لیگ قهرمانان اروپا ۲۰–۲۰۱۹ شصت و پنجمین دوره از مسابقات فوتبال باشگاه‌های برتر اروپا و بیست و هشتمین دورهٔ لیگ قهرمانان اروپا است که در نهایت با قهرمانی بایرن مونیخ به پایان رسید و نکته جالب توجه قهرمانی مقتدرانه بایرن مونیخ بود که به اولین تیمی تبدیل شد که با پیروزی در تمامی دیدارهای خود فاتح لیگ قهرمانان اروپا شد. بخش زیادی از این دوره از رقابتها در شرایط بحران پاندمی کووید ۱۹ برگزار گردید. این مسابقات از مرحله یک چهارم نهایی به بعد به علت شیوع ویروس کرونا به صورت تک بازی و در شهر لیسبون پرتغال برگزار شد.
در مجموع ۷۹ تیم از ۵۵ عضو از ۵۶ عضو اتحادیهٔ اروپا برای شرکت در لیگ قهرمانان اروپا ۲۰–۲۰۱۹ انتخاب می‌شوند (تنها کشور لیختن‌اشتاین است که به علت نداشتن لیگ داخلی تیمی را نمی‌تواند برای حضور معرفی کند). برای رتبه‌بندی اتحادیه بر اساس ضرایبی صورت می‌گیرد که یوفا اختصاص می‌دهد و بدین ترتیب سهمیه هر کشور عضو اتحادیه مشخص می‌شود:[۳]
برای لیگ قهرمانان اروپا ۲۰–۲۰۱۹، اعضای اتحادیه مطابق با ضرایب کشوری یوفا در سال ۲۰۱۸، رتبه‌بندی می‌شوند که در آن عملکرد لیگ برتر کشورها در رقابت‌های اروپایی، از سال‌های ۲۰۱۳–۱۴ تا ۲۰۱۷–۱۸ در نظر گرفته می‌شود.[۴]
جدا از ضرایب تخصیص داده شده به هر کشور، اعضای اتحادیه ممکن است تیمهای دیگری داشته باشند که در لیگ قهرمانان شرکت می‌کنند، همان‌طور که در زیر ذکر شده:
(UCL) – سهمیه اضافی برای دارندگان عنوان قهرمانی لیگ قهرمانی اروپا
(UEL) – سهمیه اضافی برای دارندگان عنوان قهرمانی لیگ اروپا
در صورتی که قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا و/یا لیگ اروپا از طریق لیگ‌های داخلی خود سهمیهٔ حضور در این مسابقات را کسب کنند، تغییراتی در برنامهٔ توزیع پیش‌فرض ایجاد می‌شود. در هر جا در برنامه قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا و/یا لیگ اروپا قرار بگیرند، وضعیت تیمهای اعضای با سطح بالاتر در دورهای قبلی ارتقا می‌یابند.
در لیست دسترسی پیش فرض، دارندگان عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا در مرحله گروهی قرار می‌گیرند. با این حال، از آنجا که دارندگان عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا (لیورپول) از طریق لیگ داخلی خود (به عنوان مقام دوم لیگ برتر ۲۰۱۸–۱۹) کسب کرده‌اند، تغییرات زیر در لیست دسترسی‌ها ایجاد شد:
قهرمانان عضو ۱۱ (اتریش) به جای دور بازی پلی آف وارد مرحله گروهی شدند.
قهرمانان عضو ۱۳ (جمهوری چک) به جای مرحله سوم مقدماتی وارد مرحله پلی آف شدند.
قهرمانان عضو ۱۵ (یونان) به جای دور دوم مقدماتی وارد مرحله سوم مقدماتی شدند.
قهرمانان اعضای ۱۸ و ۱۹ (اسرائیل و قبرس) به جای اولین دور مقدماتی وارد مرحله دوم مقدماتی شدند.
در لیست دسترسی پیش فرض، دارندگان عنوان لیگ اروپا در مرحله گروهی واجد شرایط هستند. اما از آنجا که دارندگان عنوان لیگ اروپا (چلسی) از طریق لیگ داخلی خود (به عنوان مقام سوم در لیگ برتر ۲۰۱۸–۱۹۱۹) برای مرحله گروهی واجد شرایط شدند، تغییرات زیر در لیست دسترسی ایجاد شد:
تیم رتبه سوم عضو ۵ (فرانسه) به جای مرحله سوم مقدماتی، وارد مرحله گروهی شد.
تیمهای اعضای ۱۰ و ۱۱ (ترکیه و اتریش) به جای دور دوم مقدماتی وارد مرحله سوم مقدماتی شدند.
