دولت هفتم جمهوری اسلامی ایران
هفتمین دولت جمهوری اسلامی ایران از ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰
دولت هفتم جمهوری اسلامی ایران به ریاست سید محمد خاتمی در ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ کار خود را رسماً آغاز کرد.
دولت نخست خاتمی | |
|---|---|
 هفتمین کابینه جمهوری اسلامی ایران | |
| رئیس‌جمهور ایران | |
 | |
| تاریخ تشکیل | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ |
| تاریخ انحلال | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ |
| افراد و سازمان‌ها | |
| رئیس کشور | سید علی خامنه‌ای |
| رئیس دولت | سید محمد خاتمی |
| پیشینهٔ رئیس دولت | رئیس کتابخانه ملی ایران (۱۳۷۶–۱۳۷۱) وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱۳۷۱–۱۳۶۱) نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۶۱–۱۳۵۹) |
| جانشین رئیس دولت | حسن حبیبی |
| شمار وزیران | ۲۲ (آغاز) ← ۲۰ (پایان) |
| وزیران کناررفته (درگذشت/استعفا/برکناری) | ۷ (۲ ادغام، ۲ استعفا، ۱ استیضاح، ۱ درگذشت، ۱ جابجایی) |
| شمار اعضا | ۲۷ |
| پیشینه | |
| انتخابات(ها) | انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۷۶ |
| آخرین انتخابات | انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۰ |
| دوره(های) مجلس | مجلس پنجممجلس ششم |
| پیشنهاد و تأیید | رأی اعتماد به کابینه خاتمی |
| پیشین | دولت ششم (هاشمی رفسنجانی) |
| پسین | دولت هشتم (خاتمی) |
نقش رهبر در تعیین وزیر اطلاعات و ارشاد
ویرایشهاشمی رفسنجانی در خاطرات سال ۱۳۷۶ خود می‌نویسد: «پیش از ظهر، علی اخوی زاده آمد و گفت تمام افرادی که از سوی آقای خاتمی برای [وزارت] اطلاعات مطرح شده‌اند، از سوی رهبری رد شده و رهبری گفته‌اند از میان آقایان محمد محمدی ری‌شهری، ابراهیم رئیسی، علی یونسی و علی رازینی، یکی را برگزیند. گویا آقای خاتمی با این روش مشکل دارد.»[۱]
همچنین آقای هاشمی در مورد انتخاب آقای عطاءالله مهاجرانی می‌نویسد: «آقای [عطاءالله] مهاجرانی آمد. مذاکراتش را با رهبری در مورد وزارت فرهنگ و ارشاد گفت که خواسته‌اند تهاجم فرهنگی را جدی بگیرد و نوعی سانسور را بپذیرد و همکارانش را از نیروهای انقلابی انتخاب کند.»[۲]
تغییرات کابینه
ویرایشنمایندگان پنجمین مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۷۶ به تمام اعضای کابینه پیشنهادی خاتمی رأی اعتماد دادند.[۳] اما در ادامه دو نفر از وزیران به نام‌های عبدالله نوری، وزیر کشور دولت هفتم و عطاءالله مهاجرانی، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت هفتم توسط مجلس استیضاح شدند که عبدالله نوری برکنار و عطاالله مهاجرانی ابقا شد.[۴] قربانعلی دری نجف‌آبادی، وزیر اطلاعات دولت هفتم نیز پس از افشای قتل‌های زنجیره‌ای با تأکید بر اینکه در این قتل‌ها نقشی نداشته است، از سمت خود استعفا داد[۵][۶]
هیئت دولت
ویرایشسایر منصوبان رئیس دولت
ویرایش| مقام | نام | آغاز تصدی | پایان تصدی | حزب سیاسی | منبع | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری | محمد هاشمی رفسنجانی | ۱ شهریور ۱۳۷۶ | ۴ شهریور ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۲۱][۲۰] | ||||
| رئیس دفتر رئیس‌جمهور | سید محمدعلی ابطحی | ۱۹ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۱ شهریور ۱۳۸۰ | روحانیون مبارز | [۲۶][۲۳] | ||||
| مشاوران رئیس‌جمهور | |||||||||
| مشاور عالی | میرحسین موسوی | ۲۰ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۲۷] | ||||
| مشاور امنیت ملی | خسرو تهرانی | ۱۳۷۶ | ۱۳۷۹ | مستقل | |||||
| حسن روحانی | ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | روحانیت مبارز | ||||||
| مشاور امور اجتماعی | سید علی‌اکبر محتشمی‌پور | ۱۳۷۶ | ۱۳۷۸ | روحانیون مبارز | |||||
| علی ربیعی | ۱۳۷۸ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | اسلامی کار | ||||||
| مشاور امور اصناف و بازرگانی | ابوالفضل توکلی بینا | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مؤتلفه | |||||
| محمدرضا اعتمادیان | ؟ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مؤتلفه | ||||||
| مشاور امور اهل سنت | محمد اسحاق مدنی | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| اسعد شیخ‌الاسلامی | ؟ | ؟ | مستقل | [۲۸] | |||||
| مشاور امور ایثارگران | مرتضی قربانی | ۱۳۷۶ | ۱۳۸۰ | نظامی | [۲۹][۳۰] | ||||
| مشاور امور رسانه‌ای | احمد پورنجاتی | ۱۳۷۶ | ۱۳۷۸ | دفاع از ارزش‌ها | |||||
