معمای شاه
معمای شاه، عنوان مجموعه تلویزیونی با ژانر تاریخی به کارگردانی محمدرضا ورزی است. این سریال، داستان به قدرت رسیدن رضاشاه پهلوی و محمدرضاشاه پهلوی[۱] در ایران و جریانات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در دوره پادشاهی محمدرضا پهلوی و دوران حکومت وی از زمان بازگشت او از مصر، پس از ازدواج با ملکه فوزیه تا انقلاب ۵۷ و پیروزی انقلاب اسلامی به تصویر میکشد. در این مجموعه، ۱۲۰ بازیگر اصلی و ۸۵۳ بازیگر فرعی، حضور دارند. ۹۱۰ سکانس دارد و کل بازیگران سریال، ۱۶۰۰ نفر هستند. مجموعه معمای شاه در ۹۵ قسمت با هزینه ۷۰ میلیارد تومان در پنج سال، ساخته شدهاست.[۲][۳]
| معمای شاه | |
|---|---|
 | |
| ژانر | تاریخی معمایی |
| نویسنده | محمدرضا ورزی |
| کارگردان | محمدرضا ورزی |
| مجری | سینا نجات نعمت |
| بازیگران | سعید نیکپور گوهر خیراندیش امیریل ارجمند نرگس محمدی نازنین فراهانی جعفر دهقان داریوش کاردان حسین محباهری حدیث فولادوند مهراوه شریفینیا چنگیز جلیلوند مژگان ربانی منوچهر زنده دل ساغر عزیزی محمدعلی نجفی علی دهکردی جمشید جهانزاده امیر کربلاییزاده امیر مهدیکیا شکرخدا گودرزی گیتی ساعتچی یوسف صیادی رز رضوی محمدرضا شریفینیا احمد نجفی عبدالرضا اکبری سپند امیرسلیمانی حسام نوابصفوی جعفر والی |
| آهنگ آغاز | سالار عقیلی |
| آهنگ پایان | سینا نجات نعمت |
| آهنگساز | بابک زرین |
| کشور سازنده | ایران |
| زبان اصلی | زبان فارسیزبان هندیزبان عربیزبان انگلیسیزبان آذریزبان ترکمنیزبان ارمنی |
| شمار فصلها | 1 |
| شمار قسمتها | ۹۵ قسمت |
| تولید | |
| تهیهکننده | علی لدنی |
| تدوینگر | احسان جعفری |
| مدت | ۵۰ دقیقه |
| پخش | |
| شبکهٔ اصلی | شبکه یک |
| انتشار اولیه | ۱۵ آبان ۱۳۹۴ – ۱۳ بهمن ۱۳۹۵ |
موسیقی متن
ویرایشموسیقی متن این سریال به گفته و ادعای محمدرضا ورزی کارگردان سریال معمای شاه به صورت انحصاری توسط بابک زرین ساخته شدهاست درحالی که بیشتر آثار برداشتی از مجموعه موسیقی: Apocalypse Second World War 2 و ساخته Kenji Kawai است.[۴]
پشیمانی جعفر والی بازیگر
ویرایشحدوداً پس از اتمام پخش سریال بازیگران زیادی از اینکه در این سریال حضور داشتند ابراز پشیمانی کردند. جعفر والی قاطعترین ابراز پشیمانی را کرد. او طی یک مصاحبه گفت: «من در طول عمرم یک کار انجام دادم که خیلی پشیمانم؛ سریال معمای شاه. ما در این دوران زندگی کردیم. والله اینطور نبود. به خدا اینطور نبود که این سریال روایت میکند.» و تهیهکننده سریال معمای شاه؛ علی لدنی در پاسخ به جعفر والی و