یک عضو ممکن است حداکثر پنج تیم در لیگ قهرمانان داشته باشد.[۵] بنابراین، اگر قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا و قهرمانان لیگ اروپا از همان ترکیب چهار سهمیه از لیگ داخلی خود خارج شوند، تیم چهارم لیگ در لیگ قهرمانان رقابت نخواهد کرد و به جای آن در لیگ اروپا به رقابت خواهد پرداخت.
در دورهای مقدماتی و مرحله پلی‌آف، تیمها براساس ضریب یوفا در سال ۲۰۱۹، به ترتیب به تیمهای سیدبندی شده و سیدبندی نشده تقسیم شدند.[۷] و سپس راهی مسابقات نیمه نهایی و پایانی تک حذفی شدند. بازنده‌های هر دو مسابقه نیمه‌نهایی و نهایی راهی دور دوم مقدماتی لیگ اروپا ۲۰–۲۰۱۹ شدند.
قرعه کشی مرحله مقدماتی در تاریخ ۱۱ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۰ به وقت CEST، جهت مشخص شدن تیمهای دیدارهای مرحله نیمه نهایی و تیمهای میزبان هر کدام از مراحل نیمه نهایی و نهایی برگزار شد.[۸] مرحله نیمه نهایی در ۲۵ ژوئن و دور نهایی در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۹ در ورزشگاه فاضل وکری در پریشتینا، کوزوو برگزار شد.
مکان تیمهای حاضر در مرحله گروهی لیگ قهرمانان ۲۰–۲۰۱۹. قهوه ای: گروه A; قرمز: گروه B; نارنجی: گروه C; زرد: گروه D; سبز: گروه E; آبی: گروه F; بنفش: گروه G; صورتی: گروهH.
قرعه کشی مرحله گروهی در تاریخ ۲۹ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۸:۰۰ CEST، در تالار گفتگوی گریمالدی در موناکو برگزار شد.[۹] ۳۲ تیم به هشت گروه ۴ تیمی تقسیم شدند، با این محدودیت که تیمهای هر اتحادیه نمی‌توانند در یک گروه قرار گیرند، تیمها بر اساس اصول زیر در چهار گلدان قرار گرفتند:[۱۰][۱۱]
گلدان ۱ شامل دارندگان عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و اروپا و قهرمان شش لیگ برتر بر اساس ضرایب کشور ۲۰۱۸ یوفا است. اگر یک یا هر دو صاحب عنوان یکی از قهرمانان شش لیگ برتر باشند، قهرمان لیگ‌های برتر رتبه برتر بعدی نیز در گلدان ۱ قرار می‌گیرند.
گلدان‌های شماره ۲، ۳ و ۴ تیمهای باقی مانده را دارند که بر اساس ضرایب باشگاه ۲۰۱۹ یوفا آنها بکار می‌روند.[۷]
در هر گروه، تیمها در قالب روبن دور به مصاف خانه و خارج از خانه می‌روند. تیمهای اول و دوم این گروه‌ها به دور یک شانزدهم راه پیدا می‌کنند، در حالی که تیمهای رتبه سوم به دور یک سی و دوم لیگ اروپا ۲۰–۲۰۱۹ راه پیدا می‌کنند. روزهای مسابقه ۱۷ تا ۱۸ سپتامبر، ۱–۲ اکتبر، ۲۲ تا ۲۳ اکتبر، ۵–۶ نوامبر، ۲۶ تا ۲۷ نوامبر و ۱۰–۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹ است.
تیمهای جوانان باشگاه‌های راه یافته به مرحله گروهی نیز در همان روزهای بازی، در لیگ جوانان اروپا شرکت می‌کنند.
در مجموع ۱۶ اتحادیه ملی در مرحله گروهی حضور دارند. آتالانتا اولین بازی تاریخ خود در لیگ قهرمانان را در مرحله گروهی انجام داد.
در هر گروه، تیمها به صورت رقابت‌های دورهای با یکدیگر دیدار می‌کنند و تیم اول و دوم هر گروه به مرحلهٔ حذفی، یعنی مرحله یک‌هشتم نهایی صعود می‌کند. تیم سوم هر گروه نیز به مرحلهٔ یک‌شانزدهم نهایی لیگ اروپا ۲۰–۲۰۱۹ راه می‌یابد.
تیمها بر اساس امتیازهای کسب‌شده (۳ امتیاز برای هر برد، ۱ امتیاز برای هر تساوی، ۰ امتیاز برای باخت) رتبه‌بندی می‌شوند. اگر امتیازها برابر باشند، برای تعیین رتبه‌بندی از معیارهای پیروزی زیر، به ترتیب مشخص شده استفاده می‌شود (ماده ۱۷٫۰۱ آئین‌نامه):[۱۲]
امتیاز کسب شده در مسابقات رو در رو، در بین تیمهای با امتیاز برابر.
