چیشپیش
چیشپیش (به پارسی باستان: ) (زاده ۶۵۰ پ.م - درگذشتهٔ ۶۲۰ پ.م) فرزند و جانشین هخامنش، شاه سرزمین پارس بود.
چیش پیش | |
---|---|
شاه پارس | |
سلطنت | ۶۵۰ - ۶۲۰ پیش از میلاد |
پیشین | هخامنش |
جانشین | کوروش یکم آریارمنه |
زاده | پارسوماش |
درگذشته | ۶۲۰ پیش از میلاد |
آرامگاه | گور دختر (احتمالاً) |
فرزند(ان) | کوروش یکم آریارمنه |
خاندان | هخامنشی |
پدر | هخامنش |
نامویرایش
نام وی چیشپیش یا تیشپیش و حتی کیشپش (پارسی باستان: ČIŠPIŠ/چیشپیش؛ عیلامی: Zi-iš-pi-iš/زی-ایش-پی-ایش؛ بابلی: Ši-iš-pi-iš/شی-ایش-پی-ایش؛ یونانی: Teíspēs/تَیسپیس یا Tíspēs/تیسپیس)[۱] بوده است.
حکومتویرایش
چیشپیش در درازای پادشاهی خود انشان را تصرف کرد و افزون بر پارسه بر انشان نیز چیره شد. او دارای دو فرزند بود که پس از او هر دو به فرمانروایی رسیدند. یکی از این فرزندان آریارمنه و دیگری کورش یکم بود. آریارمنه به فرمانروایی پارسوماش و کورش یکم شاهِ انشان شد. بعدها آریارمنه جای خود را به فرزندش آرشامه و کورش یکم جای خود را به کمبوجیه یکم، پدر کورش بزرگ داد. این درست در زمانی بود که مادها قلمرو خود را گسترش داده و پارسیان از آنان فرمانبرداری میکردند و به آنها خراج میپرداختند.
به روایت کتیبه بیستون[۲] که تألیف هرودوت نیز تاییدکننده آن است[۳] از سده هفتم پ.م. در سرزمین پارس خاندان هخامنشیان حکومت میکردند[۴] پس از هخامنش بنیانگذار خاندان هخامنشی و پسرش چیشپیش این خاندان به دو شاخه جدا گشت که هر دو در سرزمین پارس پادشاهی داشتند. ظاهراً شاخه نخست فرمانروایان انشان و شاخه دوم فرمانروای پارسوماش بودند و خاندان کوروش بزرگ از شاخه یکم و خاندان داریوش بزرگ از شاخه دوم بودند.
پانویسویرایش
منابعویرایش
- ای. م. دیاکونوف. تاریخ ماد. شابک ۹۶۴−۴۴۵−۱۰۶−۶
- Schmitt, Rüdiger (1992). "ČIŠPIŠ". Encyclopædia Iranica. ۵. New York: Bibliotheca Persica Press. p. صص۶۰۰-۶۰۱. Retrieved ۲۰۱۲-۰۷-۲۳.
پیوند به بیرونویرایش
آتشکده جاویدان مسجد سلیمان
این یک مقالهٔ خرد پادشاه است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |