وزارت اطلاعات

از وزارتخانه‌های دولت جمهوری اسلامی ایران

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران (به‌اختصار: واجا)، از وزارت‌خانه‌های دولت جمهوری اسلامی ایران است که مسئولیت گردآوری و پردازش اطلاعات امنیتی داخلی و خارجی، فعالیت‌های جاسوسی/ضدجاسوسی و مقابله با سازمان‌های اطلاعاتی خارجی و همچنین مبارزه با سازمان‌های سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی برعهده دارد.[۴][۵]

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران
واجا
پرچم رسمی وزارت اطلاعات
دید کلی سازمان
بنیان‌گذاری۲۷ مرداد ۱۳۶۲[۱]
سازمان پیشین
گونهٔ سازمانسرویس اطلاعاتی و امنیتی
حوزهٔ قدرتایران (به‌طور نیابتی در خاورمیانه یا حتی سرتاسر جهان)
ستادخیابان هیرمند، تهران، ایران (منطقه گلستان هفتم)
کارکنانطبقه‌بندی‌شده
(۳۰٬۰۰۰ نفر از تخمین مگنوس رانستورپ)[۲]
بودجه سالانه۲۲ هزار و ۵۹۹‌ میلیارد تومان[۳]
سازمان اجرایی
سازمان‌های زیردست
وبگاه
پی‌نوشت
مأموران این وزارتخانه گاهی با عنوان حکومتی «سربازان گمنام امام زمان» یاد می‌شوند.

از سال ۱۴۰۰ در دولت سیزدهم، سید اسماعیل خطیب به‌عنوان وزیر اطلاعات فعالیت می‌کند.[۶][۷][۸]

این وزارت‌خانه از سوی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا به اتهام حمایت از تروریسم، نقض حقوق شهروندان ایرانی و فعالیت‌های تروریستی مورد تحریم واقع شده‌است. از جمله سرکوب پیامدهای انتخابات ریاست جمهوری دهم ایران در سال ۱۳۸۸ و آبان خونین ۱۳۹۸.[۹][۱۰][۱۱] وزارت اطلاعات طی ۴۰ سال گذشته تعداد زیادی از منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی را در داخل و خارج ایران به شیوه‌های مختلف ربوده، ترور کرده یا به قتل رسانده‌است. از جمله پرونده قتل‌های زنجیره ای دهه ۷۰ هجری شمسی که طی آن غالباً متفکران، روشنفکران و ادیبان به قتل رسیدند.[۱۲][۱۳]

نیروی انسانی

 
دیدار مدیران و کارکنان وزارت اطلاعات با سید علی خامنه‌ای در فروردین ۱۳۹۷ هرگونه عکس دربارهٔ وزارت اطلاعات با کیفیت پایین و بدون نشان دادن چهره کسی منتشر می‌شود

تاکنون هیچ‌گونه آمار رسمی از تعداد کارمندان، افسران اطلاعاتی و پرسنل شاغل در وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران منتشر نشده‌است، با این حال، وزارت دفاع آمریکا، در ژانویه ۲۰۱۳ میلادی، گزارشی ۶۴ صفحه‌ای دربارهٔ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران منتشر نمود، که در این گزارش، به نقل از شخصی بنام مگنوس رانستورپ، تعداد پرسنل این وزارت‌خانه در حدود ۳۰ هزار نفر اعلام گردید.[۱۴][۱۵][۱۶] گرچه بخش اعظم از شمار کارکنان منتسب به وزارت اطلاعات، مربوط به آمار کارکنان سازمان حراست کل کشور می‌باشد، که از نیروهای حراست ادارات سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی محسوب می‌شوند.[۱۷]

اعضای فعال این وزارتخانه در ادبیات رهبران جمهوری اسلامی، با لقب «سربازان گمنام امام زمان» شناخته می‌شوند.[۱۸]

دفتر پیگیری وزارت اطلاعات

دفتر پیگیری وزارت اطلاعات (واقع در تهران)[۱۹] یکی از زیرمجموعه‌های وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران است.