خبرنگاران گفت: «طرح چنین اظهاراتی از سوی این بازیگر و تخطئه سریالی که گروهی از هنرمندان مختلف در ساخت آن حضور دارند، مایه تاسف است. این مطالب در شرایطی عنوان میشود که سازندگان سریال بیشترین همکاری را با او داشته و حتی در مواقعی که آقای جعفرخان والی قادر به حفظ کردن دیالوگها نبودند و کار ضبط سریال به برداشتهای طولانی و مختلف میانجامید، گروه سازنده با صبر و بردباری فراوان این وضعیت را تحمل کرده و با همراهی مسوولانه سعی کردهاند خللی به نقش وی وارد نشود. حالا مشخص نیست چرا ایشان چنین اظهاراتی را دربارهٔ سریال بیان کردهاند.»[۵]
لدنی در ادامه با اشاره به بخش دیگری از اظهارات والی که در آن با ذکر قسم جلاله «والله» عنوان کرده: «آن دوران اینطور نبود که این سریال روایت میکند» گفت: «بازیگری در کسوت و پیشینهٔ جعفر والی قاعدتاً باید پیش از حضور در اثری، فیلم نامه آن را مطالعه کنند. اگر در مورد معمای شاه فیلم نامه ای که به ایشان داده شده را مطالعه نکرده باشند، اشکالی حرفه ای و جدی به وی وارد است. اگر هم مطالعه کردهاند و سپس نقش را قبول کردهاند؛ دیگر طرح چنین مطالبی چه موضوعیتی دارد؟!» شواهد نشان میدهد آنچه که ساخته شده با آنچه که نگاشته شده عیناً تطابق دارد.
لدنی دربارهٔ بخش دیگر سخنان والی که با ارجاع به آن زمان گفته وضعیت دوران پهلوی شبیه آنچه معمای شاه نشان میدهد نبوده گفت: «زندگی کردن افراد در یک دوره خاص دلیلی بر اطلاع از همه جزئیات و زوایای تاریخی یک دوره نیست. حضور ایشان در آن دورهٔ تاریخی که سند تاریخی به حساب نمیآید. آیا جعفر والی در لایههای پنهان آن مقطع تاریخی حضور داشتهاست؟ آیا به دربار، ساواک و نسخت وزیری رفت و آمده داشتهاست؟ آیا با نمایندگان قدرتهای خارجی آن دوره ارتباط داشتهاند؟ از نظر ایشان کدام بخش از سریال خلاف واقع است؟ آیا رویدادهایی مانند: بحران نان، وقایع سی تیر، بیست و هشت مرداد و… زاییده تخیل سازندگان سریال بوده یا در عالم واقعیت رخ دادهاست؟ اساساً کدام بخش از سریال از نظر استاد والی با واقعیت تاریخی متناقض است که ما درخصوص آن تأمل کنیم؟»
لازم است ذکر شود این مجموعه تخت نظر مورخان معتبر کشور به رشتهٔ تحریر درآمده که صد البته نمیتواند نگاه شخصی نویسندهٔ اثر در محتوای تاریخی سریال حاکم باشد. مورخینی که هر کدام دهها تألیف داشته که برخی از آن در دانشگاهها تدریس میشود. صرف نظر از کار پژوهشی ۵۶۰۰ نسخه سند از ساواک، نخستوزیر، وزارت دربار و غیره در اختیار پروژه قرار داده شده که نمیتوان آن را انکار کرد و فجایع رخ دادهٔ عصر پهلوی را نادیده گرفت.
