش؛ یونانی: Teíspēs/تَیس‌پیس یا Tíspēs/تیس‌پیس) بوده است.

حکومت

چیش‌پیش در طول سلطنت خود انشان را تصرف کرد و علاوه بر پارسه بر انشان نیز تسلط پیدا کرد. او دارای دو فرزند بود که بعد از او هر دو به حکومت رسیدند. یکی از این فرزندان آریارمنه و دیگری کورش یکم بود. آریارمنه به حکومت پارسوماش و کورش یکم شاهِ انشان شد. بعدها آریارمنه جای خود را به فرزندش آرشامه و کورش یکم جای خود را به کمبوجیه‌ یکم، پدر کورش بزرگ داد. این درست در زمانی بود که مادها قلمرو خود را بسط داده و پارسیان از آنان فرمان‌برداری می‌کردند و به آن‌ها خراج می‌پرداختند.

به روایت کتیبه بیستون که تألیف هرودوت نیز مؤید آن است از قرن هفتم پ. م. در سرزمین پارس خاندان هخامنشیان حکومت می‌کردند بعد از هخامنش مؤسس خاندان هخامنشی و پسرش چیش پیش ، این خاندان بر دو شاخه منقسم گشت که هر دو در سرزمین پارس سلطنت داشتند. ظاهراً شاخه اوّل حاکمان انشان و شاخه دوّم حاکمان پارسوماش بودند و خاندان کوروش بزرگ از شاخه اول و خاندان داریوش بزرگ از شاخه دوم بودند.

منابع

• ای. م. دیاکونوف. تاریخ ماد. شابک ‎۹۶۴-۴۴۵-۱۰۶-۶

• Schmitt, Rüdiger (1992). "ČIŠPIŠ". Encyclopædia Iranica. ۵. New York: Bibliotheca Persica Press. p. صص۶۰۰-۶۰۱. Retrieved ۲۰۱۲-۰۷-۲۳.

پیوند به بیرون

آتشکده جاویدان مسجد سلیمان