جام باشگاه‌های جهان

جام باشگاه‌های فوتبال جهان یا جام جهانی باشگاه‌های فوتبال یک رقابت بین‌المللی فوتبال برای مردان است که توسط فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا)، نهاد جهانی این ورزش برگزار می‌شود. این مسابقات برای اولین بار از سال ۲۰۲۵ به صورت ۳۲ تیم و هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود و بالاترین سطح باشگاهی در فوتبال مردان است.

سازمانفیفا
سال بنیان‌گذاری۲۰۰۰؛ ۲۴ سال پیش (۲۰۰۰-خطا: زمان نامعتبر}})
منطقهبین‌المللی
شمار تیم‌های حاضر۳۲ (از ۶ کنفدراسیون)
قهرمان کنونیانگلستان منچستر سیتی
(اولین قهرمانی)
موفق‌ترین باشگاهاسپانیا رئال مادرید
(۵ قهرمانی)
پخش تلویزیونیفهرست پخش‌کننده‌های جام باشگاه‌های جهان
وبگاهfifa.com/clubworldcup
جام باشگاه‌های جهان ۲۰۲۵

دیدگاه‌ها در مورد اعتبار جام متفاوت است: این جام برای جلب علاقه در بیشتر اروپا تلاش می‌کند و موضوع بحث‌های داغ در آمریکای جنوبی است.[۱][۲]

مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان در سال ۲۰۰۰ در برزیل برگزار شد و طی آن سال به موازات جام بین قاره‌ای برگزار شد، مسابقاتی که برندگان لیگ قهرمانان اروپا و جام لیبرتادورس در آن بازی می‌کردند و قهرمانان هر دو تورنمنت توسط فیفا به رسمیت شناخته می‌شوند. در سال ۲۰۰۵، جام بین قاره‌ای با مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان ادغام شد و در سال ۲۰۰۶، این مسابقات به جام باشگاه‌های جهان تغییر نام داد. برنده جام باشگاه‌های جهان، جام مسابقات را به همراه گواهی قهرمان جهان را دریافت می‌کند. سپاهان ایران تنها تیم راه یافته از ایران در این رقابت‌ها است.

شکل فعلی این مسابقات شامل هفت تیم است که برای کسب عنوان قهرمانی در ورزشگاه‌های کشور میزبان در مدت حدود دو هفته با یکدیگر رقابت می‌کنند. برندگان آن سال لیگ قهرمانان آسیا (آسیالیگ قهرمانان آفریقا (آفریقاجام قهرمانان کونکاکاف (آمریکای شمالی، مرکزی و کارائیبجام لیبرتادورس (آمریکای جنوبیلیگ قهرمانان اقیانوسیه (اقیانوسیه) و لیگ قهرمانان اروپا (اروپا)، همراه با قهرمان ملی کشور میزبان، در یک تورنمنت حذفی شرکت می‌کنند. قهرمان ملی کشور میزبان در مرحله پلی-آف به مصاف قهرمان اقیانوسیه می‌رود که برنده از آن به قهرمانان آسیا، آفریقا و آمریکای شمالی در مرحله یک‌چهارم نهایی می‌پیوندد. برندگان مرحله یک‌چهارم نهایی به مصاف قهرمانان اروپا و آمریکای جنوبی می‌روند که در مرحله نیمه نهایی قرار می‌گیرند تا به فینال راه پیدا کنند.

باشگاه فوتبال رئال مادرید با ۵ بار قهرمانی در این رقابت‌ها رکورددار بیشترین عناوین است. پیروزی کورینتیانس در افتتاحیه بهترین نتیجه قهرمان لیگ ملی یک کشور میزبان است. تیم‌های اسپانیا ۸ بار قهرمان این مسابقات شده‌اند که بیشترین قهرمانی برای یک کشور است. قهرمان فعلی جهان، منچستر سیتی است که در فینال ۲۰۲۳ قهرمان این مسابقات شد. کریستیانو رونالدو با (۷ گل) آقای گل تاریخ این مسابقات است.

تاریخچه ویرایش

مبدأ ویرایش

 
لاس وگاس، نوادا شاهد تولد این مسابقات در جریان کمیته اجرایی فیفا در دسامبر ۱۹۹۳ بود

اولین تورنمنت باشگاهی که به عنوان مسابقات قهرمانی فوتبال جهان نامگذاری شد در سال ۱۸۸۷ برگزار شد، که در آن استون ویلا، قهرمان جام حذفی انگلیس، هیبرنین، قهرمان جام حذفی اسکاتلند را شکست داد. اولین باری که قهرمانان دو لیگ اروپایی با هم دیدار کردند، در مسابقات قهرمانی جهان ۱۸۹۵ بود، زمانی که ساندرلند (قهرمان انگلیس)، هارتس (قهرمان اسکاتلند) را ۵–۳ شکست داد.[۳] از قضا، ترکیب ساندرلند در مسابقات قهرمانی جهانی ۱۸۹۵ کاملاً از بازیکنان اسکاتلندی تشکیل شده بود؛ بازیکنان اسکاتلندی که در آن روزها برای بازی حرفه‌ای به انگلیس نقل مکان کردند، به عنوان پروفسورهای اسکاتلندی شناخته می‌شدند.[۳][۴]

اولین تلاش برای ایجاد یک تورنمنت جهانی فوتبال باشگاهی، طبق اعلام فیفا، در سال ۱۹۰۹، ۲۱ سال قبل از اولین جام جهانی فوتبال بود.[۵] جام سیر توماس لیپتون در سال‌های ۱۹۰۹ و ۱۹۱۱ در ایتالیا برگزار شد و شامل باشگاه‌های انگلیسی، ایتالیایی، آلمانی و سوئیسی می‌شد.[۶] تیم آماتور انگلیسی وست آوکلند در هر دو نسخه پیروز شد.[۷]

این ایده که فیفا باید مسابقات بین‌المللی باشگاهی را سازماندهی کند، از ابتدای دهه ۱۹۵۰ شروع شد.[۸] در سال ۱۹۵۱، از ژول ریمه، رئیس فیفا در مورد مشارکت فیفا در کوپا ریو، رقابتی که اتحادیه فوتبال برزیل با هدف تبدیل شدن به جام باشگاه‌های جهان (نسخه باشگاهی جام جهانی فوتبال) ایجاد کرد، سؤال شد و ریمه اظهار داشت که این تورنمنت تحت صلاحیت فیفا نبود زیرا توسط فدراسیون فوتبال برزیل سازماندهی و حمایت می‌شد.[۹] استنلی راس و اوتورینو باراسی، مقامات هیئت مدیره فیفا، شخصاً، البته نه به عنوان اعضای فیفا، در سازماندهی کوپا ریو در سال ۱۹۵۱ شرکت کردند. تیم برزیلی پالمیراس، تیم ایتالیایی یوونتوس را در ورزشگاه ماراکانا با بیش از ۲۰۰ هزار تماشاگر شکست داد، که آنها را از نظر خیلی‌ها اولین باشگاه قهرمان جهان کرد.[۱۰][۱۱] برنامه راس، مذاکره با باشگاه‌های اروپایی بود، در حالی که باراسی همین کار را کرد و به شکل‌گیری چارچوب مسابقات نیز کمک کرد. مطبوعات ایتالیایی این مسابقه را یک پروژه چشمگیر می‌دانستند که «استنلی راس و ژول ریمه از مقامات فیفا با چنان استقبال پرشوری روبرو شدند تا جایی که تقریباً به آن مهر رسمی فیفا را دادند.»[۱۲] به دلیل مشکلاتی که اتحادیه فوتبال برزیل درآوردن باشگاه‌های اروپایی به مسابقات پیدا کرد، روزنامه او استادیو ده سائو پائولو پیشنهاد کرد که فیفا باید در برنامه‌ریزی مسابقات بین‌المللی باشگاهی مشارکت داشته باشد و گفت: "به‌طور ایده‌آل، مسابقات بین‌المللی، اینجا یا خارج از کشور. باید با برنامه‌ای که فیفا تعیین کرده بازی شود.[۱۳] در همان دهه ۱۹۵۰، جام باشگاه‌های جهان کوچک معرفی شد؛ مسابقاتی که بین سال‌های ۱۹۵۲ تا ۱۹۷۵ در کاراکاس، ونزوئلا برگزار می‌شد و معمولاً دارای چهار شرکت کننده (دو تیم از اروپا و ۲ تیم از آمریکای جنوبی) بود.[۱۴]

موانع ایجاد ویرایش

ما می‌خواهیم عنوان قهرمانی را کسب کنیم، نه برای خودمان بلکه برای جلوگیری از قهرمانی راسینگ.

جاک استاین، سرمربی باشگاه فوتبال سلتیک قبل از جام بین قاره‌ای ۱۹۶۷[۱۵]

بی‌تفاوتی هواداران تنها توضیح شکست مالی ما (در جام بین قاره‌ای) است. اگر یک بازی دوستانه مشابه آنچه در ۱۱ ژانویه در تل آویو با ۲۵۵٬۰۰۰ دلار آمریکا انجام می‌دادیم، بسیار بهتر بود.

—اظهار نظر دتمار کرامر، سرمربی بایرن مونیخ در سال‌های ۱۹۷۵–۱۹۷۷، در مورد اهمیت کم، اعتبار و جوایز جام بین قاره‌ای پس از پیروزی تیمش در سال ۱۹۷۶.[۱۶]

تیم هلندی آژاکس بدون هیچ مشکلی پیروز شد و این دیدار دشوارتر از یک دیدار پیش پا افتاده در جام باشگاه‌های اروپا نبود.

—اظهار نظر یک روزنامه‌نگار هلندی از آمستردام، در مورد کیفیت رقابت‌ها و حریف آژاکس پس از جام بین قاره‌ای ۱۹۷۲.[۱۷]

جام پاریس رقابتی بود که در ابتدا قرار بود تیم‌های برتر اروپا و آمریکای جنوبی را گرد هم آورد؛ اولین نسخه آن در سال ۱۹۵۷ برگزار شد که واسکو دوگاما (قهرمان ریو دو ژانیرو)، رئال مادرید (قهرمان اروپا) را در پارک د پرنس، ۴–۳ شکست داد. این پیروزی در فرانسه و برزیل به عنوان مسابقه باشگاهی «بهترین‌های اروپا دربرابر بهترین‌های آمریکای جنوبی» مورد ستایش قرار گرفت، زیرا این اولین رقابت بین قاره‌ای رئال مادرید به عنوان قهرمان اروپا بود (تیم مادریدی در سال ۱۹۵۶ در جام باشگاه‌های جهان کوچک بازی کرد، اما حضور آنها به دلیل قهرمانی نبود و صرفاً دعوت شده بودند).[۱۸] در سال ۱۹۵۸، رئال مادرید از شرکت در جام پاریس امتناع کرد و ادعا کرد که فینال جام اروپا ۵۸–۱۹۵۷ تنها ۵ روز پس از جام پاریس بوده‌است.[۱۹] در ۸ اکتبر ۱۹۵۸، ژائو هاولانژ، رئیس اتحادیه فوتبال برزیل، در جلسه یوفا که به عنوان مهمان در آن شرکت کرد، تصمیم به ایجاد جام لیبرتادورس و جام بین قاره‌ای را اعلام کرد که این جام به عنوان «بهترین باشگاه جهان» مورد تأیید یوفا/کونمبول است. مسابقه‌ای بین باشگاه‌های قهرمان هر دو کنفدراسیون.

