جنایات جنگی روسیه
جنایات جنگی روسیه نقض قوانین جنگ از جمله کنوانسیونهای لاهه ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ و کنوانسیونهای ژنو است که شامل جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت است که نیروهای رسمی مسلح و نظامینمای فدراسیون روسیه از زمان انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ متهم به انجام آنها هستند. این امر همچنین شامل کمک و مشارکت در جنایات دولتهای معمول یا دولتهای متکی است که توسط روسیه مسلح و تأمین مالی میشوند، از جمله جمهوری خلق لوهانسک و دونتسک. این موارد شامل اعدام خودسرانه رزمندگان اسیرشدهٔ دشمن، بدرفتاری با زندانیان در حین بازجویی (شکنجه)، و استفاده از خشونت علیه غیرنظامیان ، از جمله تجاوز جنسی بودهاست.
عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر جنایات جنگی روسیه در چچن،[۱][۲][۳] گرجستان،[۴][۵] اوکراین[۶][۷][۸] و سوریه را ثبت کردهاند.[۹][۱۰][۱۱][۱۲] سازمان پزشکان بدون مرز نیز جنایات جنگی در چچن را مستند کردهاست. [۱۳] در سال ۲۰۱۷ دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل (OHCHR) گزارش داد که روسیه از سلاحهای خوشهای و آتشزا در سوریه استفاده کردهاست که جنایت جنگی «حملات بیرویه» در یک منطقهٔ غیرنظامی است.[۱۴] در ۱۳ آوریل ۲۰۲۲، سازمان امنیت و همکاری اروپا گزارشی را منتشر کرد که در آن روسیه را در حمله هوایی به بیمارستان ماریوپل به جنایات جنگی متهم کرد. قتلهای هدفمند و ناپدید شدن اجباری یا ربودن غیرنظامیان، از جمله روزنامهنگاران و مقامات محلی نیز احتمالاً میتواند جنایت علیه بشریت باشد.[۱۵]
تا سال ۲۰۰۹، دادگاه اروپایی حقوق بشر ۱۱۵ حکم علیه دولت روسیه به دلیل ناپدید شدن اجباری، قتل، شکنجه، و ناتوانی در بررسی صحیح این جنایات در چچن صادر کردهاست.[۱۶] این دادگاه همچنین در سال ۲۰۲۱ روسیه را بهطور جداگانه در قتل، شکنجه، غارت و تخریب منازل در گرجستان و همچنین جلوگیری از بازگشت ۲۰۰۰۰ آوارهٔ گرجی به میهن خود مجرم شناخت.[۱۷][۱۸][۱۹]
در نتیجهٔ دخالت روسیه در جنگهای اوکراین، تحریمهای بینالمللی گستردهای علیه مقامات روسیه در سال ۲۰۱۴ و بار دیگر در سال ۲۰۲۲ توسط بسیاری از کشورها اعمال شد.[۲۰][۲۱] هنگامیکه دیوان کیفری بینالمللی شروع به تحقیق در مورد الحاق کریمه به روسیه به دلیل نقض احتمالی قوانین بینالمللی کرد، روسیه در سال ۲۰۱۶ از عضویت این نهاد، خارج شد.[۲۲][۲۳] در ۷ آوریل ۲۰۲۲، قطعنامه ES-11/3 مجمع عمومی سازمان ملل متحد روسیه را از عضویت شورای حقوق بشر سازمان ملل بهدلیل جنایات جنگی در اوکراین تعلیق کرد.
چچن
ویرایشپس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، چچن استقلال خود را از فدراسیون روسیه اعلام کرد. مقامات روسی اعلامیهٔ خودمختاری چچن را رد کردند که این اقدام، باعث تنش شد. این تنشها در نهایت با عبور ۲۵٬۰۰۰ سرباز روسی به چچن در ۱۱ دسامبر ۱۹۹۴ به یک جنگ کامل تبدیل شد.[۱۳] جنگ با استقلال عملی چچن و خروج نیروهای روسیه در سال ۱۹۹۶ پایان یافت. درگیری دوم دوباره در سال ۱۹۹۹ تشدید شد و تا سال ۲۰۰۹ ادامه داشت و روسیه کنترل کامل چچن را بهدست گرفت و یک دولت طرفدار روسیه را روی کار آورد. در این دوره جنایات جنگی متعددی، عمدتاً توسط نیروهای مسلح روسیه، ثبت شد.[۲۴][۲۵]
در طول دو جنگ، چچنیها توسط پروپاگاندای روسیه با عنوانهایی همچون «سیاهان»، «راهزنان»، «تروریستها»، «سوسکها» و «ساسها» معرفی شدند. نیروهای مسلح روسیه جنایات جنگی متعددی را در چچن مرتکب شدند.[۲۶]
این جنایات شامل موارد زیر بود:
استفاده از بمبهای خوشهای ممنوع در حمله بمب خوشهای شالی در سال ۱۹۹۵، که یک بازار، یک پمپ بنزین و یک بیمارستان را هدف قرار داد.[۲۷][۲۸][۲۹] کشتار سامشکی در آوریل ۱۹۹۵، که در آن بیش از ۱۰۰ غیرنظامی چچنی توسط نیروهای پلیس اومون کشته شدند.[۲۵][۳۰] در طول نبرد اول گروزنی، حملات هوایی و بمباران توپخانهای روسیه بهعنوان سنگینترین عملیات بمباران در اروپا از زمان ویرانی درسدن توصیف شد.[۳۱] کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارشی که در ۲۶ مارس ۱۹۹۶ منتشر کرد، نیروهای روسی را به تیراندازی و کشتن غیرنظامیان در ایستهای بازرسی و اعدام خودسرانهٔ مردان چچنی اسیر شده اعم از غیرنظامی و جنگجو متهم کرد.[۲۵] دو مورد از این اعدامها مربوط به قتل کارکنان کمکهای بشردوستانه بود که سعی داشتند یک غیرنظامی را از اعدام در خیابانی در گروزنی نجات دهند. افسران نیروهای وزارت کشور روسیه نیز بهسوی گروهی از سربازان روسی که حاضر به کشتن غیرنظامیان نبودند شلیک کردند. جنگ باعث آوارگی ۴۵۰٬۰۰۰ نفر و به عبارتی ۴۵ درصد از جمعیت چچن شد و ۲٬۰۰۰ کودک جان خود را از دست دادند.[۲۵]
جنگ دوم چچن به دور دیگری از جنایات جنگی و حملات علیه غیرنظامیان منجر شد. یکی از این موارد، بمباران خوشهای الیستانزی در سال ۱۹۹۹ علیه غیرنظامیان بود ۲۹ حملهٔ موشکی بالستیک یک بازار شلوغ در گروزنی را هدف قرار داد که بیش از صد غیرنظامی کشته شدند.[۳۲][۳۳] نیروی هوایی روسیه حملات راکتی را به کاروان پناهجویان که قصد ورود به اینگوشتیا را داشتند، انجام داد.[۳۴] این اقدامات در دسامبر ۱۹۹۹ تکرار شد که سربازان روسی به پناهجویان فراری گروزنی شلیک کردند.[۳۵] کشتار آلخان یورت و کشتار نویه آلدی شامل قتل، غارت و تجاوز به چچنیها توسط سربازان روسی بود.[۳][۳۶] کشتار استاروپرومیسلووسکی در ژانویهٔ ۲۰۰۰ رخ داد.[۳۷][۳۸] بمباران کاتیر–یورت در ۴–۶ فوریهٔ ۲۰۰۰ رخ داد. محاصره و بمباران گروزنی از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۰ باعث شد هزاران غیرنظامی کشته شوند.[۳۹][۴۰]
در ۱۷ دسامبر ۱۹۹۶، شش نمایندهٔ کمیته بینالمللی صلیب سرخ در حملهٔ افراد مسلح نقابدار به بیمارستان صلیب سرخ در نوویه آتاگی در نزدیکی گروزنی کشته شدند.[۴۱] در سال ۲۰۱۰، افسر نیروهای ویژهٔ روسیه، سرگرد الکسی پوتیومکین، ادعا کرد که این قتلها توسط مأموران سرویس امنیت فدرال روسیه انجام شدهاست.[۴۲] گزارشی در سال ۲۰۰۴ نشان میدهد که سربازان روسی از تجاوز جنسی بهعنوان ابزاری برای شکنجه علیه چچنیها استفاده میکنند.[۴۳] از ۴۲۸ روستا در چچن، ۳۸۰ روستا در درگیریها بمباران شدند و ۷۰ درصد از خانهها نابود شدند. [۴۴]
