دین‌های ابراهیمی
دین‌های ابراهیمی یا ابراهیمیسم (به انگلیسی: Abrahamic religions) یا ادیان سامی در مطالعه تطبیقی، در مورد دین‌هایی استفاده می‌شود که از سنت باستانی ابراهیم در نوشته‌های سامی الهام می‌گیرند. یهودیت، مسیحیت و اسلام در این طبقه قرار می‌گیرند.[۱] در عین حال، ممکن است خود پیروان این دین‌ها باور متفاوتی داشته باشند.
همچنین دو دین بابیه-که پایه‌گذارش علی محمد شیرازی، معروف به باب است-و نیز بهائیت-که بنیان‌گذار آن، حسین‌علی نوری، مشهور به بهاء است-جزو ادیان ابراهیمی‌اند. دو دین بابیت و بهائیت در قرن ۱۹ میلادی پدید آمدند.
ابراهیم از پیامبران (یا یکی از سه شه‌پدر در سنت یهود) سامی است که داستان او در قرآن و تورات با اختلافات جزئی آمده‌است.
گفته می‌شود بیش از ۵۴ درصد از جمعیت جهان پیرو یکی از ادیان ابراهیمی می‌باشند. بزرگترین ادیان ابراهیمی به ترتیب زمانی عبارتند از یهودیت (۱ هزاره قبل از میلاد مسیح)، مسیحیت (قرن یکم میلادی)، اسلام (قرن هفتم میلادی).[۲][۳][۴]
دین‌های ابراهیمی یکی از سه گروه بزرگ دینی هستند. دو گروه دیگر عبارت‌اند از دین‌های دارمایی و دین‌های تائویی.[۵]
ریشه‌شناسیویرایش
گفته می‌شود عبارت دین ابراهیمی به سادگی نشان می‌دهد که تمام این ادیان یک منبع معنوی مشترک دارند.[۶] دین یهود خود را دنبال‌کننده ابراهیم و پیروان ابراهیم می‌داند و از ابراهیم به عنوان اولین شه پدر یاد می‌کند. مسیحیان ابراهیم را به عنوان پدر ایمان می‌شناسند.[Rom. ۴] در اسلام و کتاب آن قرآن، بارها به ایمان ابراهیم اشاره شده و در آیه ۱۲۵ سوره نساء دین راستین را در پیروی از آیین ابراهیم یکتاپرست می‌داند.[قرآن نساء ۱۲۵][۷][۸]
تمام ادیان بزرگ ابراهیمی ادعای نسب مستقیم به ابراهیم را دارند:
- در تورات (کتاب یهودیت)، ابراهیم به عنوان جد بنی اسراییل و پدر اسحاق شناخته می‌شود، در کتاب پیدایش آمده‌است که تولد اسحاق به ابراهیم وعده داده شده بود.[Gen. 17:16][۹]
- قسمت اول کتاب مقدس مسیحیان یا همان انجیل نیز از کتاب عهد عتیق مشتق شده و ادعای مشابه یهودیان را مطرح می‌کند. مسیحیان نیز تحت میثاق جدید خود را امت‌هایی پیوند زده شده به ابراهیم می‌دانند.
- مسلمانان نیز محمد را از نسل ابراهیم و فرزندش اسماعیل می‌دانند.[۱۰]
منشأ و تاریخویرایش
یهودیت خود را پیرو دین فرزندان یعقوب (نوه ابراهیم) می‌داند. دین یهودیت دیدگاهی به‌شدت توحیدی به خدا دارد. کتاب عهد عتیق را کتاب مرکزی تمام فرقه‌های یهودی می‌دانند و در قالب تورات تشریح شده‌است.
مسیحیت در ابتدا فرقه‌ای از یهودیت شناخته می‌شد و سپس در قالب یک دین جداگانه تکامل یافت. عیسی شخصیت محوری این دین است و کتاب‌های مقدس مسیحیان با عنوان انجیل شناخته می‌شود. چندین نگارش مختلف از انجیل وجود دارد.
اسلام در قرن هفتم میلادی با دیدگاهی به‌شدت توحیدی به خدا ظهور یافت. محمد پیامبر این دین است. تمام مسلمانان قرآن را کتاب مقدس خود می‌دانند. مسلمانان معتقدند همه پیامبران، از آدم تا محمد، هدف مشترکی داشته‌اند و پیام‌آور توحید و یکتاپرستی بوده‌اند. در قرآن، سوره احزاب آیه ۴۰، از محمد به‌عنوان آخرین پیامبر یاد شده‌است.[قرآن احزاب ۴۰]
بابیه که پایه‌گذارش علی محمد شیرازی، معروف به باب است.
بهائیت که بنیان‌گذار این دین ابراهیمی، حسین علی نوری، مشهور به بهاء است. دو دین بابیت و بهائیت در قرن ۱۹ میلادی پدید آمدند. این دو دین، در مواردی، متأثر از اسلام شیعی هستند؛ هر چند دینی مستقلند.
اشتراکاتویرایش
ادیان ابراهیمی از بسیاری جهات اشتراک دارند. در تمامی این ادیان "انسان‌دوستی و دوری از گناهان، با تکیه بر اعتماد به خالق یکتا" اصل اساسی است. همهٔ این ادیان خداوند را خالق و منشأ قانون اخلاقی می‌شناسند و به "زندگی پس از مرگ" معتقدند. در متون مذهبی آن‌ها، شخصیت‌ها و مکان‌ها و روایت‌های تاریخی گاه با اختلافات گاه مشابه وجود دارند. دیدگاه‌ها و قوانین ذکر شده در متون مذهبی این ادیان نیز غالباً جهت‌گیری و کیفیت یکسانی دارند.[۱۱] در زیر به‌شماری از این اشتراکات اشاره شده‌است.