رئال مادرید اولین جام بین قاره‌ای را در سال ۱۹۶۰ برنده شد،[۲۰][۲۱] و عنوان قهرمانی جهان را به خود اختصاص داد تا اینکه فیفا وارد عمل شد و با استناد به اینکه این رقابت‌ها هیچ قهرمان دیگری از سایر کنفدراسیون‌ها را شامل نمی‌شد، اعلام کرد که آنها فقط می‌توانند ادعا کنند که قهرمان بین قاره‌ای رقابتی بین دو سازمان قاره‌ای هستند که هیچ قاره دیگری فرصت شرکت در آن را نداشت.[۲۲] فیفا اعلام کرد که آنها بازی ۱۹۶۱ را ممنوع خواهند کرد مگر اینکه برگزارکنندگان مسابقات را یک مسابقه دوستانه یا خصوصی بین دو سازمان تلقی کنند.[۲۳] در همان سالی که اولین جام بین قاره‌ای برگزار شد (۱۹۶۰)، فیفا مجوز لیگ بین‌المللی فوتبال را صادر کرد، که (در راستای ادامه کوپا ریو دهه ۱۹۵۰) با هدف ایجاد جام جهانی باشگاه‌ها، با تصویب استانلی روس ایجاد شد.[۲۴]

جام بین قاره‌ای مورد توجه سایر قاره‌ها قرار گرفت.[۲۵] کنفدراسیون آمریکای شمالی و مرکزی، کونکاکاف، در سال ۱۹۶۱ ایجاد شد تا تلاش کند باشگاه‌های خود را در جام لیبرتادورس و به تبع آن، جام بین قاره‌ای شرکت بدهد.[۲۶] اما ورود آنها به هر دو مسابقه رد شد. پس از آن، جام قهرمانان کونکاکاف در سال ۱۹۶۲ آغاز شد.[۲۷]

به دلیل وحشیگری باشگاه‌های آرژانتین و اروگوئه در جام بین قاره‌ای، در اواخر دهه ۱۹۶۰ چندین بار از فیفا خواسته شد تا مجازات‌ها را ارزیابی کند و مسابقات را تنظیم کند.[۲۸] با این حال، فیفا هر درخواستی را رد کرد.[۲۹] اولین مورد از این درخواست‌ها در سال ۱۹۶۷ و پس از یک مسابقه با عنوان نبرد مونته‌ویدئو انجام شد.[۳۰] اتحادیه فوتبال اسکاتلند، از طریق ویلی آلن، از فیفا خواست تا مسابقات را به رسمیت بشناسد تا مقررات فوتبال را اجرا کند. فیفا پاسخ داد که نمی‌تواند مسابقاتی را که سازماندهی نکرده‌است، تنظیم کند.[۳۱] تئوفیلو سالیناس، رئیس کونمبول و اتحادیه فوتبال آرژانتین از اجازه دادن به فیفا برای تنظیم مسابقات امتناع کرد و اظهار داشت:[۳۲]

 
استنلی راس را می‌توان «بنیانگذار» راه جام جهانی باشگاه‌ها دانست. او به عنوان داور در مسابقات کوپه ملت‌ها در سال ۱۹۳۰ شرکت کرد. او به عنوان یک مقام فوتبال، کوپا ریو و لیگ بین‌المللی فوتبال را تأیید و حمایت کرد. به عنوان رئیس فیفا، او اولین مقام فیفا بود که پیشنهاد گسترش جام بین قاره‌ای را به یک جام جهانی باشگاه‌های تمام کنفدراسیون‌ها تحت نظارت فیفا داد، پیشنهادی که در سال ۱۹۶۷ ارائه کرد و در سال ۲۰۰۰ به جام باشگاه‌های جهان تبدیل شد.

رنه کورت، دبیرکل فیفا، در سال ۱۹۶۷ مقاله‌ای نوشت که فیفا جام بین قاره‌ای را یک «بازی دوستانه اروپا و آمریکای جنوبی» می‌داند.[۳۳] این را استنلی راس، رئیس فیفا تأیید کرد. با برگزاری رقابت‌های باشگاهی آسیا و آمریکای شمالی در سال ۱۹۶۷، فیفا ایده نظارت بر جام بین‌قاره‌ای را در صورتی که این کنفدراسیون‌ها را شامل می‌شد، باز کرد، استنلی راس گفت که کونکاکاف و ای‌اف‌سی در سال ۱۹۶۷ درخواست حضور قهرمانان خود در جام بین‌قاره‌ای را داشتند. این پیشنهاد با واکنش منفی یوفا و کونمبول مواجه شد. جام‌های بین قاره‌ای ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹ با خشونتی مشابه به پایان رسید و مت بازبی، سرمربی منچستر یونایتد، اصرار داشت که «آرژانتینی‌ها باید از تمام مسابقات فوتبال محروم شوند. فیفا واقعاً باید وارد عمل شود.»[۳۴] در سال ۱۹۷۰، کمیته اجرایی فیفا ایجاد یک جام جهانی باشگاه‌های چند قاره‌ای را پیشنهاد کرد که به اروپا و آمریکای جنوبی محدود نمی‌شود، بلکه سایر کنفدراسیون‌ها را نیز شامل می‌شود. این ایده به دلیل مقاومت یوفا پیش نرفت.

در سال ۱۹۷۳، روزنامه فرانسوی لکیپ، که به ایجاد جام باشگاه‌های اروپا کمک کرد،[۳۵] داوطلبانه اسپانسر یک جام جهانی باشگاه‌ها شد که توسط قهرمانان اروپا، آمریکای جنوبی، آمریکای شمالی و آفریقا، تنها تورنمنت‌های باشگاهی قاره‌ای موجود در آن زمان، برگزار می‌شد. این مسابقه احتمالاً بین سپتامبر و اکتبر ۱۹۷۴ در پاریس برگزار می‌شد؛ اما منفی‌نگری شدید اروپاییان مانع از این شد.[۳۶] همین روزنامه بار دیگر در سال ۱۹۷۵ تلاش کرد تا جام جهانی باشگاه‌ها را دوباره ایجاد کند که در آن چهار تیم نیمه نهایی جام باشگاه‌های اروپا، دو فینالیست جام لیبرتادورس و قهرمانان آفریقا و آسیا شرکت می‌کردند. بار دیگر، این پیشنهاد فایده‌ای نداشت.[۳۷] یوفا، از طریق رئیس خود، آرتمیو فرانچی، یک بار دیگر رد کرد و این پیشنهاد شکست خورد.[۳۸] ایده یک جام جهانی باشگاه‌های چند قاره‌ای و مورد تأیید فیفا نیز توسط ژائو هاولانژ در مبارزات انتخاباتی‌اش برای ریاست فیفا در سال ۱۹۷۴ تأیید شد. باشگاه‌های مکزیکی آمریکا و اونام و اتحادیه فوتبال مکزیک، پس از قهرمانی در سال ۱۹۷۷ و ۱۹۸۱ کوپا اینترامریکانا در مقابل قهرمانان آمریکای جنوبی، خواستار شرکت در جام بین قاره‌ای (چه به عنوان نمایندگان قاره آمریکا در جام بین قاره‌ای و چه به عنوان بخشی از جام بین قاره‌ای جدید یوفا-کونمبول-کونکاکاف) شدند. اما درخواست آنها ناموفق بود.

با خطر انحلال جام بین قاره ای،[۳۹] وست نالی، یک شرکت بازاریابی بریتانیایی، توسط یوفا و کونمبول برای یافتن راه حلی مناسب در سال ۱۹۸۰ استخدام شد؛[۴۰][۴۱][۴۲] شرکت تویوتا موتور، از طریق وست نالی، رقابت را زیر بال خود گرفت و آن را به عنوان جام تویوتا تغییر نام داد، مسابقه‌ای که در ژاپن انجام می‌شد.[۴۳][۴۴] تویوتا بیش از ۷۰۰٬۰۰۰ دلار آمریکا در نسخه ۱۹۸۰ سرمایه‌گذاری کرد تا در ورزشگاه ملی المپیک توکیو برگزار شود و بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ دلار به هر شرکت کننده اهدا شد.[۴۵] جام تویوتا، با فرمت جدیدش، با بدبینی پذیرفته شد، زیرا این ورزش در خاور دور ناآشنا بود.[۴۶][۴۷] با این حال، انگیزه مالی مورد استقبال قرار گرفت، زیرا باشگاه‌های اروپایی و آمریکای جنوبی از مشکلات مالی رنج می‌بردند.[۴۸] برای جلوگیری از انصراف تیم‌های اروپایی، تویوتا و یوفا قراردادهای سالانه امضا کردند که برندگان نهایی جام باشگاه‌های اروپا را ملزم به شرکت در جام بین قاره‌ای می‌کردند، به عنوان شرطی که یوفا برای شرکت باشگاه‌ها در جام باشگاه‌های اروپا تعیین کرده بود، یا نداشتن اجازه حضور در جام باشگاه‌های اروپا بود یا خطر مواجهه با شکایت بین‌المللی از سوی یوفا و تویوتا.[۴۹] در سال ۱۹۸۳، اتحادیه فوتبال انگلیس تلاش کرد تا یک جام جهانی باشگاه‌ها را در سال ۱۹۸۵ برگزار کند و توسط وست نالی حمایت شود، اما یوفا آن را رد کرد.[۵۰]

افتتاح (۲۰۰۰–۲۰۰۱) ویرایش

منچستر یونایتد این را فرصتی برای رقابت برای کسب افتخار نهایی یعنی اولین قهرمان باشگاهی جهان می‌داند.

مارتین ادواردز، مدیر منچستر یونایتد.[۵۱]

چارچوب مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان ۲۰۰۰ سال‌ها قبل تنظیم شده بود.[۵۲] به گفته سپ بلاتر، ایده این مسابقات در دسامبر ۱۹۹۳ در لاس وگاس، ایالات متحده آمریکا توسط سیلویو برلوسکونی، رئیس باشگاه میلان به کمیته اجرایی ارائه شد.[۵۳] از آنجایی که هر کنفدراسیون تا آن زمان یک قهرمانی باثبات و قاره‌ای داشت، فیفا احساس کرد که برگزاری مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان عاقلانه و مرتبط است. در ابتدا ۹ نامزد برای میزبانی رقابت وجود داشت: چین، برزیل، مکزیک، پاراگوئه، عربستان سعودی، تاهیتی، ترکیه، ایالات متحده آمریکا و اروگوئه. از این نه نفر، تنها عربستان سعودی، مکزیک، برزیل و اروگوئه علاقه خود را به فیفا تأیید کردند. در ۷ ژوئن ۱۹۹۹، فیفا برزیل را به میزبانی مسابقات انتخاب کرد،[۵۴] که در ابتدا قرار بود در سال ۱۹۹۹ برگزار شود.[۵۵] اسطوره منچستر یونایتد، بابی چارلتون، ستون پیروزی انگلیس در جام جهانی فوتبال ۱۹۶۶، اظهار داشت که مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان شانس فوق‌العاده‌ای برای تبدیل شدن به اولین قهرمان واقعی جهان فراهم می‌کند.[۵۶] در این مسابقه ۲۸ میلیون دلار جایزه اهدا شد و حقوق تلویزیونی آن به ارزش ۴۰ میلیون دلار به ۱۵ پخش کننده در پنج قاره فروخته شد.[۵۷] قرعه کشی نهایی اولین دوره مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان در ۱۴ اکتبر ۱۹۹۹ در هتل کوپاکابانا پالاس در ریو دو ژانیرو انجام شد.[۵۸]

در آنجا آنها ادعا می‌کردند که انگلیسی‌ها علاقه‌ای به مسابقات قهرمانی جهان ندارند، با این حال بی‌بی‌سی ۶۰ نفر را برای پوشش مسابقات اعزام کرد. این نشان می‌دهد که این مهم‌ترین رقابتی بود که آنها در تاریخ خود در آن شرکت کرده‌اند. آنها به اینجا آمدند که فکر می‌کردند به راحتی برنده می‌شوند اما روی قدرت واسکو حساب نکردند. هیچ بازیکن منچستری در حال حاضر جایی در تیم واسکو پیدا نمی‌کند. برزیلی‌ها بهترین بازیکنان جهان هستند، اروپایی‌ها حتی نزدیک هم نمی‌شوند.