عفو بینالملل برآورد کردهاست که بین ۲۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ غیرنظامی تنها در جنگ اول چچن کشته شدهاند که عمدتاً در اثر حملات بیرویهٔ نیروهای روسی به مناطق پرجمعیت بودهاست[۴۵] و ۲۵۰۰۰ غیرنظامی دیگر در جنگ دوم چچن کشته شدند.[۴۶] منبع دیگری فرض میکند که ۴۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰ غیرنظامی در درگیری دوم کشته شدند.[۴۷] در سال ۱۹۹۶، الکساندر لبد، رئیس وقت امنیت ملی روسیه گفت که ۸۰۰۰۰ نفر در جنگ اول کشته شدند.[۴۸] مقامات و اتباع چچن میگویند که از مجموع یک میلیون شهروند چچنی، ۲۰۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰۰ نفر در دو جنگ کشته شدند.[۴۹][۵۰] از زمان آغاز درگیریها، ۵۷ گور دستهجمعی در چچن ثبت شدهاست.[۵۱]
به باور برخی پژوهشگران، حملات روسیه به چنین گروه قومی کوچکی یک جنایت نسلکشی است.[۵۲][۵۳] سازمان غیردولتی «جامعه برای مردمان در معرض تهدید» مستقر در آلمان در گزارش سال ۲۰۰۵ خود در مورد چچن، مقامات روسیه را به نسلکشی متهم کرد.[۵۴]
دیدهبان حقوق بشر همچنین بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ ناپدید شدن اجباری در چچن را بین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۵ ثبت کرده و آن را بهعنوان جنایت علیه بشریت دستهبندی کردهاست.[۲]
گرجستان
ویرایشپس از تشدید تنش در ۷ اوت ۲۰۰۸ بین منطقهٔ جدا شدهٔ اوستیای جنوبی و گرجستان، نیروهای روسی در ۸ اوت از مرز بینالمللی عبور کردند و به سربازان گرجستان در حمایت از اوستیای جنوبی حمله کردند.[۵۵][۵۶] سربازان روسی همچنین به دیگر منطقهٔ جدا شده آبخازیا رفتند، که هیچ درگیری در آنجا ثبت نشد. جنگ در ۱۲ اوت با آتشبس با میانجیگری دیپلماتهای بینالمللی پایان یافت. دولت روسیه اوستیای جنوبی و آبخازیا را بهعنوان کشورهای مستقل بهرسمیت شناخت.[۵۷]
روسیه عمداً به غیرنظامیان فراری در اوستیای جنوبی و منطقهٔ گوری گرجستان حمله کرد.[۴] هواپیماهای جنگی روسیه مراکز جمعیتی غیرنظامی را در گرجستان و روستاهای گرجیها در اوستیای جنوبی بمباران کردند.[۴] شبهنظامیان مسلح، اقدام به غارت، سوزاندن و آدمربایی کردند.[۴]
استفاده از بمبهای خوشهای توسط روسها باعث تلفات غیرنظامی شد.[۵۸] عفو بینالملل روسیه را به بمباران و حملهٔ عمدی به مناطق و زیرساختهای غیرنظامی متهم کرد که جنایت جنگی است.[۵] روسیه استفاده از بمبهای خوشهای را رد کرد.[۵۹] ۲۲۸ غیرنظامی گرجستان در این درگیریها جان باختند.[۵۶]
علاوه بر این، ارتش روسیه هیچکاری برای جلوگیری از پاکسازی قومی گرجیها در اوستیای جنوبی در منطقهٔ تحت کنترل خود انجام نداد.[۶۰][۶۱]
اوکراین
ویرایش۲۰۱۴–۲۰۲۱
ویرایشپس از انقلاب اوکراین در سال ۲۰۱۴، ویکتور یانوکوویچ، رئیسجمهور اوکراین که طرفدار روسیه بود، برکنار شد و به روسیه گریخت و دولت جدید اوکراین دیدگاهی طرفدار اروپا را اتخاذ کرد. روسیه با پشتیبانی از الحاق کریمه به این موضوع واکنش نشان داد که توسط مجمع عمومی سازمان ملل در قطعنامه ۶۸/۲۶۲ غیرقانونی اعلام شد،[۶۲] جداییطلبان طرفدار روسیه شبهدولت ناشناختهٔ نووروسیا را اعلام کردند که قصد جدایی از اوکراین و شورش را دارد. این رویدادها در نهایت منجر به جنگ در دونباس و بخشهای شرقی اوکراین شد. در حالیکه روسیه دخالت در جنگ دونباس را رد کرد، شواهد متعددی حاکی از حمایت این کشور از جداییطلبان طرفدار روسیه بود. عفو بینالملل، روسیه را به «تحریک به جنایات جداییطلبانه» متهم کرد و از «همهٔ طرفها، از جمله روسیه، خواست تا نقض قوانین جنگی را متوقف کنند».[۷]
دیدهبان حقوق بشر اعلام کرد که شورشیان طرفدار روسیه «تمام اقدامات احتیاطی ممکن را برای اجتناب از استقرار در مناطق غیرنظامی انجام ندادند»[۶۳] دیدهبان حقوق بشر از همهٔ طرفها خواست تا استفاده از راکتهای گراد «فاقد دقت» را متوقف کنند.[۶۳]
در گزارش دیگری از دیدهبان حقوق بشر آمدهاست که: «شورشیان، دیوانهوار میدویدند… گروگانها را میگرفتند، کتک میزدند و شکنجه میکردند، و همچنین افرادی را که طرفدار کییف بودند، تهدید و کتک میزدند».[۶۴] همچنین گفته شدهاست که شورشیان، تجهیزات پزشکی را منهدم کرده، کادر پزشکی را تهدید کرده و بیمارستانها را اشغال کردهاند. یکی از اعضای دیدهبان حقوق بشر شاهد نبش قبر یک «گور دستهجمعی» در اسلوفیانسک بود که پس از عقبنشینی شورشیان از شهر کشف شد.[۶۴]
شورشیان با تفنگهای خودکار مجهز به سرنیزه در شهر دونتسک در ۲۴ اوت، روز استقلال اوکراین، سربازان اوکراینی را در خیابانها اسیر کردند.[۶۵][۶۶] در طول رژه، آهنگهای ناسیونالیستی روسی از بلندگو پخش میشد و اعضای جمعیت با لقب «فاشیست» اسیرها را تمسخر میکردند. ماشینهای نظافت خیابان معترضان را تعقیب میکردند و زمینی را که روی آن رژه میرفتند «پاکسازی» میکردند.[۶۵] دیدهبان حقوق بشر گفت که این امر، نقض آشکار مادهٔ ۳ مشترک کنوانسیون ژنو است. این ماده «توهین به حیثیت شخصی، بهویژه رفتار تحقیرآمیز» را ممنوع میکند. آنها همچنین گفتند که این رژه «ممکن است جنایت جنگی تلقی شود».[۶۵]
نقشهای از نقض حقوق بشر توسط جداییطلبان با نام «نقشهٔ مرگ» توسط سرویس امنیتی اوکراین (SBU) در اکتبر ۲۰۱۴ منتشر شد.[۶۷][۶۸][۶۹] تخلفات گزارششده شامل اردوگاههای بازداشت و گورهای دستهجمعی بود. متعاقباً، در ۱۵ اکتبر، سرویس امنیتی اوکراین پروندهای را در مورد «جنایت علیه بشریت» که نیروهای شورشی مرتکب شده بودند، باز کرد.[۷۰]
گزارش اواسط اکتبر عفو بینالملل مواردی از اعدامهای خودسرانه توسط نیروهای طرفدار روسیه را مستند کرد.[۷۱] گزارش دیدهبان حقوق بشر استفاده از بمبهای خوشهای توسط نیروهای ضد دولتی را مستند کردهاست.[۷۲]
در اکتبر ۲۰۱۴، آلکسی موزگووی یک «دادگاه مردمی» را در آلچفسک ترتیب داد که حکم اعدام را با بالا بردن دست برای مردی که متهم به تجاوز جنسی بود صادر کرد.[۷۳]
ایوان شیمونوویچ، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر، در یک کنفرانس مطبوعاتی در کییف در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ اظهار داشت که بیشتر موارد نقض حقوق بشر در جریان درگیری، توسط جداییطلبان انجام شدهاست.[۷۴]
عفو بینالملل گزارش داد که «شواهد جدیدی» از اعدام خودسرانهٔ سربازان اوکراینی در ۹ آوریل ۲۰۱۵ پیدا کردهاست. با بررسی فیلمهای ویدئویی، مشخص شد که حداقل چهار سرباز اوکراینی به شیوهٔ اعدام به ضرب گلوله کشته شدهاند. دنیس کریوشیف، معاون مدیر عفو بینالملل برای اروپا و آسیای مرکزی گفت که «شواهد جدید از این قتلهای بدون دادگاه، آنچه را که ما مدتها به آن مشکوک بودیم، تأیید میکند.»[۷۵] به گزارش این سازمان، مکالمهای توسط روزنامهٔ کیف پست منتشر شده از مردی بهعنوان رهبر جداییطلبان، آرسنی پاولوف، که ادعا میکند پانزده اسیر جنگی اوکراینی را به قتل رساندهاست. این یک «اعتراف دلخراش» است و «نیاز فوری به تحقیقات مستقل دربارهٔ این موضوع را نشان میدهد».[۷۵][۷۶] اقدامات روسیه در اوکراین بهعنوان جنایت علیه صلح و جنایت علیه بشریت توصیف شدهاست (سقوط پرواز ۱۷ خطوط هوایی مالزی).[۷۷]