یکتاپرستیویرایش
تمامی ادیان ابراهیمی ادعای یکتاپرستی دارند و به گفتار و قدرت خالق یگانه باور دارند، هر چند دارای نام‌های مختلفی (خدا، الله، یهوه، GOD) می‌باشد.[۱۲] تمامی آن‌ها معتقدند خداوند تمام جهان را خلق کرده، یکتاست و کلیه قوانین هستی از طرف اوست. توضیح: مسیحیت ادعا نمی‌کند که به سه خدا اعتقاد دارد، ولی اعتقاد آن‌ها به خدای سه‌گانه (متحد در یک ذات) یا همان تثلیث، که اعتقاد تعداد بسیاری از مسیحیان است، سبب شده تا با مفاهیم یهودیان و مسلمانان در مورد یکتاپرستی اختلافاتی داشته باشند.
پیامبریویرایش
ادیان ابراهیمی همگی معتقد به تئوری پیامبری هستند، و بر این باورند که خداوند به منظور هدایت بشر افرادی را انتخاب می‌کند و برای آن‌ها پیغام‌هایی را می‌فرستد. پیامبران این ادیان با اختلاف اندکی مشترکند. مسیحیان به تمامی پیامبران یهود به اضافه عیسی معتقدند. مسلمانان نیز به تمامی پیامبران یهود و مسیحیت به اضافه محمد معتقدند. اگرچه در مورد عیسی میان مسلمان و مسیحیان اختلافاتی وجود دارد. مسیحیان عیسی را پسر خدا می‌دانند در حالی که مسلمانان معتقدند او یکی از پیامبران الهی است.
کتاب مقدسویرایش
تمامی ادیان ابراهیمی معتقدند که خداوند بشر را از طریق پیامبران راهنمایی می‌کند؛ بنابراین هر دین سخنان و دستورالعمل‌های پیامبرش را در قالب کتاب‌های مقدس جمع‌آوری کرده‌است. هر دین جدید به کتب ادیان قبل از خود نیز معتقد است.
گرایش اخلاقیویرایش
تمامی ادیان ابراهیمی به انتخاب بین خیر و شر معتقدند. همچنین قوانین الهی را مبنای اخلاق و ضامن تعهد اخلاقی می‌دانند. در قرآن، کتاب آسمانی مسلمانان، بر لزوم میانه‌روی، فروتنی و دوری از اسراف باورمندان تأکید شده‌است.[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]
رستاخیزویرایش
تمامی ادیان ابراهیمی معتقدند پس از مرگ، رستاخیز صورت خواهد گرفت، انسان‌ها داوری و قضاوت خواهند شد و وارد جهان ابدی می‌شوند.[۱۷]
منابعویرایش
- ↑ "Lubar Institute for the Study of Abrahamic Religions". Why Abrahamic?. 2005–2007. Archived from the original on 8 September 2007.
- ↑ Hunter, Preston. "Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents". Adherents.com.
- ↑ "Worldwide Adherents of All Religions by Six Continental Areas, Mid-2002". Encyclopædia Britannica. 2002. Archived from the original on 12 March 2007. Retrieved 15 September 2014.
- ↑ * "Why "Abrahamic"?". Lubar Institute for Religious Studies at U of Wisconsin. Retrieved 3 March 2012.
- Lawson, Todd (December 13, 2012). Cusack, Carole M.; Hartney, Christopher, eds. "Baha'i Religious History". Journal of Religious History. 36 (4): 463–470. doi:10.1111/j.1467-9809.2012.01224.x. ISSN 1467-9809. Retrieved September 5, 2013.
- Collins, William P. , reviewer (September 1, 2004). "Review of: The Children of Abraham: Judaism, Christianity, Islam / F. E. Peters. -- New ed. -- Princeton, NJ: Princeton University Press, 2004". Library Journal. New York. 129 (14): 157, 160. Archived from the original on 27 September 2013. Retrieved Sep 13, 2013.
- ↑ نوشتار دین‌های دارمایی در ویکی‌پدیای انگلیسی، بازدید ۲۶ آوریل ۲۰۰۷..
- ↑ Massignon 1949, pp. 20–23
- ↑ Smith 1998, p. 276
- ↑ Derrida 2002, p. 3
- ↑ Scherman, pp. 34–35.
- ↑ Saheeh al-Bukharee, Book 55, hadith no. 584; Book 56, hadith no. 710
- ↑ Kunst, J. R. , & Thomsen, L. (2014). Prodigal sons: Dual Abrahamic categorization mediates the detrimental effects of religious fundamentalism on Christian-Muslim relations. The International Journal for the Psychology of Religion. doi: 10.1080/10508619.2014.93796 https://www.academia.edu/7455300/Prodigal_sons_Dual_Abrahamic_categorization_mediates_the_detrimental_effects_of_religious_fundamentalism_on_Christian-Muslim_relations
- ↑ Peters, Francis E.; Esposito, John L. (2006). The children of Abraham: Judaism, Christianity, Islam. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-12769-9.
- ↑ بقره/143
- ↑ لقمان/19
- ↑ فرقان/63
- ↑ اعراف/31
- ↑ Wiener, Philip P. Dictionary of the History of Ideas. Charles Scribner's Sons, 1973–74. The Electronic Text Center at the University of Virginia Library. Retrieved 4 August 2009.