در سال‌های اخیر گزارش‌های زیادی مبنی بر احضار و بازجویی فعالان سیاسی، دانشجویان[۲۰][۲۱][۲۲] و خانوادهٔ زندانیان سیاسی[۲۳][۲۴] توسط این نهاد اطلاعاتی وجود داشته‌است. همچنین از این محل برای نگه‌داری و بازجویی برخی از بازداشت‌شدگان استفاده می‌شود.[۱۹]

دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی

وزارت اطلاعات دارای واحد آموزشی مستقل بنام؛ دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی است، که در سال ۱۳۶۵ به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از وزارت اطلاعات و با نام دانشگاه امام باقر فعالیت خود را آغاز نمود. این دانشگاه در سال ۱۳۹۵ به دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی تغییر نام داد.[۲۵] این دانشگاه در شمال شرقی تهران، منطقه ازگل، خیابان مینی سیتی قرار دارد. جایی که در انتهای خیابان مقر فرماندهی کل ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز وجود دارد.

زندان‌های پنهانی وزارت اطلاعات

فهرست برخی از زندان‌ها و بازداشتگاه‌های وزارت اطلاعات (واجا):[۲۶]

  1. بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه
  2. بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج
  3. بازداشتگاه اداره اطلاعات کرمانشاه

قوه قضائیه از سال ۱۳۸۵ مجوز ایجاد و مالکیت بازداشتگاهی مستقل را در اختیار وزارت اطلاعات قرار داده‌است.[۲۷]

قتل‌های زنجیره‌ای ایران

قتل‌های زنجیره‌ای، به کشتار برخی از شخصیت‌های سیاسی و اجتماعیِ منتقد نظام جمهوری اسلامی، در داخل و خارج از ایران، گفته می‌شود که به دست پرسنل وزارت اطلاعات در زمان وزارت علی فلاحیان و قربانعلی دری نجف‌آبادی انجام شد.[۲۸][۲۹][۳۰]

در جریان این کشتارها شخصیت‌هایی همچون داریوش فروهر (رهبر حزب ملت ایران)، همسرش پروانه اسکندری،[۳۱][۳۲] محمدجعفر پوینده (پژوهشگر و نویسنده)،[۳۳] محمد مختاری (نویسنده)،[۳۴] کاظم سامی رهبر جنبش انقلابی مردم ایران (جاما)(۲ آذر ۱۳۶۷)[۳۵] و … جان خود را از دست دادند.

پس از تحقیقات در خصوص قتل‌های چهارگانه مشخص شد که سعید امامی مشاور وزارت و معاون سابق امنیت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی (در زمان تصدی فلاحیان)، مصطفی کاظمی معاون امنیت وزارت اطلاعات در زمان انجام قتل‌ها و اکبر خوش‌کوش رئیس گروه ضربت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در این قتل‌ها دست داشتند، و به دنبال آن قربانعلی دری نجف‌آبادی وزیر اطلاعات وقت از سمت خود استعفا داد.[۳۶]

ترور در خارج از ایران

به موازات انجام قتل‌های زنجیره‌ای در داخل ایران در خارج از ایران نیز یکسری ترورها توسط عوامل وزارت اطلاعات ایران انجام شد، در دوره وزارت فلاحیان برخی چهره‌های سیاسی و سرشناس مخالف جمهوری اسلامی همچون شاپور بختیار، عبدالرحمان برومند، فریدون فرخزاد، عبدالرحمان قاسملو، صادق شرفکندی، کاظم رجوی، محمد حسین نقدی و رضا مظلومان در کشورهای مختلف و به شیوه‌های متفاوت کشته شده‌اند.[۳۷]

برخی از ترورهای انجام شده توسط وزارت اطلاعات ذیلاً آمده‌است:

