مرکز مبدأ یا مرکز واویلف محیطی جغرافیایی است که در آن گروهی از موجودات اعم از اهلی یا وحشی برای نخستین بار توسعه‌یافته و ویژگی‌های متمایزی می‌یابند. به مرکز مبدأ گاه مرکز تمایز هم گفته می‌شود. این نظریه نخستین بار از سوی نیکلای واویلف مطرح‌شد.

۸ مرکز واویلف

مطالعه برای یافتن منشأ گیاهان کشتی نخستین گام در راه اصلاح نباتات بود.

تقسیم‌بندی واویلف ویرایش

تقسیم‌بندی واویلف دربارهٔ مبدأ گیاهان کاشتنی به صورت زیر بود:

مرکز گیاهان
۱) مرکز آمریکای مرکزی و مکزیک جنوبی دربرگیرندهٔ بخش‌های جنوبی مکزیک، کوستاریکا، گواتمالا و هندوراس.
۲)مرکز آمریکای جنوبی ۶۲ گیاه و ۳ زیرمرکز فهرست شده‌اند.

۲) مرکز بولیوی، اکوادور، پرو:

۲A) مرکز شیلی (جزیرهٔ نزدیک کرانهٔ جنوبی شیلی)

۲B) مرکز برزیل-پاراگوئه‌ای

۳) مرکز مدیترانه (مردود) دربرگیرندهٔ مرزهای دریای مدیترانه. ۴۸ گیاه فهرست شده‌اند.
۴) خاور میانه دربرگیرندهٔ بخش‌های درونی آسیای کوچک، تراقفقاز، ایران و ارتفاعات ترکمنستان. ۸۳ گونه.
۵) اتیوپی دربرگیرندهٔ حبشه، اریتره و بخش‌هایی از سومالی‌لند. ۳۸ گونه، غنی در گندم و جو.
۶) مرکز آسیای مرکزی دربرگیرندهٔ شمال غربی هند (پنجاب و کشمیر)، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و بخش غربی تیان‌شان. ۴۳ گیاه
۷) مرکز هندی دو زیرمرکز

۷) هندوبرمه: مرکز اصلی (هندوستان): دربرگیرندهٔ آسام و برمه به جز شمال غربی هندوستان و پنجاب. ۱۱۷ گیاه.

۷A) سیام-مالایا-جاوه: دربرگیرندهٔ هندوچین و مجمع‌الجزایر مالائی، ۵۵ گیاه:

۸) مرکز چینی مجموعه‌ای از ۱۳۶ گیاه خوراکی فهرست‌شده و بدین ترتیب بزرگ‌ترین مرکز مستقل می‌باشد.

منابع ویرایش

Wikipedia contributors, "Center of origin," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Center_of_origin&oldid=477486734 (accessed February 26, 2012).

پیوند به بیرون ویرایش