صفحه اصلی   موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه خوراک

خوراک خوردنی‌ای است که در جوامع متفاوت به صورت خام و دست‌نخورده، تغییریافته یا نیمه‌تغییریافته برای مصرف آماده می‌شود. خوراک می‌تواند منشاء حیوانی یا گیاهی (و یا گاهی معدنی) داشته باشد، و برای رفع نیاز تغذیه یا لذت بردن مصرف شود. در گذشته جمع‌آوری خوراک به شیوهٔ شکار یا چیدن میوه انجام می‌گرفت، ولی امروزه تهیهٔ آن بیشتر با استفاده از مهارت‌های کشاورزی، دام‌پروری، و ماهی‌گیری صورت می‌گیرد. عادات غذایی در فرهنگ‌های گوناگون مختلف است. اکثر جوامع با توجه به سنن و رسومشان رسم‌های مخصوصی برای آشپزی و اولویت‌های غذایی‌شان دارند. بسیاری از فرهنگ‌ها غذاهای خود را توسط روش‌های تدارک، شیوه‌های آشپزی، و تهیه غذا متنوع ساخته‌اند. نیاز انسان به غذا یکی از احتیاجات ذاتی یا فیزیولوژیک است که مهم‌ترین عامل بقای زندگی و طول عمر می‌باشد. احتیاج به غذا دائمی است و ارگانیسم را مجبور می‌کند تا برای بدست آوردن غذا و رفع گرسنگی کوشش کند.تغذیه صحیح رشد را میسر می‌سازد، به تندرستی و طول عمر می‌انجامد و با تأثیر بر روی مغز و روان سبب رشد فکری می‌گردد.غذای انسان باید شامل پروتئین‌ها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، مواد معدنی، ویتامین و آب باشد تا رشد و سلامت یاخته‌های بدن تأمین شود. آشپزی عمل آماده‌کردن مواد غذائی برای مصرف است. این اصطلاح معمولاً به معنی محدودتری به کار می‌رود، که اعمال گرما به غذا برای تغییر شیمیایی طعم، بافت، ظاهر، یا خواص غذایی آن است. وقتی انسان در هزاران سال پیش آتش را کشف کرد،آشپزی ویژگی فرهنگی بسیار رایجی شد.
اکثر خوراک‌ها منشاء گیاهی (همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات، غلات و دانه‌ها) و جانوری (مانند گوشت، شیر و فراورده‌های آن، تخم‌مرغ و عسل) دارند. با این وجود برای تهیهٔ غذا از گروه‌های دیگری همچون قارچ‌ها و باکتری‌ها (سرکه، ماست، پنیر و …) نیز استفاده می‌شود. به جز مواد آلی، مواد معدنی همچون نمک و آب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نوشتار برگزیده

کیک یکی از انواع شیرینی‌هاست که منشأ اروپایی دارد. اگرچه به باور باستان‌شناسان این خوراک از زمان‌های باستان وجود داشته‌است، اما تصوری که از کیک امروزی وجود دارد و سه ویژگیِ شیرین بودن، سبکی و بافت اسفنجی را در ذهن مجسم می‌کند، نوعی شیرینی‌است که از اواسط قرن هیجدهم بوجود آمده‌است. آرد، شکر، تخم مرغ و کره چهار ماده‌ای هستند که بیش از مواد دیگر در کیک بکار برده می‌شوند. کیک‌ها به طورکلی به دو گروه بزرگ غیرچرب یا کیک‌های اسفنجی و چرب یا کیک‌های کره‌ای تقسیم می‌شوند. تفاوت کیک‌های کره‌ای با کیک‌های اسفنجی در اینست که برخلاف کیک‌های اسفنجی حباب داخل این نوع کیک در اثر وارد کردن هوا توسط بهم زدن شکر و تخم مرغ بوجود نیامده‌است بلکه عامل اصلی در بوجود آمدن حباب در این نوع کیک‌ها، ایجاد گاز در داخل کیک، بخاطر استفاده از یک عامل ورآورنده نظیر بیکینگ پودر است. در این نوع کیک‌ها آرد و کره به مقدار بسیار بیشتری نسبت به کیک‌های اسفنجی بکار برده می‌شود و بافت متراکمی دارند، به همین علت گازی که در داخل کیک بوجود می‌آید قادر به بیرون آمدن از درون کیک نیست و بصورت حباب در داخل کیک باقی می‌ماند.

سرآشپز

فاطمه کردستانی مشهور به رزا منتظمی، استاد آشپزی و نویسنده کتاب مشهور «هنر آشپزی» بود. او در تحصیلات ابتدایی بسیار موفق بود طوری که در امتحانات نهایی بین مدارس دخترانه و پسرانه شاگرد اول شد.نخستین نسخه کتاب «هنر آشپزی» در سال ۱۳۴۳ با ۶۰۰ دستور غذایی منتشر شد. به گفته خانم منتظمی نوشتن این کتاب بیش از دو سال طول کشید. آخرین چاپ‌های هنر آشپزی در دو جلد منتشر می‌شود و شامل بیش از۱۷۰۰ غذای ایرانی و فرنگی است.رزا منتظمی نقل کرده‌است که از سال ۱۳۳۷ در تهران کلاس آشپزی و شیرینی‌پزی داشته‌است و هزاران نفر در کلاس‌های او شرکت می‌کردند. کتاب «هنر آشپزی» در زمان حیات نویسنده‌اش بیش از پنجاه بار تجدید چاپ شد.

