فهرست جانداران دورگه در فولکلور

این مقاله فهرستی از جانداران دورگه است که از فولکلور یا فرهنگ عامه ثبت شده‌اند و از نظر ریخت‌شناسی بر اساس گونه‌های تشکیل دهنده آنها گروه‌بندی شده‌اند. در این مقاله ترکیب‌هایی که در اساطیر کلاسیک یافت نمی‌شوند ولی در زمینه فرهنگ پاپ مدرن توسعه یافته‌اند، در بخش جداگانه‌ای فهرست شده‌است.

نیمه انسان ویرایش

بخش بالایی انسان ویرایش

دورگه انسان - ساق پا ویرایش

دورگه تائور - (قنطورس) ویرایش
 
قنطورس با مردی می‌جنگد!

تاورها از دسته اسب‌های افسانه‌ای هستند که بخش بالایی آنها از نظر جسمانی انسان‌نما و بخش پایین آنها جانوران چهارپا است.

  • آنجیتای - جانداری کاملاً زنانه که قسمت بالایی بدن انسان را با بدن پایین اسب دارد.
  • قنطورس - جانداری که بالاتنه بدن انسان را با بدن پایین اسب دارد.
  • Onocentaur - جانداری که بالاتنه بدن انسان را با بدن پایین الاغ دارد.
  • ایپوتان - انسانی با پشت اسب.
  • مینوتور - جانداری که بدن انسان را با سر و دم گاو دارد.
دورگه انسان - بز ویرایش

بزها طبقه‌ای از جانداران افسانه‌ای هستند که از کمر به بالا شبیه انسان ولی پایین‌تنه و معمولاً پاهای عقبی شبیه بزها هستند. آنها در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند، مانند جاروها، خدایان، شیاطین و نیمه خدایان.[۱]

 
مردان ساتیر، زنان طنز و کودکان طناز!
  • فاون - روح طبیعت روم باستان با بدن انسان ولی ساق و شاخ بز.[۲][۳] در اصل آنها با ساتیرهای یونانی تفاوت داشتند زیرا کمتر با مستی و ریبالدری در ارتباط بودند و در عوض به عنوان «موجودات خجالتی و جنگلی» شناخته می‌شدند.[۴] از سده اول پیش از میلاد، رومیان اغلب آنها را با ساتیرها اشتباه می‌گرفتند و از سده دوم پس از میلاد، این دو عملاً قابل تشخیص نیستند.[۲][۳][۴]
  • گلیستیگ - پری یا شبح اسکاتلندی که می‌تواند به شکل یک دورگه بز و انسان درآید.[۵][۶]
  • کرامپوس - یک شخصیت اسطوره ای آلمانی با منشأ مبهم. اغلب با پاها و شاخ‌های بز، بدن انسان و ویژگی‌های صورت جانوران ترسیم می‌شود.
  • پن - خدای حیات وحش و محافظ چوپانان، که بدن یک مرد را دارد ولی پاها و شاخ‌های یک بز. او اغلب در حال نواختن فلوت شنیده می‌شود.
  • ساتیر - در اصل روح طبیعت یونان باستان با بدن انسان ولی دم بلند و گوش‌های نوک تیز مثل اسب بود.[۲][۳] از ابتدا، ساتیرها به‌طور جدایی ناپذیری با مستی و ریبالدری مرتبط بودند، که با عشق به شراب، موسیقی و زنان شهرت داشتند.[۲][۳][۷] در دوره هلنیستی، احتمالاً به دلیل درگیری با پن، ساتیرها به تدریج شبیه مردهایی با شاخ و پای بز به تصویر کشیده شدند.[۲][۳] آنها سرانجام با جانوران رومی مخلوط شدند و تقریباً از قرن دوم میلادی، از یکدیگر قابل تفکیک نیستند.[۲][۳][۴]
    • سیلنوس - مربی دیونیوس که تقریباً شبیه طنزها و معمولاً غیرقابل تشخیص است، اگرچه گاهی اوقات شبیه افراد خیلی مسن به تصویر کشیده می‌شود.[۷][۳]