در سال ۲۰۱۹، دولت اوکراین ۷ درصد از خاک اوکراین را تحت اشغال روسیه اعلام کرد.[۷۸] قطعنامهٔ A/73/L.47 مجمع عمومی سازمان ملل متحد، که در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۸ به تصویب رسید، اکثراً موافق بوده و کریمه را با عنوان «اشغال موقت» معرفی کردهاست.[۷۹]
سازمان ملل متحد ثبت کردهاست که جنگ تا سال ۲۰۱۸ جان بیش از ۳۰۰۰ غیرنظامی را گرفتهاست.[۸۰]
۲۰۲۲
ویرایشدر ۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، نیروهای روسی از شمال، جنوب و شرق به اوکراین حمله کردند.[۸۱] دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل، روسیه را به استفاده از مهمات خوشهای غیردقیق در مناطق غیرنظامی، از جمله نزدیک بیمارستانها و مدارس متهم کردند، که این حملات غیرقانونی با سلاحهایی است که با بیتوجهی باعث مرگ و معلولیت میشوند.[۸۲][۸۳] کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد اقدام نظامی روسیه را بهعنوان نقض قوانین بینالمللی محکوم کرد.[۸۴] عفو بینالملل آن را یک اقدام تجاوزکارانه خواند که بر اساس قوانین بینالمللی جرم محسوب میشود.[۸] جنایات جنگی متعددی از جمله قتل، شکنجه، آدمربایی، تبعید، غارت، تجاوز به زنان اوکراینی، حمله به غیرنظامیان، حملات هوایی غیرقانونی یا حملات علیه اهداف غیرنظامی، تهدید به خشونت، و رفتار غیرانسانی با اسرا ثبت شد.[۸۵]
یکی از اهداف حملات هوایی روسیه، کییف پایتخت اوکراین، شهری با جمعیت حدود ۳ میلیون نفر بود.[۸۶] مهدکودکها و یتیمخانهها نیز گلولهباران شدند.[۸۷] نیروهای روسیه متهم به کارزار ترور علیه اوکراینیها شدند.[۸۸] طبق گزارشها، در ۳ مارس ۲۰۲۲، نیروهای روسی در سراسر خرسون غارت میکردند.[۸۹] در طول محاصره ماریوپل، شهر با گلولهباران ویران شد و برق، غذا و آب قطع شد. گزارش شدهاست که یک دختر ۶ ساله در مارس بر اثر کمآبی زیر ویرانههای خانه خود در ماریوپول جان خود را از دست دادهاست.[۹۰] در جریان حمله به ایرپین، نیروهای روسی بدون تفهیم به پناهندگانی که سعی داشتند از روی پل فروریخته فرار کنند، شلیک کردند. یک خانوادهٔ چهارنفره بر اثر اصابت خمپاره کشته شدند.[۹۱][۹۲] در طول نبرد ۲۰۲۲ خارکیف، شهر با گلولهباران روسیه، از جمله یک مدرسهٔ شبانهروزی برای افراد نابینا، ویران شد. از جمعیت ۱٫۸ میلیون نفری، تنها ۵۰۰۰۰۰ نفر تا مارس در خارکف باقی مانده بودند.[۹۳] در ۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، بمباران خوشهای خارکیف توسط روسیه ۹ غیرنظامی را کشت و ۳۷ نفر دیگر را زخمی کرد.[۹۴][۹۵] در ۳ مارس، ۴۷ غیرنظامی در چرنیهیو کشته شدند، که بیشتر آنها در صف یک فروشگاه مواد غذایی ایستاده بودند و منتظر نان بودند که حملهٔ هوایی روسیه با هشت بمب هوایی هدایتناپذیر به آنها اصابت کرد.[۹۶] در حملهٔ هوایی به بیمارستان ماریوپل، سه نفر، از جمله یک دختر جوان کشته شدند.[۹۷] صدها نفر نیز در حمله هوایی تئاتر ماریوپل، که بهعنوان پناهگاه حمله هوایی استفاده میشد، جان باختند.[۹۸] پس از عقبنشینی نیروهای روسی از بزرگراه E-40 در اطراف منطقهٔ کییف، بیبیسی نیوز پیکر ۱۳ جانباخته را کشف کرد که در جاده افتاده بودند که تنها دو نفر آنها لباس نظامی اوکراینی بر تن داشتند. شواهد نشان میدهد که سربازان روسی این غیرنظامیان را که در حال فرار بودهاند به قتل رساندهاند.[۹۹]
پس از اینکه نیروهای روسی پس از یک ماه اشغال، منطقهٔ بوچا را ترک کردند، در ۱ تا ۳ آوریل عکسها و فیلمهایی منتشر شد که صدها کشته در خیابانها یا گورهای دستهجمعی را نشان میداد. این رویداد، واکنش بینالمللی را برانگیخت زیرا بهطور گسترده توسط روزنامهنگاران، با عنوان کشتار بوچا پوشش داده شد.[۱۰۰]
هزاران غیرنظامی در اثر گلولهباران و حملات موشکی بیرویهٔ روسیه به مناطق غیرنظامی در بورودیانکا،[۱۰۱] کراماتورسک،[۱۰۲] وینیستیا،[۱۰۳] چاسیف یار،[۱۰۴] سرهیوکا،[۱۰۵] و مناطق دیگر، کشته شدند. یک مقام اوکراینی گفت که روسیه از کورههای مردهسوز متحرک برای نابودی اجساد در ماریوپل استفاده میکند تا شواهد جنایات جنگی و تعداد افراد کشتهشده را پنهان کند.[۱۰۶] در ۷ مه ۲۰۲۲، بمباران مدرسهٔ بیلوهوریوکا دهها نفر را که در زیرزمین پناه گرفته بودند، کشت.[۱۰۷] اودسا نیز ماهها بهطور مداوم بمباران شد.[۱۰۸]
در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۲، دیدهبان حقوق بشر نسبت به گزارشهایی مبنی بر اخراج اجباری کودکان اوکراینی به روسیه برای فرزندخواندگی، ابراز نگرانی کرد و اظهار داشت که «بهنظر نمیرسد این موارد شامل اقداماتی برای اتحاد مجدد خانواده یا احترام به منافع کودک باشد.». یونیسف هم بهطور مشابهی اعلام کرد که «فرزندخواندگی هرگز نباید در طول یا بلافاصله پس از شرایط اضطراری اتفاق بیفتد».[۱۰۹] اردوگاههای فیلتراسیون روسیه برای بازداشت، بازجویی و شکنجهٔ اوکراینیهایی که مظنون به ارتباط با دولت اوکراین بودند، ایجاد شد.[۱۱۰] در ۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، سازمان امنیت و همکاری اروپا گزارشی را منتشر کرد که در آن اعلام کرد روسیه در قتل، تجاوز، ربودن و کوچ اجباری غیرنظامیان اوکراینی، از جمله انتقال ۲۰۰۰ کودک از یتیمخانهها و مؤسسات مشابه به روسیه، مقصر است و یک حملهٔ گسترده و سیستماتیک علیه جمعیت غیرنظامی و جنایت علیه بشریت است.[۱۱۱]
چندین محقق اعلام کردند که روسیه در اوکراین نسلکشی میکند.[۱۱۲] این ادعا با گزارشی توسط مؤسسهٔ استراتژی و سیاست نیولاین و مرکز حقوق بشر رائول والنبرگ تأیید شد که استنباط کرد روسیه دو ماده از کنوانسیون نسلکشی مصوب ۱۹۴۸ را نقض کردهاست.[۱۱۳]
تا ۳۰ مارس، سازمان ملل گزارش داد که ۴ میلیون پناهجو از اوکراین فرار کردند، ۵۰ بیمارستان در این کشور هدف قرار گرفتند و روسیه حداقل در ۲۴ مورد از مهمات خوشهای ممنوعه استفاده کرد.[۱۱۴] حملهٔ روسیه به اوکراین ۱۱٫۵ میلیون نفر را مجبور به ترک خانههای خود کرد،[۱۱۵] که باعث ایجاد بزرگترین بحران پناهجویان در قرن بیست و یکم شد.[۱۱۶] در ۲۲ آوریل، سازمان ملل جان باختن حداقل ۲۳۴۳ غیرنظامی را ثبت کرد که ۹۲٫۳ درصد از آنها بهدست نیروهای مسلح روسیه به قتل رسیدهاند.[۱۱۷] تا ماه ژوئیهٔ ۲۰۲۲، سازمان ملل کشته شدن ۵۰۲۴ غیرنظامی را ثبت کرد.[۱۱۸]
-
کشته شدن یک غیرنظامی اوکراینی در جریان بمباران روسیه در چرنیهیف
-
قربانی حملهٔ روسیه به ماریوپل
-
بمباران روسیه در حومه خارکوف
-
تخریب روستای یاکوولیوکا در خارکوف با حملهٔ روسیه
-
غیرنظامیانی که در طول نبرد ۲۰۲۲ کییف در متروی کییف پناه گرفته بودند.
