مهر (ماه)

هفتمین ماه در گاهشماری هجری خورشیدی
<<  مهر  >>
ش ی د س چ پ ج
۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷
۸ ۹ ۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴
۱۵ ۱۶ ۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰ ۲۱
۲۲ ۲۳ ۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸
۲۹ ۳۰
۱۴۰۲ خورشیدی

مِهر (در فارسی افغانستان: میزان) هفتمین ماه سال در گاه‌شماری هجری خورشیدی است و ۳۰ روز دارد و از روز ۱۸۷م سال آغاز شده و در روز ۲۱۶م سال پایان می‌یابد و نخستین ماه فصل پاییز است. برج فلکی مهرماه برج میزان است.

در گاه‌شماری رسمی ایران نام این ماه از نام ماه هفتم گاه‌شماری اوستایی نو که در اوستایی میثرَ و در پهلوی میتْرْ نام دارد، برگرفته شده‌است. مهر نام یکی از ایزدان است. در گاه‌شماری زرتشتی شانزدهمین روز هرماه نیز به این ایزد تعلق دارد و روز شانزدهم مهرماه، جشن مهرگان برگزار می‌شود.

ریشه ویرایش

واژهٔ مهر به واژهٔ هندوایرانی miθra برمی‌گردد که نام ایزدی ودایی، ایرانی و زرتشتی است. این نام در ودا هم به صورت mitra (اسم خنثی) و Mitra (اسم مذکر) به کار رفته‌است. در اوستا صورت miθra (اسم مذکر) کاربرد دارد. آنتوان میه این واژه را «پیمان» معنا کرد. ولفگانگ لنتس معنی «احترام، دین داری» را در ارتباط با اجرای مراسم آیینی و دینی و رعایت حقوق همسایه مطرح کرد. دلیل او بیشتر واژهٔ فارسی «مهر» در معنی امروزی آن «محبت و دوستی» است که با معنای سنتی آن در هندی کهن به معنی «دوست» مطابق است. هرمان لومل به جنبهٔ دینی و انسان انگارانهٔ میترا تأکید دارد که به عنوان «داور»، «ایزد نور» و «جنگجو» ستایش می‌شود و از همین رو، «پیمان» جنبهٔ اخلاقی این شخصیت شده‌است.[۱]

مناسبت‌ها ویرایش

  • ۱ - جشن میتراکانا
  • روز آتش‌نشانی و ایمنی
  • روز بزرگداشت مولوی
  • تیرروز، جشن تیرروزِی
  • روز نیروی انتظامی
  • روز دامپزشکی
  • مهر روز، جشن مهرگان
  • روز بزرگداشت حافظ
  • جشن رامروزی
  • جشن پیروزی کاوه و فریدون
  • ۲۶ - روز تربیت بدنی و ورزش

زادروزها ویرایش

۱

۲

۳

۴

۵

۶

۷

۸

۹

۱۰

۱۱

  • ۱۳۵۳ - عادل فردوسی‌پور، روزنامه‌نگار، مترجم، استاد دانشگاه، تهیه‌کننده، مجری تلویزیونی و گزارشگر فوتبال
  • ۱۳۶۶ - بهنام بانی، خواننده اهل ایران

۱۲

۱۳

۱۴

۱۵

  • ۱۳۰۷ - سهراب سپهری، شاعر و نقاش ایرانی (مرگ ۱۳۵۹)
  • ۱۳۱۷ - فریدون فرخزاد، خواننده معترض به رژیم جمهوری اسلامی، بازیگر و شاعر ایرانی (قتل ۱۳۷۱)

۱۶

۱۷

  • ۱۳۱۸ - گلی ترقی، داستان‌نویس و رمان‌نویس

۱۸

۱۹

۲۰

۲۱

۲۲

۲۳

۲۴

۲۵

۲۶

۲۷

۲۸

۲۹

۳۰

درگذشت‌ها ویرایش

منابع ویرایش

  1. بهار مختاریان (۱ مهر ۱۳۹۱). «مهر و مهرگان». پایگاه انسان‌شناسی و فرهنگ. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اکتبر ۲۰۱۳.