ویکی‌پدیا:قطع دسترسی
 | این صفحه یکی از سیاست‌های ویکی‌پدیای فارسی است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن‌اند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه، بایستی بر روی آن اجماع شده باشد. |
 | این صفحه در یک نگاه: کاربران یا نشانی‌های IP ممکن است توسط مدیران به‌خاطر حفاظت از ویکی‌پدیا در برابر اخلال قطع دسترسی شوند. |
| سیاست‌های اجرایی |
|---|
مدیران ویکی‌پدیا می‌توانند به دلایل مختلفی دسترسی کاربران را (اعم از کاربران دارای شناسهٔ کاربری با هر دسترسی، یا کاربران ناشناس که نشانی IP آنها در کنار ویرایش‌هایشان ثبت می‌شود) برای ویرایش ویکی‌پدیا محدود کنند. به‌طور کلی هر کاربری که عمداً در ویکی‌پدیای فارسی خرابکاری کند (مثلاً حذف بی‌مورد اطلاعات مفید مقالات یا نوشتن مطالب نامربوط در آنها)، به شخص یا گروهی توهین یا حملهٔ شخصی کند (مستقل از لفظ مورد استفاده)، ایجاد سوء تفاهم کند (مثلاً با تغییر آرا یا امضاها یا استفاده از امضای دیگران)، یا به هر ترتیب دیگری باعث اخلال در روند پیشبرد دانشنامه شود، امکان بسته شدن دارد. در تمامی این موارد، قطع دسترسی با هدف حفاظت از ویکی‌پدیا انجام می‌شود، نه برای تنبیه فرد خاطی.
کاربری که قطع دسترسی شده‌است می‌تواند صفحات ویکی‌پدیا را مشاهده کند ولی امکان ویرایش در صفحات ویکی‌پدیا را (در اکثر موارد) ندارد به جز صفحهٔ بحث خود کاربر.
در مواردی که احتمال برود کاربر به‌طور ناخواسته یکی از کارهای بالا را انجام داده‌است، ابتدا به وی تذکر داده می‌شود. در صورت تکرار، چون ثابت می‌شود که کاربر به‌طور عمدی اقدام به این کار می‌کند، دسترسی وی برای مدتی بسته می‌شود. سپس با هر بار تکرارِ، مدت محرومیت بیشتر می‌شود. کاربرانی که از شناسه‌ها یا IPهای مختلف استفاده می‌کنند ولی مشخص است که شخص واحدی هستند، یک کاربر محسوب می‌شوند.
مدیران ویکی‌پدیا مجازند کاربری را ببندند یا باز کنند. در صورتی که احساس می‌کنید به اشتباه بسته شده‌اید، با یکی از مدیران سیستم تماس بگیرید. در چنین شرایطی، از این که دسترسی شما به‌طور موقت قطع شده ناراحت نشوید، بلکه سعی کنید که بفهمید مشکل از چه بوده‌است و پس از باز شدن مجدد حق دسترسی‌تان، آن کار را تکرار نکنید.
تعریف
بستن کاربر یا قطع دسترسی اصطلاحی فنی است و به معنی جلوگیری از ویرایش صفحات توسط یک آدرس آی‌پی یا بازه‌ای از آی‌پی‌ها یا یک حساب کاربری (شخص) است. هدف اصلی از این کار، حفظ ویکی‌پدیا و ویرایش‌کنندگان آن از صدمات احتمالی است. مدیران پیش از دخالت باید از شرایط کاری که انجام می‌دهند مطلع باشند؛ به عبارت دیگر، قطع دسترسی مسئلهٔ مهمی است و مدیران باید از قطع دسترسی‌هایی که جنبهٔ پیش‌گیرانه ندارد دوری کنند.
وقتی دسترسی یک کاربر بسته می‌شود، آن کاربر قادر به ویرایش صفحات یا انتقال آنها به صفحهٔ دیگر نخواهد بود. این وضعیت تا زمانی که قطع دسترسی آن کاربر خاتمه یابد ادامه خواهد یافت. اگر دسترسی یک مدیر ویکی‌پدیا قطع شود، علاوه بر موارد فوق، وی قادر به برقراری یا پایان دادن به حفاظت از صفحات نیز نخواهد بود و نمی‌تواند صفحات را حذف کند یا احیا کند. در مورد دیوان‌سالارها نیز همین وضع صدق می‌کند. با این وجود مدیران و دیوان‌سالارها حتی در شرایط قطع دسترسی هم می‌توانند به سایر اختیارات خود دسترسی داشته باشند. (مدیرها در این شرایط هنوز قادر به قطع دسترسی کاربرهای دیگر هستند؛ دیوان‌سالارها نیز در این شرایط هنوز قادر به این که کاربری را مدیر کنند هستند)
قطع دسترسی نباید تنبیهی باشد
قطع دسترسی نباید برای موارد زیر به کار رود:
- در تلافی کار یک کاربر؛
- برای بی‌اعتبار کردن کاربران دیگر؛
- برای تنبیه کاربر، یا،
- جایی که رفتار مشکل قابل توجهی سر نزده باشد.
قطع دسترسی باید پیش‌گیرانه باشد
قطع دسترسی باید در موارد زیر به کار رود:
- جلوگیری از صدمات پی در پی و اخلال در ویکی‌پدیا؛
- جلوگیری از حضور و ادامهٔ رفتار اخلالگرانه؛
- تشویق به مشارکت هم‌سو با قوانین و کاربران دیگر.
قطع دسترسی کاربران بر اساس احتمال تکرار استوار است. به‌طور مثال اگر کاربری قبلاً مرتکب اشتباهی شده و قطع دسترسی او کاری عادلانه است، درست نیست که او را الان ببندید مخصوصاً اگر اشتباه را تکرار نکرده باشد.
چه هنگام می‌توان دسترسی کاربری را بست
آنچه در ادامه می‌آید رایج‌ترین دلایل قطع دسترسی است.
به عنوان یک قاعدهٔ کلی، وقتی شک دارید، قطع دسترسی نکنید؛ به جای آن با دیگر مدیران در این رابطه مشورت کنید.
مدیران هنگام برخورد با کاربران جدید باید مراقب باشند. کاربران جدید معمولاً با سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا ناآشنا هستند و مشارکت‌هایشان ممکن است در ابتدا اخلالگرانه به‌نظر برسد. برخورد سخت‌گیرانه و شتابزده با کاربران جدید ممکن است باعث دلسردی آنها شود. ببینید: لطفاً با چماق به استقبال تازه‌واردها نروید.
محافظت
قطع دسترسی ممکن است برای محافظت از حقوق، اموال یا امنیت بنیاد ویکی‌مدیا، کاربرانش یا عموم انجام شود. قطع دسترسی برای محافظت در موارد زیر می‌تواند ضروری باشد:
- اقدام به حمله‌های شخصی؛
- تهدید شخصی و قانونی کاربران ویکی‌پدیا (حتی در خارج از ویکی‌پدیا)؛
- اقداماتی که به امنیت کودکان مربوط است، بر طبق این؛
- افشای اطلاعات خصوصی دیگر کاربران (بدون توجه به درستی یا نادرستی اطلاعات)؛
- نقض حق تکثیر مداوم و دستبرد فکری؛
- ارسال‌های مداوم مطالب بدون مرجع، با مرجع ضعیف یا نادرست، یا اطلاعات توهین‌آمیز بالقوه دربارهٔ افراد زنده
- حساب‌هایی که به خطر افتاده ظاهر می‌شوند
در صورتی که قطع دسترسی در برخورد به افشای اطلاعات کاربران یا در مواردی که کاربران را در معرض خطر قرار می‌دهد باشد موضوع را به ویکی‌پدیا:هیئت داوری اطلاع دهید و برای پاک کردن دائمی اطلاعات افشا شده از شخصی که دسترسی پنهانگری دارد بخواهید که اقدام به حذف آن کند.