در آخر معروض میدارم، آقای والی عزیز و گرامی حضورتان در پروژه معمای شاه برای کل عوامل افتخاری بوده و همچنان جنابعالی را جزء گروه و عوامل معمای شاه میدانیم ولی متأسفانه برخی شما را برای رسیدن به مقاصد خودشان دستاویز قراردادند تا به نیتهای سیاسی خودشان نزدیک شوند و از چهره فرهنگی شما برخی نیات سیاسی را تحقق بخشند.[۶][۵]
شکست سریال
ویرایشاین سریال نخستین بار در آبان ماه سال ۱۳۹۴ خورشیدی روزهای جمعه ساعت ۲۲ از شبکه یک پخش گردید. پس از شبکه یک، شبکه سه سریال را روزهای پنجشنبه به آنتن برد. پس گذشت چند ماه از پخش سریال و ناتوانی سریال از جذب مخاطب سریال[۷]معمای شاه از کنداکتور شبکه سه خارج گردید و فقط از شبکه یک پخش گردید. صدا و سیما در اقدامی غیرمنتظره سریال را کلا از کنداکتور شبکه یک خارج کرد که آسیب بسیار شدیدی به سریال وارد کرد و در این مورد هیچ توضیحی به مخاطبان ارائه داده نشد. پس از گذشت حدوداً ۳ ماه با پیگیری تهیهکننده، سریال معمای شاه در آبان ماه ۱۳۹۵ مجدداً از قسمت نخست روزانه ساعت ۲۲ از شبکه یک پخش میشد؛ و پس از گذشت چند هفته شبکه آزمایشی HD سریال را پخش نمود ولی شبکه از لیست شبکههای صدا و سیما حذف و به جایش شبکه تماشا جایگزین گردید؛ و شبکه تماشا هم مجدداً شروع به پخش سریال کرد و برخلاف انتظار که سریال از دو شبکه پخش میشد سریال نمیتوانست مخاطبان را جذب کند و صدایشان را درآورد. در پرسش و پاسخی از مخاطبان اظهار شد که: سریالی با روند کند، داستانی ضعیف، دیالوگهای تکراری، سوتیهای شدید و … در نتیجه سریال معمای شاه با وجود شکست در جذب مخاطب و صرف هزینههای میلیاری و توقف در پخش و تمامی حاشیهها در بهمن ماه سال ۱۳۹۶ به اتمام رسید و آخرین بار ۱۴ قسمت آن در شبکه دو با نام کابینه در سال ۹۷ پخش شد و تا اکنون سریال معمای شاه از هیچ شبکه سریال محور پخش نگردید.[۸][۹]
در کل پس از صرف هزینه بسیار زیاد توسط سازمان صدا و سیما این سریال یک شکست کلی است و خوب از آب در نیامده است.[۱۰][۹]
عدم اقبال عمومی کار را به آنجا رسانده که پای خوانندگان معروف به دهه پنجاه مانند ستار و ابی را به سریال باز نمود که این موضوع باعث ساخت جک و طنز جملههایی در رسانههای اجتماعی شد و نتیجه آن حواشی بیشتر برای نقد منفی این سریال پر هزینه از جیب مردم شدهاست.[۱۱]
بازیگران
ویرایش
در جدول زیر بازیگران این مجموعه و نقش هر کدام ذکر شدهاست.[۱۲]
| هنرپیشه | در نقش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| حسین نورعلی | محمدرضا شاه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امیر مهدیکیا | محمدرضا شاه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امیریل ارجمند | محمود وزیری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سعید نیکپور | دکتر احمد وزیری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حدیث فولادوند | ملکه فوزیه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ساغر عزیزی | فرح دیبا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| گوهر خیراندیش | طوبی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سپند امیرسلیمانی | اسدالله علم | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| باران زمانی | شهناز پهلوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| آزاده اسماعیلخانی | نور آفاق | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نازنین فراهانی | نور آفاق (میانسالی) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدرضا شریفینیا | جعفر مهرداد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پدرام جهان فتحی | جوانی استاد کاتوزیان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نرگس محمدی | گلنار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ترلان پروانه | شاگرد جعفر مهرداد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین محباهری | عبدالکریم ایادی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدجمال رحمتی | ولیعهد (نوجوان) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امیرحسین کافتری | ولیعهد (کودک) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی فرجام فر | غلامرضا پهلوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شیرین ایزدی | شمس پهلوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی شجره | علیرضا پهلوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مژگان ربانی | اشرف پهلوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| گیتی ساعتچی | تاج الملوک آیرملو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جعفر دهقان | رضا شاه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رز رضوی | آذر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مهراوه شریفینیا | ثریا اسفندیاری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| انوش نصر | حسین علاء | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عبدالرضا اکبری | فضلالله زاهدی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصغر معینی | محمد مصدق | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بیژن افشار | سید ضیاءالدین طباطبایی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدعلی نجفی | احمد قوام | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| احمد نجفی | حاجعلی رزمآرا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سعید بحرالعلومی | ساعد مراغهای | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جمشید جهانزاده | عبدالحسین هژیر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قاسم طاهراحمدی | علی سهیلی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رضا میرمعنوی | محمدعلی فروغی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیاوش مفیدی | احمد متیندفتری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد ابهری | محمود جم | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| آرام جعفری | پروین غفاری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محسن صادقینسب | مش رمضون | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدرضا خسرویان | منوچهر اقبال | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اکبر