عملیات‌ها

عملیات‌های موفق

اتهامات

تحریم

  • روز پنجشنبه ۱۶ فوریه ۲۰۱۲ آمریکا، وزارت اطلاعات ایران را به اتهام سرکوب مخالفان در سوریه و همچنین نقض حقوق شهروندان ایرانی تحریم کرد، با این تصمیم دارایی‌های وزارت اطلاعات ایران توقیف می‌شود و کلیه اعضای وزارت اطلاعات نیز واجد شرایط دریافت روادید از وزارت امور خارجه نیستند. دیوید اس. کوهن، معاون وزیر تروریسم و اطلاعات مالی، گفت: «علاوه بر این، ما وزارت اطلاعات را برای حمایت از گروه‌های تروریستی، از جمله القاعده، القاعده در عراق، حزب‌الله و حماس، تعیین می‌کنیم.» در بیانیه آمده‌است وزارت اطلاعات، تردد عوامل القاعده در ایران را تسهیل کرده و مدارک، کارت شناسایی و گذرنامه را در اختیار آنها قرار داده‌است.[۴۶][۴۷]
  • در مارس ۲۰۱۹ اتحادیه اروپا در پی درخواست دانمارک برای تحریم وزارت اطلاعات ایران به اتهام تلاش برای ترور مخالفان خود با این موضوع موافقت کرد. دانمارک در سال ۲۰۱۸ فردی را در ارتباط با ترور یکی از اعضای گروه تجزیه طلب جنبش مبارزهٔ عرب برای آزادی اهواز در خاک خود دستگیر کرده بود که با وزارت اطلاعات ایران در ارتباط بود.[۱۰][۱۰][۴۸]
  • در طی سالهای اخیر وزیران اطلاعات ایران و معاونان و کارمندان این وزارت‌خانه به اتهام نقش داشتن در سرکوب مردم و نقض گسترده حقوق بشر در ایران توسط اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا تحریم شده‌اند. از این افراد می‌توان به غلامحسین محسنی اژه‌ای، حیدر مصلحی، محمود علوی اشاره کرد که مورد این تحریم‌ها واقع گشته‌اند.[۴۹][۵۰][۵۱]
  • وزارت خزانه‌داری ایالات متحده روز دوشنبه ۲۴ آذر، محمد باصری و احمد خزایی از مقام‌های وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی که متهم به دست داشتن در ناپدید شدن رابرت لوینسون، مأمور سابق اف‌بی‌آی هستند را در فهرست سیاه تحریم قرار داد. در نتیجه این تحریم، تمام دارایی‌های این دو فرد در حوزه صلاحیت ایالات متحده مسدود می‌شود و اتباع آمریکایی به‌طور کلی از تعامل با این دو فرد منع می‌شوند.[۵۲][۵۳][۵۴]
  • روز جمعه ۱۸ شهریور ۱۴۰۱ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، اوفک، وزارت اطلاعات ایران و اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، را به دلیل اقدامات سایبری علیه آمریکا و متحدانش تحریم کرد.[۵۵]

ستاد خبری

ستاد خبری وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران زیرمجموعهٔ وزارت اطلاعات است. این ستاد به منظور کسب خبر از طیف مخالفین نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. شماره تلفن این ستاد ۱۱۳ است.[۵۶] در سال‌های اخیر بسیاری از طیف آزادیخواهان و فعالان سیاسی چپ،[۱۹][۵۷][۵۸][۵۹][۶۰] دانشجویان،[۶۱][۶۲] وبلاگ‌نویسان،[۶۳] خانوادهٔ زندانیان سیاسی[۶۴][۶۵] و برخی از بهاییان[۶۶][۶۷][۶۸] به دفاتر ستاد خبری وزارت اطلاعات احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفته و در مواردی بازداشت[۱۹][۶۱][۶۸][۶۹] شده‌اند. همچنین گزارش‌هایی مبنی بر نگه‌داری برخی از بازداشت‌شدگان در زندان‌های داخل ستادهای خبری شهرستان‌ها وجود دارد.[۱۹][۷۰]

ستاد شهید سلیمانی

وزیران

اولین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی؛ محمد ری‌شهری بود، که به همراه سعید حجاریان به‌عنوان پایه‌گذاران این وزارتخانه شناخته می‌شوند. وی بعدها منصب خود را در زمان دولت اول اکبر هاشمی رفسنجانی به علی فلاحیان تحویل داد. در این دوره فعالیت‌های وزارت اطلاعات، در داخل و خارج کشور گسترش پیدا کرد. در دولت سیدمحمد خاتمی؛ قربانعلی دری نجف‌آبادی جای فلاحیان را گرفت. در این دوره از حیات وزارت اطلاعات قتل‌های زنجیره‌ای اتفاق افتاد، به گونه‌ای که دری نجف‌آبادی ناگزیر به استعفا گردید. با رفتن دری نجف‌آبادی، علی یونسی رئیس وقت سازمان قضایی نیروهای مسلح پست وزارت اطلاعات را بر عهده گرفت. وی در اولین اقدام، فعالیت‌های اقتصادی وزارت اطلاعات، که در قالب بیش از ۱۰۰ شرکت و مؤسسه تجاری انجام می‌گرفت را متوقف نمود.[۷۱]