اخلال
دسترسی کاربر هنگامی که در روند عادی ویکی‌پدیا و کار دیگر ویرایشگران اخلال ایجاد کند یا نزاکت را رعایت نکند، قطع خواهد شد. قطع دسترسی برای جلوگیری از اخلال در موارد زیر ضروری است:
- خرابکاری؛
- بی‌نزاکتی؛
- آزار و اذیت؛
- درج هرزنامه؛
- جنگ‌های ویرایشی مخصوصاً هنگامی که قانون سه برگردان نقض می‌شود؛
- نقض سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا، مخصوصاً نقض وپ:زاپاس؛
فقط اخلالگر
بعضی از حساب‌های کاربری به عنوان حساب‌های خرابکار تشخیص داده می‌شوند و دسترسی آنها بدون اخطار قطع می‌شود و معمولاً بی‌پایان:
- حساب‌هایی که فقط برای کار خاصی ایجاد شده‌اند، مثل خرابکاری؛
- حساب‌های کاربری دسته‌جمعی (وقتی که گذرواژهٔ حسابی به صورت عمومی و برای عموم پخش گردد)؛
- نام‌های کاربری نامناسب؛
- رباتهایی که اقدام به انجام عملی غیر از وظایف محول شده به ایشان بکنند.
پراکسی‌های گمنام و باز
قبل از این که اقدام به قطع دسترسی این پراکسی‌ها شود، باید دقیقاً از این که آدرس‌های آی‌پی مورد نظر مربوط به یک پراکسی گمنام باز هستند اطمینان حاصل شود. در هنگام قطع دسترسی، باید پیام مناسب در صفحات کاربری مربوط به آی‌پی‌های این پراکسی‌ها وارد شود. بسته به این که دسترسی به‌طور کامل بسته می‌شود یا فقط دسترسی بدون نام (بدون ورود به سیستم با حساب کاربری) از این آی‌پی‌ها مسدود می‌شود، متن پیام نیز متفاوت خواهد بود.
اجرای سیاست طرد
تحریم در ویکی‌پدیا، یک گزینه رسمی برای جلوگیری از ویرایش کاربر(ان) در یک یا چند مقاله است. قطع دسترسی عملی فنی برای اجرای این سیاست است.
برای ساختن دانشنامه اینجا نیست
دور زدن و اجرا
اگر کاربری به‌طور عمدی قطع دسترسی خود را دور بزند، ممکن است که یک مدیر مدت قطع دسترسی را تازه‌سازی کند اگر کاربر همزمان با دور زدن قطع دسترسی، رفتارهای بیشتری که منجر به بستن می‌شوند را از خود نشان دهد، مدیر می‌تواند طول مدت قطع دسترسی را افزایش دهد. حساب‌های کاربری و نشانی‌های آی‌پی که برای دور زدن قطع دسترسی استفاده شده‌اند نیز باید بسته شوند.
ویرایش‌ها توسط یا از طرف ویرایشگران بسته‌شده
هر کاربری آزاد است که ویرایش‌هایی که با دور زدن قطع دسترسی انجام شده‌اند را خنثی کند و قاعدهٔ سه‌برگردان نیز بر این خنثی‌سازی‌ها اعمال نمی‌شود. با این حال، این به آن معنی نیست که ویرایش‌ها تنها به این دلیل که توسط کاربر بسته‌شده انجام شده‌اند، باید خنثی شوند (تغییراتی که به‌وضوح مفید هستند، نظیر رفع اشکالات نگارشی، یا خنثی‌سازی خرابکاری می‌توانند بمانند)، اما در مواردی که موضوع دارای ابهام است، پیش‌فرض را باید بر خنثی‌سازی قرار داد. با این حال، نظرات کاربران بسته‌شده در بحث‌های جمع‌بندی شده عموماً نباید خنثی یا خط زده شوند.
ویکی‌نویسان مجاز به ارسال یا ویرایش محتوا از طرف یک ویرایشگر بسته‌شده نیستند؛ مگر آن که بتوانند نشان دهند که این تغییرات تأییدپذیر یا سازنده هستند و دلایل مستقلی برای انجام آن ویرایش‌ها داشته‌باشند. حساب‌های کاربری تازه که همان رویهٔ مشابه با کاربر تحریم‌شده را یا حساب بسته‌شده را در زمینه‌ای مشابه پیش می‌گیرند، و به‌نظر می‌رسد که تنها برای همان مقاصد در ویکی‌پدیا به ویرایش می‌پردازند، مشمول همان کنش‌هایی هستند که بر ویرایشگری که رفتارشان مشابه او است، اعمال شده.[۱] ویکی‌پدیا:حساب زاپاس § همزادبازی و داشتن آلت دست را نیز ببینید.
اجرا به‌واسطه برگردانی
در زمان برگرداندن ویرایش‌ها دقت کنید که محتوای برگردانده‌شده به صفحه‌ها ناقض سیاست‌های مهمی نظیر ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف، ویکی‌پدیا:تأییدپذیری و ویکی‌پدیا:زندگی‌نامه زندگان نباشند. مسئولیت کامل محتوا بر عهدهٔ ویرایشگرانی است که متعاقباً ویرایش‌هایی که در ابتدا توسط کاربران بسته‌شده اعمال شده‌اند را دوباره اعمال می‌کنند.
امکان خنثی‌سازی محتوای صفحه‌هایی که به‌تازگی ایجاد شده‌اند، وجود ندارد؛ چرا که چیزی به‌عنوان مقصد خنثی‌سازی موجود نیست. به همین دلیل، صفحه‌هایی که توسط ویرایشگران بسته‌شده ایجاد شده‌اند واجد شرایط حذف سریع هستند. هر کاربری می‌تواند از الگوی {{حس-ع۵}} یا میانبرها آن {{حس-بسته شده}} یا {{حس-تحریم}} برای برچسب زدن به این دست از صفحه‌ها استفاده کنند. اگر ویرایشگر دیگری به‌جز کاربر بسته‌شده مشارکت‌هایی با حسن نیت در خود صفحه یا صفحهٔ بحث آن انجام داده‌باشد، می‌توان به نشانهٔ احترام او را از این موضوع که صفحه توسط یک کاربر بسته شده ایجاد شده، آگاه کرد و سپس در مورد کنش مناسب به‌صورت موردی تصمیم‌گیری کرد.
چه زمانی نباید از قطع دسترسی استفاده کرد
اختلاف نظر
مدیران نباید در زمانی که با کاربر دیگری بر سر محتوای مقاله‌ها اختلاف نظر دارند، آن کاربر را ببندند؛ به جای این کار، آنها باید این اختلاف نظر را گزارش کنند تا سایر مدیران به آن رسیدگی کنند.
استثنای این مورد زمانی است که کاربری در مقاله‌ای که متعلق به فرد زنده‌ای است، مطالبی فتنه‌آمیز، بدون منبع یا با منبع ضعیف، اضافه کند. گاهی مدیران مجبورند در اینگونه موارد این سیاست را نادیده بگیرند و اقدام به محافظت صفحه و بستن کاربر بنمایند.
بستن برای آرامش
بستن کوتاه مدت کاربری که در مباحثه‌ای عصبانی گشته، صرفاً جهت آرام کردن او نباید صورت بگیرد؛ چرا که موجب بدتر شدن شرایط می‌شود. به هر حال، کاربر عصبانی‌ای که دارد اخلال می‌کند را می‌توان برای اجتناب از اخلالگری‌های بعدی بست.