سوریه
ویرایشدر ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵، ارتش روسیه بهطور مستقیم در جنگ داخلی سوریه در کنار دولت حامی روسیه، بشار اسد مداخله کرد. به گفتهٔ عفو بینالملل، در اواخر فوریهٔ ۲۰۱۶، هواپیماهای جنگی روسیه عمداً غیرنظامیان و نیروهای امدادی را در طول عملیات بمباران خود هدف قرار دادند.[۱۱۹] این گروه حقوق بشری، حملات به مدارس، بیمارستانها و خانههای غیرنظامیان را مستند کردهاست. عفو بینالملل همچنین گفت که «روسیه در برخی از فاجعهبارترین جنایات جنگی دهههای اخیر مقصر است». تیرانا حسن، مدیر برنامهٔ واکنش به بحران عفو بینالملل، گفت که پس از بمباران اهداف غیرنظامی، هواپیماهای جنگی روسیه برای حملهٔ دوم به منظور هدف قرار دادن بشردوستان و غیرنظامیانی که در تلاش برای کمک به مجروحشدگان بودند، به پرواز درآمدند.[۱۱۹]
در فوریهٔ ۲۰۱۶، دیدهبان حقوق بشر استفادهٔ گسترده از بمبهای خوشهای توسط حکومت سوریه و روسیه را گزارش کرد که نقض قطعنامه ۲۱۳۹ شورای امنیت در ۲۲ فوریهٔ ۲۰۱۴ بود که از همهٔ طرفها خواسته بود به «استفادهٔ بیرویه از سلاح در مناطق پرجمعیت» پایان دهند. دیدهبان حقوق بشر گفت که «نیروهای روسی یا سوری مسئول این حملات بودهاند» و این مهمات «ساختهشده در اتحاد جماهیر شوروی یا روسیه» بوده و برخی از آنها از نوعی بودهاند که پیش از حملهٔ روسیه «در سوریه مورد استفاده قرار نگرفتهاند»[۱۰] دیدهبان حقوق بشر همچنین خاطرنشان کرد که در حالیکه نه روسیه و نه سوریه عضو کنوانسیون بمبهای خوشهای نیستند، استفاده از این مهمات با اظهارات دولت سوریه مبنی بر خودداری از استفاده از آن در تناقض است.[۱۰] بمباران بیرویهٔ روسیه علیه غیرنظامیان، با استفاده از بمبهای خوشهای یا بمباران آتشزا، در طول نبرد حلب[۱۲][۱۱] و محاصره غوطه شرقی، اغلب بهعنوان نقض قوانین بینالمللی تلقی شد.[۱۲۰] چندین شباهت بین ویرانیهای سال ۲۰۱۶ در حلب و تخریبهای گروزنی در سال ۲۰۰۰ ترسیم شد،[۳۹] که برخی آنها را بهعنوان نشاندهندهٔ سیاست مشترک «اسیر نگیرید» توصیف کردند.[۴۰] بین ماههای مه تا ژوئیهٔ ۲۰۱۹، روسیه با بمبارانهای شدید در حمله به ادلب، ۵۴۴ غیرنظامی را کشت.[۱۲۱] در ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، بمباران بازار معراتالنعمان ۴۳ غیرنظامی را کشت.[۱۲۲] در ۱۶ اوت ۲۰۱۹، جتهای جنگندهٔ روسی یک حملهٔ هوایی به اردوگاه پناهندگان هس انجام دادند که منجر به کشته شدن ۲۰ غیرنظامی شد.[۱۲۳][۱۲۴]
در ۶ مارس ۲۰۱۸، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد گزارشی عمومی منتشر کرد که در آن تأیید کرد که بمباران بازار عطاریب توسط ارتش روسیه انجام شدهاست. یک هواگرد ثابتبال روسی با استفاده از مهمات هدایتناپذیر، از جمله سلاحهای انفجاری، به این مکان حمله کرد. این گزارش به این نتیجه رسید که استفاده از چنین سلاحهای سنگینی در مناطق پرجمعیت غیرنظامی ممکن است جنایت جنگی باشد.[۱۲۵][۱۲۶] در ۲ فوریهٔ ۲۰۱۷، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل گزارشی دربارهٔ نبرد حلب منتشر کرد و تأیید کرد که روسیه از سلاحهای خوشهای و آتشزا استفاده کردهاست که نوعی جنایت جنگی تلقی میشود.[۱۴]
دیدهبان حقوق بشر سوریه مدعی است که حملات هوایی و توپخانهای روسیه تا ۱ اکتبر ۲۰۱۸ باعث کشته شدن ۱۸۰۰۰ نفر از جمله نزدیک به ۸۰۰۰ غیرنظامی در سوریه شدهاست.[۱۲۷]
جمهوری آفریقای مرکزی
ویرایشدر ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱، کارشناسان شورای حقوق بشر سازمان ملل هشدار دادند که گروه شبهنظامی واگنر روسیه «با خشونت، غیرنظامیان، از جمله حافظان صلح، روزنامهنگاران، امدادگران و اقلیتها در جمهوری آفریقای مرکزی» را مورد آزار و اذیت و ارعاب قرار دادهاست. این سازمان از دولت جمهوری آفریقای مرکزی خواست تا همهٔ روابط خود را با گروه واگنر قطع کند.[۱۲۸][۱۲۹]
نمونههایی از جنایاتی که گمان میرود توسط اعضای گروه واگنر در جمهوری آفریقای مرکزی مرتکب شدهاند شامل کشتار آیگبادو،[۱۳۰] کشتن ۱۲ مرد غیرمسلح در نزدیکی بوسانگوآ در ۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱ و ضربوشتم و نگهداری شورشیان مظنون، در شرایط غیرانسانی در گودالی در پایگاه ارتش ملی در آلیندائو بین ژوئن و اوت ۲۰۲۱ است.[۱۳۱]
مالی
ویرایشدر آوریل ۲۰۲۲، دیدهبان حقوق بشر گزارش داد که مزدوران روسی که گمان میرود اعضای گروه واگنر هستند، در کنار اعضای نیروهای مسلح مالی علیه صدها غیرنظامی در مالی مرتکب جنایات شدهاند. بر اساس گزارش سازمان غیردولتیِ پروژهٔ دادههای مکان و رویداد درگیریهای مسلحانه، بین ژانویه تا اواسط آوریل ۲۰۲۲، تعداد ۴۵۶ غیرنظامی در ۹ حادثهٔ مربوط به نیروهای مالی و جنگجویان واگنر کشته شدند. بزرگترین جنایت این سرکوبها، توسط نیروهای روسی و مالی در شهر مورا انجام شد که در آن حدود ۳۰۰ مرد غیرنظامی در ۲۳ مارس ۲۰۲۲ کشته شدند.[۱۳۲][۱۳۳][۱۳۴]
اقدامات قانونی
ویرایشدر روسیه
ویرایشدولت روسیه صلاحیت دادگاههای محلی خود را برای بررسی این اتهامات، رد کرد. در حالیکه هزاران تحقیق انجام شد، تنها یک نفر به جرم جنایات علیه چچنیها در جنگهای چچن محکوم شد — یوری بودانوف، که توسط دادگاه روسیه به ربودن و قتل الزا کونگایوا محکوم شد و در سال ۲۰۰۳ به ۱۰ سال زندان محکوم شد — که باعث شد عفو بینالملل به این نتیجه برسد که «هیچ پاسخگویی» وجود ندارد و «عدم تعقیب قضائی توسط روسیه منجر به فضای معافیت از مجازات شدهاست».[۱۳۵][۱۳۶]
اقدامات بینالمللی
ویرایشدر ۲۴ مه ۲۰۱۸، هلند پس از تحقیقات تطبیقی گسترده به این نتیجه رسید که سامانه موشکی بوک که پرواز شمارهٔ ۱۷ خطوط هوایی مالزی در سال ۲۰۱۴ را ساقط کرد، متعلق به تیپ ۵۳ موشکی ضدهوایی روسیه در کورسک بود.[۱۳۷] در بیانیهای از سوی وزیر امور خارجه هلند در تاریخ ۵ ژوئیه ۲۰۱۷، اعلام شد که چندین کشور هر مظنونی را که در سرنگونی این پرواز نقش داشته را، تحت پیگرد قانونی قرار خواهند داد.[۱۳۸] معاهدهٔ آتی بین هلند و اوکراین این امکان را برای هلند فراهم میکند که برای همهٔ ۲۹۸ قربانی پرواز، بدون توجه به ملیت آنها اقدامات قانونی انجام دهد. این معاهده در ۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷ امضا شد.[۱۳۹] در ۲۱ مارس ۲۰۱۸، دولت هلند قانونی را به پارلمان ارسال کرد که اجازه میداد که مظنونان مربوط به سرنگونی پرواز شمارهٔ ۱۷ در هلند و با قوانین هلند تحت پیگرد قانونی قرار گیرند.[۱۴۰][۱۴۱] در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۹، یک دادستان هلندی چهار نفر را بهدلیل دارا بودن نقش در این سرنگونی متهم کرد: سه روسی شامل ایگور گیرکین، کارمند سابق سرویس امنیت فدرال روسیه، سرگئی دوبینسکی و اولگ پولاتوف؛ عوامل سابق اداره اصلی اطلاعات روسیه - و یک اوکراینی - لئونید خارچنکو - مرتبط با جمهوری خلق دونتسک.[۱۴۲][۱۴۳][۱۴۴] مقامات هلندی احکام دستگیری بینالمللی را برای مظنونانی که قصد تعقیب آنها را دارند ارسال کردند.[۱۴۵]
در ۱۵ مارس ۲۰۲۲، مجلس سنای ایالات متحده به اتفاق آرا، ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه را جنایتکار جنگی اعلام کرد.[۱۴۷]
در سال ۲۰۲۲، پارلمانهای ملی، از جمله پارلمانهای لهستان، اوکراین، کانادا، استونی، لتونی، لیتوانی و جمهوری ایرلند اعلام کردند که یک نسلکشی در اوکراین در حال وقوع است.[۱۴۸]
در ۱۳ مه ۲۰۲۲، مقامات کییف نخستین محاکمهٔ جنایات جنگی خود را در مورد تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ آغاز کردند که سرباز روسی وادیم شیشیمارین برای کشتن یک غیرنظامی غیرمسلح در استان سومی متهم شد.[۱۴۹] در ۳۱ مه، دادگاه کییف دو سرباز روسی را به جرم شلیک توپخانهای به دو روستا در استان خارکوف به ۱۱ سال و نیم زندان محکوم کرد.[۱۵۰]
دولت روسیه تلاش کرد تا بهطور مؤثری از هرگونه تعقیب بینالمللی نقش خود در جنایات جنگی مشکوک توسط دادگاه بینالمللی جلوگیری کند و از جایگاه خود در شورای امنیت برای وتوی قطعنامههایی استفاده کرد که خواستار تحقیق و پاسخگویی در مورد سرنگونی پرواز شماره ۱۷ هواپیمایی مالزی بر فراز استان دونتسک[۱۵۱] و برای جنایات انجامشده در سوریه، شدند.[۱۵۲] این سازمان وقوع حمله شیمیایی در دوما در ۷ آوریل ۲۰۱۸ را رد کرد، اما با این وجود این موضوع در گزارشی از سوی سازمان منع سلاحهای شیمیایی مورد حمایت سازمان ملل تأیید شد.[۱۵۳]