تفاضل گل در مسابقات رو در رو در بین تیمهای با امتیاز برابر.
گل زده در مسابقات رو در رو در بین تیمهای با امتیاز برابر.
اگر بیش از دو تیم امتیاز برابر داشتند، و پس از اعمال تمام معیارهای بالا، هنوز شرایط برابر حاکم باشد، تمام معیارهای رو در روی بالا به صورت انحصاری برای این زیر مجموعه از تیمها اعمال می‌شوند.
در مرحلهٔ حذفی، تیمها در بازیهای رفت و برگشت به مصاف هم می‌روند به غیر از بازی فینال که تک‌بازی است.
قوانین قرعه‌کشی این مرحله به این شرح است:
در دور یک‌هشتم نهایی، تیمهای اول هر گروه در بازی برگشت میزبان خواهند بود؛ همچنین تیم‌هایی که در یک گروه قرار دارند یا از یک کشور هستند، به هم نمی‌خورند.
در دور یک‌چهارم به بعد، هیچ سیدبندی‌ای وجود ندارد و احتمال رویارویی هر تیمی با تیم دیگر وجود دارد.
قرعه‌کشی مرحله یک‌هشتم نهایی در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹ انجام شد.[۲۶] مسابقات دور رفت این مرحله در تاریخ‌های ۱۸، ۱۹، ۲۵ و ۲۶ فوریه و مسابقات دور برگشت نیز در تاریخ‌های ۱۰ و ۱۱ مارس برگزار شد و مسابقاتی که قرار بود در ۱۷ و ۱۸ مارس برگزار شود به دلیل همه‌گیری جهانی ۲۰–۲۰۱۹ کروناویروس به تعویق افتاد و پس از برگزاری مجدد بدون حضور تماشاگران انجام شدند.
در مرحله یک‌هشتم نهایی:
دورتموند-پاریس سن ژرمن: زنبورها در دیدار رفت با دبل و درخشش هالند در برابر تک گل نیمار پیروز شدند اما در دیدار برگشت با دو گل مغلوب شده تا در مجموع با نتیجه ۳–۲ بازنده شوند.
رئال-سیتی: کهکشانی‌ها در خانه با کام‌بک شاگردان پپ و در خارج از خانه با اشتباهات واران باختند و حذف شدند.
آتالانتا-والنسیا: آتالانتای آماده گاسپرینی موفق شد رفت و برگشت والنسیا را با ۴ گل در هم بکوبد و به جمع ۸ تیم نهایی راه یابد.
اتلتیکو-لیورپول: شاگردان سیمئونه پس از یک بازی دفاعی و برد خفیف ۱–۰ خانگی در آنفیلد در ۹۰ دقیقه با همین نتیجه مغلوب شدند تا کار به وقت‌های اضافه بکشد. در وقت‌های اضافه ابتدا فیرمینو لیورپول را پیش انداخت اما اشتباهات آدرین باعث شد تا اتلتیکو بازی ۲–۰ باخته را ۳–۲ ببرد و به مرحله بعد صعود کند.
بایرن-چلسی: بایرن آماده هانسی فلیک پس از در هم کوبیدن چلسی در استمفورد بریج در بازی برگشت هم آنه را با ۴ گل شکست داد و به مرحله بعد رفت.
لیون-یووه: پس از نمایش ضعیف رونالدو و یووه در بازی رفت، در بازی برگشت رونالدو با دبل قصد نجات یووه همانند سال قبل را داشت اما لیون به لطف پیروزی خفیف در دیدار رفت با تک گل تروسارد و پنالتی دیپای در دیدار به خاطر گل زده در خانه حریف به مرحله بعد رفت.
تاتنهام-لایپزیگ: در حالی که همه از نایب قهرمان دوره قبل انتظارات فراوانی داشتند اما مصدومیت کین، عدم چینش درست مورینیو و درخشش جوانان لایپزیگ باعث حذف تات شد.
بارسا-ناپولی: بارسای ستین به علت داشتن مربی بد و همچنین مصدومیت آلبا و سوارز در بازی رفت به مشکل خورد اما در بازی برگشت با درخشش مسی و سوارز با نتیجه ۳–۱ ناپولی را شکست داد و به مرحله بعد رفت.