ثبت در سیاهه قطع دسترسی
از قابلیت قطع دسترسی نباید صرفاً به‌منظور ثبت هشداری که به کاربر داده‌شده یا سایر رویدادهای منفی در سیاههٔ قطع دسترسی کاربر استفاده کرد. این عمل، که معمولاً شامل قطع دسترسی‌های بسیار کوتاه می‌شود، معمولاً به‌عنوان عملی تنبیهی و تحقیرآمیز تلقی می‌شود.
در صورت اعمال قطع دسترسی‌های اشتباه یا سهوی، و در صورتی که قطع دسترسی اصلی منقضی شده‌باشد، از قطع دسترسی‌های بسیار کوتاه می‌توان برای مثال به‌منظور ثبت عذرخواهی یا اعلام آگاهی از اشتباه در سیاهه قطع دسترسی استفاده کرد. (اگر قطع دسترسی اصلی منقضی نشده‌باشد، پیام مورد نظر را می‌توان در توضیح رفع قطع دسترسی درج کرد)
علیه مدیر اعمال‌کننده قطع دسترسی
مدیری که دسترسی‌اش بسته شده می‌تواند مدیری که دسترسی او را بسته را ببندد؛ اما فقط در شرایط استثنائی که نیازی فوری و واضح وجود داشته‌باشد، مثلاً در مواردی که حساب کاربری به خطر افتاده، می‌تواند چنین کاری انجام دهد. استفاده از ابزار قطع دسترسی به‌منظور دامن‌زدن به یک اختلاف یا برای انتقام از مدیر مسدودکنندهٔ اولیه مجاز نیست. در صورتی که شکی وجود داشت، مشکل را در تابلوی اعلانات مدیران گزارش کنید.
درخواست برای قطع دسترسی
رفتارهای مخرب و اخلالگرانه را می‌توان گزارش کرد و در صفحه‌های مرتبط مانند ویکی‌پدیا:تابلوی اعلانات مدیران برای قطع دسترسی کاربر درخواست داد. کاربرانی که برای قطع دسترسی کاربر دیگر درخواست می‌دهند، باید برای اثبات شرایطی که نیازمند قطع دسترسی است، شواهدی قابل قبول ارائه دهند. مدیران هرگز ملزم به اعمال قطع دسترسی نیستند و می‌توانند خودشان شرایط را مورد بررسی قرار دهند. از مدیران انتظار می‌رود که پیش از اعمال قطع دسترسی، به آشنایی کاملی با تمامی ابعاد موضوع دست یابند. همچنین § توضیح قطع دسترسی را ببینید.
مواجهه با درخواست‌های قطع دسترسی در خارج از ویکی‌پدیا
به مدیرانی که از کانال‌های آی‌آرسی مرتبط با ویکی‌پدیا استفاده می‌کنند یادآوری می‌شود که هرچند این کانال‌ها دارای کاربردهایی مشروع هستند، اما بحث دربارهٔ یک مشکل در آی‌آرسی لزوماً کاربرانی که از آی‌آرسی استفاده نمی‌کنند را از مشارکت در آن بحث محروم می‌کند (و در صورت جریان‌داشتن بحث در #wikipedia-fa-admins، تمام کاربران غیر مدیر را نیز از آن بحث محروم می‌کند) و در نتیجه، چنین گفتگویی در آی‌آرسی هرگز با بحث یا حل اختلاف در ویکی‌پدیا برابری نمی‌کند. اجماع برای قطع دسترسی یا سایر موضوعات نباید در خارج از ویکی‌پدیا حاصل شود.
از آنجا که عمل «خرید قطع دسترسی» خارج از ویکی‌پدیا به‌شدت نکوهیده‌است، و به‌جز در مواردی که شرایطی ضروری وجود داشته‌باشد و هیچ مدیری به‌طور قابل قبولی نتواند با قطع دسترسی فوری مخالفت کند (مثلاً خرابکاری در جریان یا نقض جدی سیاست زندگی‌نامهٔ زندگان)، مناسب‌ترین پاسخ از سوی مدیر به درخواست در آی‌آرسی برای قطع دسترسی یک کاربر می‌تواند ارجاع درخواست‌کننده به یکی از تابلوهای اعلانات مرتبط در داخل ویکی‌پدیا باشد.
تقاضای شخصی برای بسته شدن
بعضی اوقات کاربران درخواست می‌کنند که حساب کاربری‌شان بسته شود تا، برای مثال، اجباراً به ویکی‌مرخصی بروند. چنین درخواست‌هایی معمولاً رد می‌شوند، اما گروهی از مدیران هستند که به چنین درخواست‌هایی پاسخ می‌دهند و ممکن است طبق معیارهایی که برای خود دارند این درخواست‌ها را بپذیرند.
انجام قطع دسترسی
مقدمه: آموزش و هشدار
همهٔ ما زمانی تازه‌کار بودیم و از بیشتر ما اشتباهاتی سر زده. به همین دلیل است که باید در برخورد با تازه‌کارها بردبار بود. پیش از اعمال قطع دسترسی باید اقدامات کافی برای آموزش کاربران دربارهٔ سیاست‌های و رهنمودهای ویکی‌پدیا و هشدار به آنان در زمان نقض آنها انجام پذیرد. از تازه‌واردان استقبال کنید، با چماق به سراغ آنان نروید و فرض کنید که بیشتر افرادی که در پروژه فعالیت می‌کنند، در تلاش هستند تا به آن کمک کنند، نه این که به آن صدمه بزنند. تازه‌واردان باید تلاش کنند تا با سیاست‌ها و رهنمودهای ما آشنا شوند تا بتوانند چگونگی پرهیز از اشتباه را بیاموزند. مجموعهٔ متنوعی از الگوهای پیامی برای راحتی کار موجود هستند؛ اگر چه نوشتن پیام‌های اختصاصی برای هر موضوعی ارجح است. الگوهای هشداری که اشاره می‌کنند که کاربر ممکن است به‌دلیل اخلالگری یا رفتارهای مخرب دیگر قطع دسترسی شود، می‌توانند توسط ویرایشگران عادی نیز برای کاربران ارسال شوند و استفاده از آنها تنها محدود به مدیران نیست.
با این حال، هشدارها پیش‌شرطی برای قطع دسترسی نیستند. به‌طور کلی، مدیران باید مطمئن شوند که کاربری که با حسن نیت در حال فعالیت است، از سیاست‌ها آگاه است و پیش از قطع دسترسی، فرصت قابل قبولی برای اصلاح رفتار به او داده شده‌باشد و مطلوب است که پیش از بستن دسترسی کاربر، ابتدا با او ارتباط برقرار شود. از طرفی دیگر، حساب‌های کاربری دارای نیت مخرب، که کاربرد اصلی یا تنها کاربرد آنها در فعالیت‌های ممنوعه است (زاپاس‌بازی، خرابکاری و غیره)، و کاربرانی که پیش‌تر با سیاست‌ها آشنا شده‌اند و مجال کافی داشته‌اند، نیازی به هشدار ندارند و می‌توانند بلافاصله بسته شوند.
توضیح قطع دسترسی
قطع دسترسی مسئلهٔ مهمی است. اجتماع ویکی‌پدیا انتظار دارد که بستن‌ها فقط با دلایل روشن و بر پایهٔ دلایل قابل بررسی و عدالت انجام شوند و در صورت درخواست تمام موارد و دلایل قطع دسترسی برای دیگر ویرایشگران یا مدیران قابل بررسی باشد.