| مشاور امور رسانه و مطبوعات | هادی خانیکی | ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مشارکت | |||||
| مشاور امور روحانیون | محمد عبایی خراسانی | ۱۳۷۷ | خرداد ۱۳۷۹ | مدرسین و محققین | |||||
| مصطفی درایتی | ۱۳۷۸ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مشارکت | ||||||
| رسول منتجب‌نیا | ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | روحانیون مبارز | ||||||
| مشاور امور جوانان | احمد مسجدجامعی | شهریور ۱۳۷۶ | مهر ۱۳۷۹ | مستقل | |||||
| مشاور امور صنعتی | مجید عباس‌پور | ۱۳۷۶ | ۱۳۸۰ | دانشگاهیان | |||||
| مشاور امور مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی | مرتضی الویری | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۲۴ تیر ۱۳۷۸ | کارگزاران | |||||
| حسین نصیری | ۲۴ تیر ۱۳۷۸ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مشارکت | [۳۱] | |||||
| مشاور حقوقی | سید محمد هاشمی | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| مشاور سیاسی | سعید حجاریان | ۱۳۷۶ | پاییز ۱۳۷۷ | مشارکت | |||||
| زهرا رهنورد | پاییز ۱۳۷۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | زنان ج.ا.ا | ||||||
| مشاور علوم، فنون و تکنولوژی | تقی ابتکار | ۱۳۷۶ | ۲۹ اسفند ۱۳۷۹ | مستقل | [۳۲] | ||||
| مشاور علوم و فنون | حسن غفوری‌فرد | ۲ بهمن ۱۳۷۹ | مرداد ۱۳۸۰ | جام | [۳۳] | ||||
| مشاور فرهنگی | محمد شریعتی دهاقان | ۱۳۷۶ | آذر ۱۳۷۷ | مشارکت | |||||
| مشاور مطبوعاتی | جلال رفیع | ؟ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| مشاور | سید مهدی امام‌جمارانی | ۱۳۷۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | روحانیون مبارز | |||||
| مشاور | محمد باقریان | ۲۸ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۱۰] | ||||
| مشاور | محمدعلی نجفی | ۲۸ خرداد ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۱۰] | ||||
| مشاور | عیسی کلانتری | ۱۴ دی ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۱۴] | ||||
| مشاور | غلامرضا شافعی | ۱۴ دی ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۱۴] | ||||
| مشاور | محمد سعیدی‌کیا | ۱۴ دی ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۱۴] | ||||
| رئیس دفتر امور مناطق محروم کشور | جلیل بشارتی | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۳۴] | ||||
| رئیس دفتر بازرسی ویژه | سید علی خاتمی | بهمن ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مشارکت | [۳۵] | ||||
| رئیس دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی | گودرز افتخار جهرمی | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| رئیس دفتر خدمات مشاوره‌ای (دفتر امور مشاوران) | علیرضا معیری | ۲۱ مهر ۱۳۷۶ | ۵ مهر ۱۳۷۷ | مستقل | [۳۶] | ||||
| طهماسب مظاهری | ۵ مهر ۱۳۷۷ | ۳۱ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۳۷] | |||||
| رئیس سازمان ملی جوانان | سید مرتضی میرباقری | مهر ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| رئیس کتابخانه ملی ایران | سید محمدکاظم موسوی بجنوردی | ۱۴ شهریور ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۳۸] | ||||
| رئیس مرکز امور مشارکت زنان | زهرا شجاعی | ۲۶ مهر ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مشارکت | [۳۹] | ||||
| رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک | محمدرضا تاجیک | ۱۳۷۸ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | |||||
| رئیس مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها | محمدجواد فریدزاده | بهمن ۱۳۷۷ | ۲۴ آذر ۱۳۷۹ | مستقل | [۴۰] | ||||
| سید عطاءالله مهاجرانی | ۲۴ آذر ۱۳۷۹ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۴۱] | |||||
| رئیس هیئت پیگیری و نظارت بر اجرای قانون اساسی | حسین مهرپور | ۸ آذر ۱۳۷۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۰ | مستقل | [۴۲] | ||||
| نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور | |||||||||
| نمایندهٔ ویژه در امر بازسازی و نوسازی مناطق جنگ‌زده | محمد هاشمی رفسنجانی | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | شهریور ۱۳۸۰ | کارگزاران | [۴۳] | ||||
یادداشت
ویرایش- ↑ از فروردین ۱۳۷۹: وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
منابع
ویرایش- ↑ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۶، خاطرات جمعه دهم مرداد ص ۳۳۴
- ↑ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۶، خاطرات یکشنبه 19 مرداد ص 346.