در ۷ آوریل ۲۰۲۲، قطعنامه ES-11/3 مجمع عمومی سازمان ملل متحد روسیه را از شورای حقوق بشر سازمان ملل بهدلیل ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین تعلیق کرد.[۱۵۴]
دادگاه حقوق بشر اروپا
ویرایشبهدلیل معافیت از مجازات سربازان روسی در روسیه، صدها قربانی سوءاستفاده به دادگاه حقوق بشر اروپا درخواستهایی دادهاند. تا سال ۲۰۰۹، دادگاه حقوق بشر اروپا ۱۱۵ حکم با مجرم دانستن دولت روسیه بهدلیل ناپدید کردن اجباری، اعدامهای فراقضایی، شکنجه، و بهدلیل عدم رسیدگی صحیح به این جنایات در چچن صادر کردهاست.[۱۶]
در ۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱، دادگاه حقوق بشر اروپا همچنین روسیه را بهطور جداگانه در قتل، شکنجه، غارت و تخریب خانهها در گرجستان و همچنین ممانعت از بازگشت ۲۰۰۰۰ آوارهٔ گرجی به میهن خود مجرم شناخت.[۱۷][۱۸][۱۹]
دیوان کیفری بینالمللی
ویرایشهنگامیکه دیوان کیفری بینالمللی شروع به تحقیق در مورد الحاق کریمه به روسیه بهدلیل نقض احتمالی قوانین بینالمللی کرد، روسیه در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۶ عضویت خود را لغو کرد.[۲۲] با این وجود، دیوان کیفری بینالمللی در گزارش اولیهٔ خود در سال ۲۰۱۷ دریافت که «وضعیت در قلمرو کریمه و سواستوپل به منزلهٔ یک درگیری مسلحانهٔ بینالمللی بین اوکراین و روسیه خواهد بود» و همچنین «در واقع به منزلهٔ یک وضعیت اشغالی مداوم است».[۱۵۵] همچنین دریافت که شواهد معتبری وجود دارد مبنی بر اینکه دستکم ۱۰ نفر ناپدید و گمان میرود که در کریمه بهدلیل مخالفت با تغییر وضعیت آن کشته شدهاند.[۱۵۵] در ژانویهٔ ۲۰۱۶، دیوان کیفری بینالمللی همچنین تحقیقاتی را دربارهٔ جنایات جنگی احتمالی انجامشده در طول جنگ ۲۰۰۸ روسیه و گرجستان آغاز کرد.[۱۵۶]
در ۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، کریم احمدخان، دادستان دیوان کیفری بینالمللی، اعلام کرد که تحقیقاتی را دربارهٔ جنایات جنگی ادعایی در اوکراین آغاز خواهد کرد.[۱۵۷]
دیوان بینالمللی دادگستری
ویرایشاوکراین در دیوان بینالمللی دادگستری علیه روسیه شکایت کرد. در ۱۶ مارس ۲۰۲۲، حکمی صادر شد و دیوان بینالمللی دادگستری به روسیه دستور داد تا فوراً عملیات نظامی در اوکراین را متوقف کند.[۱۵۸]
کمیسیون بینالمللی تحقیق در مورد جنگ اوکراین
ویرایشدر ۴ مارس ۲۰۲۲، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با ۳۲ رأی موافق در مقابل ۲ رأی مخالف و ۱۳ رأی ممتنع، ایجاد کمیسیون بینالمللی تحقیق دربارهٔ اوکراین، بهعنوان کمیتهای بینالمللی و مستقل متشکل از سه کارشناس حقوق بشر با مأموریت برای بررسی موارد نقض حقوق بشر و حقوق بینالملل بشردوستانه در زمینهٔ تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ را تصویب کرد.[۱۵۹]
جستارهای وابسته
ویرایشپانویس
ویرایش- ↑ "No progress in Chechnya without accountability". Amnesty International. 17 April 2009. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Worse Than a War: "Disappearances" in Chechnya—a Crime Against Humanity". Human Rights Watch. March 2005. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "NO HAPPINESS REMAINS" CIVILIAN KILLINGS, PILLAGE, AND RAPE IN ALKHAN-YURT, CHECHNYA, Human Rights Watch investigation report, April 2000
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ "Georgia: International Groups Should Send Missions". Human Rights Watch. 18 August 2008.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Amnesty International 2009.
- ↑ "Ukraine: Rebel Forces Detain, Torture Civilians - Dire Concern for Safety of Captives". Human Rights Watch. 28 August 2014. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ "Ukraine: Mounting evidence of war crimes and Russian involvement". Amnesty International. 7 September 2014. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "Russia/Ukraine: Invasion of Ukraine is an act of aggression and human rights catastrophe". Amnesty International. March 1, 2022. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ "Syria: Russia's shameful failure to acknowledge civilian killings". Amnesty International. 23 December 2015. Retrieved 20 December 2016.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ "Russia/Syria: Extensive Recent Use of Cluster Munitions | Human Rights Watch". Hrw.org. 20 December 2015. Retrieved 28 February 2016.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ "Syria/Russia: Incendiary Weapons Burn in Aleppo, Idlib". Human Rights Watch. 16 August 2016. Retrieved 14 December 2016.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ "Russia/Syria: War Crimes in Month of Bombing Aleppo". Human Rights Watch. 1 December 2016. Retrieved 14 December 2016.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Binet 2016.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ (OHCHR و 2 February 2017)
- ↑ Madeline Halpert (April 13, 2022). "Russia Committed 'Clear' Violations Of Humanitarian Law And War Crimes, OSCE Says". Forbes. Retrieved April 18, 2022.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ""Who Will Tell Me What Happened to My Son?" - Russia's Implementation of European Court of Human Rights Judgments on Chechnya". Human Rights Watch. 27 September 2009. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Harding, Luke (21 January 2021). "Russia committed human rights violation in Georgia war, ECHR rules". The Guardian. Retrieved 23 January 2021.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ "Court Condemns Russia for Violating Human Rights After 2008 Georgia War". The Moscow Times. 21 January 2021. Retrieved 23 January 2021.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ "European court: Russia must answer for abuses in 2008 Georgia war". Reuters. 21 January 2021. Retrieved 23 January 2021.
- ↑ "EU restrictive measures in response to the crisis in Ukraine". Council of the European Union. Archived from the original on 29 August 2019. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ Michelle Toh, Junko Ogura, Hira Humayun, Isaac Yee, Eric Cheung, Sam Fossum, Ramishah Maruf (February 28, 2022). "The list of global sanctions on Russia for the war in Ukraine". CNN Business. Retrieved April 19, 2022.
{{cite news}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ "Russia withdraws from International Criminal Court treaty". BBC News. 16 November 2016. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "Russia's withdrawal from International Criminal Court statute is 'completely cynical'". Amnesty International. 16 November 2016. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "War Crimes In Chechnya and the Response of the West". Human Rights Watch. 29 February 2000. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ ۲۵٫۳ The situation of human rights in the Republic of Chechnya of the Russian Federation - Report of the Secretary-General UNCHR (26 March 1996) بایگانیشده در ۲۰ ژوئیه ۱۹۹۷ توسط Wayback Machine
- ↑ Gilligan 2009.
- ↑ «Russia». www.hrw.org. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۶.
- ↑ Stanley، Alessandra (۱۹۹۵-۰۱-۰۵). «Yeltsin Orders Bombing Halt On Rebel City» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۶.