آگاه‌سازی کاربر قطع دسترسی شده
مدیران حتماً باید دلیل روشن و مشخصی برای قطع دسترسی بیاورند. در دلیل قطع دسترسی باید تا جایی که ممکن است از به کار بردن اصطلاحات فنی که ممکن است کاربر متوجه آن نشود دوری کرد. مدیران می‌بایست پس از قطع دسترسی، با پیامی حاوی ذکر دلایل شفاف و قابل درک در صفحهٔ بحث کاربر، او را آگاه کنند مگر اینکه دلیل خوبی برای عدم انجام این کار داشته باشند. معمولاً ساده‌تر است که این کار زمانی که دسترسی کاربر قطع می‌شود انجام شود، تا مدت‌ها پس از آن.
وقتی که در حال اعمال قطع دسترسی هستید در صفحهٔ قطع دسترسی فرمی از پیش آماده شده وجود دارد که دلایل مختلف و رایج قطع دسترسی در آن آمده‌است. دلایل و موارد دیگر نیز به بخش توضیحات قطع دسترسی قابل افزودن هستند. کاربران می‌توانند از قطع دسترسی و دلایل آن با استفاده از الگوهای مختلف مطلع شود؛ رده:الگو:قطع دسترسی را ببینید.
موارد حائز اهمیت دیگر
اگر برای یک قطع دسترسی موارد یا اطلاعاتی بود که مدیر بررسی کنندهٔ دیگری نیاز به دانستن آن خواهد داشت، مدیر قطع دسترسی کننده موظف است که آن اطلاعات را در توضیح قطع دسترسی قرار دهد. به‌طور مثال:
- هنگامی که اطلاعات و شواهدی وجود دارد که ممکن است واضح نباشد یا به هر شکلی به آن مورد مربوط باشد؛
- اگر اجماعی برای باز شدن یک کاربر وجود داشته باشد و با مدیر قطع دسترسی کننده برای باز کردن هماهنگ نشده باشد؛
- شرایط خاصی برای رفع قطع دسترسی باشد.
شواهد محرمانه
اگر نیاز باشد کاربری بر پایهٔ شواهدی بسته شود که همهٔ مدیران نباید از آن مطلع شوند، چنین مواردی باید به هیئت داوری یا کاربری با دسترسی پنهانگری یا بازرسان کاربر فرستاده شوند. این گروه از کاربران توانایی انجام اقداماتی دارند که در سطح اجتماع ویکی‌پدیا قابل مشاهده نیست و اقدامات آنها به شدت کنترل می‌شود. اجتماع ویکی‌پدیا اقدام شخصی مدیران را در مواردی که شواهد قابل مرور دوباره نیستند، نمی‌پذیرد.
استثنا در این بخش مدیرانی هستند که دسترسی پنهانگری یا بازرسی‌کاربر را نیز دارند. چنین مدیرانی می‌توانند اقدام به قطع دسترسی‌هایی کنند که شواهد و دلایلش نباید در سطح اجتماع ویکی‌پدیا پخش شود، این مدیران ممکن است شواهدی داشته باشند که با استفاده از ابزار بازرسان کاربر یا پنهانگری قابل مرور باشد. همهٔ قطع دسترسی‌هایی که اینگونه انجام می‌شوند باید توسط هیئت داوری بررسی شوند.
اجرای قطع دسترسی
دستورالعمل‌های فنی پیرامون چگونگی بستن و باز کردن دسترسی، و اطلاعاتی دربارهٔ رابط کاربری قطع دسترسی را می‌توانید در راهنمای قطع دسترسی در مدیاویکی بیابید. در این قسمت به نکات مهم در هنگام بستن دسترسی کاربر در ویکی‌پدیا پرداخته می‌شود.
بستن نشانی‌های آی‌پی
علاوه بر توصیه‌هایی که در ادامه می‌آید، ملاحظات ویژه‌ای وجود دارند که در زمان قطع دسترسی نشانی‌های آی‌پی باید آنها را مد نظر داشت. بستن نشانی‌های آی‌پی می‌تواند بر کاربران زیادی اثر بگذارد و نشانی‌های آی‌پی نیز ثابت نیستند و ممکن است تغییر کنند. کاربرانی که قصد بستن یک نشانی آی‌پی را دارند، باید دست کم کاربردهای آن نشانی را بررسی کنند و مدت زمان قطع دسترسی را با دقت و احتیاط تعیین کنند. به‌ندرت پیش می‌آید که به بستن یک نشانی آی‌پی برای مدتی نامعین نیاز باشد. اگر یک نشانی آی‌پی با یک سازمان یا ارگان دولتی حساس مرتبط است، باید این موضوع را به بنیاد ویکی‌مدیا اطلاع دهید.
خسارت جانبی
قطع دسترسی بازه‌ای از نشانی‌های آی‌پی می‌تواند به‌طور غیرعمدی بر کاربران دیگری که از همان بازه استفاده می‌کنند اثر بگذارد. پیش از قطع دسترسی یک بازهٔ آی‌پی، به‌ویژه در صورتی که مدت قطع دسترسی قابل توجه است، باید کاربرانی که ممکن است به‌طور غیرعمدی تحت تأثیر این قطع دسترسی قرار گیرند را شناسایی کنید:
- کاربران ناشناس – مشارکت‌های بازه – ابزارهای X!
- کاربران ثبت نام کرده – از کاربر با دسترسی بازرس بخواهید تا بررسی کند.
اگر هر موردی یافت شد، معافیت از قطع دسترسی آی‌پی باعث می‌شود که آن کاربر تحت تأثیر قطع دسترسی قرار نگیرد.
مدت زمان بستن دسترسی
هدف از بستن دسترسی جلوگیری است، نه مجازات. مدت زمان قطع دسترسی باید متناسب با احتمال این باشد که کاربر رفتار نامناسب خود را تکرار کند. قطع دسترسی‌های بلندتر برای کاربری که وقفه مکرر ایجاد می‌کند برای کاهش بار مدیریتی است. مدیران باید این دو مورد را در نظر بگیرند:
- شدت رفتار کاربر؛
- آیا کاربر پیش‌تر این رفتار را به کار گرفته یا خیر.
هرچند که مدت بستن کاربر بسته به مورد متفاوت است، الگوهای بارزی برای آن وجود دارد:
- معمولاً برای رفتار اخلالگرانه ۲۴ ساعت و در صورت تکرار خطا این مدت بیشتر می‌شود،
- حساب‌هایی که فقط برای خرابکاری استفاده می‌شوند، می‌توانند بدون هیچ هشداری به صورت بی‌پایان بسته شوند.
- معمولاً قطع دسترسی‌های برای محافظت از ویکی‌پدیا تا زمانی که به حفاظت نیاز باشد، انجام می‌شوند؛ در بیشتر موارد بی‌پایان.
قطع دسترسی بی‌پایان و موردی
قطع دسترسی «بی‌پایان» به معنی آن است که زمانی برای پایان قطع دسترسی مشخص نشده‌است؛ این لزوماً به معنی ابدی بودن قطع دسترسی نیست.
گاهی قطع دسترسی بی‌پایان موقت است، مثلاً مدیری یک کاربر اخلالگر را «بی‌پایان» قطع دسترسی می‌کند و به این شکل فرصتی ایجاد می‌کند تا با مدیران در مورد مدت دقیق یک قطع دسترسی طولانی‌مدت مشورت کند؛ در این شرایط، قطع دسترسی بعداً به یک بستن مدت‌دار (مثلاً ۳ ماهه) تغییر خواهد یافت. بهتر است مدیران در چنین شرایطی، در حین بستن کاربر به صورت بی‌پایان، در توضیح بستن اشاره‌ای به موقتی بودن آن قطع دسترسی بکنند.
گاهی قطع دسترسی بی‌پایان با این هدف انجام می‌شود که همیشگی باشد؛ مثلاً مدیری یک کاربر را به خاطر این که نام کاربری‌اش نامناسب است بی‌پایان قطع دسترسی می‌کند اما حتی در این حالت هم قطع دسترسی می‌تواند قابل تجدید نظر باشد (مثلاً اگر کاربر نام کاربری‌اش را تغییر بدهد به شکلی که مغایر سیاست‌ها نباشد، ممکن است حساب او باز بشود).
