پیش‌نویس:ذهنیت و عینیت (فلسفه)
تمایز بین ذهنیت و عینیت، یکی از ایده های اساسی فلسفه است، به ویژه معرفت شناسی و متافیزیک. در طول قرن های گذشته، برداشت‌های مختلفی از این تمایز از طریق آثار فیلسوفان بی‌شماری تکامل یافته است. یکی از تمایز‌های اساسی بین ذهنیت و عینیت از این قرار است:
- اگر چیزی به ذهن وابسته باشد، ذهنی است (مانند سوگیری ها، ادراک، احساسات، نظرات، تخیل یا تجربه آگاهانه). اگر ادعایی، فقط زمانی درست باشد که از دیدگاه مشخص یک موجود دارای شعور به آن نگاه کنیم، آن ادعا به‌طور ذهنی درست است. برای مثال، مممکن است یک نفر هوا را دلپذیر و گرم بداند، در حالی که شخص دیگری همان هوا را بیش از حد گرم تلقی کند؛ هر دو دیدگاه ذهنی هستند.
- چیزی عینی است که بتوان آن را مستقل از یک ذهن تایید کرد. اگر یک ادعا حتی زمانی که آن را خارج از دیدگاه یک موجود دارای شعور در نظر بگیریم، درست باشد، می‌توان آن را به‌عنوان حقیقت عینی برچسب‌گذاری کرد.
هر دو ایده توسط منابع مختلف تعاریف گوناگون و مبهمی دریافت کرده‌اند، زیرا تمایز میان آن‌ها اغلب بدیهی تلقی می‌شود، اما این تمایز، به‌عنوان نقطه تمرکز خاص در گفتمان فلسفی در نظر گرفته نمی‌شود. این دو واژه معمولاً به‌عنوان متضاد یکدیگر شناخته می‌شوند، اگرچه پیچیدگی‌هایی در مورد آن‌ها در فلسفه بررسی شده است: به‌عنوان مثال، دیدگاه برخی از متفکران این است که عینیت را یک توهم می‌دانند و معتقدند اصلاً وجود ندارد. یا کسانی دیگر معتقدند طیفی میان ذهنیت و عینیت وجود دارد که یک ناحیه خاکستری در میان آن‌ها قرار گرفته است. یا کسانی دیگر معتقدند مسئله ذهن‌های دیگر، بهتر است از طریق مفهوم بین الاذهانی بررسی شود که از قرن بیستم به بعد توسعه یافته است.
تمایز بین ذهنیت و عینیت اغلب به بحث های آگاهی، عاملیت، شخصیت، فلسفه ذهن، فلسفه زبان، واقعیت، حقیقت و ارتباطات مربوط می شود (مثلاً در ارتباطات روایی و روزنامه نگاری ).
ریشه‌شناسی
ویرایشریشه کلمات «ذهنیت» و «عینیت» به واژه‌های «ذهن» و «عین» بازمی‌گردد که اصطلاحاتی فلسفی هستند و به ترتیب به معنای ناظر و چیزی که مورد مشاهده قرار می‌گیرد. واژه «ذهنیت» از «ذهن» در معنای فلسفی گرفته شده است، به معنای فردی که دارای تجربیات آگاهانه و منحصربه‌فردی است، مانند دیدگاه‌ها، احساسات، باورها و خواسته‌ها،[۱][۲] یا کسی که (به‌صورت آگاهانه) بر موجودی دیگر (عین) تأثیر می‌گذارد یا بر آن اعمال قدرت می‌کند.[۳]
در زمینه های مختلف
ویرایشدر فلسفه باستان
ویرایشدر فلسفه غرب
ویرایشدین
ویرایشپدیدارشناسی
ویرایشدر معرفت شناسی
ویرایشدر تاریخ نگاری
ویرایشترویلو
ویرایشدر علوم اجتماعی
ویرایشهمچنین ببینید
ویرایش- جزم
- نسبی گرایی واقعی
- بین الاذهانی
- عینیت روزنامه نگاری
- رئالیسم ساده لوحانه
- عینیت (علم)
- عینیت گرایی
- دانایی کل
- پدیدارشناسی (فلسفه)
- پدیدارشناسی (روانشناسی)
- ذهنیت سیاسی
- روش Q
- نسبیت گرایی
- موضوع (فلسفه)
- ذهنیت ماورایی
- « سوبژکتیویته حقیقت است »، تفسیری وجودی از سوبژکتیویته توسط سورن کیرکگارد
- خود
- سوال سرگیجه
مراجع
ویرایش- ↑ Solomon, Robert C. "Subjectivity", in Honderich, Ted. Oxford Companion to Philosophy (Oxford University Press, 2005), p.900.
- ↑ Gonzalez Rey, Fernando (June 2019). "Subjectivity in Debate: Some Psychology". Journal for the Theory of Social Behaviour. 49: 212–234 – via EBCOhost.
- ↑ Allen, Amy (2002). "Power, Subjectivity, and Agency: Between Arendt and Foucault". International Journal of Philosophical Studies. 10 (2): 131–49. doi:10.1080/09672550210121432. S2CID 144541333.
در ادامه مطلب
ویرایشلینک های خارجی
ویرایش- "Objectivity". Internet Encyclopedia of Philosophy.
- Subjectivity and Objectivity—by Pete Mandik