دورگه انسان - پرنده ویرایش

 
تصویری قرون وسطایی از هارپی به عنوان یک زن پرنده!
  • الکونوست - موجودی از فولکلور روسی با سر یک زن و با بدن پرنده. گفته می‌شود صداهایی زیبا ایجاد می‌کند که باعث می‌شود هر کسی که آنها را بشنود همه آنچه را که می‌داند فراموش می‌کند و دیگر بجز الکونوست، هیچ چیز دیگری نمی‌خواهد.
  • گامایون - موجودی روسی که سر یک زن و بدن یک پرنده را نشان می‌دهد.
  • اینمیونجو - در اساطیر کره موجودی است با صورت انسان و بدن پرنده!
  • هارپی - نیمه پرنده، نیمه زن. در اساطیر یونان، گاهی شبیه زنی با بال و پای پرنده نشان داده می‌شود.
  • کینارا - در اساطیر هند، به شکل، نیمه انسان، نیمه پرنده است.
  • لامیا - زنی با پای شبیه اردک.
  • لیلیتو - زنی با پاهای پرنده (و گاهی بال) که در اساطیر بین‌النهرین یافت می‌شود.
  • آژیر - نیمه پرنده، نیمه زن. در اساطیر یونان، ملوانان را با صدای خواننده خود به سوی مرگ می‌کشاند.
  • سیرین - موجودی نیمه پرنده، نیمه انسان با سر و سینه یک زن از فولکلور روسی. نیمه پرنده آن به‌طور کلی بدن جغد است.
  • اوچک لانگ میدونگ - یک موجود نیمه زن و نیمه شاخدار در فولکلور مانیپوری، شبیه دختری به تصویر کشیده شده که برای فرار از شکنجه‌های نامادری، در غیاب پدرش، به یک پرنده تبدیل شده‌است.

دورگه انسان - ماهی ویرایش

دورگه انسان - مار ویرایش

 
یک نورونا همان‌طور که در هایاکای - زوکان ساواکی سوشی نشان داده شده‌است!
  • دراکونوپ (پای مار) - «پای مارها، مارهای بزرگ و قدرتمندی هستند، با چهره‌هایی شبیه به دختران و گردن‌هایی که به جسم مار ختم می‌شوند» که توسط وینسنت بووا توصیف شده‌است.[۸]
  • اکیدنا - یک هیولای نیمه زن و نیمه مار که در داخل غار زندگی می‌کند.
  • فوشی - خدایی که گفته می‌شود توسط نو وا ساخته شده‌است.
  • کتو - آسورا با قسمت‌های پایینی شبیه مار که می‌گویند چهار بازو دارد.
  • لامیا - مانند پری دریایی ولی با اندام تحتانی مانند مار که معمولاً ماده است.
  • ناگا - اصطلاحی است که به دورگه انسان و مار از همه نوع اشاره دارد.
  • نیو وا - در فولکلور چینی زنی است با پایین‌تنه شبیه مار.
  • نورآنا - موجودی با سر زن و بدن مار.
  • تالانچانا - خدای آبزی که قسمتی شبیه زن و قسمتی شبیه مار است.
  • ژویین - موجودی با صورت مرد و بدن مار.
  • اوروچیمارو - انسان دارای توانایی‌هایی است و می‌تواند با سر انسان ولی بدن را مار شود.

شاهماران (به کُردی: شاماران)، موجودی افسانه‌ای در فرهنگ کُردی، ارمنی، ایرانی و عراقیست که با بدنه‌ای نیم مار و نیم زن شناخته می‌شود