قطع دسترسی بی‌پایان و موردی[۲] لزوماً به معنی طرد و تحریم کاربر توسط مدیران نیست، طرد و تحریم کاربران تنها به شکلی که در ویکی‌پدیا:سیاست تحریم آمده انجام می‌شود؛ کاربران طرد شده معمولاً برای همیشه قطع دسترسی می‌شوند.
سیاهه قطع دسترسی
اگر قطع دسترسی طبق ویکی‌پدیا:سیاست تحریم § تحریم به وسیله اجماع در ویکی‌پدیا و به‌واسطهٔ بحث اعمال می‌شود، لطفاً پیوندی به بحث مرتبط را در سیاههٔ قطع دسترسی درج کنید. اگر قطع دسترسی برای اجرای تحریم از سوی اجتماع اعمال می‌شود، این را نیز ذکر کنید. اگر به‌جای نیاز به بازبینی از سوی اجتماع، اجماع کاربران بر بازبینی مدیریتی معمول بوده‌است، طبق ویکی‌پدیا:قطع دسترسی § رفع قطع دسترسی غیرقابل قبول این موضوع نیز باید در سیاههٔ قطع دسترسی ذکر شود.
تنظیم گزینه‌های قطع دسترسی
گزینه‌هایی برای تغییر و تنظیم تأثیرات قطع دسترسی موجود هستند که در شرایط خاص می‌توان از آنها استفاده کرد:
ویرایش گزینه‌های قطع دسترسی
- قطع دسترسی کلی کاربر را از ویرایش هر صفحه‌ای در ویکی‌پدیا، به‌جز صفحهٔ بحث خودش بازمی‌دارد. این گزینه به‌طور پیش‌فرض فعال است و در زمانی باید مورد استفاده قرار گیرد که فرض معقولی بر اخلالگری کاربر در هر صفحه‌ای وجود داشته‌باشد. حساب‌های ایجادشده برای خرابکاری یا کاربرانی که آشکارا برای کمک به دانشنامه نیامده‌اند، از جمله نمونه‌های این کاربران هستند.
- قطع دسترسی موردی کاربر را از ویرایش مجموعه‌ای از صفحه‌های خاص یا یک مجموعه‌ای مشخص از فضاهای نام بازمی‌دارد. می‌توان یکی از این گزینه‌ها یا ترکیبی از هر دو را در زمان قطع دسترسی تنظیم کرد. تعداد صفحه‌ها برای هر قطع دسترسی از سوی نرم‌افزار به ۱۰ مورد محدود شده‌است؛ در صورتی که تعداد صفحه‌ها فراتر از این محدودیت بود، در عوض باید از قطع دسترسی کلی استفاده کرد.
گزینه‌های استاندارد قطع دسترسی
- بستن خودکار آخرین نشانی آی‌پی استفاده شده توسط کاربر یک قطع دسترسی خودکار را بر آخرین نشانی آی‌پی مورد استفادهٔ حساب و همچنین هر نشانی دیگری که در زمان بسته‌شدن به‌همراه فعال‌سازی این گزینه از آنها برای ویرایش تلاش می‌کند، اعمال می‌کند. اگر یک حساب کاربری متفاوت و معاف‌نشده از یک نشانی آی‌پی بسته‌شده به‌صورت خودکار وارد سامانه شود و اقدام به ویرایش کند، آن حساب کاربری نیز به فهرست قطع دسترسی خودکار اضافه خواهد شد. در زمان بستن ربات‌های فاقد مجوز یا رباتهایی که عملکردشان دچار مشکل شده، این گزینه معمولاً باید غیرفعال باشد (تا از قطع دسترسی رانندهٔ ربات یا سایر رباتهایی که از آن نشانی آی‌پی استفاده می‌کنند جلوگیری شود)، هرچند که در زمان بستن حساب‌های کاربری به‌دلیل اخلالگری یا رفتارهای مخرب باید این گزینه فعال شود. این گزینه به‌طور پیش‌فرض فعال است و تنها در زمان اعمال قطع دسترسی بر روی حساب‌های کاربری در دسترس است.
- جلوگیری از ایجاد حساب کاربر را از دسترسی به تابع ویژه:ایجاد حساب کاربری در طول مدت بسته بودن حساب منع می‌کند. اگر این گزینه در زمان بستن یک نشانی آی‌پی یا بازهٔ آی‌پی فعال شود، حساب‌های کاربری دیگر نیز در صورت اقدام برای ایجاد حساب‌های کاربری جدید در زمان استفاده از آن نشانی یا بازهٔ آی‌پی، قادر به ایجاد حساب نخواهند بود.[۳] اگر گزینهٔ قطع دسترسی خودکار نیز در تنظیمات قطع دسترسی یک حساب کاربری فعال شده‌باشد، از ایجاد حساب‌های کاربری با استفاده از نشانی آی‌پی مورد استفادهٔ کاربر بسته‌شده نیز جلوگیری خواهد شد. این گزینه معمولاً در زمان بستن حساب‌هایی با نام کاربری نامناسب باید غیرفعال باشد (تا امکان ایجاد یک حساب جدید با نام مناسب برای کاربر فراهم شود)، هرچند که در زمان بستن نام‌های کاربری دارای سوءنیت (مثلاً حمله‌های شخصی آشکار به کاربران دیگر) یا حساب‌های ایجادشده برای خرابکاری باید آن را فعال کرد.
- جلوگیری از ارسال ایمیل توسط کاربر باعث می‌شود که کاربر در طول مدت قطع دسترسی از دسترسی به تابع ویژه:ایمیل به کاربر منع شود. این گزینه به‌طور پیش‌فرض فعال نیست و هنگام بستن حساب‌های کاربری نباید فعال شود؛ مگر در مواردی که کاربر این قابلیت را به‌طور نادرستی به‌کار ببرد یا از آن برای آزار، تهدید، ارعاب یا اخلالگری در کار سایر ویرایشگران استفاده کند. در مواردی که مدیران حس می‌کنند که استفادهٔ نادرست از ایمیل محتمل است، می‌توانند بر پایه صلاحدید خود این گزینه را فعال کنند و از رخ دادن موارد فوق پیشگیری کنند. اگر این گزینه فعال شود، باید اطمینان حاصل شود که صفحهٔ بحث کاربر در حالت محافظت‌نشده باقی بماند. هرچند که می‌توان این گزینه را در زمان قطع دسترسی نشانی‌ها یا بازه‌های آی‌پی فعال کرد، اما در اینگونه موارد کاربردی ندارد؛ چرا که کاربران ناشناس به تابع ارسال ایمیل دسترسی ندارند.
- جلوگیری از ویرایش صفحهٔ بحث توسط خود کاربر در زمانی که بسته‌است، در صورتی که فعال شود، کاربر بسته‌شده را در طول مدت بسته بودن حسابش از ویرایش صفحهٔ بحث خودش منع می‌کند (این شامل قابلیت ایجاد درخواست‌های باز شدن نیز می‌شود). این گزینه به‌طور پیش‌فرض فعال نیست و معمولاً نباید فعال شود؛ قابلیت ویرایش صفحهٔ بحث کاربر تنها وقتی باید غیرفعال شود که کاربر در زمان بسته بودن از صفحهٔ بحث به‌شکلی نادرست استفاده کند. در خصوص مواردی که در آنها کاربران دیگر[۴] به‌طور مکرر در صفحه‌های بحث کاربران بسته‌شده اخلالگری می‌کنند، در سیاست حفاظت از صفحه‌ها جزئیاتی بیشتری ارائه شده‌است.