اوریکو میراندا، مدیرعامل واسکو دوگاما[۵۹]

مسابقات افتتاحیه قرار بود در سال ۱۹۹۹ توسط قهرمانان باشگاه‌های قاره‌ای در سال ۱۹۹۸، قهرمانان جام بین قاره‌ای و قهرمانان باشگاه‌های ملی کشور میزبان برگزار شود، اما یک سال به تعویق افتاد. زمانی که این مسابقات تغییر یافت، هشت شرکت کننده جدید از قهرمانان قاره در سال ۱۹۹۹ داشت: باشگاه‌های برزیلی کورینتیانس و واسکو دوگاما، تیم انگلیسی منچستر یونایتد، باشگاه مکزیکی نیکاکسا، باشگاه مراکشی الرجا کازابلانکا، تیم اسپانیایی رئال مادرید، باشگاه عربستانی النصر. ، و باشگاه استرالیایی ملبورن جنوبی.[۶۰] گل اول این رقابت‌ها را نیکولا آنلکا بازیکن رئال مادرید مقابل النصر به ثمر رساند. رئال مادرید در بازی اول با نتیجه ۳–۱ پیروز شد.[۶۱] فینال یک بازی تماماً برزیلی بود و همچنین تنها فینالی بود که یک تیم به عنوان میزبان، قهرمان می‌شد.[۶۲] واسکو دوگاما نتوانست از حمایت محلی خود استفاده کند و پس از تساوی ۰–۰ در ۹۰ دقیقه و وقت‌های اضافه در ضربات پنالتی ۴–۳ توسط کورینتیانس شکست خورد.[۶۳][۶۴]

دومین دوره مسابقات برای اسپانیا در سال ۲۰۰۱ برنامه‌ریزی شده بود و ۱۲ باشگاه در آن حضور داشتند.[۶۵] قرعه کشی در ۶ مارس ۲۰۰۱ در لاکرونیا انجام شد.[۶۶] با این حال، در ۱۸ مه، به دلیل ترکیبی از عوامل، از جمله سقوط شریک بازاریابی فیفا، لغو شد.[۶۷] شرکت کنندگان در نسخه لغو شده هر کدام ۷۵۰٬۰۰۰ دلار غرامت دریافت کردند. فدراسیون فوتبال سلطنتی اسپانیا نیز یک میلیون دلار آمریکا از فیفا دریافت کرد.[۶۸] تلاش دیگری برای برگزاری مسابقات در سال ۲۰۰۳، که در آن ۱۷ کشور به دنبال میزبانی بودند، انجام شد اما شکست خورد.[۶۹][۷۰] فیفا با یوفا، کونمبول و تویوتا برای ادغام جام بین قاره‌ای و مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان در یک رویداد به توافق رسید.[۷۱] آخرین دوره جام بین قاره‌ای که توسط نمایندگان باشگاه‌های توسعه‌یافته‌ترین قاره‌ها در دنیای فوتبال بازی می‌شد، در سال ۲۰۰۴ برگزار شد و مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان مجدداً در دسامبر ۲۰۰۵ در ژاپن برگزار شد.[۷۲] تمام تیم‌های برنده جام بین قاره‌ای توسط رسانه‌های گروهی و جامعه فوتبال در سراسر جهان به عنوان بالفعل «قهرمانان جهان»[۷۳][۷۴][۷۵] شناخته می‌شدند تا اینکه در سال ۲۰۱۷ فیفا رسماً همه آنها را به عنوان قهرمانان رسمی باشگاه‌های جهان در وضعیتی برابر با قهرمانان جام باشگاه‌های جهان به رسمیت شناخت.[۷۶][۷۷]

تورنمنت تک‌حذفی (۲۰۰۵–تاکنون) ویرایش

 
پپ گواردیولا پس از قهرمانی بارسلونا در جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۱ با شکست ۴–۰ سانتوس در فینال به هوا پرتاب شد.

نسخه ۲۰۰۵ کوتاه‌تر از مسابقات قهرمانی جهانی قبلی بود و مشکل زمان‌بندی مسابقات در فصول مختلف باشگاهی در هر قاره را کاهش داد. مسابقات فقط شامل شش قهرمان قاره‌ای بود که نمایندگان کونمبول و یوفا از نیمه نهایی وارد مسابقات می‌شدند. جام جدیدی جایگزین جام بین قاره‌ای، جایزه تویوتا و جام سال ۲۰۰۰ معرفی شد. قرعه کشی نسخه ۲۰۰۵ مسابقات در ۳۰ ژوئیه ۲۰۰۵ در توکیو برگزار شد.[۷۸] تیم سائو پائولو، الاتحاد عربستان سعودی را شکست داد تا به فینال برسد.[۷۹] در فینال، یک گل مینیرو برای شکست لیورپول انگلیسی کافی بود.[۸۰] مینیرو اولین بازیکنی بود که در فینال جام باشگاه‌های جهان گلزنی کرد.[۸۱]

اینترناسیونال، سائو پائولو، مدافع عنوان قهرمان جهان و آمریکای جنوبی را در فینال جام لیبرتادورس ۲۰۰۶ شکست داد تا برای مسابقات ۲۰۰۶ واجد شرایط شود.[۸۲] در نیمه نهایی، اینترناسیونال تیم الاهلی مصر را شکست داد تا در فینال با بارسلونا دیدار کند.[۸۳] گل دیرهنگام آدریانو گابیرو جام را در برزیل حفظ کرد.[۸۴][۸۵] در سال ۲۰۰۷ بود که هژمونی برزیل سرانجام شکست: میلان در یک بازی نزدیک مقابل تیم ژاپنی اوراوا رد دایموندز، که توسط بیش از ۶۷٬۰۰۰ هوادار در ورزشگاه بین‌المللی یوکوهاما تماشا شد، ۱–۰ پیروز شد تا به فینال برسد.[۸۶] در فینال، میلان با نتیجه ۴–۲ بوکا جونیورز را شکست داد، در مسابقه‌ای که اولین بازیکن در فینال جام باشگاه‌های جهان اخراج شد: کاخا کالادزه گرجستانی از میلان در دقیقه ۷۷.[۸۷] یازده دقیقه بعد، پابلو لدسما بازیکن بوکا جونیور به کالادزه ملحق شد زیرا او نیز اخراج شد.[۸۸] سال بعد، منچستر یونایتد، کار میلان را با شکست دادن حریف نیمه نهایی خود، گامبا اوساکای ژاپن، ۵–۳ تقلید کرد.[۸۹] آنها باشگاه اکوادوری ال‌دی‌یو کیتو را در فینال ۱–۰ شکست دادند تا در سال ۲۰۰۸ قهرمان جهان شوند.[۹۰][۹۱]

 
کورینتیانس پس از شکست ۱–۰ چلسی در فینال، دومین عنوان جهانی خود را به دست آورد و یک سال را به پایان رساند که در بازی‌های بین‌المللی تنها با ۴ گل خورده هرگز شکست نخورده بود.

امارات متحده عربی با موفقیت برای دریافت حق میزبانی جام باشگاه‌های جهان در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ انتخاب شد.[۹۲] بارسلونا در فینال لیگ قهرمانان اروپا ۲۰۰۹، قهرمان جهان و اروپا، منچستر یونایتد را از سلطنت خارج کرد تا جواز حضور در جام باشگاه‌های جهان ۲۰۰۹ را کسب کند.[۹۳] بارسلونا در نیمه نهایی باشگاه آتلانتی مکزیک را ۳–۱ شکست داد و در فینال با استودیانتس دیدار کرد.[۹۴] پس از یک رویارویی بسیار نزدیک که نیاز به وقت اضافه نیز داشت، لیونل مسی با ضربه سر گلزنی کرد تا بارسلونا را به پیروزی برساند و یک شش‌گانه بی‌سابقه را به ارمغان بیاورد.[۹۵][۹۶][۹۷][۹۸][۹۹] در نسخه ۲۰۱۰ اولین تیم غیر اروپایی و غیر آمریکایی جنوبی به فینال رسید: تی‌پی مازمبه از جمهوری دموکراتیک کنگو. این تیم در نیمه نهایی ۲–۰ اینترناسیونال برزیل را شکست داد تا با اینتر میلان روبرو شود که باشگاه کره جنوبی سئونگنام ایلهوا چونما را ۳–۰ شکست داد.[۱۰۰][۱۰۱] اینتر میلان در ادامه با همین نتیجه مازمبه را شکست داد تا پنج‌گانه خود را تکمیل کند.[۱۰۲][۱۰۳]

جام باشگاه‌های جهان برای نسخه‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به ژاپن بازگشت.[۱۰۴] در سال ۲۰۱۱، بارسلونا به راحتی بازی نیمه نهایی خود را ۴–۰ در برابر باشگاه السد قطر برد.[۱۰۵] در فینال، بارسلونا عملکرد خوب خود را در برابر سانتوس تکرار کرد. این، تا به امروز، بیشترین اختلاف گل تیم برنده در فینال رقابت‌ها است.[۱۰۶] مسی همچنین اولین بازیکنی بود که در دو فینال جام باشگاه‌های جهان گلزنی می‌کرد.[۱۰۷] نسخه ۲۰۱۲ شاهد پایان سلطه اروپا بود زیرا کورینتیانس با بیش از ۳۰٬۰۰۰ هوادار به ژاپن سفر کردند تا به بارسلونا بپیوندند و دو بار قهرمان مسابقات شود.[۱۰۸][۱۰۹] در نیمه نهایی، الاهلی موفق شد امتیاز بازی را نزدیک نگه دارد زیرا تنها با گل پائولو گررو از کورینتیانس، این تیم به دومین فینال خود رسید.[۱۱۰] گررو بار دیگر برای کورینتیانس گلزنی کرد تا تیم انگلیسی چلسی را ۱–۰ شکست دهند و جام را به برزیل بازگردانند.[۶۳][۱۱۱]

 
زین‌الدین زیدان در یک کنفرانس مطبوعاتی در جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۷. رئال مادرید با قهرمانی در جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۶ اولین تیمی بود که جام را حفظ کرد.

در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ جام باشگاه‌های جهان به مراکش منتقل شد. در نسخه اول، تیم میزبان، الرجا کازابلانکا با حرکت سیندرلا[اصطلاح ۱] همراه بود، که باید در مرحله پلی آف شروع می‌کرد و پس از شکست تیم‌های آوکلند سیتی نیوزیلند، مونتری مکزیک و اتلتیکو مینیرو برزیل در نیمه نهایی، دومین تیم آفریقایی بود که به فینال می‌رسید.[۱۱۲] اما الرجا نیز مانند مازمبه مغلوب قهرمان اروپا شد و این بار با نتیجه ۲–۰ مغلوب بایرن مونیخ شد.[۱۱۳]فینال نسخه ۲۰۱۴ دوباره بین آمریکای جنوبی و اروپا برگزار شد و رئال مادرید ۲–۰ سن لورنسو را شکست داد.[۱۱۴]

  1. در ورزش، اصطلاح سیندرلا یا داستان سیندرلا برای اشاره به موقعیت‌هایی استفاده می‌شود که در آن رقبا به موفقیت‌های بسیار بیشتری دست می‌یابند. داستان‌های سیندرلا با نزدیک‌تر شدن به بازی نهایی مسابقات، توجه رسانه‌ها و طرفداران زیادی را به خود جلب می‌کنند.