- ↑ Nordl, Rod (1995-01-15). "'These People Can Never Be Pacified'". Newsweek (به انگلیسی). Retrieved 2022-08-16.
- ↑ Russians' Killing of 100 Civilians In a Chechen Town Stirs Outrage, The New York Times, May 8, 1995
- ↑ Williams, Bryan Glyn (2001).The Russo-Chechen War: A Threat to Stability in the Middle East and Eurasia?. Middle East Policy 8.1.
- ↑ "Russians in disarray over Grozny strike". the Guardian (به انگلیسی). 1999-10-23. Retrieved 2022-08-16.
- ↑ «Russian Federation (Chechnya): For the motherland: Reported grave breaches of international humanitarian law. Persecution of ethnic Chechens in Moscow - Amnesty International». web.archive.org. ۲۰۰۵-۰۵-۱۱. بایگانیشده از اصلی در ۱۱ مه ۲۰۰۵. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۶.
- ↑ Russian Federation (Chechnya): For the motherland: Reported grave breaches of international humanitarian law. Attack on a civilian convoy near Shami-Yurt (29 October) بایگانیشده در ۲۰۰۵-۰۵-۱۱ توسط Wayback Machine, Amnesty International, 1 December 1999
- ↑ 'Russians fired on refugees' BBC News, 4 December 1999
- ↑ Bush Meets Russian Faulted For Atrocities, Washington Post, March 29, 2007
- ↑ Putin Urged to Act on Summary Executions: Deaths of Sixteen More Civilians Confirmed, Total now Thirty-Eight, Human Rights Watch, February 10, 2000
- ↑ Civilian killings in Staropromyslovski district of Grozny, Human Rights Watch / United Nations High Commissioner for Refugees report, February 2000
- ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ "Grozny and Aleppo: a look at the historical parallels". The National. 24 November 2016. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ Galeotti, Mark (29 September 2016). "Putin Is Playing by Grozny Rules in Aleppo". Foreign Policy. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "17 December 1996: Six ICRC delegates assassinated in Chechnya". International Committee of the Red Cross. 30 April 1997. Retrieved 26 December 2018.
- ↑ Nicoll, Ruaridh (25 November 2010). "How the Chechnyan Red Cross murders affected central Africa". The Guardian. Retrieved 26 December 2018.
- ↑ Parfitt, Tom (2004). "Russian soldiers blamed for civilian rape in Chechnya". The Lancet. 363 (9417): 1291. doi:10.1016/S0140-6736(04)16036-4. PMID 15101379.
- ↑ Callaway & Harrelson-Stephens 2010.
- ↑ "Brief summary of concerns about human rights violations in the Chechen Republic" (PDF). Amnesty International. April 1996. Retrieved 18 November 2018.
- ↑ "Russian Federation: What justice for Chechnya's disappeared?" (PDF). Amnesty International. 2007. p. 1. Retrieved 29 October 2021.
- ↑ Kramer, Mark (2005). "Guerrilla Warfare, Counterinsurgency and Terrorism in the North Caucasus: The Military Dimension of the Russian-Chechen Conflict". Europe-Asia Studies. 57 (2): 210. doi:10.1080/09668130500051833. JSTOR 30043870.
- ↑ Michael R. Gordon (4 September 1996). "Chechnya Toll Is Far Higher, 80,000 Dead, Lebed Asserts". New York Times. Retrieved 17 September 2020.
- ↑ "200,000 killed in Chechnya in 10 years". Unrepresented Nations and Peoples Organization. 29 November 2004.
- ↑ "Official: Chechen wars killed 300,000". Al Jazeera. 26 June 2005.
- ↑ "Russia: Chechen Mass Grave Found". New York Times. Archived from the original on 16 October 2015. Retrieved 21 September 2020.
- ↑ Haque, Mozammel (1999). "Genocide in Chechnya and the World Community". Pakistan Institute of International Affairs. 52 (4): 15–29. JSTOR 41394437.
- ↑ Jones, Adam (2011). "Let Our Fame Be Great: Journeys Among the Defiant People of the Caucasus". Journal of Genocide Research. 13 (1): 199–202. doi:10.1080/14623528.2011.554083.
- ↑ Sarah Reinke: Schleichender Völkermord in Tschetschenien. Verschwindenlassen – ethnische Verfolgung in Russland – Scheitern der internationalen Politik. Gesellschaft für bedrohte Völker, 2005, page 8 (PDF بایگانیشده در ۱۲ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine)
- ↑ Karlsson, Håkan (2017-01-22). "Competing Powers: U.S. -RussianRelations, 2006-2016" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2017-01-22. Retrieved 2021-04-09.
- ↑ ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ "2008 Georgia Russia Conflict Fast Facts". CNN. 3 April 2018. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ Gerrits, Andre W. M.; Bader, Max (2016). "Russian patronage over Abkhazia and South Ossetia: implications for conflict resolution". East European Politics. 32 (3): 297–313. doi:10.1080/21599165.2016.1166104.
- ↑ Thomas Hammarberg (8 September 2008). "Human Rights in Areas Affected by the South Ossetia Conflict. Special Mission to Georgia and Russian Federation". Council of Europe.
- ↑ "The human cost of war in Georgia". Amnesty International. 1 October 2008. Archived from the original on 2 October 2008.
- ↑ Kim Sengupta, Shaun Walker (20 August 2008). "Georgians tell of ethnic cleansing". The Independent.
- ↑ "Resolution 1647 (2009) - Implementation of Resolution 1633 (2008) on the consequences of the war between Georgia and Russia". Council of Europe. 2009-11-22. Archived from the original on 2009-11-22.
- ↑ Crawford, Emily (2014). "Introductory Note to United Nations General Assembly Resolution on the Territorial Integrity of Ukraine". International Legal Materials. 53 (5): 927–932. doi:10.5305/intelegamate.53.5.0927. JSTOR 10.5305/intelegamate.53.5.0927.
- ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ "Ukraine: Unguided Rockets Killing Civilians" (Press release). Human Rights Watch. 24 July 2014. Retrieved 27 July 2014.
- ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ "Ukraine: Russia Must Recognize Ukraine Rebels' Human Rights Abuses" (Press release). Human Rights Watch. 6 August 2014. Retrieved 7 August 2014.
- ↑ ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ ۶۵٫۲ "Marking Ukrainian Independence Day with a Laws-of-War Violation" (Press release). Human Rights Watch. 24 August 2014. Retrieved 25 August 2014.
- ↑ "In Eastern Ukraine, Rebel Mockery Amid Independence Celebration". The New York Times. 24 August 2014. Retrieved 25 August 2014.
- ↑ "SBU published a list of war crimes of Russian insurgents in Donetsk" (به روسی). Liga.net. 3 October 2014. Retrieved 3 October 2014.
- ↑ "Crimes against humanity in the Luhansk and Donetsk regions from April 14 to October 1, 2014" (به اوکراینی). Archived from the original on 2 January 2015. Retrieved 5 March 2015.
- ↑ "Security Service to Create "Death Map" of Mass Graves and Terrorist Concentration Camps". Censor.net. 3 October 2014. Retrieved 13 June 2015.
- ↑ "СБУ розслідує злочини терористів проти людяності". Українська правда (به اوکراینی). Retrieved 2022-08-16.
- ↑ "Eastern Ukraine conflict: Summary killings, misrecorded and misreported" (Press release). Amnesty International. 20 October 2014. Retrieved 20 October 2014.
- ↑ "Ukraine: Widespread Use of Cluster Munitions" (Press release). Human Rights Watch. 20 October 2014. Retrieved 21 October 2014.
- ↑ "Rebels in Ukraine 'post video of people's court sentencing man to death'". Telegraph. 31 October 2014. Retrieved 5 November 2014.
- ↑ "UN accuses Ukraine forces, pro-Russia rebels of 'torture'". Yahoo News. 15 December 2014. Retrieved 22 December 2018.
- ↑ ۷۵٫۰ ۷۵٫۱ "New evidence of summary killings of Ukrainian soldiers must spark urgent investigations" (Press release). Amnesty International. 9 April 2015. Retrieved 9 April 2015.
- ↑ Oleg Sukhov (6 April 2015). "Russian fighter's confession of killing prisoners might become evidence of war crimes (AUDIO)". Kyiv Post.
- ↑ Merezhko 2018.
- ↑ "Speakers Urge Peaceful Settlement to Conflict in Ukraine, Underline Support for Sovereignty, Territorial Integrity of Crimea, Donbas Region". United Nations. 20 February 2019. Retrieved 16 May 2019.
- ↑ "General Assembly Adopts Resolution Urging Russian Federation to Withdraw Its Armed Forces from Crimea, Expressing Grave Concern about Rising Military Presence". United Nations. 17 December 2018. Retrieved 19 May 2019.
- ↑ "Ukraine: Temperatures plunge amid rising humanitarian needs". UN News. 15 November 2018. Retrieved 22 December 2018.
- ↑ Andrew Lichterman (2022). "The Peace Movement and the Ukraine War: Where to Now?". Journal for Peace and Nuclear Disarmament: 1–12. doi:10.1080/25751654.2022.2060634.