یونسی در این باره می‌گوید[۷۲]:

وقتی وزیر اطلاعات شدم، آقای هاشمی ۲ بار با من بحث کردند و گفتند؛ «شیوه‌ای که شما در وزارت اطلاعات در پیش گرفته‌اید، این وزارتخانه را به شهرداری و تشکیلات بی‌خاصیت تبدیل کرده‌است، که هیچ‌کس نمی‌ترسد» و من هم به ایشان یادآور شدم که در همه جای دنیا به این روش می‌گویند؛ سرویس اطلاعاتی و ما هم باید به دنبال این موضوع برویم، که وزارت اطلاعات در خدمت مردم باشد.

با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد، غلامحسین محسنی اژه‌ای که در قوه قضائیه، قاضی ویژه وزارت اطلاعات بود، به این سمت منصوب گردید. پس از برکناری اژه‌ای، مدتی محمود احمدی‌نژاد سرپرست وزارت اطلاعات شد و در دولت بعد حیدر مصلحی به عنوان وزیر اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت. وزارت مصلحی با وجودی که وی یک بار استعفا داده بود و رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد نیز با استعفای وی موافقت کرده بود، با حمایت سیدعلی خامنه‌ای تا پایان فعالیت دولت دهم ادامه پیدا کرد. در دوران وزارت مصلحی برخی از کارکنان اصلاح‌طلب وزارت اطلاعات بازنشسته شدند (اما برخی از ان‌ها در زمان دولت یازدهم به سرکار برگشتند) این وزارتخانه رویکردی مانند زمان دولت اصلاحات ندارد.[۷۳] سید محمود علوی به‌عنوان وزیر اطلاعات در دولت حسن روحانی، در انتهای مراسم تحلیف ریاست جمهوری حسن روحانی، طی نامه‌ای به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد شد و توانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد.[۱۱]همچنین مجدد در دولت دوازدهم به مجلس معرفی و رای اعتماد گرفت. با آغاز به‌کار دولت سیدابراهیم رئیسی، وی سید اسماعیل خطیب را به مجلس معرفی نمود. هم‌اکنون سید اسماعیل خطیب به عنوان هشتمین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، تصدی این وزارتخانه را برعهده دارد.

تولیدات سینمایی

در بهمن ۱۳۹۹، محمود علوی، وزیر وقت وزارت اطلاعات، در جریان گفتگو با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به محصولات نمایشی تولید شده توسط وزارت اطلاعات اشاره و برای نخستین بار به صورت رسمی نام آنها را اعلام کرد. او تأیید کرد که فیلم‌های «روباه»، «ماجرای نیمروز»، «شبی که ماه کامل شد»، «سیانور»، «امکان مینا»، «روز صفر» و مجموعه‌های «گاندو»، «گاندو ۲»، «باران»، «پازل»، «سارق روح»، «تعبیر وارونه یک رؤیا» و «خانه امن» محصول وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی هستند. در بیشتر فیلم‌ها و سریال‌هایی که علوی نام برد، مرتضی قبه، مقام امنیتی وزارت اطلاعات ایران با نام مستعار مرتضی اصفهانی به عنوان نویسنده و مشاور تولید همکاری کرده‌است.[۷۴][۷۵]

رادیو فردا در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹ برای نخستین بار گزارش داد که فیلم «روز صفر» به کارگردانی سعید ملکان و با فیلمنامه بهرام توکلی محصول وزارت اطلاعات است.[۷۶]

تعدادی از وزرای اطلاعات و نیز بسیاری از معاونین وزیر و مقامات ارشد وزارت اطلاعات، همچون محمد محمدی ری شهری، علی فلاحیان، علی یونسی، مصطفی پورمحمدی، غلامحسین محسنی اژه‌ای و روح‌الله حسینیان از مدرسه حقانی فارغ‌التحصیل شده‌اند.

اعضای شناخته‌شده

جستارهای وابسته

منابع

  1. «قانون تأسیس وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۲۷ مرداد ۱۳۶۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ فوریه ۲۰۲۱.
  2. "How Iran would retaliate if it comes to war". 20 June 2008 – via Christian Science Monitor.
  3. «بودجه نهادهای امنیتی و مذهبی پس از شروع اعتراضات سراسری چقدر اضافه شده است؟». رادیو فردا. ۲۰۲۳-۰۵-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۲.
  4. «در وزارت اطلاعات ایران چه می‌گذرد؟». بی‌بی‌سی فارسی.[پیوند مرده]
  5. «قانون تأسیس وزارت سواک جمهوری اسلامی». وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۸ آذر ۱۳۹۴.
  6. ««خطیب» وزیر اطلاعات شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۸-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۹.
  7. «عصر امروز انجام شد؛ آغاز به کار حجت‌الاسلام خطیب در وزارت اطلاعات». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۹.
  8. «صفحه آخر:اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات دولت رئیسی را بهتر بشناسیم». صدای آمریکا. ۲۰۲۱-۰۵-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۰۹.
  9. https://www.radiofarda.com/a/24486832.html
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ https://www.aa.com.tr/fa/ایران/موافقت-اتحادیه-اروپا-با-تحریم-وزارت-اطلاعات-ایران-/1359005
  11. https://www.tabnak.ir/fa/news/868264/واکنش-وزارت-خارجه-به-تحریم-وزارت-اطلاعات
  12. «سازمان‌های اطلاعاتی ایران و سرکوب برون‌مرزی». Washington Institute.
  13. «ترورها و توطئه‌های جمهوری اسلامی در خاک آمریکا؛ از علی‌اکبر طباطبایی تا مسیح علی‌نژاد». رادیو فردا. ۲۹ تیر ۱۴۰۰.
  14. How Iran would retaliate if it comes to war
  15. گزارش پنتاگون دربارهٔ وزارت اطلاعات ایران[پیوند مرده]، رادیو بین‌المللی فرانسه
  16. پنتاگون: اطلاعات ایران ۳۰ هزار کارمند دارد که بسیاری در عملیات خارجی شرکت دارند بایگانی‌شده در ۱۱ مه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، العربیه فارسی
  17. «شرایط استخدام در وزارت اطلاعات چیست؟». باشگاه خبرنگاران جوان.[پیوند مرده]
  18. «جانیان با نام و نشان از صف سرباز». پیک نت. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۲.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ ۱۹٫۳ ۱۹٫۴ «تعدای از دانشجویان دستگیر شده در تجمع دانشگاه تهران، همچنان در بازداشت می‌باشند». خبرنامهٔ امیرکبیر. ۱۵ آذر ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  20. «گفتگو با مجید توکلی: در ایران دانشجویان هیچ حقوقی ندارند». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۱۵ بهمن ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.[پیوند مرده]
  21. «احضار یک فعال دانشجویی به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات». کمیتهٔ گزارش‌گران حقوق بشر. ۲۲ آبان ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  22. «گزارش سالانه وضعیت دانشجویان در ایران». کمیتهٔ گزارش‌گران حقوق بشر. ۱۸ تیر ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  23. «احضار همسر و اعلام فقدان امنیت مهندس طبرزدی». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۵ اسفند ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  24. «احضار خانواده دانشجویان دانشگاه تهران به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات». خبرنامهٔ امیرکبیر. ۸ دی ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  25. شرایط قبولی در دانشگاه وزارت اطلاعات - وبگاه دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی
  26. «گزارش شبکه حقوق بشر کردستان از بازداشتگاه‌های مخفی سپاه و اطلاعات در سه شهر ایران». voanews.