- جلوگیری از ویرایش کردن کاربران ثبت نام کرده از طریق این نشانی آی‌پی در طول مدت قطع دسترسی، جلوی ویرایش حساب‌های کاربری معاف‌نشده که از آی‌پی بسته‌شده استفاده می‌کنند را خواهد گرفت. این گزینه معمولاً نباید فعال شود و به‌طور معمول، تنها در موارد خرابکاری در دراز مدت، زاپاس‌بازی، برای نشانی‌های آی‌پی با سابقهٔ خرابکاری قابل توجه و سطح بالا، یا در مورد پراکسی‌های باز یا میزبان محلی می‌توان آن را فعال کرد. قسمت مربوط به بستن سخت نشانی آی‌پی را در بخش قطع دسترسی‌های معمول در زیر ببینید. این گزینه به‌طور پیش‌فرض غیرفعال است و تنها در زمان اعمال قطع دسترسی بر یک نشانی آی‌پی یا بازهٔ آی‌پی در دسترس است.
قطع دسترسی‌های معمول
دو نوع قطع دسترسی معمول وجود دارد که ممکن است بر حساب‌های کاربری ثبت‌شده اعمال شود:
- قطع دسترسی نرم (قطع دسترسی خودکار، غیرفعال؛ قابلیت ایجاد حساب، فعال) فقط دسترسی ویرایشی حساب مورد نظر را خواهد بست. قطع دسترسی خودکار بر آخرین نشانی آی‌پی مورد استفادهٔ کاربر اعمال نمی‌شود، و سایر حساب‌هایی که از طریق آن نشانی آی‌پی وارد سامانه می‌شوند، می‌توانند به‌طور عادی به ویرایش بپردازند. این نوع بستن معمولاً در شرایطی نظیر قطع دسترسی نام‌های کاربری تبلیغاتی یا برای اجرای سایر موارد نقض سیاست نام کاربری کاربرد دارد و به کاربر بسته‌شده این امکان را می‌دهد تا یک حساب کاربری جدید با نام مناسب و منطبق با سیاست نام کاربری بسازد یا این که در صورت ترجیح بر عدم انجام این کار، به‌طور ناشناس و با استفاده از آی‌پی به ویرایش بپردازد.
- قطع دسترسی سخت (قطع دسترسی خودکار، فعال؛ قابلیت ایجاد حساب، غیرفعال) آخرین نشانی آی‌پی که کاربر از آن برای ویرایش استفاده کرده‌است را به‌طور خودکار می‌بندد. هر نشانی آی‌پی دیگری که کاربر در طول مدت قطع دسترسی از طریق آن برای ویرایش تلاش می‌کند نیز به‌طور خودکار بسته می‌شود و به فهرست قطع دسترسی خودکار افزوده می‌شود. هر حساب کاربری فاقد معافیت قطع دسترسی نشانی آی‌پی که از طریق نشانی آی‌پی بسته‌شده به‌صورت خودکار برای ویرایش تلاش کند نیز قادر به ویرایش نخواهد بود. ایجاد حساب‌های کاربری توسط هر نشانی (های) آی‌پی بسته‌شده، حساب‌های کاربری یا حساب اصلی در زمان بسته‌بودن نیز مقدور نخواهد بود.[۳] از این نوع قطع دسترسی معمولاً در موارد قطع دسترسی حساب‌های خرابکار یا برای جلوگیری از ادامه یافتن اخلالگری استفاده می‌شود.
دو نوع قطع دسترسی معمول وجود دارد که ممکن است بر نشانی‌های آی‌پی اعمال شود:
- قطع دسترسی نرم آی‌پی (فقط کاربران ناشناس؛ قابلیت ایجاد حساب، غیرفعال) در اکثر موارد اخلالگری – از جمله خرابکاری و جنگ ویرایشی – مورد استفاده قرار می‌گیرد و تنها کاربران ناشناس را از ویرایش بازمی‌دارد. این نوع قطع دسترسی قابلیت ایجاد حساب کاربری توسط نشانی آی‌پی بسته‌شده یا توسط هر حساب کاربری دیگری که از آن نشانی آی‌پی استفاده می‌کند را محدود می‌کند.[۳] اجازهٔ ایجاد حساب کاربری از یک نشانی آی‌پی بسته‌شده تنها تحت شرایطی خاص و ویژه داده می‌شود.
- قطع دسترسی سخت آی‌پی (قبلیت ایجاد حساب، غیرفعال؛ جلوگیری از ویرایش کردن کاربران ثبت نام کرده از طریق این نشانی آی‌پی) تمام فعالیت‌های ویرایشی و اقدام به ایجاد حساب[۳] از طریق نشانی آی‌پی بسته‌شده، توسط کاربران واردشده به سامانه یا غیر آنها را غیرفعال می‌کند (به‌جز حساب‌هایی که معاف از قطع دسترسی نشانی آی‌پی هستند—این کاربران می‌توانند از طریق آی‌پی بسته‌شده به ویرایش بپردازند، اما قادر به ایجاد حساب کاربری جدید نخواهند بود). این نوع از قطع دسترسی معمولاً در زمانی به‌کار می‌رود که سطح خرابکاری یا اخلالگری به‌واسطهٔ ایجاد حساب‌های کاربری «یک‌بارمصرف» به حدی باشد که باید از تمامی ویرایش‌های انجام‌شده از طریق آن نشانی آی‌پی جلوگیری شود، مگر پس از بررسی انفرادی درخواست‌ها. پراکسی‌های باز به‌محض شناسایی به‌صورت سخت بسته می‌شوند و نشانی‌های آی‌پی تور نیز به‌طور خودکار توسط افزونهٔ قطع دسترسی تور بسته می‌شوند.
قطع دسترسی ربات‌ها
ربات‌های خودکار یا نیمه‌خودکار ممکن است در برخی مواقع به‌دلایل مختلف به‌شکلی که مورد انتظار است، عمل نکنند. ربات‌ها (یا نشانی آی‌پی مرتبط با آنها در صورتی که ربات اصلی به سادگی قابل شناسایی نباشد) ممکن است تا پیش از رفع مشکل قطع دسترسی شوند. ربات‌ها را باید به‌صورت نرم (قطع دسترسی خودکار، غیرفعال) قطع دسترسی کرد تا اطمینان حاصل شود که قطع دسترسی خودکار بر ربات‌های نامرتبط دیگر که از همان نشانی آی‌پی استفاده می‌کنند، اثر نمی‌گذارد. اگر تنها یکی از وظایف ربات به‌شکل نادرست عمل می‌کند و خود ربات از غیرفعال کردن انفرادی وظایف پشتیبانی می‌کند، ترجیح بر این است که وظیفهٔ خراب غیرفعال شود تا اجرای سایر وظایف ربات ادامه یابد.
رباتهایی که فاقد مجوز هستند، یا نام‌های کاربری که به‌دلیل تشابه با حساب ربات سیاست نام کاربری را نقض می‌کنند، در صورت نقض سیاست ربات‌رانی، که معمولاً شامل ویرایش در خارج از فضای کاربری خود یا ربات‌ران می‌شود، بلافاصله و برای مدتی نامعین قطع دسترسی می‌شوند.
ویرایش‌های انجام‌شده توسط ربات، از سوی افزونه به‌عنوان ویرایش‌های انجام‌شده توسط ویرایشگر مسئول ربات در نظر گرفته می‌شوند. در نتیجه، در صورت قطع دسترسی ربات‌ران، هر ربات منتسب به او نیز برای مدت‌زمانی برابر با ویرایشگر بسته‌شده، قطع دسترسی خواهد شد.