Rhetoric from Russia’s leadership stirs echoes of the irredentist nationalisms that played a part in sparking the world wars of the 20th century. In a 2021 article, President Putin portrayed Russians and Ukrainians as “one people – a single whole”, and “parts of what is essentially the same historical and spiritual space … ” (Putin 2021). He reiterated these ideas in his February 21, 2022 speech announcing recognition of the breakaway republics, calling Ukraine “an inalienable part of our own history, culture, and spiritual space” and detailing Ukraine’s prior history as part of the Russian Empire, and then of the Soviet Union. Putin went on to question at length Ukraine’s legitimacy as a state.
- ↑ "Ukraine: Russian Cluster Munition Hits Hospital". Human Rights Watch. February 25, 2022. Retrieved February 26, 2022.
- ↑ "Russian military commits indiscriminate attacks during the invasion of Ukraine". Amnesty International. February 25, 2022. Retrieved February 26, 2022.
- ↑ "Press briefing notes on Ukraine". OHCHR. February 25, 2022. Archived from the original on May 6, 2022. Retrieved February 26, 2022.
- ↑ "Ukraine: Apparent War Crimes in Russia-Controlled Areas: Summary Executions, Other Grave Abuses by Russian Forces". Human Rights Watch. April 3, 2022. Retrieved April 18, 2022. "Ukraine: Russian forces extrajudicially executing civilians in apparent war crimes – new testimony". Amnesty International. April 7, 2022. Retrieved April 18, 2022. "Ukraine: Russian forces must face justice for war crimes in Kyiv Oblast". Amnesty International. May 6, 2022. Retrieved May 6, 2022. "Ukraine: UN rights office probe spotlights harrowing plight of civilians". UN News. May 12, 2022. Retrieved May 10, 2022. "UN's Bachelet concerned over Ukraine orphans 'deported' to Russia for adoption". UN News. 15 June 2022. Retrieved 20 June 2022.
- ↑ Joshua Zitser, Sophia Ankel, Bill Bostock, Bethany Dawson (February 24, 2022), "People in Ukraine describe the moment they awoke in a war zone as Russian forces bombed the cities where they live", Business Insider, retrieved February 28, 2022
{{citation}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Claire Gilbody-Dickerson (February 25, 2022), "Russia accused of war crimes in Ukraine after 'shelling kindergarten and orphanage' during invasion", i news, retrieved February 28, 2022
- ↑ Natalia Liubchenkova (February 27, 2022), "Ukraine war: Distress and destruction as Russia continues its assault", Euronews, retrieved February 28, 2022
- ↑ Liza Rozovsky (March 3, 2022). "Panic in First Captured Ukrainian City: 'Russians Are Entering Houses, There's Looting'". Haaretz. Retrieved March 6, 2022.
- ↑ AFP (March 8, 2022). "Ukrainian Girl Dies of Thirst Under Rubble of Home: Mayor". The Moscow Times. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ Lynsey Addario, Andrew E. Kramer (March 6, 2022). "Ukrainian Family's Dash for Safety Ends in Death". The New York Times. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ "Ukraine: Russian Assault Kills Fleeing Civilians". Human Rights Watch. March 8, 2022. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ Yulia Gorbunova (March 7, 2022). "Under Shelling in Kharkiv: People with Disabilities Need to Evacuate Safely". Human Rights Watch. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ "Civilian casualty report" (PDF). Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. March 1, 2022. Retrieved March 29, 2022.
- ↑ "Ukraine: Cluster Munitions Launched Into Kharkiv Neighborhoods". Human Rights Watch. March 4, 2022. Retrieved March 29, 2022.
- ↑ "Ukraine: Russian 'dumb bomb' air strike killed civilians in Chernihiv – new investigation and testimony". Amnesty International. March 3, 2022. Retrieved March 9, 2022.
- ↑ AFP (March 10, 2022). "EU condemns Russian bombing of Mariupol maternity hospital as a 'war crime'". Times of Israel. Retrieved March 11, 2022.
- ↑ "Ukraine fears 300 people were killed in Mariupol theatre bombed by Russia as families sheltered". The Independent. Retrieved 2022-03-25.
- ↑ "Ukraine war: Gruesome evidence points to war crimes on road outside Kyiv". BBC News. April 1, 2022. Retrieved April 1, 2022.
- ↑ "Ukraine calls Bucha killings a 'massacre'". The Hindu. April 4, 2022. Retrieved April 4, 2022. Bill Bostock (April 4, 2022). "Zelenskyy visited Bucha, town reclaimed from Russia where 300 civilians were killed". Business Insider. Retrieved April 4, 2022. Ido Efrati (April 4, 2022). "Israeli Minister Visits Ukraine, Decries 'Russian War Crimes'". Haaretz. Retrieved April 4, 2022. Siladitya Ray (Apr 4, 2022). "World Leaders Condemn Alleged Civilian Massacre By Russian Forces In Bucha". Forbes. Retrieved Apr 5, 2022. "Russia's Bucha 'Facts' Versus the Evidence". bellingcat. 4 April 2022. Archived from the original on 4 April 2022. Retrieved 4 April 2022.
- ↑ Prentice, Alessandra; Zinets, Natalia (17 April 2022). "Ukrainian soldiers hold out in Mariupol, pope laments 'Easter of War'". Reuters. Retrieved 17 April 2022.
- ↑ John Sparks (April 9, 2022). "Ukraine war: Kramatorsk railway station attack survivors and witnesses describe terror on the platforms". اسکای نیوز. Retrieved April 19, 2022.
- ↑ Wright, George. "Ukraine war: 22 killed in Russian rocket attack on Vinnytsia". BBC News. Archived from the original on 2022-07-14. Retrieved 2022-07-14.
- ↑ Ebel, Francesca (10 July 2022). "Ukraine: 15 dead in rocket attack on apartment building". Washington Post. Archived from the original on 10 July 2022. Retrieved 10 July 2022.
- ↑ "Russian missiles kill at least 21 in Ukraine's Odesa region". ABC News (به انگلیسی). 2 July 2022. Retrieved 2022-07-02.
- ↑ "Donestk official: Russia using mobile crematoriums to dispose of bodies". The hill. 11 April 2022. Retrieved 12 April 2022.
- ↑ "Up to 60 feared dead after Russia bombs school in eastern Ukraine". Washington Post. May 7, 2022. ISSN 0190-8286. Retrieved 2022-05-08.
- ↑ "Several killed in Russian missile strike on Ukraine's Odesa". France24. April 23, 2022. Retrieved May 12, 2022.
- ↑ "UN's Bachelet concerned over Ukraine orphans 'deported' to Russia for adoption". UN News. 15 June 2022. Retrieved 20 June 2022.
- ↑ "Accounts of interrogations, strip-searches emerge from Russian 'filtration' camps in Ukraine". France24. 9 June 2022. Retrieved 20 June 2022.
- ↑ Jeremy Herb, Ellie Kaufman, Kylie Atwood (14 July 2022). "Experts document alleged crimes against humanity committed by Russian forces in Ukraine". CNN. Retrieved 15 July 2022.
{{cite news}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Alexander Etkind (2022). "Ukraine, Russia, and Genocide of Minor Differences". Journal of Genocide Research: 1. doi:10.1080/14623528.2022.2082911. Scott Straus (2022). "Ukraine and the politics of political violence". Violence: An International Journal. 3 (1): 3-10. doi:10.1177/26330024221105767. Martin McKee, Amir Attaran, Jutta Lindert (2022). "How can the international community respond to evidence of genocide in Ukraine?". The Lancet. 17 (100404): 1. doi:10.1016/j.lanepe.2022.100404.
{{cite journal}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) Ian Gardner (2022). ""We've Got to Kill Them": Responses to Bucha on Russian Social Media Groups". Journal of Genocide Research (1). doi:10.1080/14623528.2022.2074020. Snyder, Timothy D. (2022-04-08). "Russia's genocide handbook". Substack. Archived from the original on 2022-04-08. Retrieved 2022-04-09. Buncombe, Andrew (2022-04-05). "Killings in Ukraine amount to genocide, Holocaust expert says". The Independent. Archived from the original on 2022-04-09. Retrieved 2022-04-12. Finkel, Eugene (2022-04-05). "Opinion: What's happening in Ukraine is genocide. Period". The Washington Post. Archived from the original on 2022-04-12. Retrieved 2022-04-12. - ↑ Julian Borger (May 27, 2022). "Russia is guilty of inciting genocide in Ukraine, expert report concludes". The Guardian. Retrieved May 29, 2022.
- ↑ "Ukraine war: Russia used cluster weapons at least 24 times, says UN's Bachelet". UN News. March 30, 2022. Retrieved April 1, 2022.
- ↑ "Ukraine struggling now, but winter will be even worse: UNHCR chief". UN News. 7 July 2022. Retrieved 17 July 2022.
- ↑ Beaumont, Peter (2022-03-06). "Ukraine has fastest-growing refugee crisis since second world war, says UN". The Guardian (به انگلیسی). Archived from the original on 9 March 2022. Retrieved 2022-03-08.
- ↑ "UN's Bachelet condemns 'horrors' faced by Ukraine's civilians". UN News. April 22, 2022. Retrieved April 24, 2022.