معززی | علی امینی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| داریوش کاردان | امیرعباس هویدا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرامرز روشنایی | جمشید آموزگار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فخرالدین صدیقشریف | جعفر شریفامامی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حبیبالله ثامنیه | غلامرضا ازهاری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیامک اطلسی | شاپور بختیار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حمید منوچهری | سید ابوالقاسم کاشانی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی دهکردی | سید محمود طالقانی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رسول توکلی | مرتضی مطهری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین پرستار | استاکیل | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| منوچهر زندهدل | هری ترومن | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پرویز دهناد | ریچارد نیکسون | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسن شاهرخی | جیمی کارتر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد عبادی | زیبیگنیف برژینسکی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ولیالله مؤمنی | گئورگ وارطانیان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شهرام عبدلی | ژوزف استالین_منوچهر مأمور ساواک | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رضا فیاضی | وینستون چرچیل | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی زرینی | وودهاس | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رامین ناصرنصیر | کرمیت روزولت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امیرحسین صدیق | گاست | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فخرالدین صدیقشریف | ریدر بولارد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مصطفی عبداللهی | مأمور MI6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| خسرو فرخزادی | ویلیام سالیوان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چنگیز جلیلوند | رابرت هایزر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد نادری | غلامحسین بنان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسام نوابصفوی | مجتبی نواب صفوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسن کریمخانزند | خلیل طهماسبی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدرضا ژاله | سید عبدالحسین واحدی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین اعتماد | محمدمهدی عبدخدایی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نادر سلیمانی | شعبان جعفری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رامین راستاد | مهرداد پهلبد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرزانه نشاطخواه | ملکه نازلی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عباس شوقی | اردشیر زاهدی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نقی سیفجمالی | سلیمان بهبودی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| افسانه ناصری | فریده دیبا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| یوسف صیادی | امیر مسعود | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سعید امیرسلیمانی | اسدالله علم (میانسالی) وزیر دربار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اکبر سنگی | حبیبالله ثابت | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیروس اسنقی | کریمپاشا بهادری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رامبد شکرآبی | ارنست پرون | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهرنگ علوی | حسین فردوست | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رضا فیاضی | حسین فردوست (میانسالی) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| قطبالدین صادقی | شاپور ریپورتر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| داود رسولیان | سید محمد بهشتی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمود مقامی | مهدی عراقی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سعید داخ | علی شریعتی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اسکندر کوتی | محمد مفتح | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین بلندمرتبه | فضلالله محلاتی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهنام حسنپور | مظفر ذوالقدر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدرضا میرحسینی | عبدالله کرباسچیان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسعود رحیمپور | سیدهاشم حسینی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد علمیزاده | محمد واحدی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی رامز | خلیل جواهری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سامان دارابی | سیروس خان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین توکلی | علی قوام | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نیلوفر خرمنیک | لیلی امیرارجمند | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد اطهری | محمدعلی قطبی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| برزو تقینژاد | آجودان شاه | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بابک میرزا آقایی | رضا قطبی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مهران مطیع | اردشیر ریپورتر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کیمیا موسوی | فروغ ظفر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرشید سلطانی | فریدون جم | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| میکائیل شهرستانی | تیمور بختیار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی موسویان | داریوش رفیعی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| احمدرضا اسعدی | سازفروش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مهدی صبایی | گروهبان منفرد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| زهرا عاملی | ماهگل | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سامان میرحسینی | رضا وزیری (کودکی) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ارسلان قاسمی | رضا وزیری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| وحید نفر | مظفری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرهاد شریفی | قندی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| تورج نصر | مخدومی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرهاد بشارتی | دکتر یادگار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسن کاخی | حسن پاکروان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رهام مخدومی | نعمتالله نصیری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد الهی | ناصر مقدم | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین اعتماد | امیرحسین ربیعی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد یگانه | عبدالعلی بدرهای | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کاظم افرندنیا | حسن طوفانیان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهمن روزبهانی | پدرامیر خسرو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| تورج فرامرزیان | عتیقه فروش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| طوفان مهردادیان | دکتر کومار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| زویا امامی | نیر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمدرضا حقگو | ناپدری گلنار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ولیالله مؤمنی | آژان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیدجواد هاشمی | حاج رسول عجمی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رسول نجفیان | عمو خسرو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شهرام عبدلی | منوچهر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کاظم هژیرآزاد | سرهنگ اعتمادی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رحیم نوروزی | امیر خسرو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ثریا قاسمی | ملکه (سردسته گداها) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیاوش طهمورث | علیشاه (هم دورهای رضاشاه) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مرتضی آقاحسینی | سرتیپ دفتری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بیژن علیمحمدی | اسکندر آزموده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین خدادادبیگی | سرلشکر قطبی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حامد محمدیان | محمود افشارطوس | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد حمزهزاده | مهدی رحیمی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حمیدرضا نعیمی | غلامعلی اویسی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصغر محبی | اسدالله صنیعی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مجید زارعزاده | منشی سرهنگ پاکروان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| صدرالدین شجره | عباس قرهباغی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| رضا خیریپور | دکتر حسینی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین توشه | عضدی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کرامت رودساز | بازجو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهراد خرازی | تهرانی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فرشید صمدیپور | منوچهری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| غلامحسین لطفی | بازجو | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد ربانیپور | حسن علویکیا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهزاد خداویسی | پرویز ثابتی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سیاوش چراغیپور | روچیلد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عطا مرادیان | جان اف. کندی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصغر ضرابی | اسمیرنف | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محسن یگانه | فرانسیس شفرد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مرتضی راد | نورمن شوارتسکف (پدر) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اردشیر منظم | فرانس مایر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سپیده علوی | اوریانا فالاچی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جمشید مشایخی | کمال دواتگر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جعفر والی | روحالله خالقی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمود اردلان | طیب حاجرضایی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسعود چوبین | منشی دادگاه نواب صفوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عنایتالله بخشی | فرهاد دادستان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| امیر سلیمخانی | مهدی بوشهری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علیرضا مهران | سید علی خامنهای | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شکرخدا گودرزی | سید روحالله خمینی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسین باقریان | اکبر هاشمی رفسنجانی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| هایده حائری | مادام، صاحب کافه آی بتا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| بهمن دان | حسنعلی منصور، نخستوزیر | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عباس پیرزاده | موشه دایان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| فتحعلی اویسی | زندانی سیاسی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| عزتالله مهرآوران | یکی از اهالی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حمیدرضا سنگیان | دوست محمدرضا شاه
واکنشها و انتقاداتویرایش
اشتباهاتویرایش
آهنگهاویرایش
محل فیلمبرداریویرایشجوایز و نامزدهاویرایش
منابعویرایش
پانویسویرایش
پیوند به بیرونویرایش
 در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ معمای شاه موجود است. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
