چغری بیک

(تغییرمسیر از چغری‌بیگ)

چغری بیک با نام کامل ابوسلیمان چغری بیک داوود بن میکاییل، از بزرگان سلجوقی و یکی از رهبران تُرکان اغوز، برادر طغرل بیگ و از بزرگان حکومتی در سرآغاز امپراتوری سلجوقی بود. نام چاغری در ترکی به معنای «شاهین بزرگ وتیزبین» است.[۱]

چغری بیک
فرماندار خراسان
سلطنت۱۰۴۰ تا ۱۰۶۰ میلادی
زاده۹۸۹ میلادی
درگذشته۱۰۶۰ میلادی
سرخس
همسر(ان)
فرزند(ان)
نام کامل
کنیه: ابوسلیمان
نام کوچک: داوود
لقب ترکی: چغری‌بیگ
دودماندودمان سلجوق
پدرمیکائیل

چغری بیک و طغرل بیک فرزندان میکائیل و نوه سلجوق از ایل قِنِق یکی از ۲۴ قبیله تُرکان اغوز یا ترکمانان بودند. آنها پس از شکست سلطان مسعود غزنوی در نبرد دندانقان در مدت کوتاهی بعد از فتح ایران به آسیای صغیر حمله‌ور شدند و پس از جنگ ملازگرد (۱۰۷۱ میلادی) و شکست امپراتوری روم شرقی (بیزانس) در اندک مدتی قسمت عمده آناتولی را اشغال کردند و امپراطوری سلجوقی را تشکیل دادند.

طغرل بیک، برادر خود چغری بیک را همراه با ۳۰۰۰ جنگجو برای یک «سفر اکتشافی» به سرزمین‌های ناشناسی فرستاد که می‌گفتند آباد و ثروتمند هستند یعنی آذربایجان و آناتولی. بعد از آنکه چغری بیک با بارهای سنگین تاراج از ری، آذربایجان و ارمنستان به آسیای مرکزی برگشت و تجارب خود را برای طغرل بیک تعریف نمود، احتمالاً نطفه کوچ‌های بزرگ سلجوقیان و عموماً قبایل ترک‌تبار به سوی ایران، از جمله خراسان، آذربایجان و همچنین آناتولی شکل گرفت؛ این در سال ۱۰۱۸ م بود. با این روند، اولین موج بزرگ مهاجرت قبایل ترک به خراسان و بقیه نقاط ایران آغاز شد.[۲]

درگذشت

ویرایش

چغري بيگ داود در سن هفتاد سالگي به سال ۴۵۱ق. در شهر سرخس درگذشت و جسد او را به شهر مرو آورده و دفن: آرامگاه سلطان احمد سنجر، مرو، ترکمنستان در آنجا به خاک سپرده شد[۳]

 
قلمرو امپراتوری سلجوقی در زمان ملکشاه. پایتخت این قلمرو اصفهان (ستاره در نقشه) بود.

تبارنامهٔ سلجوقیان

ویرایش
دقاق تیمور یالیغ
سلجوق بیگ
ارسلان اسرائیلمیکائیلموسی
ابراهیم ینال
  سلیمان یکم
  منصور
سلیمانقرا ارسلان قاورد
تتشتکشارسلان ارغوان
  داود
  سلیمان‌شاه
  محمد دوم
  کیقباد دوم
  قلیچ ارسلان چهارم
  کیخسرو سوم


منابع

ویرایش
  1. «ČAḠRĪ BEG DĀWŪD – Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۴.
  2. جوادی، عباس: آذربایجان و بیزانس ترک‌زبان می‌شوند. در: رادیو فردا. ۱۳۹۴/۰۶/۱۶
  3. «بررسی دوران زمامداری چغری بیگ داود سلجوقی بر خراسان». دوره متوسطه دوم دخترانه - کاشمر. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۲۶.