دورگه‌های دیگر ویرایش

بدن انسان پیچیده (اغلب دارای بخش‌هایی از چندین جانور) ویرایش

 
آشوریان لاماسو، مورخ ۷۲۱ پیش از میلاد، موزه مؤسسه شرقی BCE، دانشگاه شیکاگو
  • آواتیا - خدایی مانگایی که نیمه راست یک مرد و نیمه چپ یک ماهی دارد.
  • بای زه - موجودی از اساطیر چینی با سر انسان و بدن گاو با شش شاخ و نه چشم
  • بورق - موجودی از شمایل‌نگاری عربی که سر انسان و بدن بالدار اسب دارد.
  • هاتویبواری - موجودی اژدها مانند با سر انسان با چهار چشم، بدن مار، و بال خفاش
  • کامادنو - موجودی گاو با سر انسان، بدن گاو، بال کبوتر و دم طاووس
  • مدوزا - موجودی دریایی از فولکلور روسی با سر دوشیزه و بدن یک جانور راه راه، دارای دم اژدها با دهان مار و پاهای فیل با دهانی شبیه مار
  • لاماسو - خدایی که اغلب با سر انسان، بدن گاو یا بدن شیر و بال‌های عقاب تصویر می‌شود.
  • ابوالهول - موجودی با سر انسان یا گربه، بدن شیر، و گاه گاه بال‌های عقاب

انسان با سر جانوران ویرایش

 
گانشا، با سر فیل!
 
!هوروس، با سر شاهین!

انسان با عضوهای جانوری ویرایش

 
شاخ‌های یک بز و قوچ، خز و گوش بز، بینی و سگ‌های خوک، تصویری معمولی از شیطان در هنر مسیحی. بز، قوچ و خوک پیوسته با شیطان در ارتباط هستند.[۹] جزئیات نقاشی قرن ۱۶ توسط ژاکوب د. بکر در موزه ملی در ورشو.
  • بالدار
    • فرشته - موجودات انسان نما که عموماً با بال‌هایی شبیه پرنده به تصویر کشیده شده‌اند. در اساطیر ابراهیمی و اساطیر زرتشتی، فرشتگان اغلب به عنوان موجودات آسمانی خیرخواهی به تصویر کشیده می‌شوند که به عنوان پیام رسان خدا به انسان‌ها عمل می‌کنند.
    • پری - یک انسان نما با حشره - مانند بال
    • خفاش - یک انسان نما پروانه
    • سراف - فرشته ای نخبه با بال‌های متعدد
    • جن جندار - انسان نما با بال پرنده
  • پاها
    • انانسی - خدای آفریقای غربی، که به آن نیز معروف است آنانس، کواکو آنانسه و آنانسی. در قاره آمریکا به نانسی، خاله نانسی و سیس نانسی معروف است. انانسی به عنوان روح همه دانش داستان‌ها در نظر گرفته می‌شود. او همچنین یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های فولکلور آفریقای غربی و کارائیب است. انانسی به طرق مختلف به تصویر کشیده می‌شود: گاهی او شبیه یک عنکبوت معمولی به نظر می‌رسد، گاهی اوقات عنکبوتی است که لباس می‌پوشد یا چهره ای انسانی دارد و گاهی اوقات بسیار شبیه به انسانی با عناصر عنکبوت مانند هشت پا است.
    • دراکاینا - گونه ای ماده از اساطیر یونانی که طبیعتی دراکونی دارد، در درجه اول به عنوان زنی با ویژگی‌های اژدها به تصویر کشیده شده‌است.
  • شاخدار
  • موی مار
    • گرگان - هر یک از آنها مار به جای موهای خود دارند. گاهی اوقات با قسمت پایین بدن مار مانند نیز به تصویر کشیده می‌شود.

بخشی از جانور، بخشی از انسان (در حال گذار بین این دو) ویرایش

 
گارودا استاد خود ویشنو را حمل می‌کند. گارودا سر، بال و پاهای عقابی دارد!
  • گارودا - موجودی که سر، بال و پاهای عقاب و بدن انسان را دارد.
  • پامولا - موجودی از اساطیر ابنکی با بدن انسان، سر گوزن و بال و پاهای عقاب که از مین محافظت می‌کند: بلندترین کوه
  • سلکی - آ مهر که با ریختن پوست خود در خشکی به انسان تبدیل می‌شود.
  • ورکات - موجودی که قسمتی گربه، قسمتی از انسان است یا بین این دو جابجا می‌شود.
  • گرگینه - موجودی که در شبهای ماه کامل گرگ / جانوری شبیه انسان می‌شود ولی در غیر این صورت انسان است.