در دوره‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بار دیگر ژاپن به ترتیب برای هفتمین و هشتمین بار میزبان دوازدهمین و سیزدهمین دوره جام باشگاه‌های جهان بود. در سال ۲۰۱۵ فینال بین ریور پلاته و بارسلونا برگزار شد. بارسلونا سومین جام باشگاه‌های جهان را بالای سر برد که سوارز دو گل و لیونل مسی یک گل در فینال به ثمر رساندند. یکی از موارد قابل توجهی که در مسابقات ۲۰۱۵ رخ داد این بود که سانفریس هیروشیما به مقام سوم رسید، دورترین رکوردی که یک باشگاه ژاپنی تا به آن روز به دست آورده بود. اگرچه این رکورد ماندگار نبود، زیرا در نسخه ۲۰۱۶، کاشیما آنتلرز، قهرمان جی‌لیگ، به فینال مقابل رئال مادرید رسید. گاکو شیباساکی، ستاره کاشیما در فینال بود و با دو گل، این تیم را به یک قدمی قهرمانی رساند. اما رئال مادرید با هت‌تریک کریستیانو رونالدو در وقت اضافه ۴–۲ پیروز شد.[۱۱۵]

امارات متحده عربی برای میزبانی این رویداد در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ بازگشت.[۱۱۶][۱۱۷] سال ۲۰۱۷ شاهد قهرمانی دوباره رئال مادرید بود که به اولین تیم در تاریخ جام باشگاه‌های جهان تبدیل شد که برای دفاع از عنوان خود به مسابقات بازگشت. رئال مادرید پس از شکست الجزیره در نیمه نهایی و سپس گرمیو در فینال، اولین تیمی بود که با موفقیت از عنوان قهرمانی خود دفاع کرد. العین در نسخه ۲۰۱۸ تبدیل به اولین تیم اماراتی و همچنین دومین تیم آسیایی شد که به فینال راه می‌یابد.[۱۱۸] رئال مادرید در فینال با نتیجه ۴–۱ العین را شکست داد تا چهارمین عنوان خود در این رقابت‌ها را کسب کند و اولین تیمی باشد که سه سال متوالی و در مجموع چهار بار در تاریخ مسابقات قهرمان شده‌است؛ بنابراین، رئال مادرید پس از قهرمانی در دوره ۲۰۱۸ (با احتساب سه عنوان قهرمانی جام بین قاره‌ای و چهار عنوان قهرمانی جام باشگاه‌های جهان) عناوین بین‌المللی خود را به ۷ افزایش داد.[نکته ۱]

در ۳ ژوئن ۲۰۱۹، فیفا قطر را به عنوان میزبان رویدادهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ انتخاب کرد.[۱۲۰][۱۲۱] گونزالو بلوسو، معاون دبیرکل و مدیر توسعه کونمبول، قبلاً گفته بود که نسخه‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در ژاپن برگزار می‌شود.[۱۲۲] در نسخه ۲۰۱۹، لیورپول، فلامینگو را شکست داد و برای اولین بار قهرمان این رقابت شد.[۱۲۳] در نسخه ۲۰۲۰، بایرن مونیخ با نتیجه ۱–۰ تیگرس اونال را شکست داد و شش‌گانه خود را تکمیل کرد.[۱۲۴]

در سال ۲۰۲۱، نحوه میزبانی مسابقات تغییر کرد و دیگر میزبانی برای دو سال پیاپی انتخاب نشد. نسخه ۲۰۲۱ که به دلیل تاثیر دنیاگیری کووید-۱۹ بر فوتبال در سال ۲۰۲۲ برگزار شد، در امارات متحده عربی برگزار شد و چلسی در فینال، توانست پالمیراس برزیل را در وقت اضافه ۲–۱ شکست دهد و اولین عنوان خود را کسب کند.[۱۲۵] نسخه سال ۲۰۲۲ به دلیل برگزاری جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در زمستان، نتوانست طبق سال‌های گذشته در دسامبر برگزار شود و زمزمه‌هایی از لغو مسابقات در آن سال نیز بود. اما در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲، فیفا اعلام کرد که مسابقات از فوریه در مراکش شروع می‌شود. الهلال عربستان با شکست فلامینگو در نیمه نهایی، به سومین تیم آسیایی تبدیل شد که به فینال مسابقات راه می‌یابد. این تیم همچنین اولین تیمی بود که به نمایندگی از ای‌اف‌سی به این عنوان دست یافته بود (کاشیما آنتلرز و العین به عنوان میزبان مسابقات به فینال رسیدند). الهلال هم مانند تمامی تیم‌های غیر اروپایی و آمریکای جنوبی، در فینال مغلوب شد و به رئال مادرید، ۵–۳ باخت که تا به امروز، این پرگل‌ترین فینال مسابقات بوده‌است. رئال مادرید با این پیروزی، برای پنجمین بار قهرمان مسابقات شد و اختلافش را با حریف سنتی خود، بارسلونا به ۲ قهرمانی رساند.

گسترش ویرایش

در اواخر سال ۲۰۱۶، جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، گسترش جام باشگاه‌های جهان به ۳۲ تیم از سال ۲۰۱۹ و زمان‌بندی مجدد آن به ژوئن را پیشنهاد داد تا برای پخش‌کنندگان و حامیان مالی متعادل‌تر و جذاب‌تر باشد.[۱۲۶] در اواخر سال ۲۰۱۷، فیفا پیشنهاداتی را برای گسترش مسابقات به ۲۴ تیم و برگزاری هر چهار سال یک بار مسابقات تا سال ۲۰۲۱، جایگزین جام کنفدراسیون‌ها، مورد بحث قرار داد.[۱۲۷]

تورنمنت جدید با ۲۴ تیم قرار بود در سال ۲۰۲۱ آغاز شود و شامل همه قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا، نایب قهرمان لیگ قهرمانان اروپا، قهرمانان لیگ اروپا و قهرمانان جام لیبرتادورس از چهار فصل تا سال ۲۰۱۷ می‌شد. باقی سهمیه‌ها هم به کنفدراسیون‌های دیگر تعلق می‌گرفت.[۱۲۸][۱۲۹] همراه با مسابقات جدید لیگ ملت‌های اروپا، درآمد ۲۵ میلیارد دلاری در طول دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۳ پیش‌بینی می‌شد.[۱۳۰] اولین تورنمنت در چین برگزار می‌شد. با این حال، مسابقات به دلیل مسائل مربوط به زمان‌بندی ناشی از دنیاگیری کووید-۱۹ لغو شد.[۱۳۱][۱۳۲]

در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲، فیفا یک تورنمنت گسترده را اعلام کرد که با ۳۲ تیم برگزار می‌شود و در ژوئن ۲۰۲۵ آغاز خواهد شد.[۱۳۱][۱۳۳][۱۳۴] فدراسیون بین‌المللی فوتبالیست‌های حرفه ای و انجمن لیگ‌های جهانی هر دو بلافاصله از این پیشنهاد انتقاد کردند.[۱۳۱]

نتایج ویرایش

نسخه سال میزبان مسابقه قهرمانی مسابقه رده‌بندی تعداد تیم‌ها منابع
قهرمان نتیجه نایب قهرمان مقام سوم نتیجه مقام چهارم
۱
  برزیل   کورینتیانس
(۴–۳ پ)
  واسکو دوگاما   نیکاکسا
۱–۱ (و.ا.)
(۴–۳ پ)
  رئال مادرید
۸
[۱۳۵][۱۳۶]
  اسپانیا
مسابقات به دلیل مشکلات مالی لغو شد
۱۲
[۱۳۷]
۲۰۰۲
مسابقات برگزار نشد
[۱۳۸]
۲۰۰۳
۲۰۰۴
۲
  ژاپن   سائو پائولو   لیورپول   ساپریسا
۳–۲
  الاتحاد
۶
[۱۳۹][۱۴۰]
۳
  اینترناسیونال   بارسلونا   الاهلی
۲–۱
  آمریکا [۱۴۱][۱۴۲]
۴
  میلان   بوکا جونیورز   اوراوا رد دایموندز
(۴–۲ پ)
  ستاره ساحلی
۷
[۱۴۳][۱۴۴]
۵
  منچستر یونایتد   ال‌دی‌یو کیتو   گامبا اوساکا
۱–۰
  پاچوکا [۱۴۵][۱۴۶]
۶
  امارات متحده عربی   بارسلونا   استودیانتس   پوهانگ استیلرز
(۴–۳ پ)
  آتلانتی [۱۴۷][۱۴۸][۱۴۹]
۷
  اینتر میلان   تی‌پی مازمبه   اینترناسیونال
۴–۲
  سئونگنام ایلهوا چونما [۱۵۰][۱۵۱]
۸
  ژاپن   بارسلونا   سانتوس   السد
(۵–۳ پ)
  کاشیوا ریسول [۱۵۲][۱۵۳][۱۵۴]
۹
  کورینتیانس   چلسی   مونتری
۲–۰
  الاهلی [۱۵۵][۱۵۶]
۱۰
  مراکش   بایرن مونیخ   الرجا کازابلانکا   اتلتیکو مینیرو
۳–۲
  گوانگژو اورگراند [۱۵۷][۱۵۸]
۱۱
  رئال مادرید   سن لورنسو   آوکلند سیتی
(۴–۲ پ)
  کروز آزول [۱۵۹][۱۶۰][۱۶۱]
۱۲
  ژاپن   بارسلونا   ریور پلاته   سانفریس هیروشیما
۲–۱
  گوانگژو اورگراند [۱۶۲][۱۶۳]
۱۳
  رئال مادرید   کاشیما آنتلرز   اتلتیکو ناسیونال
(۴–۳ پ)
  آمریکا [۱۶۴][۱۶۵][۱۶۶][۱۶۷]
۱۴
  امارات متحده عربی   گرمیو   پاچوکا
۴–۱
  الجزیره [۱۶۸]
۱۵
  العین   ریور پلاته
۴–۰
  کاشیما آنتلرز [۱۶۹]
۱۶
  قطر   لیورپول   فلامینگو   مونتری
(۴–۳ پ)
  الهلال [۱۷۰]
۱۷
  بایرن مونیخ   تیگرس اونال   الاهلی
(۳–۲ پ)
  پالمیراس
۶
[۱۷۱]
۱۸
  امارات متحده عربی   چلسی   پالمیراس
۴–۰
  الهلال
۷
[۱۷۲]
۱۹
  مراکش   رئال مادرید   الهلال   فلامینگو
۴–۲
  الاهلی [۱۷۳]
۲۰
  عربستان سعودی   منچستر سیتی   فلومیننزه   الاهلی
۴–۲
  اوراوا رد دایموندز [۱۷۴][۱۷۵]
۲۱
  ایالات متحده آمریکا
۳۲

نکات

  1. شورای فیفا رسماً برندگان جام بین قاره‌ای و جام باشگاه‌های جهان را به عنوان قهرمانان باشگاهی جهان می‌شناسد.[۱۱۹]
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ وقت اضافه‌ای انجام نشد.
  3. بازی بعد از ۹۰ دقیقه ۱–۱ بود.
  4. بازی بعد از ۹۰ دقیقه ۲–۲ بود.
  5. بازی بعد از ۹۰ دقیقه ۰–۰ بود.
  6. بازی بعد از ۹۰ دقیقه ۱–۱ بود.

