فهرست حزب‌ها در ایران
حزب‌ها در ایران امکان فعالیت آزادانه ندارند. طبق آمار شاخص دموکراسی، در نظام جمهوری اسلامی تکثرگرایی سیاسی «صفر» است و طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هیچ‌یک از افراد و احزاب مخالف نظام جمهوری اسلامی حق فعالیت سیاسی، اجرا و بر عهده‌گیری سمت‌های مختلف را ندارند و به رسمیت شناخته نمی‌شوند.[۱][۲]
حزب‌های فعال در ایران
ویرایشاصولگرایان
ویرایشاصلاحطلبان
ویرایشاعتدالگرایان
ویرایش| حزب | رهبر |
|---|---|
| کارگزاران سازندگی | غلامحسین کرباسچی |
| حزب اعتدال و توسعه | محمدباقر نوبخت |
| حزب مستقل و اعتدال ایران | قدرتعلی حشمتیان |
| حزب اسلامی رفاه کارگران | حسن فرجی |
اقلیت‌های دینی
ویرایش| حزب | ایدئولوژی | رهبر |
|---|---|---|
| جماعت دعوت و اصلاح | اخوان‌المسلمین | عبدالرحمان پیرانی |
حزب‌های غیررسمی داخل ایران
ویرایش| حزب | ایدئولوژی | دین | سیستم پیشنهادی برای اداره کشور | رهبر |
|---|---|---|---|---|
| جبهه ملی ایران | ملی‌گرایی ایرانی | سکولار | جمهوری پارلمانی | سید حسین موسویان |
| حزب ایران (عضو جبهه ملی ایران) | ملی‌گرایی ایرانی - سوسیال دموکرات | سکولار | جمهوری پارلمانی | این حزب توسط کمیته مرکزی اداره می‌شود[۳][۴] |
| حزب مردم ایران (عضو جبهه ملی ایران) | ملی‌گرایی ایرانی -| سوسیال دموکرات | سکولار | جمهوری پارلمانی | محمدصادق مسرت |
| حزب سوسیال دموکرات و لائیک ایران (عضو جبهه ملی ایران) | ملی‌گرایی ایرانی- | سوسیال دموکرات | لاییک | جمهوری پارلمانی | فرهنگ قاسمی |
| حزب پان ایرانیست | پان‌ایرانیسم | سکولار | سوسیالیسم | سلطنت طلب | زهرا صفارپور |
| حزب ملت ایران | پان‌ایرانیسم | سوسیال دموکرات | سکولار | جمهوری پارلمانی | شاه ویسی |
| نهضت آزادی ایران | لیبرال اسلامی | لیبرال -اسلام‌گرا | جمهوری | محمد توسلی |
| جنبش مسلمانان مبارز | سوسیال دموکرات | [ | جمهوری پارلمانی | حبیب‌الله پیمان |
| شورای فعالان ملی-مذهبی ایران | سوسیال دموکرات | جمهوری پارلمانی |
حزب‌های مخالف جمهوری اسلامی در خارج از کشور
ویرایشجمهوریخواهان
ویرایش
سازمان‌های سیاسی سلطنت‌طلب که خواهان بازگرداندن دودمان پهلوی به سلطنت هستند:
فدرالیست‌ها و احزاب قوم گرا (منطقه ای)
ویرایش| حزب | منطقه | رهبر | مقر |
|---|---|---|---|
| حزب دموکرات کردستان ایران | کردستان | مصطفی هجری |  اقلیم کردستان
|
| حزب کومله کردستان ایران | کردستان | عبدالله مهتدی | اقلیم کردستان
|
| کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران | کردستان | ابراهیم علیزاده | اقلیم کردستان
|
| حزب آزادی کردستان | کردستان | حسین یزدان‌پناه | اقلیم کردستان
|
| سازمان خبات انقلابی کردستان ایران | کردستان | جلال حسینی | اقلیم کردستان
|
| حزب حیات آزاد کردستان | کردستان | امیر کریمی و پیمان ویان | اقلیم کردستان
|
| حزب دموکرات آذربایجان | آذربایجان | سیمین صبری |  نروژ
|
| جنبش آزادی‌بخش ملی آذربایجان جنوبی | آذربایجان | پیروز دیلنچی |  جمهوری آذربایجان ترکیه ایالات متحده آمریکا
|
| جنبش بیداری ملی آذربایجان جنوبی | آذربایجان | محمودعلی چهرگانی | جمهوری آذربایجان ترکیه ایالات متحده آمریکا
|
| حزب مرکزی آذربایجان | آذربایجان | صالح کامرانی |  سوئد
|
| حزب مردم بلوچستان | بلوچستان | ناصر بلیده‌ای | سوئد
|
| حزب همبستگی ملی بلوچستان | بلوچستان | حبیب‌الله سربازی |  آلمان
|
| جبهه متحد کرد | کردستان | رحیم فرهمند |
گروه‌های چپ (سوسیالیست و کمونیست)
ویرایش| حزب | رهبر | مقر |
|---|---|---|
| مریم رجوی |  فرانسه آلبانی
| |
| زهرا مریخی | فرانسه آلبانی
| |
| حزب سبزهای ایران | کاظم موسوی | آلمان
|
| حزب توده ایران | محمد امیدوار | آلمان بریتانیا
|
| حزب کمونیست ایران | ناشناخته | ناشناخته |
| حزب کمونیست ایران (مارکسیست-لنینیست-مائوئیست) | ناشناخته | ناشناخته |
| حزب رنجبران ایران | ناشناخته | سوئد
|
| حزب کار ایران | ناشناخته | آلمان
|
| حزب کمونیست کارگری ایران | حمید تقوایی | آلمان
|
| چریک‌های فدایی خلق ایران | اشرف دهقانی | بریتانیا
|
| سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) | بهروز خلیق | آلمان
|
| سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران – پیرو برنامه هویت | مهدی سامع | فرانسه
|
| سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران | حسین زهری | آلمان
|
| سازمان کارگران انقلابی ایران – راه کارگر | ناشناخته | آلمان
|
منابع
ویرایش- ↑ «EIU Democracy Index 2018 - World Democracy Report». www.eiu.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۳۰.
- ↑ «وزارت کشور نام احزاب غیرقانونی را اعلام کرد - مشرق نیوز». www-mashreghnews-ir.cdn.ampproject.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۸.
- ↑ «درگذشت دکتر باقر قدیری اصل دبیرکل فقید حزب ایران و عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران – تارنمای رسمی جبهه ملی ایران- تهران». دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۲.
- ↑ «اطلاعیه دربارهٔ مدیریت شورایی حزب ایران سال ۱۳۹۷». حزب ایران. ۲۰۲۰-۰۹-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۲.
پیوند به بیرون
ویرایش
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به احزاب سیاسی در ایران در ویکی‌گفتاورد موجود است.
- قانون احزاب
- فهرست ۲۲۷ تشکل سیاسی ایران با اطلاعات رسمی از وزارت کشور در سال ۱۳۹۲، «مشخصات تشکل‌های سیاسی.pdf». وزارت کشور ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ ۱۳۹۲. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک)