فروردین

فَروَردین (در فارسی افغانستان: حَمَل) نخستین ماه سال خورشیدی و نخستین ماه فصل بهار است که از نوروز آغاز می‌شود و ۳۱ روز دارد. برج فلکی مطابق آن برج حَمَل است.
در گاه‌شماری رسمی ایران نام این ماه از نام ماه نخست گاه‌شماری اوستایی نو برگرفته شده‌است. در گاه‌شماری زرتشتی نوزدهمین روز هر برج نیز فروردین روز نام دارد و در فروردین روز از فروردین ماه، جشن فَروَردینگان یا فرودُگ برگزار می‌شود.

واژه‌شناسی

فروردین برگرفته از fravaši است که در اوستا برای ارواح درگذشتگان نیکوکار و پارسا بکار می‌رود که روح پارسایان را پس از مرگ راهنمایی می‌کنند. هرمان لومل (Lommel) ریشهٔ این واژه را از *fra-vrti می‌داند که به معنی «تصمیم درست» است اما بیلی (Baily) آن را از *par-var می‌داند به معنی «نیروی دفاعی». یشت سیزدهم اوستا در ستایش فروشی‌هاست. آنان یاران اهورا مزدا در آفرینش جهانند و هنگام جنگ به یاران اهورامزدا و باورمندان پیروزی می‌بخشند.

زادروزها

• ۱ فروردین۱۳۰۳ - مرضیه، خواننده ایرانی
• ۱ فروردین ۱۳۰۶ - ژاله علو، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون، شاعر، گوینده و صداپیشه ایرانی
• ۱ فروردین ۱۳۰۹ - ناصر ملک‌مطیعی، بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون
• ۱ فروردین ۱۳۱۰ - فرهنگ شریف؛ نوازنده و موسیقی‌دان
• ۱ فروردین ۱۳۳۷ - بیتا فرهی؛ بازیگر سینما و تلویزیون
• ۱ فروردین ۱۳۵۲ - بیژن بنفشه‌خواه؛ بازیگر ایرانی
• ۱ فروردین ۱۳۵۳ - بابک زنجانی؛ بازرگان ایرانی
• ۱ فروردین ۱۳۵۶ - محمدرضا گلزار؛ بازیگر، خواننده، مدل و نوازنده ایرانی
• ۱ فروردین ۱۳۶۲ - بابک جهانبخش؛ خواننده مشهور ایرانی
• ۲ فروردین ۱۳۱۲ - ابوالحسن بنی صدر؛ رئیس‌جمهور سابق ایران
• ۳ فروردین ۱۳۵۱ - شبنم مقدمی؛ هنرپیشه سینما
• ۳ فروردین ۱۳۲۳ - جمشید هاشم‌پور، بازیگر سینما و تلویزیونی ایرانی
• ۷ فروردین ۱۳۲۳ - خسرو شکیبایی؛ بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر و نویسنده ایرانی
• ۷ فروردین ۱۳۳۰ - پوران درخشنده؛ نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان ایرانی
• ۱۰ فروردین ۱۳۳۷ - علیرضا افتخاری؛ خواننده سبک سنتی ایرانی
• ۱۱ فروردین ۱۳۵۰ - خشایار اعتمادی؛ اولین خواننده سبک پاپ ایران بعد از انقلاب
• ۱۴ فروردین ۱۳۳۳ - رخشان بنی اعتماد؛ کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده ایرانی
• ۱۶ فروردین ۱۳۷۱ - کاوه رضایی؛ بازیکن فوتبال
• ۱۷ فروردین ۱۳۶۵ - نوید محمدزاده؛ بازیگر ایرانی
• ۱۸ فروردین ۱۳۴۶ - مهران مدیری؛ کارگردان، بازیگر سینما و تلویزیون، خواننده، مجری، طراح صحنه و لباس، مجری طرح، صداپیشه و تهیه‌کننده
• ۱۸ فروردین ۱۳۷۱ - داریوش شجاعیان؛ بازیکن فوتبال
• ۱۹ فروردین ۱۳۵۸ - کامران تفتی؛ بازیگر، خواننده و مجری ایرانی
• ۲۰ فروردین ۱۳۱۸ - فریدون جنیدی؛ شاهنامه پژوه و نویسنده ایرانی
• ۲۰ فروردین ۱۳۷۶ - امید نورافکن؛ بازیکن فوتبال
• ۲۱ فروردین ۱۳۲۱ - هایده خواننده ایرانی
• ۲۵ فروردین ۱۳۳۸ - مجید مجیدی؛ کارگردان و نویسنده ایرانی
• ۲۵ فروردین ۱۳۵۳ - مریلا زارعی؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی
• ۲۶ فرودین ۱۳۰۹ - محمدعلی کشاورز؛ بازیگر سینمای ایران
• ۲۷ فروردین ۱۳۰۷ - نادر جهانبانی؛ سپهبد خلبان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران
• ۲۸ فروردین ۱۳۴۹ - اکبر منتجبی؛ روزنامه‌نگار ایرانی و سردبیر روزنامه سازندگی ارگان حزب کارگزاران سازندگی
• ۲۹ فروردین ۱۳۶۰ - مهراوه شریفی‌نیا، بازیگر ایرانی

درگذشت‌ها

۱۸ فروردین ۱۳۵۸: اعدام امیرعباس هویدا نخست‌وزیر ایران پیش از انقلاب به دست صادق خلخالی

مناسبت‌ها

• ۱ فروردین - آغاز نوروز باستانی «تعطیلات عمومی»
• ۲ فروردین - نوروز باستانی «تعطیلات عمومی» - روز جهانی آب
• ۳ فروردین - نوروز باستانی «تعطیلات عمومی» - روز جهانی هواشناسی
• ۴ فروردین - نوروز باستانی «تعطیلات عمومی»
• ۶ فروردین - زادروز زرتشت به روایتی
• ۱۲ فروردین - روز جمهوری اسلامی ایران (روز ملی) «تعطیلات عمومی»
• ۱۳ فروردین - روز طبیعت - سیزده‌بدر «تعطیلات عمومی»
• ۲۵ فروردین - روز بزرگداشت عطار نیشابوری
• ۲۹ فروردین - روز ارتش جمهوری اسلامی ایران
• ۳۰ فروردین - روز علوم آزمایشگاهی در ایران

منابع

• تقویم رسمی سالانه کشور ایران (سال ۱۳۸۹)، استخراج و تنظیم: شورای مرکز تقویم دانشگاه تهران ـ مؤسسهٔ ژئوفیزیک.

• Everson, Michael & Pournader, Roozbeh, "Computer Locale Requirements for Afghanistan", Version 3, 2003-07-29, available at https://web.archive.org/web/20101231075112/http://www.evertype.com/standards/af/, accessed on 2006-09-23.