عملکرد باشگاهی ویرایش

باشگاه قهرمانی نایب قهرمانی سال‌های قهرمانی سال‌های نایب قهرمانی
  رئال مادرید ۵ ۰ ۲۰۱۴، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷، ۲۰۱۸، ۲۰۲۲
  بارسلونا ۳ ۱ ۲۰۰۹، ۲۰۱۱، ۲۰۱۵ ۲۰۰۶
  کورینتیانس ۲ ۰ ۲۰۰۰، ۲۰۱۲
  بایرن مونیخ ۲ ۰ ۲۰۱۳، ۲۰۲۰
  لیورپول ۱ ۱ ۲۰۱۹ ۲۰۰۵
  چلسی ۱ ۱ ۲۰۲۱ ۲۰۱۲
  سائو پائولو ۱ ۰ ۲۰۰۵
  اینترناسیونال ۱ ۰ ۲۰۰۶
  میلان ۱ ۰ ۲۰۰۷
  منچستر یونایتد ۱ ۰ ۲۰۰۸
  اینتر میلان ۱ ۰ ۲۰۱۰
  منچستر سیتی ۱ ۰ ۲۰۲۳
  واسکو دوگاما ۰ ۱ ۲۰۰۰
  بوکا جونیورز ۰ ۱ ۲۰۰۷
  ال‌دی‌یو کیتو ۰ ۱ ۲۰۰۸
  استودیانتس ۰ ۱ ۲۰۰۹
  تی‌پی مازمبه ۰ ۱ ۲۰۱۰
  سانتوس ۰ ۱ ۲۰۱۱
  الرجا کازابلانکا ۰ ۱ ۲۰۱۳
  سن لورنسو ۰ ۱ ۲۰۱۴
  ریور پلاته ۰ ۱ ۲۰۱۵
  کاشیما آنتلرز ۰ ۱ ۲۰۱۶
  گرمیو ۰ ۱ ۲۰۱۷
  العین ۰ ۱ ۲۰۱۸
  فلامینگو ۰ ۱ ۲۰۱۹
  تیگرس اونال ۰ ۱ ۲۰۲۰
  پالمیراس ۰ ۱ ۲۰۲۱
  الهلال ۰ ۱ ۲۰۲۲
  فلومیننزه ۰ ۱ ۲۰۲۳

عملکرد کشوری ویرایش

کشور قهرمانی نایب قهرمانی سال‌های قهرمانی سال‌های نایب قهرمانی
  اسپانیا ۸ ۱ ۲۰۰۹، ۲۰۱۱، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷، ۲۰۱۸، ۲۰۲۲ ۲۰۰۶
  برزیل ۴ ۶ ۲۰۰۰، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۱۲ ۲۰۰۰، ۲۰۱۱، ۲۰۱۷، ۲۰۱۹، ۲۰۲۱، ۲۰۲۳
  انگلستان ۴ ۲ ۲۰۰۸، ۲۰۱۹، ۲۰۲۱، ۲۰۲۳ ۲۰۰۵، ۲۰۱۲
  ایتالیا ۲ ۰ ۲۰۰۷، ۲۰۱۰
  آلمان ۲۰۱۳، ۲۰۲۰
  آرژانتین ۰ ۴ ۲۰۰۷، ۲۰۰۹، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵
  اکوادور ۱ ۲۰۰۸
  کنگو ۲۰۱۰
  مراکش ۲۰۱۳
  ژاپن ۲۰۱۶
  امارات متحدهٔ عربی ۲۰۱۸
  مکزیک ۲۰۲۰
  عربستان سعودی ۲۰۲۲

عملکرد قاره‌ای ویرایش

بهترین نمایندگان آفریقا، تی‌پی مازمبه از جمهوری دموکراتیک کنگو و باشگاه مراکشی الرجا کازابلانکا بودند که در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ به ترتیب دوم شدند. بهترین نمایندگان آسیا، کاشیما آنتلرز از ژاپن، العین از امارات متحده عربی و الهلال از عربستان سعودی بودند که به ترتیب در سال‌های ۲۰۱۶، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ دوم شدند. بهترین نماینده آمریکای شمالی، تیم مکزیکی تیگرس اونال بود که در سال ۲۰۲۰ مقام دوم را کسب کرد. این شش باشگاه تنها تیم‌های خارج از اروپا و آمریکای جنوبی هستند که به فینال رسیده‌اند.

آوکلند سیتی از نیوزیلند در سال ۲۰۱۴ مقام سوم را به دست آورد، این تنها زمانی بود که تا به امروز یک تیم اقیانوسیه به نیمه نهایی مسابقات رسید.

کنفدراسیون قهرمانی نایب قهرمانی سومی
یوفا ۱۶ ۳
کونمبول ۴ ۱۱ ۵
ای‌اف‌سی ۳
کاف ۲ ۴
کونکاکاف ۱ ۵
اواف‌سی ۱

فرمت و قوانین ویرایش

مراحل مسابقات[۱۷۶]
مرحله پلی آف
مرحله یک‌چهارم نهایی
مرحله نیمه نهایی
فینال
  • دو برنده مرحله نیمه نهایی

اکثر تیم‌ها با قهرمانی در رقابت‌های قاره‌ای خود (لیگ قهرمانان آسیا، لیگ قهرمانان آفریقا، لیگ قهرمانان کونکاکاف، جام لیبرتادورس، لیگ قهرمانان اقیانوسیه و لیگ قهرمانان اروپا)، جواز حضور در جام باشگاه‌های جهان را کسب می‌کنند. علاوه بر این، قهرمانان لیگ ملی کشور میزبان نیز واجد شرایط هستند.[۱۷۷]

اولین دوره این مسابقات در دو مرحله برگزار شد. هشت شرکت کننده به دو گروه چهار تیمی تقسیم شدند. برنده هر گروه در فینال به مصاف هم رفتند و نایب قهرمانان برای کسب مقام سوم بازی کردند. این مسابقات در طول راه‌اندازی مجدد در سال ۲۰۰۵ قالب خود را تغییر داد و به یک تورنمنت تک‌حذفی تبدیل شد که در آن تیم‌ها در یک مسابقه با یکدیگر بازی می‌کنند و در صورت لزوم از ضربات پنالتی و وقت اضافه برای تعیین برنده استفاده می‌شود. شش باشگاه در یک دوره دو هفته‌ای به رقابت می‌پردازند. مسابقات شامل سه مرحله بود: مرحله یک‌چهارم نهایی، مرحله نیمه نهایی و فینال. در مرحله یک‌چهارم نهایی، برندگان لیگ قهرمانان اقیانوسیه، قهرمان لیگ قهرمانان آفریقا، قهرمان لیگ قهرمانان آسیا و قهرمان جام قهرمانان کونکاکاف به مصاف یکدیگر می‌روند. پس از آن، برندگان آن بازی‌ها به نیمه نهایی می‌روند تا با برنده لیگ قهرمانان اروپا و جام لیبرتادورس آمریکای جنوبی بازی کنند. برندگان هر نیمه نهایی به بازی فینال می‌رسند.[۱۷۷]

با معرفی این فرمت، یک مسابقه مقام پنجمی و یک سهمیه برای قهرمانان لیگ کشور میزبان اضافه شد. اکنون چهار مرحله وجود دارد: مرحله پلی آف، مرحله یک‌چهارم نهایی، مرحله نیمه نهایی و فینال. در مرحله اول، قهرمان لیگ ملی کشور میزبان در مقابل قهرمان لیگ قهرمانان اقیانوسیه قرار می‌گیرد. برنده آن مرحله به مرحله یک‌چهارم نهایی می‌رود تا به قهرمانان لیگ قهرمانان آفریقا، لیگ قهرمانان آسیا و جام قهرمانان کونکاکاف بپیوندد. برندگان آن بازی‌ها به نیمه نهایی می‌روند تا با قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا و جام لیبرتادورس آمریکای جنوبی بازی کنند. برندگان هر نیمه نهایی در فینال با یکدیگر بازی می‌کنند.[۱۷۷]

از سال ۲۰۲۲، مسابقه برای مقام پنجم دیگر برگزار نمی‌شود.[۱۷۶]

جام ویرایش

جام مورد استفاده در طول مسابقات افتتاحیه جام مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان نام داشت. جام اصلی توسط ساوایا و مورونی، یک شرکت طراح ایتالیایی که طرح‌های معاصر را با زمینه‌های فرهنگی و مفاهیم طراحی تولید می‌کند، ایجاد شد. شرکت طراحی در میلان مستقر است. جام کاملاً نقره‌ای و دارای وزن ۴ کیلوگرم (۸٫۸ پوند) و ارتفاع ۳۷٫۵ سانتی‌متر (۱۴٫۸ اینچ) است. طول پایه و عریض‌ترین نقاط آن ۱۰ سانتی‌متر (۳٫۹ اینچ) است. این جام دارای پایه‌ای از دو ستون بود که دارای چهار ستون مستطیل شکل بود. روی دو ستون از چهار ستون کتیبه‌ای بود. یکی حاوی عبارت «قهرمانی باشگاه‌های جهان» بود که روی آن نقش بسته بود. روی دیگری حروف «فیفا» درج شده بود. در بالا، یک توپ فوتبال بر اساس توپ جام جهانی فوتبال ۱۹۹۸، آدیداس تریکلور، دیده می‌شود. هزینه تولید جام ۲۵٬۰۰۰ دلار آمریکا بود. جام برای اولین بار در هتل‌ها و استراحتگاه‌های شرایتون در ریو دو ژانیرو در ۴ ژانویه ۲۰۰۰ ارائه شد.[۱۷۸][۱۷۹][۱۸۰][۱۸۱]

همان‌طور که جام جهانی زنان نت زنانه متمایز داشت، این جام جدید نیز مردانه‌تر است. همچنین از حس کلاسیک هندسه و معماری الهام گرفته شده‌است، مفاهیمی ماندگار درست مانند مقام قهرمانی جهان.

ویلیام ساوایا، طراح جام قهرمانی باشگاه‌های جهان[۱۸۲]

این مسابقات، با فرمت قبلی خود، نام خود را با جام فعلی، که جام باشگاه‌های جهان یا به سادگی لا کوپا نیز نامیده می‌شود به اشتراک می‌گذارد، که به قهرمان جام باشگاه‌های جهان اهدا می‌شود. جام در ۳۰ ژوئیه ۲۰۰۵ در توکیو در طول قرعه کشی نسخه آن سال مسابقات رونمایی شد. این جام در سال ۲۰۰۵ در بیرمنگام، انگلیس در شرکت توماس فاتورینی توسط طراح انگلیسی، جین پاول در کنار دستیارش داون فوربس به دستور فیفا طراحی شد. جام طلایی و نقره‌ای و دارای وزن ۵٫۲ کیلوگرم (۱۱ پوند)، قد ۵۰ سانتی‌متر (۲۰ اینچ) است. پایه و عریض‌ترین نقاط آن نیز دقیقاً ۲۰ سانتی‌متر (۷٫۹ اینچ) اندازه‌گیری می‌شود. از ترکیب برنج، مس، نقره استرلینگ، فلز طلاکاری، آلومینیوم، کروم و رودیم ساخته شده‌است. جام با طلا روکشی شده‌است.[۷۹][۱۸۰]

به گفته فیفا، این طرح، شش ستون پلکانی را نشان می‌دهد که نشان‌دهنده شش تیم شرکت‌کننده از شش کنفدراسیون مربوطه است و یک سازه فلزی جداگانه به برنده مسابقه اشاره می‌کند. آنها کره‌ای را به شکل یک توپ فوتبال نگه می‌دارند؛ یک ویژگی ثابت تقریباً در تمام جام‌های فیفا. روی پایه طلایی عبارت «جام باشگاه‌های جهان» در پایین آن حک شده‌است.[۱۸۰]

جوایز ویرایش

در پایان هر جام باشگاه‌های جهان، جوایزی به بازیکنان و تیم‌ها برای دستاوردهایی غیر از موقعیت‌های تیمی نهایی آنها در مسابقات اهدا می‌شود. در حال حاضر سه جایزه وجود دارد:[۱۸۳]

 
لیونل مسی با توپ طلا به نیمار، دریافت کننده توپ برنز پس از فینال جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۱ سلام می‌کند.
  • توپ طلا برای بهترین بازیکن، با رای اعضای رسانه تعیین می‌شود؛ توپ نقره و توپ برنز به ترتیب به بازیکنان دوم و سوم در رای‌گیری تعلق می‌گیرد.[۱۸۳]
  • بهترین بازیکن بازی (که قبلاً به عنوان «مرد مسابقه» شناخته می‌شد) به بهترین بازیکن در هر مسابقه تعلق می‌گیرد. این جایزه اولین بار در سال ۲۰۱۳ اهدا شد.
  • جایزه بازی جوانمردانه فیفا برای تیمی که بهترین رکورد بازی جوانمردانه را دارد، طبق سیستم امتیازدهی و معیارهای تعیین شده توسط کمیته بازی جوانمردانه فیفا.[۱۸۳]

برندگان مسابقه همچنین حق دریافت نشان قهرمانان فیفا را دارند. نشان قهرمانان فیفا دارای تصویری از جام است که قهرمان حاکم حق دارد آن را فقط روی لباس تیم اصلی خود تا و از جمله فینال مسابقات قهرمانی بعدی نمایش دهد. اولین نسخه از نشان به میلان، قهرمان فینال ۲۰۰۷ ارائه شد.[۱۸۴][۱۸۵] هر چهار قهرمان قبلی تا فینال ۲۰۰۸ مجاز به پوشیدن نشان بودند، جایی که منچستر یونایتد حق پوشیدن نشان را تنها با بردن جام به دست آورد.[۱۸۶]

سه تیم برتر هر تورنمنت مجموعه‌ای از مدال‌های طلا، نقره یا برنز دریافت می‌کنند تا بین بازیکنان خود توزیع کنند.[۱۸۳]

