رودسر

شهر رودسر (به گیلکی: رۊدˇسر)، (نام قدیمی به گیلکی: هۊسم)، از شهرهای استان گیلان است. جمعیت این شهر ۴۰۰۰۰ نفر است و در شهرستان رودسر قرار دارد. این شهر در گذشته مرکز حکمرانی زیدییان و لنگر پسر وشمگیر از خاندان زیاریان و زادگاه خاندان بویه (در روستای بویه، املش کنونی) بوده‌است. اولین شغل اصلی مردمان رودسر بعد از پیدایش این منطقه صیادی بوده است. صیدرمحله یا صیدگرمحله:از محلات قدیمی شهر رودسر که بنا به روایتی در اصل بخاطر سکونت صیادان محلی در این ناحیه که به امر صید و صیادی در سواحل دریای خزر و رودخانه های پیرامون آن اشتغال داشتند، صیدگر محله می‌نامیدند که به تدریج و مرور زمان به صیدرمحله موسوم گردید. از خاندان صیدگر میتوان به عنوان مردمان قدیمی شهر رودسر و صیدرمحله نام برد.

رودسر رۊدˇسر
250px
کشور	ایران
استان	گیلان
شهرستان	رودسر
نام(های) پیشین	هوسام، هوسم، کوتم
سال شهرشدن	۱۳۰۵
مردم
جمعیت	۴۰۰۰۰ نفر (۱۳۹۵)
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۵٫۸
میانگین بارش سالانه	۱۱۷۸
روزهای یخبندان سالانه	۳۰
اطلاعات شهری
شهردار	رضا زنده دل
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۱۳۴۲
وبگاه	https://roodsar.gilan.ir/
رودسر روی نقشه ایران ۳۷٫۱۳°شمالی ۵۰٫۳°شرقی / 37.13; 50.3

نام

آنچه در مورد وجه تسمیه این شهر می‌توان بیان نمود؛ این است که رودسر در قرون گذشته «هوسم» نامیده می‌شود و حاکم بیه پیش در قرن هشتم هجری هوسم را که در جریان سوانح طبیعی ویران شده بود بازسازی کرد و بعد آن را رودسر نامید. گویا دلیل نامگذاری هوسم به رودسر اشتغال مردم به کشتی سازی و رونق تجاری و کسب مردم از طریق کشتی به باکو و بندر انزلی بود.

مردم

پراکندگی مردم گیلک در استان های ایران

مردم رودسر گیلک هستند و به زبان گیلکی سخن می‌گویند.

رودسر از منظر تاریخ

مقدسی قدیمی‌ترین تاریخ‌نگار کشورمان در سال ۳۷۵ر ه‍.ق هوسم را با بازاری خوب که مسجد جامعی بزرگ نزدیک مقر حاکم قرار دانسته وصف نموده‌است. وی در ادامه اضافه کرده که رودخانه ای پرآب از شهر هوسم می‌گذرد و دارای پلی از قایق می‌باشد. این ناحیه مرکز اقامتگاه حاکم علوی «داعی محمد حسن الا طروش» که در نیمه دوم قرن سوم هجری بدون شناسایی خلیفه بغداد و بی اعتنا به او حکومت مستقلی در این ناحیه داشت به‌شمار می‌رفت. حمدالله مستوفی که به سال ۴۷۰ هجری از هوسم دیدار کرده دربارهٔ این شهر می‌نویسد: «هوسم نزدیک دریا قرار داشته و بندر کشتی‌هایی است که از گرگان، طبرستان و شیروان می‌آیند». رابینو که قریب ۸۰ سال پیش از رودسر دیدار کرده ساکنان رودسر را چنین توصیف می‌کند: «مردم رودسر با ملایمت طبع و علاقمندی به مذهب اسلام معروف می‌باشند. کرجی‌ها (قایق بزرگ و کشتی کوچک) تقریباً تا نزدیکی ساحل می‌آیند و ماهی شور، ماهی دودی، همچنین قند، قماش و نفت با خود از بندر انزلی به رودسر می آروند. بازرگانی برنج با روسیه توسط مسلمانان باکو در رودسر جریان دارد». اما اگر بخواهیم گذری کوتاه نیز بر تاریخ رودسر بیفکنیم باید این کار را از دوره رضا خان آغاز کنیم که بعد از به قدرت رسیدن مناطق شمالی ایران که از نظر وی دارای اهمیتی خاص بود. بازسازی شدند که نمونه بارز آن در ساختمان قدیمی شهرداری و مجموعه ساختمانهای قدیمی میدان شهرداری مشاهده کرده. این آثار در دوره حکومت فرزندش محمدرضا نیز حفظ گردید و پس از انقلاب اسلامی تا به امروز مورد مرمت قرار گرفته‌است.