- ↑ رای اعتماد مجلسی‌ها به ۱۰ کابینه پیشین خبرگزاری تابناک
- ↑ دولتی که کمترین رای اعتماد را از مجلس گرفت تابناک
- ↑ «دری نجف آبادی: قتل‌های زنجیره‌ای نه به من ربط داشت، نه به وزارت اطلاعات؛ ۳–۲ نفر خودشان خودسرانه رفتند / آشنا را اضطراراً با خود به وزارت بردم». انتخاب. ۱۶ خرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۰۴.
- ↑ «ناگفته‌های قتل‌های زنجیره‌ای از زبان دری نجف‌آبادی». پایگاه خبری جماران. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۰۴.
- ↑ ۷٫۰۰ ۷٫۰۱ ۷٫۰۲ ۷٫۰۳ ۷٫۰۴ ۷٫۰۵ ۷٫۰۶ ۷٫۰۷ ۷٫۰۸ ۷٫۰۹ ۷٫۱۰ ۷٫۱۱ ۷٫۱۲ ۷٫۱۳ ۷٫۱۴ ۷٫۱۵ ۷٫۱۶ ۷٫۱۷ ۷٫۱۸ ۷٫۱۹ ۷٫۲۰ ۷٫۲۱ «مجلس شورای اسلامی به ۲۲ تن از وزرای دولت خاتمی رأی اعتماد داد». ایرنا. ۲۹ مرداد ۱۳۷۶.
- ↑ «در پی استعفای دری نجف‌آبادی، رایزنی دربارهٔ انتخاب وزیر جدید اطلاعات جدی‌تر شد». همشهری (۱۷۶۴). ۲۱ بهمن ۱۳۷۷.
- ↑ «علی یونسی با وعده اصلاحات در وزارت اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت». همشهری (۱۷۷۶). ۶ اسفند ۱۳۷۷.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ ۱۰٫۵ ۱۰٫۶ «دکتر عارف رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی شد». همشهری (۲۱۴۴). ۲۹ خرداد ۱۳۷۹.
- ↑ «نمایندگان مجلس: رأی عدم اعتماد به جهانگرد، نشانه استقلال مجلس و رفتار فراجناحی جبهه دوم خرداد است». همشهری (۲۲۳۵). ۱۳ مهر ۱۳۷۹.
- ↑ «میرطاهری سرپرست وزارت پست و تلگراف و تلفن شد». همشهری (۲۲۳۸). ۱۷ مهر ۱۳۷۹.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ ۱۳٫۴ «رأی قاطع نمایندگان مجلس به همه وزرای پیشنهادی خاتمی». همشهری (۲۳۱۷). ۲۵ دی ۱۳۷۹.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ ۱۴٫۴ ۱۴٫۵ ۱۴٫۶ ۱۴٫۷ ۱۴٫۸ «وزرای جدید کابینه از سوی رئیس‌جمهور به مجلس شورای اسلامی معرفی شدند». ایسنا. ۱۴ دی ۱۳۷۹.
- ↑ "Urgent Bill on Election to Fill Lost Seats to Be Submit". Tehran Times. 26 May 2001.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «خاتمی: پاسداری از اندیشه انقلاب و حرمت انسان و حقوق شهروندان، راهی بی‌بازگشت است». همشهری (۲۲۹۴). ۲۶ آذر ۱۳۷۹.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ «عبدالله نوری به سمت معاون توسعه و امور اجتماعی رئیس‌جمهوری منصوب شد». همشهری (۱۵۷۲). ۱ تیر ۱۳۷۷.
- ↑ «سرپرست وزارت کشور ایران منصوب شد». ایرنا. ۳۱ خرداد ۱۳۷۷.