  27. دورنمای تحولات در وزارت اطلاعات ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  28. [http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/780813/siasi.htm#siasi10 محاکمه عبدالله نوری وزیر کشور در دوران قتل‌ها و مدیر مسئول روزنامه اصلاح طلب خرداد (آنچه روزنامه خرداد در خصوص پرونده قتل‌ها مطرح کرده پاسخگویی وزیر اطلاعات وقت است که هم قدرت داشته و هم ظاهراً فتوا صادر کرده، از نظر ما وزیر اطلاعات وقت باید بخاطر قتل‌ها پاسخگو باشد چون امنیت ملی را به خطر انداخته…- روزنامه همشهری، ۱۱ آبان ۱۳۷۸)
  29. قتل‌های زنجیره‌ای پرونده ناتمام ـ بخش اول بایگانی‌شده در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine در وبگاه روزنامه ایران (شماره ۲۱۶۸ - سال هشتم - دوشنبه ۱۰ تیر ۱۳۸۱)
  30. روایت دادستان کل ایران از ارتباط یکی از عاملان قتلهای زنجیره‌ای با اصلاح طلبان در وبگاه بی‌بی‌سی فارسی
  31. زخم باز پرونده قتل‌های زنجیره‌ای، دویچه وله فارسی
  32. «قتل‌های زنجیره‌ای؛ ۱۵ سال دادخواهی و اصرار بر حفظ خاطره جمعی». دویچه وله. ۲۱ نوامبر ۲۰۱۳.
  33. هیجدهم آذرماه، روزی که پوینده به خانه بازنگشت، بی‌بی‌سی فارسی
  34. پنجمین جشنوارهٔ سینمای ایران در تبعید - پاریس (پیوند آرشیوایرج ادیب زاده، رادیو زمانه ۲ فروردین ۱۳۸۶
  35. خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۵ آذر ۱۳۶۷، مصاحبه مطبوعاتی سیدعلی‌اکبر محتشمی‌پور، وزیر کشور وقت
  36. شهاب نیکزاد روزنامه‌نگار (۲ آذر ۱۳۸۸). «بازخوانی پرونده قتل‌های زنجیره ای». بی‌بی‌سی فارسی.
  37. «جمهوری اسلامی ۳۶۰ عملیات تروریستی در ۴۰ کشور اجرا کرده‌است». INDEPENDENT. ۲۳ مه ۲۰۲۰.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ «صداهای ناشنیده از آخرین لحظات ترور رهبران کرد در وین». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۹.
  39. «چگونه هاشمی، قاسملو را به مذاکره دعوت کرد، اما جوخه ترور را به محل ملاقات فرستاد!». gooyanews. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۴.
  40. ««یکی از عوامل ترور قاسملو در بین بازداشت شدگان اربیل؟»». رادیو فردا. ۲۷ دی ۱۳۸۵.
  41. «مروری بر ۶ عملیات بزرگ وزارت اطلاعات در دولت دهم/ از "شکار آسمانی" تا "الماس فریب"». خبرگزاری تسنیم. ۸ مرداد ۱۳۹۲.
  42. «آزادی سه ایرانی اسیر دزدان دریایی سومالی توسط وزارت اطلاعات و نیروی قدس». خبرگزاری فارس. ۳۰ مرداد ۱۳۹۹.
  43. فرهنگ قویمی (۲۸ خرداد ۱۳۸۷). «پسر فرود فولادوند: پدرم در زندان جمهوری اسلامی است». رادیو فردا.
  44. هومن عسکری، شهریار صیامی شال، کارل شرک (۲۲ آذر ۱۴۰۰). «رازگشایی از یک جنایت مرموز؛ ردپای جمهوری اسلامی در قتل فریدون فرخزاد». رادیو فردا.
  45. «حکم دادگاه فدرال سوئیس: پرونده ترور کاظم رجوی مختومه نیست». رادیو فردا. ۵ مهر ۱۴۰۰.
  46. «Treasury Designates Iranian Ministry of Intellligence and Security for Human Rights Abuses and Support for Terrorism». U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY. ۱۶ فوریه ۲۰۱۲.
  47. «تحریم وزارت اطلاعات ایران از سوی آمریکا». دویچه وله فارسی. ۱۷ فوریه ۲۰۱۷.
  48. «تحریم وزارت اطلاعات ایران در اروپا». www.aa.com. ۱ سپتامبر ۲۰۱۹.
  49. «فهرست دوم تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه مقامات ایرانی». عدالت برای ایران. ۲۲ اسفند ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۵ مرداد ۱۳۹۴.
  50. «آمریکا هشت مقام دولتی و حکومتی ایران را به دلیل نقض حقوق بشر تحریم کرد». رادیو فردا. ۸ مهر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۸ بهمن ۱۳۹۸.
  51. https://www.bbc.com/persian/iran-54973416
  52. «آمریکا دو مقام ایرانی را در ارتباط با پرونده لوینسون در فهرست سیاه قرار داد». رادیو فردا. ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰.
  53. «Iran-related Designations». U.S. DEPARTMENT OF THE TREASURY. ۴ دسامبر ۲۰۲۰.
  54. «تحریم دو مقام اطلاعاتی ایران از سوی آمریکا در ارتباط با ناپدیدی لوینسون». ایندیپندنت فارسی. ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰.
