زبان‌های رومی‌تبار

زبان‌های رومی‌تبار یا زبان‌های لاتین یا زبان‌های لاتین نو (به انگلیسی: Romance languages) شاخه‌ای از زیرخانوادهٔ زبان‌های ایتالیک در خانوادهٔ زبان‌های هندواروپایی است که شامل زبان‌های متعددی از جمله فرانسوی، اسپانیایی، ایتالیایی، پرتغالی، رومانیایی، مولداویایی، کاتالان و سیسیلی می‌شود. ریشه این زبان‌ها به زبان لاتین (گفتاری) می‌رسد.

رومی‌تبار
لاتین نو
اقوام:	Romance peoples (adopted speakers)
پراکنش:	سرزمین اصلی زبان که سواحل مدیترانه و غرب اروپا است، امروزه در تمام قاره آمریکا، بیشتر آفریقا و بخش‌هایی از جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه
تبار:	زبان‌های هندواروپایی زبان‌های ایتالی زبان‌های لاتین-فالیسکی رومی‌تبار
زیرگروه‌ها:	زبان‌های ایتالی-غربی زبان‌های رومی شرقی زبان ساردنیایی African † Pannonian †
ISO 639-2 / 5	roa
زبان شناسی	51- (phylozone)
گلاتولوگ	roma1334
Early forms	Vulgar Latin

زبان‌های رومی در اروپا.

گستره زبان‌های رومی در جهان. آبی برای فرانسوی، سبز برای اسپانیایی، نارنجی برای پرتغالی، زرد برای ایتالیایی و قرمز برای رومانیایی.

نمودار ریشه زبان‌ها

این نمودار ناقص و در حال کامل شدن است.

لاتین

لاتین کلاسیک

لاتین عامیانه

رومی منطقه‌ای

ساردنیایی

رومی ایتالی-غربی

رومی شرقی

رومی غربی

نیا-ایتالیایی

رومی بالکان

دالماسی

رومی ایبری

رومی گالی

ایتالیایی

نیا-رومانیایی

واژه‌های آلبانیایی

پرتغالی

اسپانیایی

رومی اکیتان

فرانسوی

رومانیایی

آرومانی

کاتالان

اکسیتان

مقایسه واژه‌ها

در جدول زیر مقایسه واژه‌ها در زیر شاخه‌های زبان لاتین را مشاهده می‌کنید. (زبان‌های فارسی و انگلیسی به عنوان ترجمه در اینجا قرار گرفته‌اند و جزو این مجموعه نمی‌باشند)

فارسی	لاتین	ساردینیایی	ایتالیایی	سیسیلی	رومانیایی	فرانسوی	اوکیتان	کاتلان	آرگونس	اسپانیایی	اتریشی	میراندس	گالکانی	پرتغالی	ونیزی	انگلیسی
آب	aqua	abba	acqua	acqua	apǎ	eau	aiga	aigua	augua	agua	agua	auga	auga	água	aqua	water
زیاد	altum	artu	alto	autu	înalt	haut	naut	alt	alto	alto	altu	alto	alto	alto	alto	high
اسب	caballum	caàddu	cavallo	cavaddu	cal	cheval	caval	cavall	caballo	caballo	caballu	cabalo	cabalo	cavalo	cavaeo	horse
من	ego	deo	io	iu	eu (io)	je	je	jo	yo	yo	yo	you	eu	eu	mi	I
انجام‌دادن	facere	faghere	fare	fari	(a) face	faire	far/fàser	fer	fer	hacer	facer	fazer	facer	fazer	far	to do
آتش	focum	fogu	fuoco	focu	foc	feu	fuòc	foc	fuego	fuego	fueu	fuogo	fogo	fogo	fogo	fire
جزیره	insulam	isula	isola	isula	insulǎ	île	iscla	illa	isla/isola	isla/ínsula	isla	ilha	illa	ilha	isoea	island
شیر (مایع)	lactem	latte	latte	latti	lapte	lait	lach	llet	leit	leche	lleche	lheite	leite	leite	late	milk
زبان	linguam	limba	lingua	lingua	limbǎ	langue	lenga	llengua	luenga	lengua	llingua	lhéngua	lingua	língua	lengoa	tongue/language
مال ما	nostrum	nostru	nostro	nostru	nostru	notre	nòstre	nostre	nuestro	nuestro	nuesu	nuosso	noso	nosso	nostro	our
نو	novus	noa	nuovo	novu	nou	neuf	nòu	nou	nuebo	nuevo	nuevu	nuobo	novo	novo	novo	new
پوست	pellem	pedde	pelle	peddi	piele	peau	pèl	pell	piel	piel	piel	piel	pel	pele	pée	skin
باران	pluviam	pròia, proìda	pioggia	chiuvuta	ploaie	pluie	pluèja	pluja	plebia	lluvia	lluvia	chuba	chuvia/choiva	chuva	piova	rain
سه (عدد)	tres	tres	tre	tri	trei	trois	tres	tres	tres	tres	trés	trés	tres	três	tre	three

درصدها

نسبت زبان‌ها در جمعیت ۶۹۰ میلون نفری که به زبان‌های رومی‌تبار صحبت می‌کنند.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Romance languages». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ اوت ۲۰۱۸.

• Orbis Latinus, site on Romance languages