درآمد باشگاه‌ها ویرایش

جایزه به دلار آمریکا
قهرمان ۵ میلیون
نایب قهرمان ۴ میلیون
مقام سوم ۲٫۵ میلیون
مقام چهارم ۲ میلیون
مقام پنجم ۱٫۵ میلیون
مقام ششم ۱ میلیون
مقام هفتم ۰٫۵ میلیون

مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان ۲۰۰۰ اولین دوره این مسابقات بود. ۲۸ میلیون دلار جایزه برای شرکت کنندگان در نظر گرفته شد. جوایز دریافتی توسط باشگاه‌های شرکت کننده بر اساس مشارکت و نتایج به پرداخت‌های ثابت تقسیم شد. باشگاه‌هایی که مسابقات را از رتبه‌های پنجم تا هشتم به پایان رساندند، ۲٫۵ میلیون دلار دریافت کردند. باشگاهی که در نهایت در جایگاه چهارم قرار گرفت ۳ میلیون دلار دریافت کرد در حالی که تیم سوم ۴ میلیون دلار دریافت کرد. نایب قهرمان ۵ میلیون دلار آمریکا گرفت در حالی که قهرمانان نهایی ۶ میلیون دلار آمریکا به دست آورد.[۱۸۷]

راه‌اندازی مجدد مسابقات در مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان ۲۰۰۵ شاهد مقادیر متفاوتی از جوایز و تغییراتی در معیارهای دریافت مبالغ خاص بود. مجموع مبلغ جایزه اهدا شده به ۱۶ میلیون دلار کاهش یافت. قهرمان ۵ میلیون دلار و نایب قهرمان ۴ میلیون دلار، تیم سوم ۲٫۵ میلیون دلار، تیم چهارم ۲ میلیون دلار، تیم پنجم ۱٫۵ میلیون دلار و تیم ششم ۱ میلیون دلار دریافت کردند.[۱۸۸]

برای جام باشگاه‌های جهان ۲۰۰۷، یک بازی پلی آف بین قهرمان اقیانوسیه و قهرمانان کشور میزبان برای ورود به مرحله یک‌چهارم نهایی به منظور افزایش علاقه خانگی به مسابقات معرفی شد. معرفی مجدد مسابقه برای مقام پنجم برای مسابقات ۲۰۰۸ همچنین باعث افزایش مبلغ جایزه به میزان ۵۰۰٬۰۰۰ دلار و به مجموع ۱۶٫۵ میلیون دلار آمریکا شد.[۱۸۹]

حمایت مالی ویرایش

مانند جام جهانی فوتبال، جام باشگاه‌های جهان نیز توسط گروهی از شرکت‌های چند ملیتی حمایت مالی می‌شود. شرکت تویوتا موتور، شرکت خودروسازی ژاپنی چندملیتی مستقر در تویوتا، آیچی، شریک ارائه دهنده جام باشگاه‌های جهان بود تا اینکه قرارداد حمایت مالی آن در پایان دسامبر ۲۰۱۴ منقضی شد و تمدید نشد.[۱۹۰] از آنجایی که تویوتا حامی اصلی مسابقات بود، وضعیت هیوندای-کیا به عنوان شریک فیفا با توجه به جام باشگاه‌های جهان قبل از سال ۲۰۱۵ فعال نبود. با این حال، سایر شرکای فیفا (آدیداس، کوکا کولا و ویزا) حمایت کامل خود را حفظ کردند. در سال ۲۰۱۵، گروه علی‌بابا قراردادی هشت ساله امضا کرد تا شریک ارائه کننده مسابقات شود.[۱۹۱]

مسابقات افتتاحیه شش حامی رویداد داشت: فوجی‌فیلم، هیوندای، جی‌وی‌سی، مک‌دونالد، بادویزر و مسترکارت.[۱۹۲][۱۹۳]

باشگاه‌های منفرد ممکن است پیراهن‌هایی با تبلیغات بپوشند، حتی اگر این حامیان مالی با اسپانسرهای جام باشگاه‌های جهان در تضاد باشند. با این حال، تنها یک حامی اصلی در هر پیراهن علاوه بر اسپانسر سازنده کیت مجاز است.[۱۷۷]

آمار و رکوردها ویرایش

کریستیانو رونالدو (تصویر در سال ۲۰۱۵ با لباس رئال مادرید با نشان طلایی قهرمانان فیفا) بهترین گلزن تاریخ مسابقات است.

تونی کروس شش بار قهرمان جام باشگاه‌های جهان شده‌است که بیشترین رکورد توسط هر بازیکنی است.[۱۹۴] کریستیانو رونالدو با هفت گل رکورد بهترین گلزن در تاریخ جام باشگاه‌های جهان را در اختیار دارد.[۱۹۵] حسین الشحات با دوازده بازی، بیشترین حضور را در این رقابت‌ها داشته‌است.[۱۹۶]

رئال مادرید پنج بار قهرمان جام باشگاه‌های جهان شده‌است. آنها همچنین بیشترین برد (۱۲) و بیشترین تعداد گل زده در مسابقات (۴۰) را دارند.[۱۹۷][۱۹۸] آوکلند سیتی در بیشترین تورنمنت‌ها (۱۰) شرکت کرده‌است، در حالی که الاهلی بیشترین بازی را در این رقابت‌ها انجام داده‌است (۲۲).[۱۹۸]

آهنگ‌های رسمی ویرایش

مانند اکثر تورنمنت‌های بین‌المللی فوتبال، جام جهانی باشگاه‌های فیفا از سال ۲۰۰۵ برای هر تورنمنت آهنگ‌های رسمی را به نمایش گذاشته‌است. برخلاف اکثر تورنمنت‌های بزرگتر، مانند جام جهانی فوتبال، آهنگ‌ها عمدتاً از جی-پاپ تشکیل شده‌است، زیرا اکثر مسابقات در ژاپن برگزار شد.[۱۹۹][۲۰۰]

سال میزبان آهنگ/سرودهای رسمی زبان(ها) خواننده(ها)
۲۰۰۵   ژاپن "دشت افسانه‌ای" ژاپنی چمیستری
۲۰۰۶ "بالای جهان"
۲۰۰۷ "شب درخشان" چمیستری (حمایت شده توسط مانکی ماجیک)
۲۰۰۸ "سپتنوا" انگلیسی و ژاپنی گوسپیلرز دربرابر شینتارو توکیتا (از سوکیما سوئیچ)
۲۰۰۹   امارات متحده عربی "رودخانه می‌خواند" لوکسی انیا
۲۰۱۰
۲۰۱۱   ژاپن "هیچوقت تسلیم نشو" ژاپنی کایلی
۲۰۱۲ "جستجوی جهانی" نیوز
۲۰۱۳   مراکش "هفت رنگ" انگلیسی و ژاپنی
۲۰۱۴ انگلیسی
"زنده باش" ردوان و احمد شوقی
۲۰۱۵   ژاپن "سرود" نیوز
۲۰۱۶
۲۰۱۷   امارات متحده عربی "پادشاهی" انگلیسی و ژاپنی
۲۰۱۸ "روح" ژاپنی
۲۰۱۹   قطر "سوپراستار"
۲۰۲۲   مراکش "به مراکش خوش آمدی" انگلیسی و عربی ردوان، دوزی، حاتم عمور، اسما لمنور، ریم، آمینوکس، نعمان بلعاشی، زهیر بهاوی، دیزی دروس
۲۰۲۳   عربستان سعودی "روشن است"[۲۰۱] انگلیسی بی‌بی رکسا، ردوان

دیدگاه‌ها ویرایش

از زمان شروع مسابقات در سال ۲۰۰۰، این رقابت، علیرغم نام و دستاوردهای شرکت کنندگان، با استقبال متفاوتی روبرو شده‌است. در بیشتر اروپا، جام باشگاه‌های جهان در مقایسه با لیگ قهرمانان اروپا، در تلاش برای جلب توجه رسانه‌ای گسترده‌است و معمولاً به‌عنوان یک مسابقه با رتبه بالا شناخته نمی‌شود.[۲۰۲][۲۰۳] با این حال، در آمریکای جنوبی، به‌طور گسترده‌ای بالاترین نقطه در حرفه یک فوتبالیست، مربی یا تیم در سطح باشگاهی بین‌المللی در نظر گرفته می‌شود.[۲۰۴][۲۰۵] در برزیل و آرژانتین، این مسابقات به عنوان دنباله جام بین قاره‌ای دیده می‌شود.