  55. «آمریکا وزیر و وزارت اطلاعات ایران را به دلیل «اقدامات مخرب سایبری» تحریم کرد». رادیو صدای آمریکا. ۱۸ شهریور ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲.
  56. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۳.
  57. «سرنوشت نامعلوم بهرام آبتین پس از احضار به وزارت اطلاعات». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  58. «ممانعت از برگزاری یک همایش در خوزستان». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۳ اسفند ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  59. «سرنوشت نامعلوم یک شهروند مهابادی». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۶ مرداد ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  60. «بازداشت یک فعال کارگری». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۶ اسفند ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  61. ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ «بازداشت دو تن از دانشجویان دانشگاه زنجان». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۵ خرداد ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  62. «گفتگو با سید محمد محسن موسوی دانشجوی دانشگاه شیراز در رابطه با اتفاقات اخیر در این دانشگاه». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۷ دی ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  63. «مهدی جلیل‌خانی وبلاگ‌نویس زنجانی، به ادارهٔ اطلاعات احضار شد». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  64. «احضار همسر یکی از زندانیان سیاسی به ستاد خبری». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.[پیوند مرده]
  65. «شکنجه شش فعال مدنی در اداره اطلاعات شهر سنندج». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۱۲ مرداد ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸.
  66. «احضار سه شهروند بهایی به وزارت اطلاعات». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  67. «احضار ده شهروند بهائی در مشهد به ستاد خبری». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  68. ۶۸٫۰ ۶۸٫۱ «بازداشت یکی از مسئولان جامعه بهایی در شهر قائمشهر». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  69. «بیوگرافی ابوالفضل عابدینی نصر». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  70. «بازداشت‌های گسترده در قزوین». مجموعهٔ فعّالان حقوق بشر در ایران. ۲۶ اسفند ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۲۷ تیر ۱۳۸۸.
  71. چرا فعالیت اقتصادی وزارت اطلاعات تعطیل شد؟ تابناک
  72. «یونسی وزیر اطلاعات سابق فاش کرد: طرح مسئله هولوکاست به شدت به نفع اسرائیل تمام شد». عبرت نیوز. ۹ آذر ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳۰ نوامبر ۲۰۰۸.
  73. «اظهارات عجیب فعال اصلاح طلب دربارهٔ وزارت اطلاعات!». افکارنیوز.
  74. «پرده‌برداری محمود علوی از نام تولیدات سینمایی و تلویزیونی وزارت اطلاعات». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۹.
  75. «وزارت اطلاعات ایران و سینما؛ از جنگ 'تن به تن' با تروریست‌ها در دهه ۷۰ تا نفوذ به قلب تل‌آویو در دهه۹۰». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۱.
  76. «چطور وزارت اطلاعات در قلب اروپا فیلم ساخت؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۹.
  77. شهادت مامور پيشين وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی درباره سازماندهی انفجار مرکز يهوديان بوئنوس آیرس، رادیو فردا
  78. دو ایرانی متهم به تروریسم در فرانسه کیستند؟، رادیو بین‌المللی فرانسه
  79. ۷۹٫۰ ۷۹٫۱ گزارش اختصاصی از فرد شماره دو وزارت اطلاعات؛ مرد پشت پرده ترور ایرانیان خارج از کشور کیست؟، ایران اینترنشنال
  80. فرانسه دارایی‌های متعلق به وزارت اطلاعات ایران را مسدود کرد، رادیو فردا

پیوند به بیرون