ثبت سیاهه قطع دسترسی پس از «شروع پاک»
ممکن است که ویرایشگران با استناد به «شروع پاک» نام خود را تغییر دهند و درخواست کنند که نام کاربری پیشین آنها فاش نشود. اگر دسترسی چنین ویرایشگرانی قبلاً قطع شده‌باشد، مدیری که از او برای حذف درخواست شده باید با یک بازرس کاربر تماس بگیرد تا ارتباط میان کاربران تأیید شود. بازرس کاربر نیز باید برای مشخص‌کردن هر یک از قطع دسترسی‌های موجود در سیاههٔ قطع دسترسی حساب قبلی، قطع دسترسی‌های کوتاهی بر حساب جدید اعمال کند. در صورتی که «شروع پاک» کاربر بر پایه ریسک واقعی آزار در خارج از محیط ویکی‌پدیا انجام شده‌باشد، این قطع دسترسی‌های کوتاه می‌توانند ضمن از بین بردن امکان فرار از موشکافی از سوی اجتماع، با عدم فاش‌سازی نام کاربری پیشین، به محافظت از او کمک کنند.
این قطع دسترسی‌های کوتاه باید در خلاصهٔ قطع دسترسی به‌عنوان «قطع دسترسی حساب پیشین» توصیف شوند و باید به مدت نهایی قطع دسترسی نیز اشاره شود. قطع دسترسی‌هایی که در نتیجهٔ خطا اعمال شده‌اند و پیش از موعد رفع شده‌اند، به هیچ عنوان نباید ذکر شوند.
خاتمه دادن به قطع دسترسی
کوتاه کردن زمان قطع دسترسی یا رفع قطع دسترسی از درخواست‌های رایج است، یک مدیر غیردرگیر باید به‌طور مستقل رفتار قبلی ویرایشگر و سایر مدارک مربوط را به همراه هرگونه اطلاعات اضافی که توسط کاربر و دیگران ارائه شده‌است را دیده و بررسی می‌کند که آیا باید درخواست رفع انسداد را بپذیرد یا خیر.
دلایل متداول عبارتند از: شرایط تغییر کرده، تعهد به تغییر داده شده‌است، مدیر قبل از مسدود کردن کاملاً با اوضاع آشنا نبوده‌است یا یک اشتباه مشخص رخ داده‌است.
رفع قطع دسترسی غیرقابل قبول
خاتمه به قطع دسترسی در موارد زیر تقریباً هیچگاه پذیرفته شده نیست:
- در مواردی که مصداق جنگ قدرت‌ها باشد.
- باز کردن خود اگر توسط مدیری دیگر بسته شده‌اید.
- زمانی که اجماعی در بین کاربران مبنی بر بسته شدن حساب یک کاربر وجود داشته باشد. ممکن است جامعه تصمیم بگیرد برای بازبینی این بسته شدن مدیران اجازه دارند از راه‌های عادی وارد موضوع شوند؛ در این صورت، باید در خلاصه ویرایش این مورد را ذکر کنند.
- باز کردن در مواردی که بستن طبق تصمیم مستقیم و شفاف کمیته حکمیت یا نظارت باشد و در بین اعضای فعال فعلی این کمیته اجماع شفاف و واضحی در مورد این باز کردن نباشد.
هرکدام از این موارد می‌تواند سبب مجازات مدیر بخاطر سوءاستفاده از ابزار مدیریتی (احتمالا شامل بازپس‌گیری اختیارات مدیریتی) حتی در اولین مورد انجام این تخلف شود. برای ارائه این درخواست محدودیتی وجود ندارد؛ با این حال، استفاده نادرست از الگوی رفع انسداد ممکن است مدیری را مجاب کند تا اجازه ویرایش صفحه بحث را از کاربر بسته شده بگیرد. در این موارد کاربر می‌تواند از طریق تماس درخواست رفع انسداد کند.
درخواست‌های باز شدن
ممکن است ویرایشگران به‌عنوان بخشی از درخواست باز شدن یک کاربر در خصوص قطع دسترسی گفتگو کنند و معمولاً از مدیری که دسترسی کاربر را بسته نیز برای بازبینی قطع دسترسی، مشارکت در بحث یا ارائهٔ اطلاعات بیشتر دعوت می‌شود. از آنجا که کاربرد درخواست‌های باز شدن در حصول بازبینی از سوی شخص سوم است، خود مدیر قطع دسترسی‌کننده نباید درخواست باز شدن کاربری که خودش بسته را رد کند. همچنین، بر پایه عرف‌های موجود، هر یک از مدیران معمولاً تنها یک درخواست باز شدن برای یک قطع دسترسی خاص را بازبینی می‌کنند.
به‌جز در موارد خطای غیرقابل انکار یا تغییرات قابل توجه در شرایط مرتبط با دلیل قطع دسترسی، مدیران باید از باز کردن کاربران بدون تماس و مشورت با مدیری که دسترسی کاربر را بسته خودداری کنند. اگر مدیر قطع دسترسی‌کننده در دسترس نیست، یا این که نمی‌توان با او به توافق رسید، توصیه می‌شود که گفتگویی پیرامون موضوع باز کردن کاربر در ویکی‌پدیا:تابلوی اعلانات مدیران انجام شود.
مدیرانی که درخواست‌های باز شدن را بررسی می‌کنند باید در نظر داشته‌باشند که پیش‌زمینهٔ موضوع ممکن است در ابتدا واضح نباشد. قضاوت در خصوص موارد مربوط به زاپاس‌بازی، آزار و اذیت یا نقض حریم خصوصی مشکل است. مواردی وجود داشته که چنین شرایطی به باز کردن‌های بحث‌برانگیز منجر شده‌اند. در مواردی که باز کردن بدون آگاه‌سازی ممکن است مشکل‌آفرین باشد، مدیر قطع دسترسی‌کننده می‌تواند به‌عنوان بخشی از اعلان قطع دسترسی به این موضوع نیز اشاره کند که شرایطی خاص در این قطع دسترسی دخیل هستند و مدیری که درخواست باز شدن را بررسی می‌کند، بدون گفتگو با مدیر قطع دسترسی‌کننده (یا احتمالاً هیئت نظارت) و گرفتن مشورت به‌منظور رسیدن به درک کاملی از موضوع، نباید دسترسی کاربر را باز کند.
اگر کاربر بسته‌شده مدعی است که می‌خواهد در ویکی‌پدیا مشارکت سازنده داشته‌باشد اما در صداقت او شکی وجود دارد، می‌توان با الگوی {{شانس دوباره}} امکان شرح‌دادن شیوهٔ مشارکتش در دانشنامه و این که آیا دسترسی‌اش باید باز شود یا خیر را به او داد.
هر کاربری می‌تواند نظرش دربارهٔ یک درخواست باز شدن را اعلام کند؛ با این حال، تنها مدیران می‌توانند در خصوص درخواست (چه در تأیید و چه در رد آن) تصمیم‌گیری کنند.[۵]
قطع دسترسی موقتی
برخی انواع قطع دسترسی، در پاسخ به شرایطی موقتی صورت می‌گیرند و بعد از برطرف شدن این شرایط، باید خاتمه داده شوند:
- قطع دسترسی نشانی IP متعلق به پروکسی باز، زمانی که آن پروکسی بسته شده باشد.
- قطع دسترسی رباتهایی که دچار اشکال شده‌اند، زمانی که اشکالشان رفع شود و دوباره اجازه ویرایش داشته باشند.
- قطع دسترسی به خاطر تهدیدهای قانونی، زمانی که آن تهدیدها دیگر مطرح نباشند.