این رقابت همچنین عمدتاً توسط مطبوعات اروپایی و هواداران، از جمله به دلیل فرمت آن مورد انتقاد قرار می‌گیرد که به نفع تیم‌های یوفا و کونمبول است، زیرا نمایندگان آنها از نیمه نهایی شروع می‌کنند و فقط می‌توانند در دیدار نهایی با یکدیگر ملاقات کنند. باز شدن بازار جهانی فوتبال تعادل را تغییر داده‌است. امروزه بهترین بازیکنان آمریکای جنوبی معمولاً برای تیم‌های اروپایی بازی می‌کنند.[۲۰۶][۲۰۷] تصمیم فیفا برای انتخاب میزبان مسابقات بر اساس قراردادهای اقتصادی به جای شایستگی فوتبالی آنها، مانند قطر، نیز مورد انتقاد قرار گرفته‌است.[۲۰۸] علاوه بر این، منافع اقتصادی برای تیم برنده کمتر از جوایز سوپر جام در نظر گرفته می‌شود.[۲۰۹][۲۱۰]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. "BBC - Tim Vickery: The prestige of the Club World Cup". www.bbc.co.uk (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-05.
  2. «The sprit of the Club World Cup» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Wilson، Jonathan (۲۰۲۰-۰۴-۲۵). «Sunderland's Victorian all-stars blazed trail for money's rule of football» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  4. "When Sunderland AFC Were World Champions! – Ryehill Football" (به انگلیسی). 2016-08-19. Retrieved 2023-06-06.
  5. «Maintaining the Corporate Image - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۰-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  6. «FIFA.com - History of Football - The Global Growth». web.archive.org. ۲۰۰۷-۰۶-۳۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  7. «West Auckland AFC statue to mark Sir Thomas Lipton Trophy win» (به انگلیسی). BBC News. ۲۰۱۲-۰۹-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  8. «Sir Thomas Lipton Trophy (Torino)». www.rsssf.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  9. «Edición del Thursday 5 April 1951, Página 3 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  10. "Superheroes in green". FIFA (به انگلیسی). 10 February 2022. Retrieved 7 November 2023.
  11. Bernardi, Bruno (30 June 1975). "Parola ed Altafini sarà una tournée piena di ricordi e nostalgie" [Parola and Altafini will make this a nostalgic tournament to remember]. La Stampa (به ایتالیایی). p. 10. Retrieved 6 March 2013.
  12. «bookreader». dlib.coninet.it. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  13. «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  14. «Pequeña Copa del Mundo and Other International Club Tournaments in Caracas». www.rsssf.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  15. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Reference 38 وارد نشده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  16. "Taça não interessa mais aos alemães" [The tournament holds no interest from the Germans]. Jornal do Brasil (به پرتغالی). 22 December 1976. p. 20. Retrieved 6 March 2013.
  17. "Cruyff: "Demasiada lentitud de los argentinos en sus ofensivas"" [Cruyff: "The Argentine offensive is way too slow"]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 30 September 1972. p. 13. Retrieved 6 March 2013.
  18. «Vasco tentará reconhecimento de título mundial de 1957 - SuperVasco». web.archive.org. ۲۰۱۴-۱۲-۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  19. «ABC MADRID 18-06-1957 página 53 - Archivo ABC». abc. ۲۰۱۹-۰۸-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  20. Carluccio, Jose (2 September 2007). "¿Qué es la Copa Libertadores de América?" [What is the Copa Libertadores de América?]. Historia y Fútbol (به اسپانیایی). Retrieved 6 March 2013.
  21. «FIFA Club World Cup 2005 - News - Goodbye Toyota Cup, hello FIFA Club World Championship - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۲۰-۰۲-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  22. «Edición del $dateTool.format('EEEE d MMMM yyyy', $document.date), Página $document.page - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  23. Briordy، William J. (۱۹۶۱-۰۵-۲۴). «Bangu, Karlsruhe Play Tonight In Polo Grounds Soccer Game; Permission is Received by International League to Continue its Schedule» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  24. «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  25. «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  26. «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  27. "FC Internazionale Milano on top of the world" (PDF). UEFA. 1 February 2011. p. 15. Archived (PDF) from the original on 4 June 2013. Retrieved 6 March 2013.
  28. «Edición del $dateTool.format('EEEE d MMMM yyyy', $document.date), Página $document.page - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  29. "El proyecto de Copa del Mundo se discutira en Mejico" [The Club World Cup project will be discussed in Mexico]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 24 April 1970. p. 10. Retrieved 6 March 2013.
  30. "La FIFA, no controla la Intercontinental" [FIFA does not control the Intercontinental Cup]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 3 November 1967. p. 6. Retrieved 6 March 2013.
  31. «Evening Times - Google News Archive Search». news.google.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  32. "La FIFA rehuye el bulto" [FIFA shuns the bulge]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 25 November 1967. p. 8. Retrieved 6 March 2013.
  33. "La Copa del Mundo Inter-clubs se amplia" [The Intercontinental Clubs' Cup will be amplified]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 25 February 1970. p. 13. Retrieved 6 March 2013.
  34. "Estudiantes leave their mark". Entertainment and Sports Programming Network Football Club. 16 December 2010. Archived from the original on 25 January 2013. Retrieved 6 March 2013.
  35. "European Cup: 50 Years" (PDF). UEFA. 25 October 2004. Archived (PDF) from the original on 9 September 2008. Retrieved 6 March 2013.
  36. "Una copa mundial de clubs con los campeones de Europa, Asia, Africa, Sudamerica y America Central" [A Club World Cup with the European, Asian, African, South American and Central American champions]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 29 November 1973. p. 4. Retrieved 6 March 2013.
  37. "Una idea para los cinco campeones de cada continente" [An idea for the five continental champions]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 5 June 1975. p. 13. Retrieved 6 March 2013.
  38. "Europa a desvalorizado la Copa Intercontinental" [Europe has devalued the Intercontinental Cup]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 10 April 1975. p. 15. Retrieved 6 March 2013.
  39. "La Copa Intercontinental anda renqueante" [The Intercontinental Cup is ailing]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 6 August 1979. p. 16. Retrieved 6 March 2013.
  40. "La final Intercontinental, en peligro" [The Intercontinental final, in danger]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 1 September 1980. p. 16. Retrieved 6 March 2013.
  41. "La Copa Intercontinental ya tiene fechas" [The Intercontinental Cup has dates]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 24 September 1980. p. 13. Retrieved 6 March 2013.
  42. "La final Intercontinental, a un partido y en Japon" [The Intercontinental final, one game in Japan]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 30 November 1980. p. 16. Retrieved 6 March 2013.
  43. "La Intercontinental, en Tokio a un partido" [The Intercontinental Cup, one game in Tokyo]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 11 September 1980. p. 19. Retrieved 6 March 2013.
  44. "Gray y Robertson no estarán en Valençia con el Nottingham" [Gray and Robertson will not be in Valencia with Nottingham]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 12 December 1980. p. 18. Retrieved 6 March 2013.
  45. «Edición del Thursday 12 February 1981, Página 19 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  46. «Edición del Saturday 7 February 1981, Página 18 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  47. «Edición del Wednesday 11 February 1981, Página 19 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  48. «Edición del Wednesday 4 February 1981, Página 19 - Hemeroteca - MundoDeportivo.com». hemeroteca.mundodeportivo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۶.
  49. Aguilar, Francesc (18 September 1992). "La negociación será difícil" [Negotiations will be difficult]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). p. 8. Retrieved 6 March 2013.
  50. "No habra una Copa Mundial de Clubes" [There will not be a Club World Cup]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 23 November 1983. p. 20. Retrieved 6 March 2013.
  51. "United pull out of FA Cup". BBC. 30 June 1999. Retrieved 6 March 2013.
  52. «O Estado de S. Paulo - Acervo Estadão». Acervo. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  53. «FIFA Club World Cup 2000 - News - Blatter: "The Club World Championship holds promise for the future" - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۲۰-۰۷-۲۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  54. «Acervo Digital - Folha de S.Paulo». Acervo Digital - Folha de S.Paulo (به پرتغالی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  55. "Mundial de Clubs en 1999" [Club World Cup in 1999]. Mundo Deportivo (به اسپانیایی). 3 September 1997. p. 42. Retrieved 6 March 2013.
  56. Charlton, Bobby (28 December 1999). "Um desafio fascinante" [A fascinating challenge] (PDF). Jornal do Brasil (به پرتغالی). p. 21. Retrieved 8 June 2022.
  57. "Alta definição" [High definition] (PDF). Jornal do Brasil (به پرتغالی). 28 December 1999. p. 23. Retrieved 8 June 2022.
  58. "Brazil 2000 Final Draw". FIFA. 14 October 1999. Retrieved 6 March 2013.[پیوند مرده]
  59. "Reds in Rio to drink, taunts Gerson". Independent Online. 11 January 2000. Retrieved 13 March 2013.
  60. «FIFA Club World Cup UAE 2018 - News - Who will go down in history?». web.archive.org. ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژانویه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  61. "FIFA Club World Championship Brazil 2000™: Real Madrid - Al Nassr FC". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  62. "FIFA Club World Championship Brazil 2000™: Corinthians - Vasco da Gama". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  63. ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ «Títulos - Sport Club Corinthians Paulista». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۳-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  64. «BBC News | WORLD CLUB CHAMPIONSHIP | Corinthians crowned world champions». news.bbc.co.uk. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  65. «FIFA Club World Championship 2001». www.rsssf.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  66. «USATODAY.com - Galaxy to face Real, African and Asian teams». usatoday30.usatoday.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  67. «FIFA decides to postpone 2001 Club World Championship to 2003 - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۱-۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  68. «USATODAY.com - World Club Championship might grow». usatoday30.usatoday.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  69. «FIFA postpone club cup». www.telegraph.co.uk. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  70. «Numerous interests in hosting 2003/2005 FIFA Club World Championships - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۵-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  71. "Toyota confirmed as FIFA Club World Championship 2005 naming partner". FIFA. 15 March 2005. Retrieved 6 March 2013.[پیوند مرده]
  72. «Logo revealed for top club competition - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۵-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  73. UEFA.com (2016-12-18). "Ronaldo treble fires Madrid to Club World Cup glory". UEFA.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  74. "Maldini wants world title". UEFA. 10 December 2003. Retrieved 30 January 2017.
  75. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۱۷-۰۲-۰۲. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  76. «FIFA Council approves key organisational elements of the FIFA World Cup™ - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۷-۱۰-۲۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  77. "FIFA Club World Cup UAE 2018: Statistical-kit" (PDF). 10 December 2018. p. 13. Archived (PDF) from the original on 9 August 2021.
  78. "FIFA Club World Championship TOYOTA Cup Japan 2005 trophy to be unveiled at Official Draw on 30 July in Tokyo". FIFA. 21 July 2005. Retrieved 6 March 2013.
  79. ۷۹٫۰ ۷۹٫۱ "FIFA Club World Championship Toyota Cup Japan 2005™: Al Ittihad FC - São Paulo". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  80. «Conquistas - SPFC». www.saopaulofc.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  81. "FIFA Club World Championship Toyota Cup Japan 2005™: São Paulo - Liverpool". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  82. «Inter take title and a place in Japan - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۳-۱۲-۱۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  83. "FIFA Club World Cup Japan 2006™: Al Ahly FC - Internacional". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  84. [https://web.archive.org/web/20140407060635/http://internacional.com.br/pagina.php?modulo=1&setor=1&secao=105&subsecao= «Site oficial do Sport Club Internacional - Hist�rico - Inter, o melhor do mundo»]. web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۴-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷. کاراکتر replacement character در |عنوان= در موقعیت 48 (کمک)
  85. "FIFA Club World Cup Japan 2006™: Internacional - Barcelona". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  86. "FIFA Club World Cup Japan 2007™: Urawa Reds - Milan". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  87. "Fifa Club World Cup 2007: tutti i dettagli". AC Milan (به ایتالیایی). Retrieved 2023-06-07.
  88. "FIFA Club World Cup Japan 2007™: Boca Juniors - Milan". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  89. "FIFA Club World Cup Japan 2008™: Gamba Osaka - Manchester United". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  90. "Man Utd Trophy Room | Club Honours Board, Silverware & Trophies". www.manutd.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  91. "FIFA Club World Cup Japan 2008™: LDU Quito - Manchester United". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  92. «FIFA.com - Unanimous support for 6+5, FIFA Club World Cup hosts revealed». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۶-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  93. «Barça reign supreme - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۸-۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  94. "FIFA Club World Cup UAE 2009™: Atlante FC - Barcelona". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  95. «Palmarès | FC Barcelona». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۱-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  96. "FIFA Club World Cup UAE 2009™: Estudiantes - Barcelona". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  97. «Recordando la temporada perfecta - MARCA.com». www.marca.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  98. «Barcelona win the Club World Cup» (به انگلیسی). ۲۰۰۹-۱۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  99. «FIFA.com - The year in pictures». web.archive.org. ۲۰۰۹-۱۲-۳۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  100. "FIFA Club World Cup UAE 2010™: TP Mazembe - Internacional". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  101. "FIFA Club World Cup UAE 2010™: Seongnam - Internazionale". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  102. "Palmares: Primo Mondiale per Club FIFA – 2010/11" [Trophies: First FIFA Club World Cup – 2010/11]. Football Club Internazionale Milano S.p.A. (به ایتالیایی). Archived from the original on 2 January 2012. Retrieved 6 March 2013.