بازیهای مرحله یک‌چهارم نهایی از تاریخ ۱۲ تا ۱۵ اوت برگزار شد و در مجموع پس از پایان بازیهای این مرحله، تیمهای بایرن مونیخ و آر بی لایپزیگ از آلمان و پاری سن ژرمن و المپیک لیون از فرانسه به مرحله نیمه نهایی راه یافتند. از این مرحله به بعد بازیها بعلت پاندمی کووید ۱۹ به صورت تک حذفی و بدون حضور تماشاگران برگزار شد و جالبترین نتیجه، پیروزی مقتدرانه ۸ بر ۲ بایرن مونیخ مقابل بارسلونا بود که سنگین‌ترین شکست تاریخ بارسلونا در لیگ قهرمانان اروپا محسوب می‌شود. همچنین المپیک لیون ۳ بر ۱ منچسترسیتی، آربی لایپزیگ ۲ بر ۱ آتلتیکومادرید و پاری سن ژرمن ۲ بر ۱ آتالانتا را شکست دادند.
بایرن-بارسا: حساس‌ترین دیدار و در واقع فینال زودهنگام لیگ قهرمانان اروپا با نتیجه عجیب ۸–۲ به سود بایرن تمام شد. کیکه ستین که می‌شود گفت بدترین مربی تاریخ بارسلوناست، با این شکست نه تنها خود، بلکه بازیکنان دیگری مانند ویدال، سوارز و راکیتیچ را فدا کرد.
لایپزیگ-اتلتیکو: جوانان لایپزیگ که با صدر نشینی در گروه چلسی (قهرمان لیگ اروپا) و آژاکس (تیم حاضر در مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپای فصل قبل) و همچنین حذف نایب قهرمان فصل قبل لیگ قهرمانان اروپا پا به این مرحله گذاشته بود، شگفتی دیگری خلق کرد و اتلتیکویی که قهرمان دوره قبلی رقابتها را کنار زده بود، حذف کرد.
لیون-سیتی: سیتی که با این وضع و تقابل بارسلونا و بایرن باهم از مدعیان قهرمانی به حساب می‌آمدند، در عین ناباوری با ۳ گل مغلوب لیون شدند.
پاریس-آتالانتا: شاگردان گاسپرینی در حالی که تا دقیقه ۹۰ از رقیبشان پیش افتاده بودند، در فاصله دقایق ۹۰ تا ۹۰+۳ دو بار تور دروازه خود را بازشده دیدند و از دور رقابتها کنار رفتند.
این بازیها در تاریخ ۱۸ و ۱۹ اوت ۲۰۲۰ برگزار شد و بایرن مونیخ ۳ بر صفر المپیک لیون و پاری سن ژرمن ۳ بر صفر آربی لایپزیگ را شکست دادند و به فینال رقابتها راه پیدا کردند.
بایرن-لیون: بایرنی‌ها بار دیگر با نتیجه ای مقتدرانه پیروز شدند و به فینال راه یافتند.
پاریس-لایپزیگ: پاریسی‌ها با درخشش نیمار و دی ماریا و البته اشتباهات گولاچی دروازه‌بان لایپزیگ موفق به پیروزی شدند.
بایرن مونیخ (ششمین عنوان)
پاری سن ژرمن
روبرت لواندوفسکی
ٰلیورپول قهرمان (دوم)
بنفیکا (اول)
یوونتوس (اول)
شاختار دونتسک (اول)
بارسلونا (اول)
خنک (اول)
گالاتاسرای (اول)
سالزبورگ (اول)
زنیت (اول)
یانگ بویز (اول)
اسلاویا پراگ (اول)
آژاکس (اول)
پائوک (اول)
دینامو زاگرب (اول)
مکابی (اول)
کپنهاگن (اول)
آپوئل (اول)
کلوژ (اول)
آستانه (اول)
اشکندیا (اول)
تفلیس (اول)
روزنبورگ (اول)
هلسینکی (اول)
آرارات (اول)
آی‌ای‌کی (اول)
ماریبور (اول)
دانداک (اول)
والتا (اول)
قره‌باغ (اول)
اسلوان براتیسلاوا (اول)
سارایوو (اول)
اف۹۱ دودلانژ (اول)
لودوگورتس (اول)
شریف (اول)
ریگا (اول)
لینفیلد (اول)
ستاره سرخ (اول)
پارتیزان تیرانا (اول)
نومه کالیو (اول)
نیو سنتس (اول)
سلتیک (اول)
والور (اول)
سودووا (اول)
هاونر بولتفلاگ (اول)
باته بوریسف (اول)
فرنتس‌واروش (اول)
سوتیسکا (اول)
لینکلن (اول)
سانتا کولوما (اول)
تری پن (اول)
فرونیکلی (اول)
۵۹'
سون هیونگ-مین
مائورو ایکاردی
گابریل ژسوس
حکیم زیاش
ریاض محرز
آلفونسو دیویس
لوییس سوارز
Enock Mwepu
چارلز آرانگیز
تاکومی مینامینو[A]