آیا می‌دانستید؟

اسفناح سرشار لوتئین و گزانتین است که این کاروتنوئیدها، از بین برنده مولکول‌های بی ثباتی به نام رادیکال‌های آزاد در بدن هستند قبل از اینکه رادیکال‌های آزاد بتوانند به بدن آسیب برسانند.
اسفناح سرشار لوتئین و گزانتین است که این کاروتنوئیدها، از بین برنده مولکول‌های بی ثباتی به نام رادیکال‌های آزاد در بدن هستند قبل از اینکه رادیکال‌های آزاد بتوانند به بدن آسیب برسانند.

آیا می‌دانستید... اسفناج

  • ... دو برابر دیگر سبزیجات فیبر دارد.
  • ... مانع یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند.
  • ... فیبر موجود در این سبزی، قند خون را پایین نگه داشته و با ایجاد حس سیری می‌تواند مانع از پرخوری شود.
  • ... فلاوونوئید موجود در اسفناج، تقسیم سلولی سلول‌های سرطانی در معده و پوست را کاهش داده و همچنین سبب کاهش چشمگیر خطر ابتلای افراد به سرطان پروستات می‌شود.
  • ... حاوی مقادیر فراوانی ویتامین A است.
  • ... نئوگزانتین و ویولاگزانتین از جمله مواد ضدالتهاب موجود در اسفناج است.
  • ... ویتامین C و E، بتاکاروتن، منگنز، روی و سلنیوم موجود در اسفناج همگی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی برای مقابله با پوکی استخوان، گرفتگی رگ‌ها و فشارخون بالاست.
  • ... سبب کاهش چشمگیر فشارخون می‌شود.
  • ... دو آنتی‌اکسیدان لوتئین و زآگزانتین به میزان زیاد در اسفناج موجود است که از چشم محافظت می‌کند.
  • ... سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد
  • ... حجم زیاد ویتامین A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده و رطوبت مورد نیاز آن را تأمین می‌کند.
  • ... برای با پسوریازیس، آکنه و حتی چین و چروک پوست نیز سودمند خواهد بود.
  • ... مقادیر زیادی ویتامین K دارد که می‌تواند از فعالیت زیاد سلول‌هایی که سبب تخریب استخوان‌ها می‌شود جلوگیری کند.
  • ... از بیماری‌های قلبی و عروق جلوگیری می‌کند.
  • ... سرشار از ویتامین‌های مختلف از جمله A، K، D و E بوده و حاوی موادمعدنی خوبی نیز هست.

گروه‌های اصلی

خوراک‌ها را معمولاً به گروه‌های زیر تقسیم می‌کنند:

نگارهٔ برگزیده

نارنگی یکی از میوه‌ها از تیره مرکبات است. نارنگی نسبت به پرتقال کوچک‌تر است، و مزهٔ ترش و شیرین تری دارد. در پزشکی سنتی ایرانی طبع این میوه را سرد و تر می‌دانند و برای آن خواصی چون «مفرح قلب، رافع خفقان، صفرابُر و فرونشاننده لهیب معده و کبد» نام می‌برند. این میوه دارای مقدار زیادی منیزیم است و از این طریق در فعالیت ماهیچه‌ها، دستگاه گوارش و دستگاه عصبی مؤثر است.

گفتار برگزیده

تمدن بدون شراب امکان ندارد و بدون قید و حد هم امکان ندارد و آنجا که آزادی نیست قید و حد هم نیست .
ویل دورانت

دستور پخت

کتاب آشپزی
کتاب آشپزی

کتاب آشپزی ویکی‌کتاب
مجموعه‌ای از دستورهای آشپزی از سراسر جهان

آشپزی ایرانی

ته‌چین یک غذای ایرانی است که از مخلوط برنج، انواع گوشت، ماست، تخم مرغ و زعفران فراوان درست می‌شود. ته‌چین در بین غذاهای ایرانی به خاطر شکل و فرم زیبایش از جمله غذاهای رسمی و مناسب مهمانی‌هاست، که از دو بخش تشکیل شده‌است: اول قشر کلفت تَه‌دیگ زعفرانی که مقداری گوشت یا مرغ پخته در آن قالب‌گیری شده‌است. دوم چلو سفید که روی ته‌دیگ ریخته می‌شود و هنگام کشیدن غذا زیر ته‌دیگ یا کنار آن قرار می‌گیرد.

نوشتارهای برگزیده

سراسرنما

خرمالوی ژاپنی(کاکی) نام یکی از بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین گونه سرده خرمالو است

رده‌ها

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

حافظهٔ نهان سرور را پاکسازی کنید