  103. "FIFA Club World Cup UAE 2010™: TP Mazembe - Internazionale". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  104. «Blatter reveals double boost for Japan - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۶-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  105. "FIFA Club World Cup Japan 2011™: Al Sadd - Barcelona". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  106. "FIFA Club World Cup Japan 2011™: Santos - Barcelona". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  107. «FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۰۷-۱۱-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  108. «The Corinthian Invasion of Japan - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۲-۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  109. «Corinthians halt European domination - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۲-۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  110. «FIFA Club World Cup: Al-Ahly SC 0:1 (0:1) Corinthians - Summary - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۲-۱۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  111. «FIFA Club World Cup: Corinthians 1:0 (0:0) Chelsea FC - Summary - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۲-۱۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  112. «Raja revel in historic victory» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  113. «Bayern Munich manager Pep Guardiola targets more silverware after Club World Cup victory». www.telegraph.co.uk. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  114. "Soccer on ESPN - Scores, Stats and Highlights". ESPN.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  115. «FIFA Club World Cup Japan 2016 - Matches - Real Madrid - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۶-۱۲-۲۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  116. Wam (2015-03-20). "UAE to host Fifa Club World Cup in 2017 and 2018". The National (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  117. “UAE confirmed as hosts for FIFA Club World Cup in 2017 and 2018”. Arabian Business. Retrieved 29 January 2020
  118. McAuley, John (18 December 2018). "Fifa Club World Cup: Al Ain beat River Plate on penalties to reach historic final". The National. Abu Dhabi. Retrieved 18 December 2018.
  119. "Man United retrospectively declared 1999 world club champions by FIFA". ESPN FC. October 2017. Retrieved 4 November 2017.
  120. "Official documents" (PDF). www.fifa.com (به انگلیسی). Archived from the original on 30 March 2018. Retrieved 2023-06-07.
  121. "FIFA Council appoints Qatar as host of the FIFA Club World Cup in 2019 and 2020". www.fifa.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.[پیوند مرده]
  122. drivera (2019-05-24). "Directivo de Conmebol confirma que Mundial de Clubes será en Japón hasta 2021". Record.com.mx (به اسپانیایی). Retrieved 2023-06-07.
  123. «Liverpool clinch first Club World Cup» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  124. Reuters (۲۰۲۱-۰۲-۱۱). «Bayern beat Tigres in Club World Cup final to earn sixth trophy in nine months» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  125. «Chelsea beat Palmeiras in Club World Cup» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  126. "FIFA boss suggests 32-team Club World Cup in 2019". CBC Sports. Canadian Broadcasting Corporation. Associated Press. 18 November 2016. Retrieved 14 December 2017.
  127. "FIFA considering 24-team Club World Cup". ESPN.com (به انگلیسی). 2017-10-30. Retrieved 2023-06-07.
  128. "FIFA Council votes for the introduction of a revamped FIFA Club World Cup". www.fifa.com (به انگلیسی). Archived from the original on 24 November 2022. Retrieved 2023-06-07.
  129. "Soccer: Qualifying for new Club World Cup would take place over four seasons" (به انگلیسی). 2018-04-13. Retrieved 2023-06-07.
  130. «Fifa set to meet over $25bn 'offer'» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  131. ۱۳۱٫۰ ۱۳۱٫۱ ۱۳۱٫۲ "FIFA to launch new Club World Cup format in '25". ESPN.com (به انگلیسی). 2022-12-16. Retrieved 2023-06-07.
  132. "Bureau of the FIFA Council decisions concerning impact of COVID-19". www.fifa.com (به انگلیسی). Archived from the original on 7 February 2023. Retrieved 2023-06-07.
  133. «Fifa proposes expanded 32-team Club World Cup» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  134. "Fifa to expand Club World Cup to 32 teams from 2025". The Independent (به انگلیسی). 2022-12-16. Retrieved 2023-06-07.
  135. "FIFA Club World Championship Brazil 2000". FIFA. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 6 March 2013.
  136. Pontes, Ricardo (29 May 2007). "FIFA Club World Championship 2000". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  137. "World Club Championship axed". BBC Sport. 18 May 2001. Retrieved 26 August 2014.
  138. "FIFA revamps Club World Championship". 20 February 2004. Retrieved 23 August 2022.
  139. "FIFA Club World Championship Toyota Cup Japan 2005". FIFA. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 6 March 2013.
  140. Nakanishi, Masanori "Komabano"; de Arruda, Marcelo Leme (30 April 2006). "FIFA Club World Championship 2005". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  141. "FIFA Club World Cup Japan 2006". FIFA. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 6 March 2013.
  142. Nakanishi, Masanori "Komabano"; de Arruda, Marcelo Leme (10 May 2007). "FIFA Club World Championship 2006". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  143. "FIFA Club World Cup Japan 2007". FIFA. Archived from the original on 11 March 2008. Retrieved 6 March 2013.
  144. de Arruda, Marcelo Leme (28 May 2008). "FIFA Club World Championship 2007". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  145. "FIFA Club World Cup Japan 2008". FIFA. Archived from the original on 24 May 2009. Retrieved 6 March 2013.
  146. Nakanishi, Masanori "Komabano"; de Arruda, Marcelo Leme (21 May 2009). "FIFA Club World Championship 2008". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  147. "FIFA Club World Cup UAE 2009". FIFA. Archived from the original on 25 March 2010. Retrieved 6 March 2013.
  148. de Arruda, Marcelo Leme (14 May 2010). "FIFA Club World Championship 2009". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  149. "Club Estudiantes de La Plata – FC Barcelona". FIFA. 19 December 2009. Archived from the original on 14 July 2015. Retrieved 6 March 2013.
  150. "FIFA Club World Cup UAE 2010". FIFA. Archived from the original on 4 July 2011. Retrieved 6 March 2013.
  151. de Arruda, Marcelo Leme (17 July 2012). "FIFA Club World Championship 2010". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  152. "FIFA Club World Cup Japan 2011". FIFA. Archived from the original on 13 May 2012. Retrieved 6 March 2013.
  153. de Arruda, Marcelo Leme (17 July 2012). "FIFA Club World Championship 2011". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  154. "Al-Sadd take third on penalties". FIFA. 18 December 2011. Retrieved 6 March 2013.
  155. "FIFA Club World Cup Japan 2012". FIFA. Archived from the original on 14 June 2013. Retrieved 6 March 2013.
  156. de Arruda, Marcelo Leme (10 January 2013). "FIFA Club World Championship 2012". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 6 March 2013.
  157. "FIFA Club World Cup Morocco 2013". FIFA. Retrieved 29 August 2014.
  158. de Arruda, Marcelo Leme (23 December 2013). "FIFA Club World Championship 2013". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 29 August 2014.
  159. "FIFA Club World Cup Morocco 2014". FIFA. Archived from the original on 8 August 2015. Retrieved 29 August 2014.
  160. de Arruda, Marcelo Leme (23 December 2014). "FIFA Club World Championship 2014". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 29 August 2014.
  161. "Auckland City claim historic bronze". FIFA. 20 December 2014. Archived from the original on 20 December 2014. Retrieved 20 December 2014.
  162. "FIFA Club World Cup Japan 2015". FIFA. Archived from the original on 16 June 2016. Retrieved 13 September 2016.
  163. King, Ian; Stokkermans, Karel (20 December 2015). "FIFA Club World Cup 2015". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 13 September 2016.
  164. "FIFA Club World Cup Japan 2016". FIFA. Archived from the original on 25 December 2011. Retrieved 18 December 2016.
  165. Stokkermans, Karel (18 December 2016). "FIFA Club World Cup 2016". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 18 December 2016.
  166. "Club América – Atlético Nacional". FIFA. 18 December 2016. Archived from the original on 19 December 2016. Retrieved 18 December 2016.
  167. "Real Madrid – Kashima Antlers". FIFA. 18 December 2016. Archived from the original on 17 December 2016. Retrieved 18 December 2016.
  168. King, Ian (22 December 2018). "FIFA Club World Cup 2017". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 22 December 2018.
  169. King, Ian (3 January 2019). "FIFA Club World Cup 2018". Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Retrieved 17 January 2019.
  170. Poole, Harry (21 December 2019). "Flamengo 0–1 Liverpool: Roberto Firmino's extra-time strike delivers first Club World Cup". BBC Sport. Retrieved 13 February 2022.
  171. Begley, Emlyn (11 February 2021). "Fifa Club World Cup final: Bayern Munich beat Tigres to become world champions". BBC Sport. Retrieved 13 February 2022.
  172. "Chelsea win Club World Cup: Kai Havertz winner sees off Palmeiras after extra time". BBC Sport. 12 February 2022. Retrieved 13 February 2022.
  173. "Real Madrid 5–3 Al-Hilal: Vinicius & Federico Valverde score in Club World Cup final win". BBC Sport. 11 February 2023. Retrieved 11 February 2023.
  174. Blitz, Sam (22 December 2023). "Man City 4–0 Fluminense: Rodri injury sours Club World Cup triumph as Pep Guardiola wins 14th trophy as City boss". Sky Sports (به انگلیسی). Retrieved 22 December 2023.
  175. "Al-Ahly beat Urawa Red Diamonds 4–2 to finish third in Club World Cup". Reuters. 22 December 2023. Retrieved 22 December 2023.
  176. ۱۷۶٫۰ ۱۷۶٫۱ "Regulations for the FIFA Club World Cup 2022" (PDF). FIFA. 23 December 2022. Retrieved 24 December 2022.
  177. ۱۷۷٫۰ ۱۷۷٫۱ ۱۷۷٫۲ ۱۷۷٫۳ «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۳-۲۸. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۸ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  178. https://www.fifa.com/clubworldcup/news/new-silver-trophy-for-club-world-champions-71821
  179. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۱۰-۰۶-۱۴. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  180. ۱۸۰٫۰ ۱۸۰٫۱ ۱۸۰٫۲ «menu». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۳-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  181. «Welcome to Adobe GoLive 4». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۵-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  182. "New Silver Trophy for Club World Champions". FIFA. 3 January 2000. Retrieved 6 March 2013.[پیوند مرده]
  183. ۱۸۳٫۰ ۱۸۳٫۱ ۱۸۳٫۲ ۱۸۳٫۳ "Regulations – FIFA Club World Cup Morocco 2013" (PDF). FIFA. Archived from the original (PDF) on 8 October 2013. Retrieved 6 March 2013.
  184. «FIFA Club World Cup 2007 - News - FIFA awards special 'Club World Champion' badge to AC Milan - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۹-۱۲-۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  185. «Bayern join elite group of badge-winners - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۴-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  186. «Corinthians join elite group of badge-wearers - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۲-۱۲-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  187. "28 Million Dollars in Prize Money on Offer". FIFA. 3 January 2000. Retrieved 6 March 2013.[پیوند مرده]
  188. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۵-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۶ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  189. «FIFA.com - Organising committee approves tournament format with reintroduction of match for fifth place». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۳-۱۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  190. «Toyota end Club World Cup sponsorship | FOOTBALL CHANNEL ASIA». web.archive.org. ۲۰۱۷-۰۷-۰۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  191. «Alibaba E-Auto signs as Presenting Partner of the FIFA Club World Cup - FIFA.com». web.archive.org. ۲۰۱۵-۱۲-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  192. «Jornal do Brasil - Google News Archive Search». news.google.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  193. CORPORATION, TOYOTA MOTOR (2023-05-30). "Toyota Motor Corporation Official Global Website". Toyota Motor Corporation Official Global Website (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  194. Summerscales, Robert (2023-02-11). "Real Madrid Crowned FIFA Club World Cup Champions Again As Toni Kroos Makes History". Futbol on FanNation (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07.
  195. "Club World Cup - All-time Topscorers". worldfootball.net (به انگلیسی). 2023-02-11. Retrieved 2023-06-07.
  196. "Club World Cup - All-time appearances". worldfootball.net (به انگلیسی). 2023-02-11. Retrieved 2023-06-07.
  197. «FIFA Club World Cup». www.rsssf.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  198. ۱۹۸٫۰ ۱۹۸٫۱ "Club World Cup - All-time league table". worldfootball.net (به انگلیسی). 2023-02-11. Retrieved 2023-06-07.
  199. News, Staff Writer-Morocco World. "RedOne Makes MAD 5.4 Million For Composing FIFA Club World Cup Song". https://www.moroccoworldnews.com/ (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-07. {{cite web}}: |نام خانوادگی= has generic name (help); External link in |وبگاه= (help)
  200. "The Road to the World's No. 1 Soccer Club!". Kakaku (به ژاپنی). 29 November 2009. Archived from the original on 8 December 2022. Retrieved 25 January 2021.
  201. "Bebe Rexha to Illuminate FIFA Club World Cup Saudi Arabia 2023™ with Official Song – "It's On"". FIFA (به انگلیسی). 9 December 2023. Retrieved 11 December 2023.
  202. Staunton, Peter (12 December 2014). "Why does the Club World Cup still struggle for relevance?". Goal. Retrieved 24 December 2015.
  203. "BBC - Tim Vickery: World Club Cup deserves respect". www.bbc.co.uk (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-05.
  204. «Ignored in Europe, Club World Cup finds adulation in S.America - Times Of Oman». web.archive.org. ۲۰۱۸-۱۱-۰۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۵.
  205. "BBC - Tim Vickery: The prestige of the Club World Cup". www.bbc.co.uk (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-05.
  206. "Gremio capable of shocking Real Madrid". ESPN.com (به انگلیسی). 2017-12-14. Retrieved 2023-06-05.
  207. "Club World Cup again exposes South American football's cracks". ESPN.com (به انگلیسی). 2018-12-22. Retrieved 2023-06-05.
  208. «Klopp 'wrong person' to address issues» (به انگلیسی). BBC Sport. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۵.
  209. Caballero, Miguel (11 December 2015). "Mundial de Clubes, ¿la antítesis de un Mundial de Selecciones?" (به اسپانیایی). Goal. Retrieved 15 December 2015.
  210. Sport (2015-12-18). "El ridículo premio por ganar el Mundial de clubes | mundial-de-clubes". sport (به اسپانیایی). Retrieved 2023-06-05.

پیوند به بیرون ویرایش