• 

  پل خشتی تمیجان با قدمت ۷۰۰ سال

ساختمان شهرداری رودسر

مفاخر علمی و سیاسی

از مهم‌ترین مفاخر فکری و فرهنگی این شهر نیز می‌توان به وجود دانشمند بزرگی چون امام فخر رازی (اهل سنت)اشاره کرد. در کتاب جغرافیایی گیلان نوشته م. م لاهیجان می‌خوانیم که: از رودسر (هوسم) دانشمد بزرگی برخاسته مانند امام فخر رازی و پدرش که هوسمی بوده‌اند. از شخصیت های برجسته سیاسی این شهر آقای محمدحسن درویشی نماینده وزیر و مسئول هماهنگی هیأت‌های رسیدگی به تخلفات اداری در سال 1392 است.[۱]

مفاخر هنر و معماری

معمار معروف این شهر استاد عزت دسترنج بوده است که حمام معروف رودسر معروف به دسترنج از ساخته های ایشان می باشد. این حمام در سال 1315 تا 1325 ساخت آن به طول انجامید چون ایشان در آن زمان به درجه استادی نرسیده بودند نقشه آن توسط استاد خسرو جلالی نژاد (که او هم از معماران بنام رودسر بود) طرح ریزی گشت.حمام مذکور در زمان خود مورد استفاده بسیاری از اهالی رودسر کلاچای و املش و توابع دیگر این شهر قرار گرفت.اما در حال حاضر با فرسایش بنای حمام در طول سالیان زیاد بقاقایی اندک از آن باقی مانده است.

جاذبه‌های گردشگری و تاریخی

منطقه بسیار پرجاذبه سفیدآب رحیم آباد رودسر و آبشار زیبای آن با چشمه‌های زلال و متعدد که ازکوه‌های پر برف سرچشمه گرفته و از میان جنگل‌های انبوه می‌گذرد. قله بلند قامت سماموس (آسمان کوه) که بلندترین قله گیلان و با قامتی به درازای ۳۶۵۰متر بالاتر از سطح دریا، بر جلگه سرسبز رودسر تکیه کرده و عاشقانه به دریا می‌نگرد. رودسر از جمله معدود شهرهایی است که فاصله میان کوه و دریا در آن بسیار اندک است. چشمه زیبا و خروشان آسمان رود(در نزدیکی روستای مایستان) واقع در ۴۵ کیلومتری رحیم آباد رودسر در منطقه اشکورات علیا، منطقه سرسبز و فوق‌العاده دیدنی اشکورات با طبیعتی بکر، ساحل بسیار زیبا و آرام رودسر به طول ۴۰ کیلومتر هرساله پذیرای خیل مشتاقان دریا می‌باشد. منطقه جنگلی و کوهستانی سرولات (در چابکسر) بارودی بسیار پرآب و زلال که نزدیکی آن به دریا، یک شاهکار طبیعت می‌باشد چشمه آب معدنی سجیران واقع در روستای جیرک در یک مسیر کوهستانی و در لابلای جنگل انبوه که دارای خواص فوق‌العاده شفابخش و مفید برای بیماری‌های کلیوی، کبدی و گوارشی است. همچنین وجود غارهایی مربوط به انسان‌های ماقبل تاریخ در این منطقه حاکی از زندگی انسان‌های اولیه می‌باشد که می‌توان به غار دیارجان نزدیک آشورآباد و غار کبیران نزدیک گرمابدشت رودسر و غار سرد دره در روستای شاهیجان اشکور اشاره کرد. چشمه‌های متعدد زیبا مانند دمکش در چابکسر، قلعه بندبن قاسم‌آباد، طبیعت بکر روستاهای کوهستانی کلاچای، عطر غلیظ شکوفه مرکبات که بهار را زمزمه می‌کنند، شادی اغواگری در جای جای طبیعت شهرستان رودسر پدیدآورده. شالیزارها در هرفصل تن‌پوشی زیبا به برمی‌کنند و بر جذابیت جلگه و کوهستان می‌افزایند. چای در بهار گل‌های سفید می‌دهد و همچون زمانی که با استکان آن را سر می‌کشی، نوید رویش دوباره می‌دهد.

کشاورزی

از محصولات تولید شده در رودسر می‌توان برنج، چای، مرکبات، گندم، جو، فندق، گردو، حبوبات، گل گاوزبان و انواع سبزی و ابریشم را نام برد. تنوع و فراوانی در رودسر باعث شده تا بازار هفتگی آن که در روزهای یکشنبه دایر می‌گردد از رونق فراوانی برخوردار باشد. بافت چادرشب، لباس قاسم‌آبادی، حصیر، جوراب پشمی، زنبیل، نمد بافی و تولید انواع سرامیک و سفال، نان تمیجان، کلوچه، ماهی سفید، کفال، کولی و… را نام برد که اغلب در یکشنبه بازار رودسر عرضه می‌گردد.

• 

  یکشنبه بازار رودسر

جغرافیا

موقعیت شهر رودسر در داخل شهرستان رودسر مشتمل بر بخش غربی آن شهرستان است. شهر رودسر از شرق به شهر کلاچای (دیگر شهر در شهرستان رودسر)، از شمال به دریای کاسپین و از غرب به شهرستان لنگرود واز جنوب به شهرستان املش و سلسله کوه های البرز منتهی می‌شود.