- ↑ "Ukraine: civilian casualty update 12 July 2022". OHCHR. 12 July 2022.
- ↑ ۱۱۹٫۰ ۱۱۹٫۱ Peter Yeung. "Russia committing war crimes by deliberately bombing civilians and aid workers, says Amnesty International | Middle East | News". The Independent. Retrieved 28 February 2016.
- ↑ "Syria: Relentless bombing of civilians in Eastern Ghouta amounts to war crimes". Amnesty International. 20 February 2018. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ Suleiman Al-Khalidi (7 July 2019). "Russian-led assault in Syria leaves over 500 civilians dead: rights groups, rescuers". Reuters. Retrieved 23 January 2021.
- ↑ United Nations Human Rights Council 2020.
- ↑ "Syria-Russia Attack on Refuge an Apparent War Crime". Human Rights Watch. 18 October 2019. Retrieved 15 January 2020.
- ↑ Malachy Browne, Christiaan Triebert, Evan Hill and Dmitriy Khavin (1 December 2019). "A Civilian Camp in Syria Was Bombed. Here's How We Traced the Culprit". New York Times. Retrieved 15 January 2020.
{{cite news}}
: نگهداری یادکرد:نامهای متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ "Report of the Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab Republic" (PDF). United Nations Human Rights Council. 1 February 2018. p. 17. Retrieved 8 March 2018.
- ↑ Nick Cumming-Bruce (6 March 2018). "U.N. Panel Links Russia to Potential War Crime in Syria". New York Times. Retrieved 8 March 2018.
- ↑ Daragahi, Borzou (1 October 2018). "Russia has killed at least 18,000 people since it intervened militarily in Syria three years ago, says monitoring group". The Independent. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "CAR: Russian Wagner Group harassing and intimidating civilians – UN experts". Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. Geneva. 27 October 2021. Archived from the original on April 1, 2022. Retrieved 29 October 2021.
- ↑ "UN urges CAR to cut ties with Russia's Wagner mercenaries over rights abuses". France24. 28 October 2021. Retrieved 29 October 2021.
- ↑ Philip Obaji Jr. (January 31, 2022). "Survivors Say Russian Mercenaries Slaughtered 70 Civilians in Gold Mine Massacre". The Daily Beast. Retrieved May 6, 2022.
- ↑ "Central African Republic: Abuses by Russia-Linked Forces". Human Rights Watch. May 3, 2022. Retrieved May 6, 2022.
- ↑ "Russian mercenaries and Mali army accused of killing 300 civilians". Retrieved 4 May 2022.
- ↑ "Mali: Massacre by Army, Foreign Soldiers". Retrieved 4 May 2022.
- ↑ "Russian mercenaries linked to civilian massacres in Mali". Retrieved 4 May 2022.
- ↑ Amnesty International 2007.
- ↑ Wei, Fred (26 July 2003). "Russian officer is finally jailed for murder of Chechen". The Independent. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "Update in criminal investigation MH17 disaster". Openbaar Ministerie. 24 May 2018. Archived from the original on 24 May 2018. Retrieved 24 May 2018.
- ↑ "Statement by the minister of Foreign Affairs on MH17, 5 July 2017". Government of the Kingdom of the Netherlands. Ministry of Foreign Affairs. 7 July 2017. Archived from the original on 14 July 2017. Retrieved 25 December 2018.
- ↑ "JIT-landen kiezen Nederland voor vervolging neerhalen MH17". Government of the Kingdom of the Netherlands (به هلندی). Ministry of Security and Justice. 7 July 2017.
- ↑ "Legislation Clears Way for MH17 Trials in the Netherlands". Bloomberg.com (به انگلیسی). 21 March 2018. Retrieved 22 March 2018.
- ↑ "Dutch court may be allowed to prosecute those involved in MH17 crash by video link" (به انگلیسی). Retrieved 13 April 2018.
- ↑ "Three Russians and one Ukrainian to face MH17 murder charges". Guardian. 19 June 2019. Retrieved 19 June 2019.
- ↑ "Investigators officially accuse 4 pro-Russian military officers of missile attack that shot down MH17". Business Insider. 19 June 2019. Archived from the original on 19 June 2019. Retrieved 19 June 2019.
- ↑ Troianovski, Anton; Schemm, Paul; Murphy, Brian (19 June 2019). "Investigators in downing of jet over Ukraine charge 4 suspects with ties to Russian intelligence, pro-Moscow militia". The Washington Post. Moscow; Addis Ababa. Retrieved 19 June 2019.
- ↑ Halpin, Hayley. "4 people charged with murder over downing of flight MH17". TheJournal.ie (به انگلیسی). Retrieved 2022-08-16.
- ↑ Mercer, David (3 March 2022). "Ukraine invasion: Could Putin stand trial for war crimes and what punishment could he face?". Sky News.
- ↑ "U.S. Senate unanimously condemns Putin as war criminal". Reuters. March 15, 2022. Retrieved March 30, 2022.
- ↑ Elizabeth Whatcott (20 May 2022). "Compilation of Countries' Statements Calling Russian Actions in Ukraine "Genocide"". Just Security. Retrieved 15 June 2022.
- ↑ "Ukraine begins first war crimes trial of Russian soldier". BBC News. May 13, 2022. Retrieved May 15, 2022.
- ↑ "Ukrainian court jails two Russian soldiers for 11 years for firing at civilians". Times of Israel. May 31, 2022. Retrieved June 1, 2022.
- ↑ "Security Council fails to adopt proposal to create tribunal on crash of Malaysian Airlines flight MH17". UN News. 29 July 2015. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "Russia, China block Security Council referral of Syria to International Criminal Court". UN News. 22 May 2014. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "Security Council discusses chemical weapons use in Syria following latest global watchdog report". UN News. 6 March 2019. Retrieved 13 July 2019.
- ↑ "UN General Assembly votes to suspend Russia from the Human Rights Council". UN News. March 16, 2022. Retrieved April 18, 2022.
- ↑ ۱۵۵٫۰ ۱۵۵٫۱ International Criminal Court 2017.
- ↑ "ICC authorises Russia-Georgia war crimes investigation". BBC News. 27 January 2016. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ Julian Borger (February 28, 2022). "ICC prosecutor to investigate possible war crimes in Ukraine". Guardian. Retrieved 21 December 2018.
- ↑ "International Court orders Russia to 'immediately suspend' military operations in Ukraine". UN News. March 16, 2022. Retrieved April 18, 2022.
- ↑ "Human Rights Council to establish Commission of Inquiry on Ukraine". UN News. March 3, 2022. Retrieved May 15, 2022.
منابع
ویرایش- Amnesty International (2007). Russian Federation: What justice for Chechnya's disappeared? (PDF).
- Amnesty International (2009). "Civilians in the Aftermath of War: The Georgia-Russia Conflict One Year On" (PDF). London.
- International Criminal Court (2017). "Report on Preliminary Examination Activities" (PDF). The Hague.
- OHCHR (2017). "Report of the Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab Republic". United Nations Human Rights.
- United Nations Human Rights Council (2 March 2020). "Report of the Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab Republic — Forty-third session". Retrieved 3 March 2020.
- Binet, Laurence (2016). War crimes and politics of terror in Chechnya 1994-2004 (PDF). Médecins Sans Frontières.
- Dubler, Robert; Kalyk, Matthew (2018). Crimes against Humanity in the 21st Century: Law, Practice and Threats to International Peace and Security. BRILL. ISBN 9789004347687.
- Callaway, Rhonda L.; Harrelson-Stephens, Julie (2010). "How to Win Enemies and Influence Terrorism". In Reuveny, Rafael; Thompson, William R. (eds.). Coping with Terrorism: Origins, Escalation, Counterstrategies, and Responses. Suny Press. ISBN 978-1-4384-3313-4.
- Gilligan, Emma (2009). Terror in Chechnya: Russia and the Tragedy of Civilians in War. Vol. 4. Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-3176-0.
- Hawkins, Virgil (2016). Stealth Conflicts: How the World's Worst Violence Is Ignored. Routledge. ISBN 978-1-351-89794-5.
- Merezhko, Oleksandr (2018). "International Legal Aspects of Russia's War Agaianst Ukraine in Eastern Ukraine". In Sayapin, Sergey; Tsybulenko, Evhen (eds.). The Use of Force against Ukraine and International Law: Jus Ad Bellum, Jus In Bello, Jus Post Bellum. Springer. ISBN 9789462652224.
- Moorcraft; Taylor (2008). Shooting the Messenger: The Political Impact of War Reporting. Potomac Books. p. 145. ISBN 978-1-57488-947-5.
- Reardon, Betty A.; Hans, Asha (2018). The Gender Imperative: Human Security vs State Security. Taylor & Francis. ISBN 978-0-429-83878-1.
پیوند به بیرون
ویرایش- Josh Rogin (22 March 2022). "Putin Has Been a War Criminal for Years. Nobody cared Until Now". The Washington Post.
- Kenneth Roth (27 April 2022). "Building a War-Crimes Case Against Vladimir Putin". Human Rights Watch.
- OSCE (14 July 2022). "Report on Violations of International Humanitarian and Human Rights Law, War Crimes and Crimes against Humanity committed in Ukraine" (PDF).