رفع قطع دسترسی در شرایط موقتی
دسترسی کاربران بسته‌شده را می‌توان برای پاسخ به یک بحث پیرامون شرایط قطع دسترسی خودشان به‌طور موقت و مشروط باز کرد. این نوع از رفع قطع دسترسی به‌طور موقت و مشروط به این درک انجام می‌شوند که کاربران (علاوه بر صفحهٔ بحث خود) نباید هیچ صفحه‌ای به‌جز صفحه (های) حاوی بحث‌های مرتبط، که به‌طور واضح توسط مدیر رفع‌کنندهٔ قطع دسترسی مشخص می‌شوند را ویرایش کنند. کاربران عملاً از ویرایش صفحه‌های دیگر منع شده‌اند و هرگونه نقض این ممنوعیت مشمول برخورد متناسب خواهد شد. هرگاه بحث‌ها به پایان رسید، قطع دسترسی باید مجدداً برقرار شود؛ مگر آنکه اجماعی برای رفع قطع دسترسی حاصل شده‌باشد.
قطع دسترسی حاصل از بازرسی کاربر
در مواجهه با قطع دسترسی‌هایی که به‌طور خاص به‌عنوان قطع دسترسی «بازرس کاربر» شناخته می‌شوند، نظیر آن‌هایی که از {{قطع دسترسی بازرسی کاربر}} یا {{بندایش بازرسی کاربر-حساب کاربری}} در خلاصهٔ عمل استفاده شده‌است، مدیران نباید بدون مشورت با یک بازرس کاربر دسترسی کاربر را باز کنند یا تغییری در قطع دسترسی ایجاد کنند.[۶] اگر مدیری معتقد است که یک قطع دسترسی حاصل از بازرسی کاربر در نتیجهٔ خطا اعمال شده‌است، آن مدیر باید ابتدا موضوع را با بازرس مورد نظر در میان بگذارد. رفع یا تغییر چنین قطع دسترسی‌هایی بدون مشورت قبلی می‌تواند به بازپس‌گیری اختیارات منجر شود.[۷]
باز شدن مشروط
مدیران می‌توانند با کاربری که دسترسی‌اش را قطع کرده‌اند توافق کنند که دسترسی وی به‌طور مشروط باز شود. بازشدن مشروط برای آن به کار می‌رود که جلوی تکرار رفتاری که منجر به بسته شدن کاربر شده بود گرفته بشود. مثال‌هایی از شرایط باز شدن عبارتند از پرهیز از ویرایش در یک صفحهٔ خاص تا زمینهٔ جنگ ویرایشی فراهم نگردد.
- اگر مدیر و کاربر بسته شده روی شرایط بازشدن مشروط توافق نکنند، کاربر بسته می‌ماند و برای بازشدن می‌تواند از روال‌های دیگری که به همین منظور تعبیه شده استفاده کند.
- مدیران در انتخاب مدت بازشدن مشروط مختار هستند، به شرط آنکه:
- اگر بسته شدن اولیه مدتی کمتر از یک سال داشته، مدت بازشدن مشروط هم یک سال یا کمتر باشد؛
- اگر بسته شدن اولیه مدتی بیشتر از یک سال داشته (یا بی‌پایان بوده)، مدت باز شدن مشروط هم می‌تواند طولانی یا بی‌پایان باشد.
- شرایطی که در بازشدن مشروط به کار می‌روند می‌تواند شامل این موارد باشد: محرومیت از ویرایش در یک صفحه یا یک موضوع خاص، محرومیت از میان‌کنش با یک یا چند کاربر یا با همهٔ کاربران، محرومیت از خنثی‌سازی ویرایش‌های دیگران، محرومیت از استفاده از بیش از یک حساب، یا هر شرایط دیگری که مدیری که قطع دسترسی اولیه را انجام داده در نظر بگیرد.
- برای اعمال شرایط بازشدن مشروط می‌تواند از قطع دسترسی موردی کمک گرفت.
- اگر کاربر از شرایطی که بر آن توافق شده عدول کند ممکن است دوباره قطع دسترسی شود، یا شرایط سخت‌تری برایش در نظر گرفته بشود.
- اگر کاربر شرایط را بپذیرد و بازشدن مشروط رخ بدهد، تغییر شرایط فقط از دو طریق ممکن است: درخواست از مدیری که بستن اولیه را اجرا کرده، یا درخواست در تابلوی اعلانات مدیران.
- زمانی که دسترسی کاربر به‌طور مشروط باز شد، این شرایط در صفحهٔ بحث وی توضیح داده خواهند شد و در سیاههٔ باز کردن کاربر نیز پیوند تفاوتی به آن درج خواهد شد.
تفاوت بین قطع دسترسی و تحریم
تفاوت اصلی تحریم و قطع دسترسی آن است که تحریم یک تصمیم اجتماعی برای سلب امتیاز ویرایش است و بستن یک روش فنی برای اعمال چنین تحریمی.
کاربرانی که از ویرایش در برخی صفحه‌ها یا موضوع‌ها تحریم شده‌اند باید فوراً از این صفحه‌های و موضوع‌ها پرهیز کنند. در غیر این صورت، از بستن به عنوان روشی برای اعمال تحریم استفاده خواهد شد. چنین بستنی امکان ویرایش در دیگر صفحه‌ها را هم از کاربر می‌گیرد، اما به این معنی نیست که آنها از ویرایش در کل سایت تحریم شده‌اند، و چنین کاربرانی عضوی از اجتماع ویکی‌پدیا می‌مانند.
کاربری که از کل ویکی تحریم شده، به‌طور کامل از پروژه بیرون انداخته شده‌است. در مدت تحریم، چنین کاربری عضوی از اجتماع ویکی‌پدیا دانسته نمی‌شود و این بر روی واکنشی که نسبت به وی نشان داده می‌شود اثر می‌گذارد.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ en:Wikipedia:Requests for arbitration/Agapetos angel#Meatpuppets را ببینید. نوشتار وابسته: ویکی‌پدیا:تیم‌بازی
- ↑ ویکی‌پدیا:نظرخواهی/نحوه استفاده از قطع دسترسی موردی
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ این محدودیت، بدون در نظر گفتن وضعیت تأییدشدگی حساب‌ها یا هرگونه اختیارات محلی یا سراسری، بر تمامی حساب‌های کاربری (از جمله مدیران و ویکی‌بدان) اعمال می‌شود. هرگونه اقدام برای ایجاد یک حساب کاربری در زمان استفاده از نشانی یا بازهٔ آی‌پی بسته‌شده در صورت فعال بودن این گزینه از سوی نرم‌افزار مدیاویکی محدود خواهد شد.
- ↑ از جمله حساب‌های زاپاس کاربران بسته‌شده.
- ↑ بحث‌های ژوئیه تا اوت ۲۰۱۲ در تابلوی اعلانات مدیران در ویکی‌پدیای انگلیسی را ببینید
- ↑ کاربرانی که بازرس کاربر نیستند، نباید قطع دسترسی‌هایی که نیازمند دسترسی به داده‌های بازرسی است را بازبینی کنند. برای مثال، وقتی که ویرایشگر اظهار بی‌گناهی می‌کند و اعتبار یافته‌های فنی را به هر طریقی زیر سؤال می‌برد. مدیران همچنان می‌توانند درخواست‌های باز شدنی که با سوءنیت ایجاد شده‌اند، یا خارج از موضوع قطع دسترسی هستند را رد کنند.
- ↑ قطعنامهٔ هیئت داوری ویکی‌پدیای انگلیسی پیرامون قطع دسترسی‌های حاصل از بازرسی کاربر
| محتوایی |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رفتاری |
| ||||||||
| حذف |
| ||||||||
| اجرایی |
| ||||||||
| ویرایشی |
| ||||||||
| محتوای پروژه |
| ||||||||
| بنیاد ویکی‌مدیا |
| ||||||||