- ↑ «وزیر پیشنهادی رئیس‌جمهوری ایران از مجلس رأی اعتماد گرفت». ایرنا. ۳۱ تیر ۱۳۷۷.
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ ۲۰٫۳ «معاون اول رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی منصوب شدند». همشهری (۲۴۸۶). ۵ شهریور ۱۳۸۰.
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ ۲۱٫۲ ۲۱٫۳ ۲۱٫۴ ۲۱٫۵ ۲۱٫۶ «در حکم‌های جداگانه معاونان رئیس‌جمهوری منصوب شدند». همشهری (۱۳۳۷). ۱ شهریور ۱۳۷۶.
- ↑ "Sadooqi Appointed Vice President for Legal and Parliamentary Affairs". Tehran Times. 31 August 1998.
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «رئیس دفتر و معاون رئیس‌جمهور در امور حقوقی و مجلس منصوب شدند». همشهری (۲۴۹۲). ۱۲ شهریور ۱۳۸۰.
- ↑ "Abdollah Nouri Reportedly Resigns". Tehran Times. 7 November 1998.
- ↑ «از سوی رئیس‌جمهوری: رئیس سازمان انرژی اتمی منصوب شد». همشهری (۱۳۴۷). ۱۳ شهریور ۱۳۷۶.
- ↑ «رئیس دفتر رئیس‌جمهوری ایران منصوب شد». ایرنا. ۱۹ مرداد ۱۳۷۶.
- ↑ «مهندس میرحسین موسوی مشاور عالی رئیس‌جمهوری شد». همشهری (۱۳۸۰). ۲۱ مهر ۱۳۷۶.
- ↑ «مشاور رئیس‌جمهور: دفاع از مرزهای کشور مشخصه بارز کردهای ایران است». ایرنا. ۱۸ خرداد ۱۳۷۹.
- ↑ «۸۰ درصد از سهام کارخانجات دولتی به ایثارگران واگذار می‌شود». ایرنا. ۸ آبان ۱۳۷۸.
- ↑ «شرکت "پگاه رزم‌آوران" آذربایجان غربی تشکیل شد». ایرنا. ۷ اسفند ۱۳۷۹.
- ↑ «انتصاب دبیرکل شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی از سوی رئیس‌جمهور». ایرنا. ۲۴ تیر ۱۳۷۸.
- ↑ «مشاور علوم، فنون و تکنولوژی رئیس‌جمهوری در گفت‌وگو با ایسنا: برای نجات از مشکلات محیط زیست باید اخلاق زیست‌محیطی رعایت شود». ایسنا. ۱۴ بهمن ۱۳۷۹.
- ↑ «روزنامه‌های صبح دوشنبه "مطبوعات به مردم چه می‌گویند؟"- قدس». ایرنا. ۳ بهمن ۱۳۷۹.
- ↑ «انتصاب رئیس دفتر مناطق محروم». ایرنا. ۱۲ آبان ۱۳۶۸.
- ↑ «رئیس‌جمهوری ایران: حیثیت مدیران باید حفظ شود». ایرنا. ۱۲ بهمن ۱۳۷۶.
- ↑ «"علیرضا معیری" مشاور هماهنگی رئیس‌جمهوری ایران شد». ایرنا. ۲۱ مهر ۱۳۷۶.
- ↑ «مشاور رئیس‌جمهور و رئیس دفتر خدمات مشاوره‌ای ریاست‌جمهوری ایران تعیین شد». ایرنا. ۵ مهر ۱۳۷۷.
- ↑ «انتصاب رئیس جدید کتابخانه ملی». همشهری (۱۳۴۸). ۱۵ شهریور ۱۳۷۶.
- ↑ «مشاور رئیس‌جمهوری و رئیس مرکز امور مشارکت زنان ایران منصوب شد». ایرنا. ۲۶ مهر ۱۳۷۶.
- ↑ «مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها در ایران آغاز به کار کرد». ایرنا. ۲۵ بهمن ۱۳۷۷.
- ↑ «خاتمی: پاسداری از اندیشه انقلاب و حرمت انسان و حقوق شهروندان، راهی بی‌بازگشت است». همشهری (۲۲۹۴). ۲۶ آذر ۱۳۷۹.
- ↑ «اعضای هیئت پیگیری قانون اساسی ایران توسط رئیس‌جمهوری تعیین شدند». ایرنا. ۸ آذر ۱۳۷۶.
- ↑ «سرپرست ستاد مرکزی بازسازی منصوب شد». ایرنا. ۱۶ مهر ۱۳۷۴.