غیرانسانی ویرایش

چهارپا با بال پرنده ویرایش

 
پگاسوس، به عنوان اسب موزها، روی پشت بام اپرای پوزنان قرار گرفت. (ماکس لیتمان، ۱۹۱۰)

دو نوع جانور ویرایش

 
جزئیات لباس گلدوزی شده یک آپکالو، که یک جفت جانور بالدار ۴ پا را نشان می‌دهد. از نمرود، عراق. ۸۸۳–۸۵۹ پیش از میلاد. موزه شرق باستان، استانبول
 
گاجاسیم‌ها: موزه مجسمه‌سازی چم

سه نوع جانور ویرایش

چهار نوع جانور ویرایش

پنج نوع یا بیشتر از جانوران ویرایش

 
ناواگونجارا، اندامی دارد که نمایانگر هشت جانور از جمله دست انسان است.

داستانی مدرن ویرایش

موجودات دورگه زیر در داستان‌های مدرن ظاهر می‌شوند:

پانویس ویرایش

  1. Nathan Robert Brown (30 September 2014). The Mythology of Grimm: The Fairy Tale and Folklore Roots of the Popular TV Show. Penguin Publishing Group. pp. 195–. ISBN 978-0-698-13788-2.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ Riggs, Don (2014). "Faun and Satyr". In Weinstock, Jeffrey Andrew (ed.). The Ashgate Encyclopedia of Literary and Cinematic Monsters. New York City, New York and London, England: Ashgate Publishing. pp. 233–236. ISBN 978-1-4094-2563-2.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ Hansen, William F. (2004). Classical Mythology: A Guide to the Mythical World of the Greeks and Romans. Oxford, England: Oxford University Press. pp. 279–280. ISBN 978-0-19-530035-2.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ Miles, Geoffrey (2009) [1999]. Classical Mythology in English Literature: A Critical Anthology. New York City, New York and London, England: Routledge. p. 30. ISBN 978-0-203-19483-6.
  5. Rev. J. G. Campbell, "Superstitions of the islands and Highlands of Scotland", Scottish Celtic Review 4 (1885), pp155, 157, noted in J. G. McKay, "The Deer-Cult and the Deer-Goddess Cult of the Ancient Caledonians" Folklore 43.2 (June 1932), pp. 144–174). p. 152.
  6. Sue Weaver (16 April 2011). The Backyard Goat: An Introductory Guide to Keeping and Enjoying Pet Goats, from Feeding and Housing to Making Your Own Cheese. Storey Publishing, LLC. pp. 142–. ISBN 978-1-60342-699-2.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ West, Martin Litchfield (2007). Indo-European Poetry and Myth. Oxford, England: Oxford University Press. p. 293. ISBN 978-0-19-928075-9.
  8. Franklin-Brown, Mary (2012). Reading the world: encyclopedic writing in the scholastic age. Chicago London: The University of Chicago Press. p. 258. ISBN 978-0-226-26070-9.
  9. Fritscher, Jack (2004). Popular Witchcraft: Straight from the Witch's Mouth. Popular Press. p. 23. ISBN 0-299-20304-2. The pig, goat, ram — all of these creatures are consistently associated with the Devil.
  10. Platt, Rutherford (1926). The Lost Books of the Bible and the Forgotten Books of Eden. Entry: The Book of the Secrets of Enoch chapter XII
  11. Stratton, Carol (2004). Buddhist Sculpture of Northern Thailand (به انگلیسی). Serindia Publications, Inc. ISBN 978-1-932476-09-5.
  12. Forest, Richard W. (2014). "Dungeons & Dragons, Monsters in". In Weinstock, Jeffrey (ed.). The Ashgate Encyclopedia of Literary and Cinematic Monsters. Ashgate Publishing.
  13. Schick, Lawrence (1991). Heroic Worlds: A History and Guide to Role-Playing Games. Prometheus Books. p. 92. ISBN 0-87975-653-5.